Retinoidy i ich wielokierunkowe działanie na skórę

07.03.2021

Termin „retinoidy" obejmuje naturalne i syntetyczne związki będące analogami retinolu (witamina A). Należy pamiętać, że witamina A jest nazwą zwyczajową i dotyczy grupy związków występujących głównie w tłuszczach pochodzenia zwierzęcego, natomiast aktywność witaminy A wykazuje także β-karoten (prowitamina A), występujący w roślinach.

Jak działają retinoidy?

Retinoidy stosowane są w kosmetyce przede wszystkim ze względu na działanie korygujące i anti-aging. W naskórku normalizują proces keratynizacji, czyli rogowacenia, sprzyjają spłyceniu warstwy zrogowaciałej i pogrubieniu warstw żywych. Natomiast, działając złuszczająco, wygładzają powierzchnię skóry. Dlatego są szczególnie polecane przy problemach związanych z nadmiernym łuszczeniem i rogowaceniem skóry, takich jak łuszczyca, rybia łuska czy rogowacenie mieszkowe. Ponadto poprawiają koloryt skóry.

Kosmetyki z retinolem

Retinoidy nie tylko rozjaśniają skórę od zewnątrz, ale także wpływają na proces melanogenezy. Ponieważ sprzyjają równomiernemu rozmieszczeniu melaniny w naskórku, retinol stosuje się w kosmetykach zmniejszających przebarwienia. W postaci kwasu retinowego stosowany jest on w peelingach zmniejszając zmiany hiperpigmentacyjne czy posłoneczne.

W kosmetykach natomiast znajdziemy delikatne pochodne witaminy A, w postaci octanu i pamitynianu retinolu (INCI: Retinyl Palmitate/Retinyl Acetate). Preparaty z retinolem są szczególnie polecane do skóry zarówno z cechami fotostarzenia, jak i starzenia hormonalnego, gdyż wpływają na głębsze warstwy skóry. Stymulują różnicowanie i namnażanie keratynocytów oraz fibroblastów, a tym samym sprzyjają syntezie kolagenu oraz elastyny, poprawiając spoistość, sprężystość skóry. Mają zdolność regeneracji włókien kolagenowych i elastylowych już istniejących. Zapobiegają również utracie wody (TEWL) oraz stymulują syntezę kwasu hialuronowego, wpływając na prawidłowe nawodnienie skóry, dlatego stosowane są w pielęgnacji skóry suchej oraz atopowej. Wszystkie te funkcje sprzyjają regeneracji i odżywieniu skóry, a także zmniejszają istniejące zmarszczki i zapobiegają powstaniu nowych. Ostatecznym rezultatem jest wygładzenie, nawilżenie i rozjaśnienie skóry.

Ze względu na opisany wpływ na proces keratynizacji, retinoidy znalazły zastosowanie w leczeniu trądziku pospolitego, zwiększają liczbę podziałów komórkowych i stymulują różnicowanie keratynocytów. Ponadto wykazują działanie przeciwzaskórnikowe, przeciwzapalne, a także normalizuje funkcję komórek gruczołu łojowego – sebocytów, zmniejszając produkcję łoju. Ma to szczególnie znaczenie w przypadku skóry tłustej, mieszanej oraz trądzikowej.

Działania niepożądane podczas kuracji retinoidami

Niestety miejscowe stosowanie retinoidów wiąże się z działaniami niepożądanymi. Najczęściej pojawia się pieczenie, podrażnienie i zaczerwienienie skóry. Ponadto, można obserwować w początkowym stadium stosowania preparatu, uczucie suchości i napięcia skóry. Są to objawy typowe, ustępujące wraz z czasem stosowania kuracji.

Retinoidy wykazują również działanie teratogenne, dlatego kobiety planujące potomstwo oraz będące w ciąży nie powinny ich stosować.

Należy także pamiętać o unikaniu nadmiernej ekspozycji na promieniowanie UV oraz stosowaniu kremów z wysokim filtrem. Ponadto, kuracja retinoidami wyklucza możliwość poddaniu się pewnym zabiegom estetycznym np. laserowym. Kupując krem z retinoidami, zwróćmy uwagę na opakowanie i formułę kosmetyku, które muszą zagwarantować stabilność wrażliwego retinolu. Ponadto, spójrzmy na zawartość retinolu, gdyż tylko produkty z wysokim stężeniem gwarantują skuteczność.

dr n. med., mgr kosmetologii

Magdalena Wierucka-Rybak

O Autorze

Magister kosmetologii, która ukończyła studia doktoranckie w zakresie nauk medycznych. Z zamiłowaniem podchodząca do dziedziny jaką jest kosmetologia a także nauki medyczne. Stale poszerza swoją wiedzę i śledzi doniesienia naukowe i światowe trendy. Motto życiowe: pasja rodzi profesjonalizm.

Obserwuj

Inne publikacje autora

Kosmetyk naturalny a ekologiczny

Przeczytane 10876 razy
Czytaj dalej
Zimowa ochrona skóry maluszka

Przeczytane 6259 razy
Czytaj dalej

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi

Polecane artykuły

Opalanie w majówkę? Zadbaj o skuteczną ochronę przed słońcem!

Opalanie się jest bardzo przyjemną czynnością, dzięki której nasza skóra zyskuje przyjemny odcień. Na rynku drogeryjnym i aptecznym istnieje szeroki wachlarz preparatów z filtrem SPF, które chronią nasza skórę zarówno w trakcie ekspozycji na Słońce, jak i pomagają nam ją zregenerować i nawilżyć tuż po opalaniu. Jak uniknąć poparzenia słonecznego, czy można przygotować skórę na ekspozycję na Słońce i czy peeling przed opalaniem się może wydłużyć jej trwałość? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.
Czytaj dalej
Drugie życie kosmetyków, czyli jak wykorzystać nieudane zakupy i nietrafione prezenty

„Kobieta zmienną jest” – mówi stare porzekadło. Wiele z nas lubi eksperymentować z wyglądem. Nasz ubiór miewa wiele odsłon, to samo dotyczy makijażu i pielęgnacji. Często próbujemy nowych produktów, testujemy kosmetyki sprawdzone przez koleżanki czy inspirujemy się poradami wizażystek i specjalistek od dbania o urodę. Zawartość naszych kosmetyczek bywa zatem bardzo zróżnicowana. Nie wszystkie produkty wykorzystujemy jednak z identyczną regularnością. Część z nich – na skutek upływu czasu – traci swoją formę. Inne po prostu przestają nam odpowiadać w swojej podstawowej roli lub pozostały nam w tak niewielkiej ilości, że trudno je zastosować. Zamiast wyrzucać taki produkt od razu do kosza na śmieci, zapewnijmy mu drugie życie.
Czytaj dalej
Antyoksydanty i filtry UV w kosmetykach

Kiedy w naszej głowie pojawia się hasło pielęgnacja twarzy, jednym z pierwszych produktów przychodzących na myśl jest krem, najczęściej nawilżający. Odpowiednio dobrany kosmetyk powinien wykazywać funkcjonalność również w kwestii ochrony przed promieniowaniem słonecznym oraz wolnymi rodnikami. Co więcej, według zaleceń specjalistów powinniśmy stosować osobne preparaty przeznaczone do nawilżania, antyoksydacji i ochrony przed słońcem.
Czytaj dalej
Gimnastyka twarzy — skuteczna terapia przeciwzmarszczkowa

Dbanie o smukłe, wysportowane i jędrne ciało nikogo nie dziwi. Siłownie i kluby fitness pękają w szwach. W czasach, w których królują Internet i social media nie trudno zauważyć, że ludzie przykładają wielką wagę do swojego wyglądu.
Czytaj dalej
Domowe SPA – jakie zabiegi kosmetyczne można wykonać samodzielnie? Przepisy na domowe kosmetyki

Gabinety kosmetyczne cieszą się coraz większą popularnością. Korzystają z nich zarówno kobiety, jak i mężczyźni, aby zadbać o ciało i umysł, zaznać chwili odprężenia i relaksu. Co zrobić w przypadku braku możliwości skorzystania z usług kosmetyczki czy kosmetologa? Nic prostszego, wystarczy wygospodarować kilka chwil na zorganizowanie we własnym mieszkaniu domowego SPA. Bazując na podstawowych produktach znajdujących się w domu, można wykonać zabiegi, które pozwolą poczuć się jak w najlepszym centrum odnowy biologicznej.
Czytaj dalej
Jak dbać o skórę pod maseczką ochronną?

Bieżący rok to zdecydowanie przełomowy czas pod bardzo wieloma względami. W trosce zarówno o swoje zdrowie, jak i o zdrowie najbliższych zastosowaliśmy się m.in. do powszechnego obowiązku noszenia maseczki. Powoduje to, że coraz więcej z nas staje przed dylematem, jak dbać o skórę w tym trudnym dla każdego okresie pandemii.
Czytaj dalej
Kolagen – właściwości i zastosowanie. Jaki ma wpływ na zdrowie?

Kolagen to główne białko budulcowe wszystkich organizmów zwierzęcych – w tym ludzkiego. Pełni funkcje strukturalne praktycznie we wszystkich tkankach, stanowiąc tym samym około 1/3 ogółu białek organizmu. Przyjrzyjmy się bliżej jego budowie, funkcjom i zastosowaniu.
Czytaj dalej
Domowe sposoby na „brudne” łokcie i kolana – jak pozbyć się problemu rogowaciejącej skóry?

Jak poradzić sobie z suchą skórą na łokciach i kolanach? To pytanie jest jednym z najczęściej zadawanych na forach internetowych związanych z pielęgnacją ciała i kosmetykami do tego przeznaczonymi. Istnieje kilka zasad, którymi należy się kierować w trosce o przesuszoną skórę. Z pewnością i przede wszystkim należy skupić się nie na samym skutku, czyli ciemnych łokciach i kolanach, ale na przyczynie tej przypadłości, którą może być cukrzyca, jak i niedoczynność tarczycy. Pielęgnacja natomiast powinna być systematyczna i przemyślana. O czym pamiętać szukając skutecznego preparatu na „brudne łokcie i kolana", czy gorące kąpiele są wskazane i z czego zrobić domową regenerującą maskę? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.
Czytaj dalej