Świerzb u psa i kota: objawy i leczenie, profilaktyka

Świerzb to choroba wywołana przez pasożyty, która często dotyka psy i koty. Jego objawy potrafią być bardzo uciążliwe dla zwierzaka, dlatego wczesne rozpoznanie choroby i szybkie wdrożenie leczenia są bardzo istotne. Jak rozpoznać świerzb u kota lub psa? Kiedy udać się do weterynarza? Wyjaśniamy.

1. Czym jest świerzb u zwierząt?
2. Świerzb u psa a świerzb u kota
3. Świerzb u psa lub kota – przyczyny
4. Objawy świerzbu u zwierząt
5. Jak leczyć świerzb u psa i kota?
6. Świerzb u psa i kota – profilaktyka

Czym jest świerzb u zwierząt?

Świerzb to choroba skórna wywoływana przez pasożyty – mikroskopijne roztocza, które atakują naskórek, drążąc w nim tunele czy zasiedlając uszy psa lub kota. Jest to infekcja, która może wywołać poważny dyskomfort i wymaga odpowiedniego leczenia.

Świerzb u psa a świerzb u kota

U psów i kotów najczęściej występują trzy rodzaje świerzbowców. Swoją obecnością wywołują stan zapalny skóry i intensywny świąd.

• Sarcoptes scabiei – świerzbowiec drążący, występuje częściej u psów niż u kotów.
• Notoedres cati – również należy do grupy świerzbowców drążących, wywołuje świerzb najczęściej u kotów, szczególnie w okolicy skóry głowy i uszu. Może atakować także psy, jednak są to dość rzadkie przypadki.
• Otodectes cynotis – świerzbowiec uszny, zasiedla zewnętrzne przewody słuchowe kota. Nie drąży kanałów w naskórku, ale bytuje na jego powierzchni i żywi się wydzieliną uszną oraz obumarłym naskórkiem. Podobnie jak Notoedres cati świerzbowiec uszny również może przenosić się na psy, jednak nie jest to zbyt częste.

Wymienione pasożyty prowadzą do powstawania ran, silnego świądu oraz – w przypadku świerzbowca usznego – produkcji suchej, ciemnej wydzieliny z uszu.

Świerzb u psa lub kota – przyczyny

Świerzb u psów i kotów jest najczęściej wynikiem kontaktu z zakażonym zwierzęciem. Do zakażenia może dojść również przez kontakt z zainfekowaną sierścią, legowiskiem, kocami czy zabawkami – np. podczas wspólnych spacerów, kontaktu w schroniskach, hodowlach czy u weterynarza. Roztocza, które wywołują chorobę, są bardzo małe i mogą przetrwać w otoczeniu przez kilka dni. Świerzbowce są zatem zdolne do rozprzestrzeniania się nawet w miejscach, gdzie nie dochodzi do bezpośredniego kontaktu między zwierzętami.

Objawy świerzbu u zwierząt

Wczesne rozpoznanie świerzbu u zwierząt jest kluczowe dla skutecznego leczenia. Objawy mogą się różnić w zależności od gatunku zwierzęcia i stopnia zaawansowania choroby, jednak można wyróżnić charakterystyczne symptomy.

Objawy świerzbu u psa

• Intensywny świąd – jest to najbardziej charakterystyczny objaw. Pies nadmiernie się drapie, co prowadzi do uszkodzenia skóry.
• Zmiany skórne – w wyniku drapania na skórze psa mogą pojawić się rany, strupy, wyłysienia oraz zaczerwienienia. Skóra staje się wrażliwa i może być opuchnięta.
• Wypadanie sierści – pies może tracić sierść, szczególnie na łokciach, uszach, brzuchu i grzbiecie.
• Wydzielina – może pojawić się wydzielina sącząca się z ran oraz nieprzyjemny zapach skóry.
• Zaburzenia ogólne – w zaawansowanych przypadkach pies może być osłabiony, nie mieć apetytu, a nawet mieć gorączkę.

Objawy świerzbu u kota

• Silny świąd – kot intensywnie drapie się i wylizuje sierść.
• Zmiany skórne – podobnie jak psy, koty mogą mieć zaczerwienioną skórę, rany, wyłysienia i strupy.
• Obrzęki – skóra na uszach, głowie i szyi może być opuchnięta w wyniku podrażnienia.
• Wypadanie sierści – w przypadku zakażenia świerzbem koty często tracą sierść w miejscach objętych inwazją.
• Wydzielina i świąd – w przypadku świerzbu usznego w uszach pojawia się nadmierna ilość ciemnej i suchej wydzieliny. Kot może uporczywie drapać uszy i skręcać głowę. W okolicy uszu mogą pojawić się wydrapane rany i wyłysienia.

Jak leczyć świerzb u psa i kota?

Leczenie świerzbu u psów i kotów polega na zastosowaniu odpowiednich preparatów, które eliminują roztocza. Leczenie może obejmować różne metody.

Leki miejscowe:

• maści i preparaty na skórę – zawierają substancje, które zabijają pasożyty, np. preparaty zawierające amitraz, fipronil, permetrynę;
• preparaty (maści, krople) do uszu – w przypadku świerzbu usznego;
• kąpiele lecznicze – specjalne środki w formie szamponu dla psa lub kota, które pomagają w eliminowaniu pasożytów i łagodzeniu objawów, takie jak siarka, permetryna czy środki zawierające deltametrynę.

Leki doustne:

• środki przeciwpasożytnicze – stosowane preparaty zawierają najczęściej iwermektynę i selamektynę.

Leczenie wspomagające:

• leczenie skóry – leczenie ran i stanów zapalnych skóry, powstałych wskutek drapania, z zastosowaniem specjalnych maści z antybiotykiem, które zapobiegają infekcjom wtórnym.
• dokładne wyczyszczenie uszu przez lekarza weterynarii z zalegającej woskowiny w przypadku świerzbu usznego. Zabieg ten jest wykonywany przed podaniem miejscowo leku, aby substancja czynna mogła swobodnie spenetrować zewnętrzny kanał słuchowy.

Świerzb u psa i kota – profilaktyka

Zapobieganie świerzbowi opiera się na utrzymywaniu higieny zwierzęcia oraz unikaniu kontaktu z zakażonymi osobnikami. Warto także stosować się do poniższych wskazówek:

• Regularne badania weterynaryjne, które pozwalają na szybkie wykrycie problemów skórnych i pasożytów.
• Izolowanie nowych zwierząt, zwłaszcza tych z nieznanego źródła. Powinny zostać odizolowane na kilka dni, aby sprawdzić, czy nie przenoszą chorób pasożytniczych. Najlepiej udać się w tym celu do lekarza weterynarii.
• Regularne stosowanie preparatów przeciwpasożytniczych.
• Utrzymywanie higieny miejsca, w którym przebywa zwierzę. Regularne pranie i czyszczenie legowisk, zabawek, misek i innych akcesoriów, które mają kontakt z psem lub kotem, a także pranie koców i pościeli mogą pomóc w eliminowaniu roztoczy.
• Unikanie kontaktu z dzikimi zwierzętami.