kobieta nakłada krem na pięty
Joanna Orzeł

Mocznik w kosmetykach – właściwości i zastosowanie

Mocznik jest składnikiem naturalnie produkowanym przez nasze ciało. Znalazł zastosowanie w przeróżnych gałęziach przemysłu. Jest chętnie używany przez producentów kosmetyków jako składnik nawilżający i złuszczający. Co powinniśmy wiedzieć o tym składniku aktywnym? Czy możemy stosować mocznik na twarz?

Mocznik – czym jest i jak działa na skórę?

Mocznik (INCI: urea) jest związkiem organicznym pochodzenia naturalnego. W czystej postaci jest białym, bezzapachowym ciałem stałym, które dobrze rozpuszcza się w wodzie i innych rozpuszczalnikach polarnych (np. etanol i gliceryna). Stabilność wykazuje w pH 4–8.

Mocznik to ostatni produkt procesów przemiany białek i innych związków azotowych dla wielu organizmów żywych (zaliczanych do grupy ureotelicznych), w tym człowieka. Głównie jest wydalany z moczem, a częściowo z potem. Mocznik w organizmie jest zatem składnikiem całkowicie naturalnym, a jego poziom w surowicy krwi jest ważnym parametrem diagnostycznym. Inny naturalny metabolit o podobnej i przez to często mylonej z mocznikiem nazwie to kwas moczowy będący ostatnim produktem metabolizmu puryn.  

Mocznik ma różnorodne zastosowania od nawozów, przez czynnik stosowany do odladzania powierzchni (np. samolotów), po składnik kosmetycznych cieszący się dużą popularnością.  

Jako składnik kosmetyczny ma dwa główne zastosowania. Może być składnikiem nawilżającym lub keratolitycznym (złuszczającym). W niskich stężeniach mocznik działa jak składnik nawilżający. Dzięki swoim higroskopijnym właściwościom – zdolności do wiązania cząsteczek wody – utrzymuje jej pożądany poziom w zewnętrznych warstwach skóry. Efektem czego są nawilżenie i elastyczność w miejscu aplikacji. Wyższe stężenie tego składnika aktywnego powoduje złuszczenie naskórka. Mocznik ułatwia oderwanie martwych komórek naskórka przez rozluźnienie wiązań wodorowych tworzonych przez keratynę. W stężeniu powyżej 10% mocznik wykazuje działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne.

Warto wspomnieć, że mocznik znajdujący się w kosmetykach nie jest pochodzenia naturalnego. Nie jest pozyskiwany z moczu. Jest syntezowany na masową skalę w procesach chemicznych. Jeżeli więc natkniemy się na ofertę naturalnego kremu z mocznikiem, to będzie on jednym ze składników syntetycznych. Nie wyklucza to oczywiście użycia przez producenta w składzie innych naturalnych komponentów.   

Co ciekawe, synteza mocznika ze składników nieorganicznych przeprowadzona po raz pierwszy przez Friedricha Wöhlera uznawana jest za początek rozwoju niezwykle rozłożystej i ważnej gałęzi chemii – nowożytnej chemii organicznej. 

Mocznik i jego stężenia w kosmetykach

Na rynku znajdziemy wiele produktów kosmetycznych w składzie zawierających mocznik. Jego stężenie może wahać się od kilku do kilkudziesięciu procent. Wybór preparatu powinien być podyktowany naszymi potrzebami. To, czy zadecydujemy się na krem z mocznikiem lub maść z mocznikiem, balsam bądź szampon, zależy od miejsca aplikacji i problemu, w którym właściwości mocznika mają nam pomóc.

Dobór stężenia powinien być podyktowany efektem, jaki chcemy uzyskać. Jeżeli mocznik ma działać jako składnik nawilżający wybierzmy kosmetyki o stężeniu tego składnika aktywnego do 10%, gdyż w przeprowadzonych badaniach wykazano, że mocznik właśnie do tego poziomu stężenia wykazuje działanie poprawiające gospodarkę wodną skóry. Stężenia wyższe natomiast powodują złuszczanie (eksfoliację) martwego naskórka. I to właśnie kremy z dużą zawartością mocznika o wyższym niż 10 % stężeniu powinniśmy wybierać, jeżeli chcemy pozbyć się nadmiaru martwego naskórka (np. w okolicy pięt czy zmian łuszczycowych).

Powiązane produkty

Kosmetyki z mocznikiem i ich zastosowanie

Kosmetyki z mocznikiem dostępne są na wyciągnięcie naszej ręki. Z pewnością podczas wizyty w drogerii, przeglądając opakowania kremów do stóp czy kremów na pękające pięty, znajdziemy takie, na których w wyraźny sposób zaznaczona jest informacja o zawartości mocznika (lub urea). Także pielęgnacja dłoni sfatygowanych zimnem, sprzątaniem czy ciągłą dezynfekcją często odbywa się z pomocą maści z mocznikiem lub kremu z mocznikiem. Jednak nie tylko kremy i maści do stóp czy dłoni zawierają ten składnik aktywny. Znajdziemy go również w balsamach i szamponach, a także w kremach do twarzy. Wszędzie tam, gdzie nawilżenie lub eksfoliacja jest działaniem pożądanym. W tym drugim celu często łączy się go z innymi składnikami o działaniu złuszczającym np. w kremie z mocznikiem i kwasem salicylowym.

Jak stosować mocznik na skórę? Czy można go stosować na twarz?

Mocznik na skórę stosujemy zgodnie z naszymi potrzebami i zaleceniami producenta, pośród których powinna znaleźć się również informacja, kiedy stosować dany kosmetyk. Z reguły kosmetyki z mocznikiem powinniśmy stosować na oczyszczoną skórę. W razie potrzeby preparat należy zmyć po czasie zalecanym przez producenta (np. popularne skarpetki złuszczające skórę stóp).

Kremy z mocznikiem można stosować na skórę twarzy. Ich właściwości szczególnie docenią osoby borykające się z problemami cery suchej czy dojrzałej. Ten składnik aktywny nie zadziała na zmarszczki „jak żelazko”, jednak pomoże utrzymać odpowiednie nawilżenie.

Decydując się na używanie kremów czy maści z mocznikiem, zachowajmy czujność co do innych składników aktywnych obecnych w naszej codziennej pielęgnacji. Mocznik może wykazywać działanie złuszczające, dzięki czemu toruje drogę kolejnym komponentom do głębszych warstw skóry. Może być to działanie na plus, jednak w przypadku składników, których działanie ma być wyłącznie powierzchniowe, łączenie ich z mocznikiem jest wysoce niewskazane.  

W ofercie preparatów z mocznikiem znajdziemy również kremy czy balsamy z mocznikiem dla dzieci. Będą to głównie produkty przeznaczone dzieciom z problemami skóry atopowej. Ważne jest, aby sprawdzić, od jakiego wieku zaleca się używanie wybranego kosmetyku. W przypadku najmłodszych dzieci warto zwrócić uwagę czy np. krem z mocznikiem ma rekomendacje Instytutu Matki i Dziecka lub innej rzetelnej organizacji.

Mocznik w kosmetykach – przeciwwskazania

Podstawowym przeciwwskazaniem do stosowania mocznika jest stwierdzona wrażliwość lub alergia związana z jego aplikacją. Może objawiać się podrażnieniem, zaczerwienieniem, wysypką lub cięższymi reakcjami alergicznymi u osób szczególnie wrażliwych. Kolejne z przeciwwskazań to uszkodzona lub głęboko popękana skóra, wszelkiego rodzaju rany i stany zapalne. Nie stosuje się również mocznika na świeżo ogoloną skórę. Nie ma natomiast przeciwwskazań do stosowania mocznika w ciąży oraz podczas laktacji.

  1. A. Kapuścińska, I. Nowak, Wykorzystanie mocznika i jego pochodnych w przemyśle kosmetycznym, „Chemik”, nr 68 (2) 2014.
  2. L. Celleno, Topical urea in skincare: A review, „Dermatologic Therapy”, nr 31 (6) 2018.
  3. K. Śliwa, E. Sikora, J. Ogonowski, Kosmetyki do pielęgnacji skóry atopowej, „Wiadomości Chemiczne”, nr 65, 2011.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Rozgrzewające kosmetyki na jesień i zimę

    W okresie zimowym, gdy doskwiera zimny wiatr i mróz, brakuje nam słońca, bardzo dobrym sposobem na ocieplenie naszego ciała i poprawę nastroju są kosmetyki rozgrzewające. Jak działają? Jakich składników powinniśmy poszukiwać w takich kosmetykach? Jakie rodzaje kosmetyków i zabiegów rozgrzewających możemy zastosować w domu aby rozgrzać się w chłodny, zimowy wieczór? Czy są one odpowiednie dla wszystkich?

  • Zabiegi kosmetyczne na jesień i zimę – które wybrać?

    Okres jesienno-zimowy to znakomity czas na to, aby wykonać niektóre zabiegi na twarz i ciało, ponieważ części zabiegów kosmetycznych nie powinno się wykonywać wiosną i latem – nie jest wskazana ekspozycja na silne promienie słoneczne po ich wykonaniu, co jak wiadomo wiosną i latem byłoby to nieuniknione. Poza tym część zabiegów kosmetycznych lepiej jest wykonywać jesienią i zimą – w znakomity sposób przygotują one naszą twarz i ciało do nowego letniego sezonu, w którym dzięki nim od razu będziemy mogły zabłysnąć.

  • Kiedy pić kolagen – rano czy wieczorem?

    Nie ma jednoznacznych wskazań co do picia kolagenu o danej porze dnia, rano lub wieczorem. Picie kolagenu należy dostosować do własnego harmonogramu dnia, aby możliwe było systematyczne przyjmowanie odpowiednich dawek. Dla uzyskania optymalnych efektów kluczowe jest regularne stosowanie produktu zgodnie z zaleceniami producenta.

  • Jaki kolagen wybrać na zmarszczki?

    Przyjmowanie preparatów z kolagenem zyskało popularność w dermatologii. Stosowanie doustnych i miejscowych produktów kolagenowych może wpłynąć na spowolnienie procesów starzenia oraz poprawę wyglądu skóry. Dostępne są produkty do suplementacji wewnętrznej, kosmetyki stosowane na skórę oraz zabiegi medycyny estetycznej w postaci wypełniaczy i stymulatorów kolagenowych.

  • Włosy średnioporowate – dlaczego się przetłuszczają lub puszą?

    Włosy o średniej porowatości to termin związany z budową i kondycją włosów. Opisuje poziom ich zdolności do wchłaniania i utrzymywania wilgoci. Rozpoznanie tego, czy masz włosy średnioporowate, niskoporowate czy wysokoporowate, może podpowiedzieć, jak właściwie dbać o włosy, a także pomóc w wyborze najlepszych produktów kosmetycznych do średnioporów. Czy takie włosy powinno się olejować czy może lepiej jest zainwestować w humektanty?

  • Czym są emolienty do włosów? Jak ich używać, żeby włosy nie wyglądały jak tłuste strąki?

    Co wybrać – humektanty, proteiny, emolienty do włosów czy może produkty PEH? Osoby, które znają tajniki tzw. włosingu, poruszają się wśród produktów do pielęgnacji jak ryby w wodzie. Doskonale wiedzą, którego produktu potrzebują ich włosy na danym etapie. W tym artykule sprawdzimy, czym są emolienty, jak działają i kto powinien sięgać po nie częściej niż po inne składniki w szamponach, a może przede wszystkim w odżywkach, maskach czy kremach do włosów.

  • Odżywki proteinowe do włosów – kiedy i jak je stosować? Co zawierają?

    Odżywki proteinowe mają za zadanie odżywić włosy, zregenerować je, sprawić, że staną się elastyczne, miękkie i lśniące. Brak wystarczającej ilości protein w pielęgnacji może prowadzić do osłabienia włosów – stają się one wówczas łamliwe, matowe i pozbawione blasku. Warto jednak pamiętać, że nadmiar protein może przynieść efekt odwrotny od zamierzonego i sprawić, że włosy będą sztywne i szorstkie.

  • Włosy niskoporowate – co to znaczy i jak o nie dbać?

    Dbanie o włosy w ostatnich latach przeszło istną rewolucję. Dawniej wszystko ograniczało się do mycia włosów i użycia „jakiejś odżywki”, najczęściej jednego z wiodących producentów kosmetyków. Teraz wygląda to zupełnie inaczej. Preparaty do pielęgnacji włosów są podzielone nie tylko na te do mycia i odżywiania. Stanowią ogromną grupę produktów, które możemy dobrać do potrzeb włosów, częstości wykorzystywania, ale przede wszystkim do ich typu – rodzaju porowatości. Czym są włosy niskoporowate i jak je odróżnić od średnio- i wysokoporów? Jak o nie dbać?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij