Dieta przy SIBO – co jeść, a czego unikać w zespole rozrostu bakteryjnego?
Maria Brzegowy

Dieta przy SIBO – co jeść, a czego unikać w zespole rozrostu bakteryjnego?

Dotyczy coraz większej liczby osób. Powoduje dyskomfort podczas wykonywania codziennych czynności, często sprawia ból. Na szczęście istnieją metody żywieniowe, które pozwalają na złagodzenie, a nawet całkowite ustąpienie dolegliwości. SIBO – jaka dieta będzie najlepsza? Jakie produkty należy wyeliminować, a które nie będą szkodzić?

Dieta w SIBO – jaką rolę odgrywa żywienie przy SIBO?

SIBO (ang. small intestinal bacterial overgrowth) definiowane jest jako zespół przerostu bakteryjnego jelita cienkiego (inaczej: rozrost bakterii w jelicie cienkim). Według szacunków może dotyczyć 2,5–22% osób dorosłych, a u chorych z zespołem jelita drażliwego (IBS, ang. irritable bowel syndrome) – nawet 75% osób z tej grupy. Pacjenci z SIBO mogą nie wykazywać żadnych objawów klinicznych bądź też spełniać kryteria diagnostyczne jak przy IBS. Dominującym objawem są zwykle wzdęcia, ale chorzy skarżą się także na uczucie przelewania w jelitach oraz „pękanie bąbelków”.

Ponieważ wzmożone wydzielanie gazów oraz objawy wzdęć wynikają m.in. z tego, że część węglowodanów nie zostaje wchłonięta na poziomie błony śluzowej jelita, lecz ulega procesom fermentacji z wytworzeniem H2 i CO2 – właściwie dobrane postępowanie żywieniowe może pozwolić na złagodzenie, a nawet całkowite ustąpienie uporczywych objawów. Część węglowodanów (m.in. rafinoza, stachioza z roślin strączkowych, laktoza z mleka, fruktoza z miodu, sorbitol z wybranych owoców) jest nietolerowana przez wybrane osoby, a ich rozkład prowadzi do zwiększonego powstawania gazów jelitowych. Dobrze zaplanowana dieta nauczy chorego, czego powinien unikać.

Jaka dieta przy SIBO?

Podstawową dietą rekomendowaną w przebiegu leczenia SIBO (obok interwencji gastrologa) jest tzw. dieta LOW FODMAP. Dieta LOW FODMAP (z ang. fermentable oligosaccharides, disaccharides, monosaccharides and polyols) to inaczej dieta, która zakłada zmniejszone spożycie słabo wchłanianych, ale łatwo fermentujących oligo-, di- oraz monosacharydów (odpowiednio: fruktanów i galaktanów, laktozy, fruktozy), a także polioli (czyli sorbitolu, mannitolu, ksylitolu i maltitolu) naturalnie występujących w wybranych produktach żywnościowych. Zgodnie z założeniami diety produkty dzieli się na takie, które zawierają więcej tych cukrów, oraz takie, które dostarczają ich zdecydowanie mniej. Celem złagodzenia przykrych dolegliwości codzienny jadłospis należy więc budować w oparciu o produkty z tej drugiej grupy.

Specjaliści rekomendują, aby prowadzenie interwencji oprzeć o trzy etapy:

  • fazę eliminacji – podczas której całkowicie eliminuje się produkty oznaczone jako HIGH FODMAP (czas trwania: 4–6 tygodni);
  • fazę reintrodukcji – podczas której stopniowo wprowadza się produkty wcześniej wyeliminowane, przy jednoczesnej dokładnej samoobserwacji (czas trwania: aż uzyska się satysfakcjonujący ilościowo/jakościowo jadłospis);
  • fazę stabilizacji – utrzymanie restrykcji, najlepiej pod opieką specjalistów, aby nie dopuścić do niedoborów pokarmowych (czas trwania: całe życie).

Powiązane produkty

Protokół dr Siebecker – inny sposób na SIBO

Protokół stworzyła dr Allison Siebecker w odpowiedzi na potrzeby swoich pacjentów cierpiących na SIBO. Doktor radzi, aby dietę rozpocząć od protokołu GAPS albo SCD, a następnie rozszerzać ją o produkty znajdujące się w kategorii LOW FODMAP. Czas trwania takiej diety nie powinien być krótszy niż 2 miesiące, ale też raczej nie dłuższy, aby nie doprowadzić do powstania niedoborów pokarmowych. Najlepiej w tym czasie pozostawać pod ścisłą opieką specjalistów.

Dieta SCD (ang. Specific Carbohydrate Diet) polega na eliminacji węglowodanów, takich jak laktoza, sacharoza oraz skrobia, i komponowaniu codziennego menu w oparciu o białko, tłuszcze i pozostałe rodzaje węglowodanów. Wyklucza więc jedzenie m.in. nabiału z laktozą, zbóż, produktów konserwowych, wędlin i przetworzonego mięsa, ziemniaków.

Dieta GAPS (ang. Gut and Psychology Syndrome) to z kolei dieta zbliżona składem do SCD, ale z dużym naciskiem na m.in. spożywanie domowego rosołu i probiotyków pochodzących z naturalnych źródeł (np. kiszonki).

Niezależnie od rodzaju diety intro (na wprowadzenie) doktor zaleca, aby wszystkie nowe produkty włączać stopniowo, obierać ze skórki, pozbawiać pestek oraz przecierać albo miksować.

Co można jeść przy SIBO?

Koncentrując się na popularnie zalecanej przez specjalistów diecie LOW FODMAP, do produktów dozwolonych przy SIBO o niskiej zawartości cząstek FODMAP należą:

  • banany, jagody, cytryny, mandarynki, pomarańcze, grejpfruty, winogrona, kiwi, maliny;
  • marchew, seler, ogórek, sałata, papryka o wydłużonych strąkach, bakłażan, szczypiorek (bez cebuli), pietruszka, dynia;
  • mleko bez laktozy, „mleka” roślinne, ser camembert, brie;
  • pieczywo bezglutenowe, mąka orkiszowa, chleb orkiszowy na zakwasie, płatki ryżowe, mąka owsiana, płatki owsiane, makaron bezglutenowy, ryż, komosa ryżowa;
  • migdały, ziarna sezamu, pestki dyni, słonecznika, orzechy: włoskie, ziemne, pekan, piniowe, makadamia;
  • mięso, ryby, jaja, tofu.

Zioła w SIBO

W codziennych przepisach z powodzeniem można stosować większość ziół oraz przypraw. Należą do nich m.in. świeża bazylia, mięta, kolendra, nać pietruszki, tymianek, a z suszonych: kurkuma, pieprz, cynamon, goździki, curry, papryka, gałka muszkatołowa. Niezalecane będą natomiast suszona cebula, granulowany czosnek oraz wszelkie ich mieszanki przyprawowe, w których składzie mogą się znaleźć.

Czego nie można jeść przy SIBO?

Grupa produktów o wysokiej zawartości FODMAP, których należy unikać, obejmuje z kolei:

  • jabłka, brzoskwinie, mango, arbuzy, morele, wiśnie, liczi, śliwki, gruszki, nektarynki, suszone owoce, soki owocowe;
  • szparagi, kabaczek, czosnek, brokuły, cebulę, groszek, czerwoną fasolę, ciecierzycę, soczewicę;
  • mleko krowie, owcze i kozie, lody, ricottę;
  • substancje słodzące: maltitol, ksylitol, mannitol, izomalt, syrop z agawy, miód, syrop glukozowo-fruktozowy;
  • pieczywo pszenne, płatki śniadaniowe pszenne, makaron pszenny.

Jadłospis przy SIBO. Przykładowe przepisy w SIBO

Śniadanie – Płatki owsiane z jagodami i masłem orzechowym

45 łyżek płatków owsianych zalej gorącym mlekiem migdałowym i odczekaj, aż wchłoną płyn. Do gotowych dodaj garść świeżych borówek oraz łyżkę masła orzechowego 100%.

Obiad – Ryba z piekarnika z komosą ryżową, orzechami włoskimi i szczypiorkiem

Kawałki polędwicy z dorsza zamarynuj w paście z oleju rzepakowego, startej na drobnych oczkach skórce cytryny, odrobiny soli oraz pieprzu. Rybę zawiń w papier do pieczenia, piecz w 180℃ przez ok. 30 minut (sprawdź po ok. 20 minutach). W międzyczasie ugotuj komosę, do gotowej dodaj posiekane orzechy włoskie oraz szczypiorek (bez cebulki). Podawaj wszystko razem, skropione sokiem z cytryny.

Przekąska – Sałatka z brie na ciepło z grzankami

Do miseczki wrzuć garść zielonej sałaty, małego zielonego ogórka pokrojonego w plastry oraz kawałek pokrojonej w kostkę papryki o wydłużonych strąkach. Zetrzyj na dużych oczkach kawałek marchewki, dorzuć do warzyw. 23 plasterki sera brie podgrzej na suchej patelni, wyłóż na wierzch. Całość sałatki skrop odrobiną oleju rzepakowego, posyp podprażonymi pestkami słonecznika oraz grzankami przygotowanymi z chleba orkiszowego. Dopraw do smaku.

Kolacja – Zupa krem z dyni i batatów

Szklankę dyni oraz ½ małego batatu ugotuj na parze, przełóż do małego garnka. Dodaj ½ szklanki chudego bulionu oraz ½ szklanki mleka ryżowego, zagotuj, a następnie zmiksuj i dopraw. Zupę podawaj posypaną płatkami migdałowymi oraz posiekaną świeżą pietruszką.

  1. L. Martin i in., OC-104 Long term effectiveness of short chain fermentable carbohydrate (FODMAP) restriction in patients with irritable bowel syndrome, „Gut”, nr 64 2015.
  2. D. Wnęk, Dieta FODMAP (dieta zalecana w zespole jelita drażliwego), mp.pl [online] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/diety_w_chorobach/111607,dieta-fodmap-dieta-zalecana-w-zespole-jelita-drazliwego [dostęp:] 10.04.2021.
  3. Fodmap po polsku, fodmap.pl [online] https://www.fodmap.pl [dostęp:] 10.04.2021.
  4. P. Gulbicka, M. Grzymisławski, Wzdęcia brzucha – najczęstsze przyczyny i postępowanie, „Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne”, nr 6 (1) 2016.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Blue Monday – co to jest? Kiedy wypada? Czy Blue Monday to mit?

    Blue Monday to termin określający rzekomo najbardziej depresyjny dzień w roku. Według wyliczeń twórcy tej teorii przypada on na trzeci poniedziałek stycznia. To właśnie w tym dniu we wszystkich mediach słyszymy o niebieskim poniedziałku. Wiele osób zastanawia się wówczas, ile jest prawdy w teorii Blue Monday.

  • Leczenie promieniami podczerwonymi – czym jest i jak korzystać z infrared (IR)?

    Terapia infrared (IR) opiera się na wykorzystaniu światła podczerwonego, którego zastosowanie jest poparte badaniami naukowymi. Jego właściwości są dobrze znane i wykorzystywane już od pewnego czasu. Jedne z najciekawszych możliwości zastosowania terapii infrared, opisywane w wielu różnych źródłach naukowych, to przede wszystkim leczenie bólu i pobudzanie wzrostu komórek w organizmie.

  • Czy kot domowy powinien wychodzić na dwór?

    Kot domowy to jedno z najbardziej tajemniczych i fascynujących zwierząt, które towarzyszy człowiekowi od tysięcy lat. Choć dzisiaj postrzegany jest głównie jako zwierzę domowe, zachował swoje drapieżne instynkty, które niejednokrotnie stają się wyzwaniem – zarówno dla jego opiekunów, jak i dla lokalnych ekosystemów. Jakie są korzenie jego współpracy z człowiekiem i jakie zagrożenia wiążą się z jego swobodnym wypuszczaniem?

  • Dieta niskosodowa – dla kogo? Przepisy od dietetyka

    Sód to pierwiastek niezbędny do życia i prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jego podstawową rolą jest kontrola objętości płynów pozakomórkowych oraz utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej. Sód jest niezwykle ważny, jednak jego nadmiar spożywany głównie w postaci soli kuchennej może wpływać na wzrost ciśnienia tętniczego krwi, niewydolność nerek oraz na wiele innych patologicznych procesów w organizmie. Czym jest dieta niskosodowa? Jakie niesie za sobą korzyści? Kto szczególnie powinien stosować dietę niskosodową? 

  • Jak się przygotować do sylwestra? Twarz, ciało i... nawodnienie

    Sylwestrowa noc to wyjątkowa okazja, by z radością pożegnać stary rok i przywitać nowy. Aby zabawa była udana, a poranek 1 stycznia okazał się łaskawszy, warto pamiętać o kilku zasadach i wprowadzić je w życie jeszcze przed szampańską imprezą.

  • Jak oczyścić organizm w 3 dni – przepisy dietetyka

    W okresie świątecznym często spożywamy więcej ciężkostrawnych, słodkich i tłustych posiłków niż zazwyczaj, co może prowadzić do zaburzeń trawiennych i gorszego samopoczucia. Czy po takim czasie powinniśmy oczyścić organizm specjalną dietą? Jak racjonalnie oczyścić organizm w 3 dni? Kto nie powinien korzystać z detoksów?

  • Jak skutecznie chronić psa lub kota przed pasożytami? Praktyczne porady

    Pasożyty stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia naszych pupili - psów i kotów. Zarażenie nimi może prowadzić do groźnych chorób, a nawet do stanów zagrażających życiu – szczególnie u młodych zwierząt. Dowiedz się, jak skutecznie dbać o profilaktykę, regularne odrobaczanie oraz ochronę przed pchłami i kleszczami.

  • Trening w parach to nie tylko bieganie. Co jeszcze można wspólnie ćwiczyć?

    Walentynki to czas, kiedy celebrujemy miłość i bliskość z naszymi ukochanymi. Warto wykorzystać ten dzień, aby nie tylko obdarować się prezentami, ale także wspólnie zatroszczyć się o zdrowie i kondycję fizyczną. Jednym ze wspaniałych sposobów na to są ćwiczenia we dwoje. Nie tylko umacniają więzi, ale również wprowadzają do naszego życia ruch i radość. W poniższym artykule omówimy korzyści płynące ze wspólnego treningu, sporty, które można uprawiać w tej formie oraz praktyczne wskazówki dotyczące ćwiczeń razem.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.