Łuszczyca paznokci – przyczyny, objawy, leczenie
Aleksandra Kańtoch

Łuszczyca paznokci – przyczyny, objawy, leczenie

Łuszczyca jest przewlekłą, zapalną chorobą skóry, przebiegającą z okresami remisji i zaostrzeń, na którą w Polsce choruje prawie milion osób. Choroba najczęściej występuje u rasy białej, w umiarkowanej strefie klimatycznej. Pierwsze objawy łuszczycy mogą wystąpić w dowolnym wieku, jednak zwykle zaczyna się we wczesnym okresie dorosłego życia lub później, około 50 – 60 roku życia. Łuszczyca charakteryzuje się występowaniem zmian chorobowych zarówno na skórze gładkiej, w owłosionej skórze głowy a także zmianami w obrębie płytek paznokciowych dłoni i stóp. W cięższych postaciach łuszczyca może również zająć stawy. Zmianom paznokciowym z reguły towarzyszą zmiany w obrębie skóry, chociaż zdarza się że zmiany chorobowe obejmujące aparat paznokciowy wyprzedzają pojawienie się zmian skórnych nawet o dziesiątki lat.

Przyczyny

Geneza choroby nie jest do końca poznana - teorii jest wiele ale żadna nie została potwierdzona w 100% badaniami naukowymi. Niewątpliwie na jej rozwój wpływ mają następujące czynniki: podłoże genetyczne, zaburzenia w obrębie układu odpornościowego, tzw. czynniki środowiskowe (m.in. urazy, szczepienia, leki, alkohol, infekcje, ciąża, stres, tatuaże). U podłoża tej jednostki chorobowej leżą przyspieszone podziały komórek naskórka (warstwa skóry znajdująca się najbardziej zewnętrznie) oraz zaburzenia procesu złuszczania. W normalnie funkcjonującej skórze proces przemiany (rozwoju, dojrzewania i obumierania) komórek trwa 26–28 dni. W łuszczycy układ odpornościowy wcześniej wysyła sygnały, które powodują skrócenie tego procesu do ok. 4 dni. Nowe komórki dojrzewają zbyt szybko, a stare nie nadążają się złuszczać. Dlatego właśnie naskórek osób chorych staje się znacznie grubszy niż zdrowych. Na ciele tworzy się warstwa martwych komórek w postaci twardych łusek. Zmiany paznokciowe w łuszczycy są  charakterystyczne i dlatego stanowią ważny element w jej diagnostyce. Dla łuszczycy typowe są następujące rodzaje zaburzeń:

  • naparstkowanie,
  • onycholiza,
  • nadmierne rogowacenie podpaznokciowe (hiperkeratoza podpaznokciowa),
  • dystrofia płytek paznokciowych.

Objawy

Najczęściej obserwowanym zaburzeniem jest tzw. naparstkowanie paznokci. Objaw ten jest spowodowany obecnością nie w pełni zrogowaciałych komórek w obrębie płytek paznokciowych, co wpływa na ich zmniejszoną odporność i w konsekwencji prowadzi do ich wykruszania oraz tworzenia w płytce drobnych wgłębień – dołeczków. Proces ten w zależności od nasilenia, daje obraz płytki pokrytej licznymi, małymi, porozrzucanymi nieregularnie lub zgrupowanymi dołeczkami (obraz przypominający naparstek krawiecki). Zmiany mogą mieć charakter symetryczny. Czasem zaburzenie to może stanowić jedyny objaw choroby. Warto również podkreślić, iż naparstkowanie nie jest charakterystyczne wyłącznie dla łuszczycy. Występuje ono także w przebiegu innych chorób np.łysienia plackowatego, a także może występować u osób zdrowych.
Innym, często obserwowanym zjawiskiem w przebiegu łuszczycy jest odwarstwienie się płytki paznokciowej od jego łożyska czyli  tzw. onycholiza. Zaburzenie to związanie jest najprawdopodobniej z zajęciem aparatu paznokciowego i zwykle postępuje od wolnego brzegu paznokcia. W dalszym odcinku płytki paznokciowej dochodzi do gromadzenia się mas rogowych. Jeśli onycholiza nie obejmuje wolnego brzegu płytki – przyjmuje formę pozornie tłustych ognisk o żółtawobrązowym zabarwieniu, nazywanych plamami olejowymi. Ponadto między oddzielającą się, biało zabarwioną płytką, a różowym paznokciem w łuszczycy obserwuje się bardzo często charakterystyczny żółty pasek. Podobnie więc jak w przypadku naparstkowania – zmiany są symetryczne, a stopień ich zaawansowania jest osobniczo zmienny.

Należy pamiętać, że w łuszczycy może dojść do wysiewu zmian chorobowych po zadziałaniu czynnika drażniącego, tak więc do nasilenia zmian paznokciowych w łuszczycy może przyczyniać się także m. in. rodzaj wykonywanego zawodu, hobby, czy też forma spędzania wolnego czasu, np. praca w ogrodzie (przesadzanie roślin dłońmi – także w rękawiczkach ochronnych, itp.). Wszystkie te czynności  mogą powodować drażnienie i nasilać zarówno onycholizę, jak i niszczenie paznokci, dlatego też pacjentom cierpiącym z powodu łuszczycy paznokci zaleca się aby: krótko je obcinali, starali się unikać urazów, pracowali zawsze w rękawiczkach ochronnych a w czasie prac domowych (sprzątania, zmywania naczyń czy gotowania) zakładali dodatkowo bawełniane rękawiczki pod grubsze, winylowe.

Najbardziej zaawansowaną formą zaburzeń paznokciowych w przebiegu łuszczycy jest ich zniszczenie czyli dystrofia paznokci. Zmianami objęte są zwykle wszystkie płytki, choć samo nasilenie zmian może być osobniczo różne. Związane jest to ze stopniem zajęcia przez proces chorobowy macierzy paznokci. Płytki stają się pogrubiałe, przebarwione, matowe i stopniowo się wykruszają. Innymi objawami występującymi w obrębie paznokci w przebiegu łuszczycy, o których należałoby wspomnieć paznokci to:

  • zażółcenie,
  • zwiększona tendencja do rozdwajania,
  • obecność białych przebarwień w obrębie paznokci (tzw. leukonychia), 
  • zwiększona łamliwość,
  • obecność poprzecznych lub podłużnych bruzd bądź pomarszczeń.
Dystroficzne paznokcie łuszczycowe mogą swoim wyglądem przypominać paznokcie objęte infekcją grzybiczą, dlatego też w każdym przypadku konieczne jest przeprowadzanie w diagnostyki różnicowej w kierunku grzybicy. Warto podkreślić, iż zmiany łuszczycowe w obrębie płytek paznokciowych stanowią istotny czynnik ryzyka zakażenia grzybiczego, a współistnienie łuszczycy paznokci z zakażeniem grzybiczym jest zjawiskiem dość częstym (10 – 50% chorych z łuszczycą).

Polecane dla Ciebie

Leczenie

Proces leczenia jest bardzo trudny, długotrwały i często nie daje zadowalających efektów, o czym zawsze należy poinformować pacjenta. Łuszczyca paznokci niestety nie jest wyleczalna i w związku z tym dla wielu chorych jest ona trudna do zaakceptowania. W każdym przypadku należy wykluczyć współistniejący proces grzybiczy, a w przypadku jego stwierdzenia lekarz powinien wdrożyć odpowiednie leczenie. Duże znaczenie w leczeniu łuszczycy paznokci ma podstawienie wczesnej diagnozy oraz zastosowanie odpowiedniej metody leczniczej.

W terapii łuszczycowych zmian paznokciowych rutynowo stosuje się miejscowo glikokortykosteroidy (w postaci kremów lub maści) z najsilniejszej grupy (działają nie tylko przeciwzapalnie, a także przeciwdziałają podziałom komórkowym), pochodne witaminy D, preparaty dziegciowe z dodatkiem steroidów, fototerapię,  rzadziej pochodne witaminy A (retinoidy) – z różnym skutkiem. Znana jest też metoda ostrzykiwania chorobowo zmienionych paznokci, preparatami glikokortykosteroidów  lub metotreksatu, co poprawia ich prawidłowy odrost. W przypadku bardzo nasilonych zmian niezbędne jest zastosowanie leków doustnych (metotrexat, retinoidy, cyklosporyna A) lub podawanych dożylnie/podskórnie (tzw. leki biologiczne), które lekarz dobiera w zależności od rozległości zmian chorobowych, od ich typu, stanu zdrowia pacjenta oraz współistnienia dolegliwości stawowych. Najlepszą poprawę stanu paznokci obserwuje się u chorych leczonych ogólnie z powodu znacznie nasilonych zmian skórnych. Ze względu na toksyczność leków systemowych (doustnych, dożylnych czy podskórnych) stosowanych w leczeniu łuszczycy wydaje się, iż zmiany ograniczone wyłącznie do płytek paznokciowych nie są wystarczającym wskazaniem do ich powszechnego zastosowania.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Witamina B2 (ryboflawina) – funkcja w organizmie, suplementacja, niedobór, nadmiar

    Pękające kąciki ust, chroniczne zmęczenie, pogorszony wzrok – to tylko kilka przykładów objawów, które niesie za sobą niedobór witaminy B2. Ryboflawina bierze udział w wielu procesach metabolicznych organizmu i jest rozpuszczalna w wodzie. Zażywana wraz z innymi witaminami aktywuje ich działanie w organizmie. Jakie produkty zawierają w sobie ryboflawinę? Kiedy i jak zażywać witaminę B2 w formie suplementów diety? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Statyny na cholesterol – szkodliwość, dawkowanie i skutki uboczne

    Podstawowym celem stosowania statyn jest obniżanie poziomu cholesterolu i zapobieganie wystąpienia miażdżycy wśród pacjentów bez chorób sercowo-naczyniowych, ale znajdujących się w grupach wysokiego ryzyka. Pomaga to zapobiegać zawałom, udarom i chorobom naczyniowym, które rozwijają się wraz ze wzrostem blaszek miażdżycowych w tętnicach.

  • Ubichinol – co to jest? Wskazania do stosowania koenzymu Q10, dawkowanie, efekty

    Ubichinol to aktywna forma koenzymu Q10, przez niektórych określana mianem „superpaliwa” dla organizmu. Jest związkiem chemicznym z grupy chinonów, który wpływa na funkcjonalność komórek, dbając o ich prawidłowy rozwój. Aby uzupełnić niedobory koenzymu Q10, warto wybierać suplementy zawierające jego aktywną postać, która uważana jest za łatwiej przyswajalną niż postać utleniona – ubichinon. Kiedy stosować ubichinol, jak dawkować koenzym Q10 i na jakie efekty można liczyć, zażywając go regularnie?

  • Tetracykliny na trądzik pospolity – jak zwiększyć skuteczność antybiotyków?

    Tetracykliny stosowane są zazwyczaj w leczeniu trądziku pospolitego (łac. acne vulgaris) o średnim i dużym nasileniu, ze zmianami zapalnymi w postaci grudek, krost, guzków, cyst, nacieków, a także trądziku różowatego (łac. acne rosacea). Podawane są w formie tabletek doustnych lub maści zewnętrznej. Zazwyczaj terapię przeciwtrądzikową z wykorzystaniem tetracyklin ordynuje dermatolog. Dzieje się tak wówczas, kiedy dotychczas zażywane produkty do stosowania zewnętrznego były nieskuteczne.

  • Genisteina – działanie przeciwrobacze, komórkowe i hormonopodobne. Kiedy należy przyjmować?

    Genisteina to związek chemiczny z grupy izoflawonów, należący do klasy fitoestrogenów, czyli substancji roślinnych o działaniu podobnym do estrogenów. Genisteina występuje naturalnie w roślinach strączkowych, takich jak soja, groch, fasola czy ciecierzyca, oraz w niektórych innych roślinach, np. w czerwonej koniczynie. Wykazuje działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne, może też oddziaływać na poziom hormonów płciowych i korzystnie wpływać na układ krążenia. Ponadto badania sugerują, że genisteina może mieć działanie przeciwnowotworowe, zwłaszcza w przypadku raka piersi, prostaty i jelita grubego, jednak potrzebne są dalsze badania w celu potwierdzenia tych wyników.

  • Jak działają plastry antykoncepcyjne? Co zrobić, kiedy się odklei? Czy jest skuteczny?

    Plastry antykoncepcyjne to jedna z metod hormonalnej antykoncepcji, która działa poprzez dostarczanie organizmowi kobiety hormonów – progesteronu i estrogenów. Plastry antykoncepcyjne są naklejane na skórę i powinny być stosowane przez trzy tygodnie z rzędu, po czym następuje jednotygodniowa przerwa. Hormony zawarte w plastrach m.in. hamują owulację, czyli uwalnianie dojrzałego jaja z jajnika, co uniemożliwia zapłodnienie przez plemniki.

  • Zastrzyki antykoncepcyjne – czy są skuteczne? Na jak długo wystarcza i jakie są skutki uboczne?

    Według badań skuteczność zastrzyków antykoncepcyjnych wynosi około 99% w przypadku stosowania ich zgodnie z zaleceniami. Jednakże skuteczność ta może być niższa w przypadku nieregularnego stosowania lub gdy nastąpi opóźnienie w podaniu kolejnej dawki. Ważne jest, aby pamiętać, że zastrzyki antykoncepcyjne nie chronią przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, więc w przypadku ryzyka infekcji należy stosować dodatkową ochronę, taką jak na przykład prezerwatywy.

  • Jakie właściwości ma olejek z drzewa herbacianego? Jak go stosować na skórę?

    Olejek z drzewa herbacianego pozyskuje się na drodze destylacji z parą wodną surowca z rośliny łac. Melaleuca alternifolia. Kolonizatorzy australijscy odkryli tę roślinę w 1770 r. i, naśladując zamieszkujących tamte tereny Aborygenów, zaczęli wykorzystywać jej liście do zaparzania esencjonalnego napoju na wzór herbaty. Stąd też wzięła się nazwa rośliny. Kiedy, jak i na co stosować olejek z drzewa herbacianego? Czy olejek z drzewa herbacianego powinna stosować osoba, która ma trądzik?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij