Stolec kota i psa – jak wygląda prawidłowy i co powinno zaniepokoić opiekuna?

Stolec – temat być może niezbyt przyjemny, jednak wśród opiekunów psów i kotów zdaje się nie stanowić większego tabu. Co więcej, jest to coś, czemu warto poświęcić więcej uwagi, ponieważ kał i jego wygląd może być jednym z pierwszych sygnałów, że zwierzęciu coś dolega. Przy sprzątaniu kociej kuwety lub psich odchodów dobrze jest zwrócić uwagę na konsystencję, barwę i zapach. Jeśli kał ma nietypowy kolor, pojawia się w nim krew, jest rzadki lub ma bardzo intensywny, cuchnący zapach, należy skonsultować się z lekarzem weterynarii.

1. Jak powinna wyglądać prawidłowy stolec kota, a jak psa?
2. Przy jakim stolcu u pupila należy natychmiast zgłosić się do weterynarza?
3. Jak pobrać kał kota lub psa do badania?
4. Prawidłowe stolce u psa i kota – najczęściej zadawane pytania
5. Prawidłowe stolce u kota i psa – podsumowanie

Jak powinna wyglądać prawidłowy stolec kota, a jak psa?

Kał zdrowego zwierzęcia – zarówno psa, jak i kota – powinien być uformowany, mieć kolor brązowy, plastelinowatą konsystencję i swoisty, niezbyt intensywny zapach. Objętość pojedynczego wypróżnienia zależy od poziomu strawności diety. Im bardziej strawny pokarm, tym mniejsza objętość stolca. Nie powinno być w nim śluzu ani krwi, a całość powinna dać się zebrać w jednym kawałku do woreczka lub na łopatkę.

Jak często powinien wypróżniać się kot?

Zdrowy kot powinien wypróżniać się raz, dwa razy na dobę. Jeśli częstotliwość wypróżnień gwałtownie się zwiększa, należy obserwować kał pupila, czy nie zmienia konsystencji na rzadką. Jeśli tak się dzieje, konieczna jest wizyta u weterynarza. Jeśli kot wypróżnia się częściej niż raz, do dwóch razy na dobę, ale kał nadal pozostaje uformowany, może być to oznaką nietolerancji pokarmowej lub niskiej strawności pokarmu. Tutaj może okazać się potrzebna pomoc dietetyka weterynaryjnego, który pomoże zidentyfikować źródło problemu.

Jeśli częstotliwość wypróżnień spada i kot załatwia się rzadziej, niż raz na dobę, może to oznaczać, że ma problem z zaparciem. Ta dolegliwość jest szczególnie powszechna u kotów rasy Maine Coon. Nieodpowiednia dieta (np. oparta na suchej karmie), brak nawodnienia, brak pielęgnacji w postaci regularnego wyczesywania, czy rezygnacja z podawania pasty odkłaczającej mogą przyczyniać się do powstawania zaparć. W tym przypadku konieczna jest wizyta u weterynarza, który wykona kotu lewatywę. Tego zabiegu pod żadnym pozorem nie powinno się wykonywać samodzielnie w domu, ponieważ można uszkodzić a nawet sperforować jelito, co może mieć śmiertelny skutek dla pupila.

Jak często powinien wypróżniać się pies?

W zależności od diety, prawidłowa liczba wypróżnień na dobę u psa waha się od jednego do trzech. Podobnie jak w przypadku kotów, gwałtowna zmiana konsystencji kału na rzadszy może świadczyć o biegunce, a brak wypróżnień przez więcej niż dobę – o zaparciu. W obu przypadkach konieczna jest wizyta u weterynarza.

Jeśli ilość oddawanego kału w ciągu doby jest większa niż ta uznawana za normalną, może mieć na to wpływ nisko strawna dieta lub zachwiana równowaga flory bakteryjnej w jelitach.

Przy jakim stolcu u pupila należy natychmiast zgłosić się do weterynarza?

1. Jeżeli w kale pojawi się żywa krew, należy natychmiast zgłosić się do weterynarza. Śladowa jej ilość może świadczyć o pęknięciu naczyń włosowatych np. przy nadmiernym parciu. Jeżeli natomiast kał ma bardzo ciemną barwę, może świadczyć to między innymi o krwawieniu na wcześniejszym odcinku przewodu pokarmowego. Przetrawiona krew nadaje stolcowi ciemny kolor.
2. Również w przypadku zaobserwowania znacznych ilości śluzu w kale warto zasięgnąć porady lekarza – może wskazywać to na stan zapalny jelita grubego. Niewielka zawartość śluzu w kale jest stanem fizjologicznym, większa ilość galaretowatej substancji, wyraźne pasma czy kał nim pokryty są wskazaniem do konsultacji z weterynarzem.
3. Sygnałem do konsultacji są także zmiany w konsystencji – twarde, suche i małe kulki mogą być objawem odwodnienia lub problemów metabolicznych, natomiast bardzo miękkie lub płynne stolce oznaczają biegunkę, wymagającą dalszej diagnostyki.
4. W momencie, kiedy w kale widoczne są pasożyty, warto zrobić zdjęcie i pokazać je weterynarzowi – może wydawać się to dziwnym pomysłem, ale dzięki temu lekarzowi będzie łatwiej zidentyfikować rodzaj pasożytów i dobrać odpowiedni środek na ich eliminację. Najczęściej występującymi pasożytami wydalanymi wraz z kałem jest glista psia lub kocia (Toxocara canis, T. cati), wyglądająca jak nitki makaronu lub człony tasiemca (Dipylidium caninum), wyglądem przypominające pestki ogórka.
5. Jeśli kał pupila ma kolor szary, beżowy lub żółty, może to oznaczać problemy z wątrobą, pęcherzykiem żółciowym, złe wchłanianie tłuszczów lub niedobór enzymów trawiennych, co również należy skonsultować ze specjalistą.

Jak pobrać kał kota lub psa do badania?

Najczęściej, aby badanie kału (np. w kierunku pasożytów lub pierwotniaków) było miarodajne, konieczne jest zebranie próbek z trzech kolejnych dni.

Najlepiej zaopatrzyć się w specjalne pojemniczki na kał w aptece (używany w diagnostyce ludzkiej), które mają przytwierdzoną od wewnętrznej strony do wieczka niewielką łopatkę. Należy zebrać nią ilość kału wielkości orzecha laskowego, zwracając uwagę, żeby pobrana próbka nie była zanieczyszczona żwirkiem z kuwety lub źdźbłami trawy czy piaskiem. Pojemnik należy szczelnie zakręcić, oznaczyć datą pobrania próbki i do momentu oddania kału do badania, przechowywać w lodówce. Jest to konieczne, żeby na powierzchni próbki nie rozwinęła się pleśń. Każda próbka z kolejnego dnia powinna być zebrana do osobnego pojemniczka i oznaczona datą.

Które choroby u psa lub kota wykryje badanie kału?

Badanie kału pomaga wykryć obecność pasożytów, np. (np. glisty, tasiemce, włosogłówki, tęgoryjce, kokcydia), pierwotniaków (Giardia intestinalis) lub bakterii (Salmonella, E. coli, Clostridium). Badanie kału może pomóc także w diagnostyce zaburzeń wchłaniania i trawienia, np. przy nieswoistym zapaleniu jelit (IBD).

Prawidłowe stolce u psa i kota – najczęściej zadawane pytania

Jak przygotować się do wizyty u weterynarza, gdy wystąpił problem z wypróżnieniem u pupila?

Jeśli sytuacja jest nagła, należy zebrać możliwie najświeższą próbkę kału wielkości orzecha laskowego do specjalnego pojemniczka diagnostycznego. Jeśli potrzebna jest szersza diagnostyka, próbki należy zbierać przez trzy kolejne dni (jedna próbka na dzień) do osobnych pojemników oznaczonych datami. Próbki należy przechowywać w lodówce aby zapobiec narastaniu pleśni.

W gabinecie weterynaryjnym należy udzielić weterynarzowi możliwie najbardziej szczegółowych informacji o diecie zwierzęcia, częstotliwości oddawania kału, ostatnio zjedzonych smakołykach, ostatnich zmianach w diecie oraz ogólnym stanie zdrowia.

Co ile wymieniać kotu żwirek?

To zależy od wielu czynników – po pierwsze, od żwirku. Inaczej chłonie wilgoć żwirek bentonitowy, inaczej pellet drewniany, inaczej żwirek silikonowy. Trzeba obserwować kuwetę, codziennie za pomocą specjalnej łopatki wybierać z kuwety odchody (zarówno kał, jak i zbrylony mocz) i w momencie, kiedy czuć, że żwirek robi się „cięższy”, zaczyna mieć nieprzyjemny zapach, wtedy dobrze jest go wymienić. Przed napełnieniem kuwety świeżym żwirkiem warto umyć ją ciepłą wodą i łagodnym detergentem (np. szarym mydłem). Wszystkie mocne detergenty i odkażacze są zalecane tylko w przypadku czyszczenia kuwety po inwazji pasożytów lub Giardii. Przy rutynowym sprzątaniu intensywny zapach środków myjących może odstraszyć kota od kuwety co będzie skutkowało załatwianiem potrzeb fizjologicznych poza nią. Po niedokładnym wypłukaniu takich środków, ich opary mogą także podrażnić drogi oddechowe zwierzęcia.

Co oznaczają kolory stolca psa?

Prawidłowy kolor kału to brązowy, ciemnobrązowy, czekoladowy. Mogą pojawić się śladowe, prawie niezauważalne ilości śluzu – jest to stan fizjologiczny. Taki obraz oznacza prawidłowe trawienie i zachowaną prawidłową florę bakteryjną jelit.

Kolory wskazujące na problemy:

• czarny, smolisty: może świadczyć o krwawieniu w górnej części przewodu pokarmowego (np. wrzody), co jest stanem wymagającym natychmiastowej pomocy weterynaryjnej;
• obecność świeżej krwi (czerwonych lub bordowych smug): może oznaczać krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego, spowodowane przez pasożyty, uraz lub podrażnienie;
• biały lub jasnoszary, żółty: wskazuje na problemy z wątrobą, trzustką lub pęcherzykiem żółciowym;
• zielony: często oznacza, że pies zjadł dużo trawy, ale może być również oznaką infekcji lub problemów z pęcherzykiem żółciowym;
• białe plamki lub punkty: mogą świadczyć o obecności pasożytów wewnętrznych.

Czy odchody kotów powinny być mokre czy suche?

Prawidłowo wyglądające kocie odchody powinny mieć lekko „wilgotny” wygląd, nie powinny być ani zupełnie suche (może to sygnalizować problem z zaparciami) ani zupełnie mokre lub pokryte tłustym filmem (to z kolei może być oznaka problemów z trzustką). Nawet odchody kotów na diecie BARF, które z założenia są bardziej suche niż kał kotów na diecie puszkowej powinny wyglądać na lekko wilgotne.

Prawidłowe stolce u kota i psa – podsumowanie

Podsumowując, temat odchodów nie jest najprzyjemniejszym przedmiotem do dyskusji czy obserwacji, ale w życiu opiekuna zwierzęcia jego obecność jest nieunikniona, a regularna obserwacja odchodów pupila wręcz konieczna. Pozwoli to szybko zareagować w razie pojawienia się problemów zdrowotnych, czego pierwszym sygnałem są często właśnie zmiany w wyglądzie kału.