Suplementacja stawów dla osób aktywnych sportowo
Aktywność fizyczna to podstawowy element zdrowego stylu życia. Jej rola jest wyjątkowo istotna w prewencji chorób cywilizacyjnych. Według niektórych źródeł brak regularnych ćwiczeń fizycznych jest przyczyną rozwoju co najmniej dwudziestu chorób przewlekłych1. Nie umniejszając korzyści z uprawiania sportu, należy podkreślić, że wiąże się on jednocześnie z przeciążeniem stawów. Jak wobec tego wspierać ich dobrą kondycję? Na jakie składniki warto zwrócić uwagę?
Siarczan glukozaminy
To jeden z popularniejszych składników preparatów korzystnych dla prawidłowego funkcjonowania stawów. Glukozamina to naturalna substancja wytwarzana w organizmie z cząsteczek glukozy i glutaminy przy udziale odpowiedniego enzymu. Z uwagi na wysoką zawartość glukozaminy w chrząstce stawowej już wiele lat temu pojawił się pomysł, aby korzystać z jej dobroczynnych właściwości w ortopedii2. Obecnie glukozamina ma już bardzo długą historię takiego stosowania. Wyniki różnych badań i prac sugerują pozytywny wpływ siarczanu glukozaminy (1500 mg na dobę) na zmniejszenie bólu związanego z chorobą zwyrodnieniową stawów i postępów tego schorzenia2, 3.
Siarczan chondroityny
Siarczan chondroityny to kolejny składnik chrząstki stawowej. Nadaje jej dobre właściwości mechaniczne, ale jednocześnie wiele źródeł wskazuje na jego właściwości przeciwzapalne. Siarczan chondroityny hamuje enzymy lityczne w obrębie chrząstki (niszczące jej strukturę) i pobudza syntezę białek – proteoglikanów4, 5.
Kwas hialuronowy
Występuje zazwyczaj w postaci soli sodowej – hialuronianu sodu. Organizm dorosłego człowieka o masie ciała 70 kg zawiera około 15 g kwasu w postaci hialuronianu sodu6, 7. Codziennie około 1/3 puli kwasu w organizmie ulega wymianie, a zdegradowane i usunięte formy zostają zastąpione nowymi cząsteczkami7, 8. Kwas hialuronowy wykazuje szereg właściwości. Jedną z nich jest zdolność wiązania dużych ilości wody, co sprawia, że stosuje się go w wielu dziedzinach medycyny – medycynie estetycznej, okulistyce czy ginekologii.
A dlaczego jest on tak cennym związkiem dla sportowców? Otóż staw kolanowy dorosłego człowieka zawiera około 2 ml płynu stawowego, który wypełnia całą przestrzeń jamy stawowej, zapewniając gładkie i płynne ruchy powierzchni stawowych. Kwas hialuronowy, jako jego składowa, pokrywa powierzchnię chrząstki stawowej, pełniąc rolę ochronną i niwelując obciążenia oraz tarcie. Stymuluje również struktury stawowe do samoistnej produkcji czynników ochronnych.
Kolagen
Kolagen to wszechobecny budulec wszystkich tkanek ludzkiego ciała. Jego podstawowa struktura jest stała – są to łańcuchy białkowe, splatające się w kształcie potrójnej helisy. Taka budowa zapewnia kolagenowi szczególne właściwości – wytrzymałość, rozciąganie czy ściskanie, przy jednoczesnej dużej elastyczności. W syntezie włókien kolagenowych biorą udział między innymi estrogeny, insulina oraz hormony tarczycy9. W młodym i zdrowym organizmie kolagen podlega regularnej wymianie i systematycznej odbudowie. Wraz z upływem czasu stopniowo zanika zdolność odtwarzania włókien kolagenowych. Już od 25. roku życia zaczyna się zmniejszać w organizmie poziom kolagenu. Wzmożona aktywność fizyczna i uprawianie sportów są również przyczynami zaburzeń w jego syntezie9.
Podsumowanie
Brak ruchu lub jego niedostateczna ilość są uznawane za jedno ze źródeł epidemii otyłości i szeregu innych chorób. Pamiętajmy, że wysiłek fizyczny powinien być dostosowany do naszych możliwości. Zbyt duże obciążenie będzie miało negatywny wpływ na nasze stawy. Uprawiając sport, warto zatem zadbać o ich dobrą kondycję oraz chronić je przed nadmiernym obciążeniem lub stanami zapalnymi.