Babka płesznik – właściwości i zastosowanie nasion babki płesznik

Babka płesznik (łac. Plantago psyllium) to całoroczna roślina, której właściwości lecznicze znane są już od wielu stuleci. Jej jasnobrązowe ziarna charakteryzują się wysoką zawartością błonnika. Dlatego nasiona babki płesznik poleca się m.in. w dolegliwościach układu pokarmowego. Do czego warto je dodawać i gdzie jeszcze znajdą zastosowanie?

Babka płesznik to roślina, którą warto na dobre włączyć do swojego jadłospisu. Jej drobne, niepozorne ziarenka mają w sobie ogromną moc i potrafią poprawić pracę całego organizmu. 

Babka płesznik – właściwości 

Babka płesznik, znana też jako Plantago psyllium, pchlica, płesznik czy pchle nasienie, uprawiana jest głównie w basenie Morza Śródziemnego, krajach byłego Związku Radzieckiego, Indiach i Pakistanie. Właściwości lecznicze babki płesznik są znane i cenione już od czasów starożytnych. To niewielka, całoroczna roślina, której najcenniejszym elementem są małe, jasnobrązowe, charakterystycznie wklęśnięte ziarna. błCo czyni nasiona babki wyjątkowymi? Ich skład. W tych małych, kilkumilimetrowych ziarenkach znajdziemy białko, polisacharydy, tłuszcze, fitosterole. I przede wszystkim błonnik – na każde 100 g nasion przypada go prawie 70 g. Właśnie zawartością błonnika babka płesznik bije na głowę siemię lniane, dużo bardziej popularne w Polsce, choć wykazujące podobne do babki właściwości. Cena babki płesznik nie różni się znacząco od ceny siemienia lnianego, dlatego można stosować ją jako zamiennik i uatrakcyjnienie diety. Mniej rozpoznawalna jest jej kuzynka – babka jajowata – która odznacza się podobnymi właściwościami. 

Babka płesznik na zaparcia, biegunki, zespół jelita drażliwego 

Skład babki płesznik sprawia, że jest ona doskonałym remedium na dolegliwości układu pokarmowego. To zasługa zawartego w jej powłoce nasiennej błonnika oraz śluzowatego polisacharydu, który skrywają łuski. Po spożyciu nasionek, w jelitach tworzy się śluz, który ułatwia przesuwanie mas kałowych i tym samym pomaga rozwiązać problem uciążliwych zaparć. A te w dobie wszechobecnej wysokoprzetworzonej żywności i siedzącego trybu życia są prawdziwą plagą. Babka płesznik przychodzi też z pomocą w przypadku biegunek – śluz zwiększa lepkość przesuwanej w jelitach treści, normalizuje jej przejście oraz częstotliwość wypróżnień. Wytwarzany przez babkę płesznik śluz działa też osłonowo i łagodząco, dlatego jest ona zalecana w leczeniu zespołu jelita wrażliwego. 

Babka płesznik a odchudzanie? Pęczniejące w żołądku nasionka sprawiają, że szybciej odczuwamy sytość. Ograniczają one wchłanianie tłuszczu oraz węglowodanów i przyspieszają przemianę materii. Babka płesznik to zatem obowiązkowy dodatek do diety, jeśli planujemy odchudzanie. Błonnik zawarty w babce poprawia wyniki stężenia glukozy oraz insuliny we krwi, a także reguluje cholesterol w organizmie – obniża poziom tego „złego”, a podnosi ten „dobry”. 

Babka płesznik w leczeniu AZS i łuszczycy 

Babka płesznik potrafi uzdrawiać nasz organizm nie tylko od wewnątrz. Napar z jej nasion ma działanie nawilżające i odżywcze, dlatego przyjdzie z pomocą suchej lub podrażnionej skórze. Można nim przemywać uszkodzenia skóry – przyspieszy gojenie, złagodzi stany zapalne, swędzenie i oparzenia. Babka płesznik pomaga też w chorobach, które potrzebują specjalistycznej pielęgnacji – łuszczycy, trądziku różowatym, atopowym zapalenie skóry. Również podrażniona skóra głowy oraz suche, rozdwajające się włosy skorzystają na kuracji płesznikiem. 

Nasiona babki płesznik – jak stosować?  

Jak zatem wykorzystać dobroczynne działanie babki płesznik i jak ją stosować, aby przyniosła najlepsze rezultaty? Wystarczy parę łyżeczek jej nasion zalać letnią wodą, zamieszać i odstawić na 10-15 minut. Powstały w tym czasie kleik z babki płesznik można wypić albo dodać do posiłku.

Do czego można zatem dodawać nasiona płesznika? Do wszystkiego – ograniczać nas tu może tylko wyobraźnia. Są one stosunkowo neutralne w smaku, więc urozmaicą dania zarówno słodkie, jak i słone: owsianki, jaglanki, jogurty, musli, koktajle, sałatki owocowe i warzywne, zupy, zapiekanki, desery, a także domowy wypiekany chleb. 

Na rynku dostępna jest również babka płesznik w formie zmielonej. Wykazuje podobne właściwości do babki w formie ziaren, ale dla niektórych forma mielona może się okazać prostsza lub szybsza w użyciu. W aptece znajdziemy również babkę płesznik w tabletkach. Będzie ona wygodnym rozwiązaniem dla osób, które np. nie lubią gotować, nie mają czasu lub nie akceptują smaku czy konsystencji babki. Takie preparaty warto jednak sprawdzić pod kątem ich składu – im prostszy i mniej „urozmaicony” sztucznymi dodatkami, tym lepiej. 

Kleik otrzymany z rozpuszczonych w wodzie ziaren płesznika ma również zastosowanie zewnętrzne. Wystarczy nasączyć nim wacik i przetrzeć podrażnione lub wymagające pielęgnacji miejsce. Kleik może być kuracją dla skóry głowy lub włosów. Jak ją przygotować? W wodzie rozpuścić 2-3 łyżki ziaren, najlepiej zmielonych, poczekać aż zgęstnieją, a następnie rozprowadzić na włosach i skórze głowy. Warto pozostawić całość na parę lub paręnaście minut i obficie spłukać. 

Babka płesznik – przeciwwskazania 

Wartości odżywcze babki płesznik sprawiają, że jest ona rośliną ze wszech miar polecaną i wartą uwagi. Wysoka zawartość błonnika, która jest jej znakiem rozpoznawczym, może być jej zaletą, ale i znaczącą wadą. Właśnie z jej powodu babka płesznik nie jest polecana osobom, które cierpią na niedrożność jelit, stany skurczowe lub bóle brzucha niewiadomego pochodzenia. Nie jest ona wskazana również przy chorobach przełyku, wątroby czy układu pokarmowego, refluksie, zgadze, stomii lub silnych biegunkach. Jeśli planujemy w najbliższym czasie wykonanie zabiegu kolonoskopii, odstawmy na jakiś czas babkę płesznik – może ona zaburzać wizualizację. Przeciwwskazaniem jest również niedokrwistość – błonnik może bowiem utrudniać i spowalniać przyswajanie żelaza z posiłków.