Leczenie onkologiczne a zabiegi medycyny estetycznej. Czy można je wykonywać w trakcie terapii

Leczenie onkologiczne to ogromne wyzwanie nie tylko dla zdrowia fizycznego, ale i psychicznego także poprzez wpływ na wygląd pacjenta. Terapia onkologiczna często wywołuje skutki uboczne widoczne na skórze, włosach czy paznokciach. Nic zatem dziwnego, że pacjenci w trakcie lub po zakończeniu leczenia przeciwnowotworowego zastanawiają się, czy mogą korzystać z zabiegów z zakresu medycyny estetycznej.

1. Jak leczenie onkologiczne wpływa na wygląd?
2. Czy podczas leczenia onkologicznego można wykonywać zabiegi medycyny estetycznej?
3. Jak długo po zakończeniu terapii onkologicznej można wykonać zabieg kosmetyczny?
4. Jak poprawić wygląd w trakcie leczenia choroby nowotworowej?
5. Zabiegi estetyczne a leczenie onkologiczne – najczęściej zadawane pytania
6. Zabiegi medycyny estetycznej u pacjentów onkologicznych – podsumowanie

Jak leczenie onkologiczne wpływa na wygląd?

Leczenie onkologiczne, takie jak chemioterapia i radioterapia oraz hormonoterapia czy nowoczesne terapie celowane, jest obciążeniem dla całego organizmu. W prawdzie jego zadaniem jest niszczenie komórek nowotworowych, niemniej wpływa ono także na zdrowe tkanki. Skutkiem ubocznym są często zmiany w wyglądzie pacjenta. 

Najczęściej obserwuje się: 

• pogorszenie kondycji skóry – staje się ona sucha, nadwrażliwa, cieńsza i bardziej podatna na podrażnienia, 
• przebarwienia, odbarwienia, wysypki – związane z przyjmowanymi lekami, promieniowaniem lub zaburzeniami pigmentacji, 
• zasinienia i cienie okolicy oczu, 
• utratę całkowitą włosów – nie tylko na głowie, ale także brwi i rzęs, 
• łamliwość paznokci, kruchość i podatność na infekcje, 
• zmiany naczyniowe – pojawiają się pajączki czy rumień, 
• opuchliznę, 
• utratę lub wzrost masy ciała.  

Te efekty uboczne mają ogromne znaczenie psychologiczne. Dla wielu osób wygląd w trakcie terapii wpływa na poczucie własnej wartości i komfort społeczny. Nic więc dziwnego, że pacjenci coraz częściej zastanawiają się nad możliwością korzystania z zabiegów medycyny estetycznej w trakcie i po leczeniu onkologicznym. Stymulowanie pozytywnego obrazu samego siebie ma niewątpliwie korzystny wpływ na poczucie własnej wartości, stan psychiczny i relacje osobiste, a tym samym jakość życia pacjentów.

Czy podczas leczenia onkologicznego można wykonywać zabiegi medycyny estetycznej?

W trakcie aktywnego leczenia onkologicznego większość inwazyjnych zabiegów medycyny estetycznej jest przeciwwskazana. Powód jest prosty – organizm walczy z chorobą, układ odpornościowy jest osłabiony, a wszelkie dodatkowe ingerencje (normalnie nie wpływające bezpośrednio na układ odpornościowy) mogą prowadzić do powikłań – zakażeń, opóźnionego gojenia czy trudnych do przewidzenia reakcji niepożądanych. Pacjenci onkologiczni są bardziej podatni na infekcje bakteryjne, wirusowe i grzybicze. Główne czynniki ryzyka obejmują m.in. zmiany bariery śluzowej skóry i błon śluzowych, które stanowią pierwszą obronę przed infekcjami.  

Zabiegi kosmetyczne w trakcie terapii onkologicznych są najczęściej odradzane z powodu braku wystarczających danych, jak określony zabieg może wpłynąć na organizm pacjenta leczonego z powodu nowotworu, w tym także wpłynąć na efekt samego leczenia.  

Nie oznacza to jednak, że pacjent onkologiczny musi całkowicie rezygnować z pielęgnacji skóry i dbania o wygląd. W tym czasie zaleca się: 

• zabiegi pielęgnacyjne i nawilżające skórę, 
• delikatne masaże relaksacyjne, 
• łagodne terapie wspomagające (np. mezoterapia bezigłowa z użyciem substancji nawilżających), 
• makijaż medyczny – jego celem jest ukrycie przebarwień, blizn, obrzęków czy cieni pod oczami, które często pojawiają się w trakcie leczenia onkologicznego, 
• specjalistyczną kosmetologię onkologiczną, która skupia się na minimalizowaniu skutków ubocznych terapii. Jej celem nie jest ingerencja estetyczna (np. botoks czy wypełniacze tkankowe), ale przywracanie komfortu i poprawa samopoczucia chorego. W ramach takich zabiegów stosuje się bezpieczne dermokosmetyki, techniki łagodzące i regenerujące czy delikatne masaże.

Jak długo po zakończeniu terapii onkologicznej można wykonać zabieg kosmetyczny?

Nie ma jednej, uniwersalnej odpowiedzi na pytanie – jak długo po zakończeniu terapii onkologicznej można poddać się zabiegom kosmetycznym. Wszystko zależy od rodzaju nowotworu, zastosowanej terapii i oczywiście ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Najczęściej specjaliści zalecają odczekanie od kilku miesięcy do nawet dwóch lat po zakończeniu leczenia nowotworowego, zanim wróci się do bardziej inwazyjnych zabiegów medycyny estetycznej. Wykonanie któregokolwiek z nich wymaga wcześniejszej konsultacji zarówno z lekarzem prowadzącym, jak i z osobą wykonująca zabieg (powinna być świadoma tego, z jakim klientem będzie pracować, aby właściwie dobrać czynniki i technikę zabiegową).  

• Po chemioterapii – zwykle odczekuje się co najmniej 6–12 miesięcy, aby układ odpornościowy wrócił do pełnej sprawności. 
• Po radioterapii – skóra w napromienianym obszarze bywa bardzo wrażliwa, dlatego zabiegi w tym miejscu często odradza się na stałe lub przeprowadza dopiero po kilku latach.
• Po operacjach chirurgicznych – ingerencje w miejscu blizny są możliwe dopiero po pełnym jej zagojeniu i stabilizacji tkanki.  

Jak poprawić wygląd w trakcie leczenia choroby nowotworowej?

Choć inwazyjne zabiegi nie są wskazane, istnieje wiele metod poprawy wyglądu i samopoczucia pacjenta onkologicznego.

Dozwolone w chemioterapii, radioterapii i hormonoterapii: 

• depilacja woskiem i pastą cukrową,  
• henna, 
• makijaż klasyczny, 
• masaż klasyczny twarzy, szyi, dekoltu,  
• wszelkie maseczki nawilżające, kojące, barierowe, 
• peeling enzymatyczny, 
• terapia światłem LED,  
• krioterapia. 

Dozwolone w radioterapii i hormonoterapii, ale nie w chemioterapii: 

• infuzja tlenowa, 
• laseroterapia, 
• makijaż permanentny, 
• masaż kobido, 
• mezoterapia, 
• mikrodermabrazja, 
• mikronakłuwanie, 
• oczyszczanie manualne skóry, 
• peeling chemiczny.  

Zabiegi estetyczne a leczenie onkologiczne – najczęściej zadawane pytania

Czy przy nowotworze można robić botoks?

Botoks w czasie aktywnego leczenia onkologicznego jest najczęściej przeciwwskazany, ponieważ nie do końca znane są skutki stosowania toksyny botulinowej wśród pacjentów onkologicznych. Najlepiej rozważyć przyjęcie botoksu dopiero po zakończeniu terapii, po ustabilizowaniu stanu organizmu i uzyskaniu zgody lekarza prowadzącego, ale także specjalisty wykonującego zabieg, który powinien mieć pełny wgląd w historię choroby pacjenta.  

Czy przy nowotworze można stosować kwas hialuronowy?

Podawanie wypełniaczy z kwasem hialuronowym to zabieg inwazyjny, wymagający przerwania ciągłości skóry. U osób w trakcie leczenia onkologicznego wiąże się to ze zwiększonym ryzykiem infekcji, ponieważ układ odpornościowy jest osłabiony. Dlatego wypełniacze nie powinny być stosowane w tym czasie, mimo że sam kwas hialuronowy jest substancją bezpieczną. Po zakończeniu leczenia onkologicznego zabieg można rozważyć wyłącznie po konsultacji i uzyskaniu zgody onkologa.

Czy nowotwór jest przeciwwskazaniem do masażu kobido?

Masaż kobido jest intensywnym masażem twarzy, który poprawia krążenie i tonizuje mięśnie. U pacjentów onkologicznych wymaga jednak szczególnej ostrożności – w okresie leczenia, zwłaszcza przy obniżonej odporności, może być wykonywany jedynie w łagodniejszej, bezpiecznej formie i po uzyskaniu zgody lekarza. Nie zaleca się go podczas chemioterapii, immunoterapii ani terapii molekularnej. 

Zabiegi medycyny estetycznej u pacjentów onkologicznych – podsumowanie

Podczas aktywnego leczenia onkologicznego zabiegi inwazyjne medycyny estetycznej są najczęściej przeciwwskazane przez wzgląd na wyższe ryzyko infekcji czy brak wiedzy na temat ewentualnych powikłań pozabiegowych u pacjentów onkologicznych. Zaleca się nieinwazyjne metody poprawy wyglądu, takie jak masaże, zabiegi nawilżające, peelingi enzymatyczne czy te z wykorzystaniem światła LED. Przed poddaniem się któremukolwiek z zabiegów zawsze należy skonsultować się z lekarzem onkologiem i lekarzem medycyny estetycznej wykonującym zabieg.