Witamina B7 (biotyna) – funkcja w organizmie, suplementacja, niedobór, nadmiar
Alicja Świątek

Witamina B7 (biotyna) – funkcja w organizmie, suplementacja, niedobór, nadmiar

Witamina B7, witamina H, biotyna i witamina piękna to nazwy tego samego związku. Biotyna korzystnie wpływa na poprawę kondycji włosów, skóry i paznokci. Jest rozpuszczalna w wodzie i produkowana przez bakterie jelitowe. Dodatkową suplementację zaleca się w sytuacji, kiedy zauważalne jest nadmierne wypadanie włosów, łamliwość i rozdwajanie się paznokci oraz pogorszenie stanu skóry (np. w ŁZS). Który preparat z witaminą B7 wybrać, jaka jest dzienna zalecana dawka biotyny i dlaczego nie powinno się łączyć suplementacji z białkiem jaja kurzego? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

Biotyna w organizmie człowieka wytwarzana jest przez bakterie naturalnie tworzące florę jelitową. Dostarczana jest także wraz ze spożywanym pokarmem. Jednak podczas wydalania witaminy B7 wraz z moczem w wyniku jej metabolizmu, następują kilkukrotnie większe straty, niż ilość jaka jest przyjmowana z jedzeniem. Dodatkowo długotrwała antybiotykoterapia wyjaławia środowisko jelit i prowadzi do niedoborów biotyny. Może wówczas pojawić się pogorszenie stanu włosów, skóry i paznokci. Dodatkowo w cięższych przypadkach może dojść do łuszczycowych zmian skórnych na dłoniach, ramionach i nogach. W takich przypadkach warto rozważyć dodatkową suplementację tego składnika, gdyż wyłącznie źródła pokarmowe mogą być niewystarczające.

Co to jest biotyna? Rola witaminy B7 w organizmie

Witamina B7, nazywana biotyną, a także określana jako witamina H,  jest związkiem rozpuszczalnym w wodzie. Zalicza się ją do kompleksu witamin z grupy B. Związek ten jest koenzymem umożliwiającym przyswajanie dwutlenku węgla, ponieważ pełni funkcję przekaźnika tego związku w różnorodnych reakcjach przemiany materii. Witamina B7 uczestniczy w przemianach białek, kwasu asparaginowego, aminokwasów, cukrów, nienasyconych kwasów tłuszczowych i innych związków lipidowych. Biotyna wraz z witaminą K bierze udział w syntezie protrombiny, czyli składnika wpływającego na prawidłowe krzepnięcie krwi. Witamina B7 ceniona jest zwłaszcza w dermatologii. Związek ten uczestniczy w procesie powstawania keratyny, a także podziałów komórkowych w obrębie włosów, skóry i paznokci. Wpływa to na poprawę wzrostu włosów i paznokci, ograniczenie ich łamliwości oraz poprawę stanu skóry. Wykazano, że biotyna ogranicza siwienie włosów oraz spowalnia lub hamuje proces łysienia. Przyjmuje się, że może to wynikać z właściwości regulujących pracę gruczołów łojowych, jaką wykazuje witamina B7. Przekłada się to na złagodzenie objawów łojotokowego zapalenia skóry (ŁZS), któremu z kolei przypisuje się osłabienie mieszków włosowych i wypadanie włosów. Biotyna jest także związkiem bogatym w siarkę, która jest elementem niezbędnym do powstawania keratyny, czyli podstawowego budulca paznokci i włosów. W związku z tym niedobór tego składnika może skutkować osłabieniem włosów i pękaniem czy rozdwajaniem się paznokci.

Dawkowanie biotyny

Preparaty z biotyną zazwyczaj stosuje się w jednej dobowej dawce, niezależnie od przyjmowanych posiłków. Jedynym przeciwwskazaniem jest łączenie witaminy B7 z surowym białkiem jajka kurzego, ponieważ może to ograniczać przyswajanie biotyny. Szacowane dzienne zapotrzebowanie na witaminę B7 określane jest na poziomie 100 µg. U pacjentów z niedoborami biotyny, jak i u kobiet w ciąży zaleca się dawkę nawet do 1 mg wit. B7.

Powiązane produkty

Objawy i skutki niedoboru biotyny

Zazwyczaj nie obserwuje się stanów niedoboru biotyny. Najczęściej do takiej sytuacji dochodzi w przypadku problemów trawiennych lub metabolicznych oraz brakiem odpowiedniego enzymu – biotynidazy, który warunkuje prawidłowe przyswajanie biotyny z kompleksów białkowych. Dodatkowo częste spożywanie dużych ilości jaj w stanie surowym ogranicza wchłanianie witaminy B7 z pokarmu. Dzieje się tak, ponieważ białko jaj jest źródłem awidyny, wykazującej znaczne powinowactwo do biotyny i tworzącej z nią trwały kompleks, powodując jej dezaktywację. Niedobór witaminy B7 zazwyczaj przejawia się zmianami zapalnymi skóry, przebarwieniami skórnymi, wypadaniem włosów, bólami mięśniowymi, ograniczeniem apetytu, brakiem sił, uczuciem zmęczenia, zaburzeniami lękowymi, a nawet halucynacjami.

Długotrwały obniżony poziom biotyny u niemowląt może skutkować spadkiem ciśnienia tętniczego krwi, zanikiem nerwu wzrokowego oraz spowolnieniem rozwoju.

Objawy i skutki nadmiaru witaminy B7

Dotychczas nie wykazano toksycznego działania biotyny. Nadmiar witaminy B7 wydalany jest z moczem, dlatego niezwykle rzadko dochodzi do nadmiernego poziomu tego związku w organizmie. Pojawiają się wówczas zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, w postaci nudności, biegunki, wymiotów, bólów brzucha oraz gorszego samopoczucia.

Biotyna – występowanie. Jakie są najlepsze źródła biotyny?

Dobrym źródłem biotyny jest pokarm, z którego witamina B7 jest dobrze przyswajana. Do najcenniejszych składników odżywczych bogatych w witaminę H należą: wątróbka, żółtko jaja kurzego, orzechy włoskie, szpinak, drożdże, melasa, arbuz, marchew, pomidory oraz migdały. Warto pamiętać, aby zmniejszyć spożycie surowego białka z jaj kurzych, które zawiera awidynę, ograniczającą wchłanianie biotyny (wystarczy podgrzać białko, aby dezaktywować niekorzystne działanie awidyny na wchłanianie witaminy B7).

Suplementy – którą biotynę wybrać?

Zalecane dzienne spożycie (RDA) biotyny w suplementach wynosi 50 µg. W aptekach, sklepach zielarskich, czy ze zdrową żywnością można znaleźć różnorodne preparaty z witaminą B7, których cena waha się od około 10 do 40 zł. Biotyna dostępna jest zarówno w postaci suplementów diety, leków, wyrobów medycznych zawierających, tylko ten składnik, jak również w produktach wieloskładnikowych. Korzystne jest stosowanie wyrobów zawierających dodatek innych witamin z grupy B, które znacznie poprawiają wchłanianie biotyny.

  1. M. Maciąg in., Witaminy i inne substancje aktywne – przegląd i badania, „bc.wydawnictwo-tygiel.pl” [online], http://bc.wydawnictwo-tygiel.pl/public/assets/228/Witaminy%20i%20inne%20substancje%20aktywne%20%E2%80%93%20przegl%C4%85d%20i%20badania.pdf, [dostęp:] 01.02.2021 r.
  2. M. Paul-Samojedny, Wpływ biotyny na wygląd skóry i jej przydatków,   „aesthetica.com.pl” [online], http://aesthetica.com.pl/clients/25/pdf/AE_15_40-45.pdf, [dostęp:] 01.02.2021 r.
  3. N. Barnasz i in., Witaminy w pigułce. Witamina B7, „jagiellonskiecentruminnowacji.pl” [online], https://www.jagiellonskiecentruminnowacji.pl/wp-content/uploads/2019/01/witamina_b7.pdf, [dostęp:] 01.02.2021 r.
  4. Praca zbiorowa, Witaminy prawda i mity, „biotechnologia.wpt.uni.opole.pl” [online],  http://biotechnologia.wpt.uni.opole.pl/wp-content/uploads/WITAMINY-PRAWDA-I-MITY.pdf, [dostęp:] 01.02.2021 r.
  5. Praca zbiorowa, Ćwiczenia laboratoryjne – teoria, „chemia.ug.edu.pl” [online], https://chemia.ug.edu.pl/sites/default/files/_nodes/strona-chemia/37048/files/nat3t.pdf, [dostęp:] 01.02.2021 r.
  6. A. Gryszczyńska, Witaminy z grupy B – naturalne źródła, rola w organizmie, skutki awitaminozy, „researchgate.net” [online], https://www.researchgate.net/publication/262799867_Witaminy_z_grupy_B_-_naturalne_zrodla_rola_w_organizmie_skutki_awitaminozy,  [dostęp:] 01.02.2021 r.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Alergeny w domu – objawy i skuteczne sposoby na usunięcie alergenów z otoczenia

    W każdym domu występują alergeny, które mogą niekorzystnie oddziaływać na zdrowie mieszkańców. Wśród domowych alergenów znajdują się: roztocza kurzu domowego, pleśnie, karaluchy i sierść zwierząt. Na jakie objawy zwrócić uwagę? Jak usunąć alergeny z domu?

  • Uprawnienia farmaceuty – recepty na szczepienia, dostęp do Internetowego Konta Pacjenta

    Od 14 lutego 2025 roku farmaceuci w Polsce mogą wystawiać recepty na refundowane szczepionki. Szczepienie musi odbyć się w aptece, w której została wystawiona recepta. Pacjent może również udostępnić farmaceucie lub aptece swoje IKP. Wprowadzone zmiany zapewnią szybszy i lepszy dostęp do refundowanych szczepień.

  • Czym jest pokrzywka? Przyczyny, rodzaje, objawy i leczenie

    Pokrzywka jest niegroźnym schorzeniem skóry wywołanym najczęściej reakcją alergiczną. Objawia się swędzącymi bąblami na skórze, które przypominają ślady po poparzeniu pokrzywą. Jakie są jej przyczyny i co zrobić, gdy się pojawi? Na czym polega leczenie pokrzywki?

  • Uczulenie na komary. Jakie są objawy i przyczyny alergii na komary?

    Komary mają zdolność do przenoszenia niebezpiecznych chorób, takich jak malaria, wirus Zachodniego Nilu, wirus chikungunya czy wirus dengi. Stanowią więc zagrożenie zarówno dla ludzi, jak i zwierząt, jednak złą sławę zyskały głównie z powodu nieprzyjemnych ukąszeń. Kąsają wyłącznie samice komarów, wabione do skóry człowieka przez ciepło ciała, pot, zapachy oraz dwutlenek węgla. Podczas ukłucia samica wprowadza ślinę do krwiobiegu, aby zapobiec krzepnięciu krwi i umożliwić pobranie pokarmu. Kontakt trwający minimum sześć sekund może wywołać reakcję miejscową — zaczerwienienie, świąd i obrzęk.

  • Uczulenie na truskawki u dzieci i dorosłych – objawy i leczenie

    Alergia na truskawki może wystąpić zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Najczęstszą reakcją alergiczną na ten owoc są zmiany skórne i dolegliwości w jamie ustnej, ale mogą także pojawić się objawy ze strony układu pokarmowego i inne symptomy. Jak wygląda rozpoznanie i leczenie uczulenia na truskawki?

  • Czy istnieje lewoskrętna i prawoskrętna witamina C? Właściwości kwasu L-askorbinowego

    Witamina C, czyli kwas L-askorbinowy, to związek, który nie jest fizjologicznie wytwarzany w organizmie ludzkim. Jest jednak kluczowa dla jego prawidłowego funkcjonowania – pełni liczne funkcje i uczestniczy w procesach istotnych dla zachowania zdrowia. Od pewnego czasu krąży mit o istnieniu witaminy C lewoskrętnej. Pojawiają się również doniesienia o witaminie C prawoskrętnej. Producenci wykorzystują ten trend i czasem niewłaściwie oznaczają lub reklamują swoje produkty, sugerując błędną nazwę. Czy istnieje lewoskrętna i prawoskrętna witamina C?

  • Domowe testy diagnostyczne – jakie nieprawidłowości wykryje test z apteki?

    Postęp technologiczny w przemyśle farmaceutycznym umożliwił stworzenie nowych rozwiązań diagnostyki niektórych problemów zdrowotnych w warunkach domowych. Szybkie testy diagnostyczne umożliwiają wykonanie niektórych badań w łatwy i szybki sposób bez wizyty u lekarza czy w przychodni. Testy diagnostyczne są dostępne bez recepty w aptekach stacjonarnych i internetowych oraz pozwalają na wstępną ocenę zdrowia i pewnych parametrów.

  • Adaptogeny w kosmetykach – właściwości. Co wybrać do codziennej pielęgnacji?

    Coraz większe zainteresowanie w przemyśle kosmetycznym wzbudzają adaptogeny. Są to składniki pochodzenia roślinnego, które zwiększają odporność skóry na czynniki stresogenne różnego pochodzenia (zanieczyszczenie powietrza, promienie słoneczne, stany zapalne skóry, działanie wolnych rodników). Jak pokazują wyniki badań, adaptogeny są cennymi składnikami roślinnymi mającymi zastosowanie w pielęgnacji skóry, łagodzeniu objawów chorób skóry oraz spowalnianiu procesów starzenia. Wspomagają regenerację skóry, działają przeciwzapalnie, antyoksydacyjnie oraz przeciwdrobnoustrojowo.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl