Żółte paznokcie – co mogą oznaczać? Co na nie stosować?

Zdrowe i zadbane paznokcie stanowią wizytówkę estetyczną. Codzienne drobne urazy, stosowanie środków chemii gospodarczej, niewłaściwa pielęgnacja i niektóre choroby mogą negatywnie wpływać na stan płytki paznokciowej. Paznokcie stają się wtedy kruche, łamliwe, często przybierają żółtą, niezdrowo wyglądającą barwę.

Żółte paznokcie – od czego żółkną?

Zdrowa płytka paznokcia powinna być zaróżowiona, gładka i lśniąca. Niewłaściwa pielęgnacja, stosowanie zbyt mocnych lakierów, choroby przewlekłe czy przyjmowane leki mogą być przyczyną zmian w zabarwieniu paznokci.

W grzybicy paznokci dochodzi do zakażenia płytki paznokciowej dermatofitami (grzybami powodującymi choroby skóry i jej przydatków), głównie Trychophyton rubrum. Choroba dużo częściej rozwija się na paznokciach stóp niż dłoni. W przebiegu schorzenia paznokcie przybierają barwę białą, żółtą lub brunatną. Płytka paznokciowa ulega pogrubieniu, staje się krucha. W przypadku zaobserwowania powyższych objawów należy zgłosić się do dermatologa, który wykona badanie mykologiczne niezbędne do rozpoznania i włączenia właściwego leczenia w przypadku grzybicy paznokci. W zależności od zaawansowania zmian stosuje się leczenie miejscowe (lakiery, kremy) lub doustne leki przeciwgrzybicze.

W przebiegu łuszczycy będącej przewlekłą, niezakaźną, ogólnoustrojową chorobą zapalną u prawie połowy chorych w obrębie paznokci pojawiają się charakterystyczne zmiany. Z powodu nieprawidłowego rogowacenia na płytce paznokciowej powstają ułożone punktowe wgłębienia tzw. objaw naparstka. Kolejnym typowym objawem występującym w przebiegu łuszczycy są żółte przebarwienia pod płytką paznokciową przypominające swoim wyglądem kroplę oleju. Odklejanie płytek paznokciowych (onycholiza) lub całkowite oddzielenie płytki paznokcia od łożyska obserwujemy w ciężkich postaciach choroby. Leczenie łuszczycy zwykle prowadzi dermatolog, niestety zmiany w obrębie paznokci są trudne do całkowitego wyleczenia.

Choroby endokrynologiczne charakteryzują się mnogością objawów. Zarówno nadmierne wydzielanie hormonów tarczycy, jak i ich niedobór prowadzą do zmian na paznokciach dłoni i nóg. W przebiegu nadczynności tarczycy paznokcie są łamliwe ze skłonnością do oddzielania się płytki paznokciowej od łożyska (onycholiza). W niedoczynności tarczycy oprócz łamliwości paznokci obserwujemy ich zmatowienie i zmianę barwy na żółtą. Podejrzenie choroby tarczycy wymaga wykonania dodatkowych badań laboratoryjnych i USG gruczołu.

Pałeczka ropy błękitnej (Pseudomonas aeruginosa) jest gram ujemną bakterią bytującą w warunkach naturalnych m.in. na skórze człowieka. Pomimo jej powszechnego występowania w środowisku zakażenia tą bakterią występują stosunkowo rzadko i mogą dotyczyć też płytek paznokciowych. Czynnikami zwiększającymi ryzyko zakażenia jest noszenie ciasnego, nieprzewiewnego obuwia, częste moczenie rąk, powtarzające się urazy czy nieprawidłowa pielęgnacja paznokci rąk i nóg. Zajęty przez proces chorobowy paznokieć zmienia kolor i przybiera barwę zielonożółtą. W przypadku wystąpienia objawów sugerujących zakażenie pałeczką ropy błękitnej należy zgłosić się do dermatologa, który zleci wykonanie badania bakteriologicznego. W leczeniu stosuje się antybiotyki.

Zmiany koloru płytki paznokcia mogą powstać na skutek urazu mechanicznego. Zabarwienie paznokcia w miejscu, w którym doszło do urazu, może początkowo być sinoczerwone, a po jakimś czasie zmienić barwę na żółtą. Zmianom urazowym towarzyszą często pęknięcia płytki paznokciowej.

Nie bez znaczenia są stosowane leki. Pożółkłe płytki paznokciowe oraz żółte skórki wokół paznokci najczęściej są skutkiem stosowania preparatów z beta-karotenem, antybiotyków z grupy tetracyklin czy przymoczek lub okładów z rivanolu.

Nieestetyczne pożółkłe paznokcie obserwujemy także u nałogowych palaczy. Przebarwienia zwykle dotyczą paznokci drugiego i trzeciego palca dłoni.

Zespół żółtego paznokcia

Zespół żółtych paznokci (ang. yellow nail syndrome) to bardzo rzadka choroba, występująca najczęściej po 50. roku życia z podobną częstością u kobiet i mężczyzn. Charakterystyczna dla tej jednostki chorobowej jest triada objawów:

• żółte paznokcie – początkowo obserwuje się zahamowanie tempa wzrostu paznokci, płytka staje się pogrubiała, nieprzezroczysta, o barwie zielonej lub żółtej, zmiany dotykają zwykle wszystkich paznokci,
• przewlekłe zaburzenia ze strony układu oddechowego objawiające się kaszlem, przewlekłym zapaleniem zatok, oskrzeli,
• obrzęki limfatyczne, które obejmują zwykle kończyny dolne.

Żółte paznokcie u dziecka

Zmiany zabarwienia płytki paznokciowej u dzieci mogą mieć takie same przyczyny co u dorosłych, choć występują dużo rzadziej i zawsze są wskazaniem do konsultacji z lekarzem pediatrą.

Jak leczyć żółte paznokcie u rąk i nóg?

Zanim rozpoczniemy leczenie, wymagane jest znalezienie przyczyny zmiany zabarwienia płytek paznokciowych. Jak wcześniej wspomniano, przy najczęściej występujących zakażeniach grzybiczych stosuje się doustne leki przeciwgrzybicze i/lub miejscowo np. lakiery. Przy podejrzeniu zakażenia drożdżakami – zanim dostaniemy się do lekarza – warto wypróbować apteczne preparaty dostępne bez recepty w formie sprayów, kremów czy lakierów. Pośród substancji o udowodnionej skuteczności przeciwgrzybiczej wymienia się:

• klotrymazol,
• azotan mikonazolu,
• chlorowodorek amorolfiny,
• ekstrakt z ziela tymianku,
• olejek z drzewa herbacianego,
• olejek eukaliptusowy.

Po źle założonej hybrydzie, drobnych urazach, przebarwieniach paznokci związanych ze stosowaniem środków do prania i sprzątania z pomocą przyjdą preparaty zawierające w swoim składzie naturalne oleje, witaminy czy składniki mineralne wzmacniające płytkę paznokcia.

Poniższe substancje mogą być stosowane w codziennej pielęgnacji dłoni i paznokci:

1. Witaminy C, E, F – działają nawilżająco i wzmacniająco, zwiększają elastyczność płytki.
2. Ekstrakt z alg działa antyoksydacyjnie oraz nawilżająco.
3. Żywica klejąca utwardza płytkę paznokcia, tworzy na jej powierzchni warstwę ochronną.
4. Kompleks protein i minerałów odbudowuje płytkę paznokcia, stymuluje jej wzrost, a także zabezpiecza przed uszkodzeniami.
5. Ceramidy – wzmacniają strukturę paznokcia, wyrównując ubytki, i wygładzają jego powierzchnię.
6. Olej arganowy – regeneruje płytkę paznokcia oraz suche skórki.
7. Olej rycynowy – wzmacnia kruche i łamliwe paznokcie, rozjaśnia przebarwienia i nabłyszcza.
8. Oliwa z oliwek – intensywnie nawilża i odżywia zniszczone paznokcie i skórki.
9. Olej sezamowy – zmiękcza twarde skórki wokół paznokci oraz łagodzi podrażnienia.
10. Olej awokado – wygładza oraz nawilża suche i popękane skórki wokół paznokci.
11. Wazelina, wosk pszczeli, ozokeryt – dają efekt okluzyjny, zmniejszają przeznaskórkową utratę wody.
12. Gliceryna, mocznik, skwalan – znakomicie penetrują w głąb paznokcia, zapewniając odpowiednie nawilżenie płytek paznokciowych.
13. Lecytyna (fosfolipidy) – przywraca elastyczność komórek paznokcia.

Domowe sposoby na żółte paznokcie – czym je wybielić?

Z domowych sposobów na wybielenie paznokci warte wypróbowania są: moczenie paznokci w wodzie z dodatkiem soku z cytryny, w szarym mydle czy sodzie oczyszczonej.