Babka jajowata – właściwości i zastosowanie nasion i łuski babki jajowatej
Maria Dąbrowska

Babka jajowata – właściwości i zastosowanie nasion i łuski babki jajowatej

Babka jajowata (Plantago ovata) jest cennym źródłem błonnika, dlatego stosuje się ją głównie w dolegliwościach układu pokarmowego. Dzięki zawartości innych cennych składników wykorzystuje się ją także w medycynie naturalnej i przemyśle kosmetycznym. Łupiny babki jajowatej o działaniu osłonowym z powodzeniem można stosować przy chorobie wrzodowej. W jaki sposób stosować i dawkować babkę jajowatą? Kto nie powinien jej przyjmować? 

Niepozorne ziarenka babki jajowatej potrafią uzdrowić układ pokarmowy i zmobilizować go do właściwej pracy. Jej łuski i nasiona zawierają cenny błonnik, dlatego warto włączyć ją na stałe do swojego menu. 

Babka jajowata – właściwości 

Lecznicze właściwości babki jajowatej znane są od wieków. Pierwsze wzmianki o jej prozdrowotnych zdolnościach zanotowano w arabskich i perskich księgach ziołoleczniczych z X wieku. Babka jajowata (Plantago ovata) najlepiej rozwija się na terenie nasłonecznionym z dużą wilgotnością powietrza, dlatego znajdziemy ją głównie w krajach śródziemnomorskich, w szczególności na hiszpańskich Wyspach Kanaryjskich. 

Babka jajowata to niewielka roślina z charakterystycznymi, pokrytymi włoskami wąskimi liśćmi oraz przypominającym kłos kwiatostanem. Z punktu widzenia zdrowotnego najwięcej cennych składników skrywają jej nasiona oraz łuska. Maleńkie, kilkumilimetrowe nasiona o beżowej, jasnobrunatnej barwie i łódeczkowatym kształcie są zbierane, młócone naturalnymi metodami, a na koniec suszone.

Nasiona babki jajowatej stanowią źródło wielu cennych składników wykorzystywanych w medycynie naturalnej i przemyśle kosmetycznym. Pełne są np. błonnika, antyoksydantów, śluzów, aukubiny, tłuszczów, protein, fitosteroli. 

Nasiona i łuska (łupina) babki jajowatej – zastosowanie 

Babka jajowata stosowana jest przede wszystkim w licznych dolegliwościach ze strony układu pokarmowego. Jej nasiona i łuski w kontakcie z wodnymi roztworami pęcznieją i tworzą swego rodzaju śluz. Zmiękcza on masę zalegającą w jelitach, zwiększa ją i ułatwia jej wypróżnienie. Babka jajowata sprawdza się zatem w przypadku uciążliwych zaparć czy hemoroidów. Ale i przy biegunkach okazuje się pomocna. Ten sam śluz, który usprawnia pracę jelit, wykazuje też właściwości wchłaniania wody i nadawania masie kałowej właściwej, gęstej konsystencji. Regulując cykl wypróżnień, babka jajowata pomaga organizmowi szybciej i sprawniej pozbyć się toksyn, metali ciężkich i innych szkodliwych substancji, które zalegając w jelitach, obciążają je i pogarszają tym samym pracę całego organizmu. 

Babka jajowata może być świetnym wsparciem przy odchudzaniu. To zasługa zawartego w niej w dużej ilości błonnika – stanowi on prawie 80% wszystkich znajdujących się w roślinie związków. Błonnik nie tylko przyspiesza przemianę materii i sprawia, że węglowodany wolniej się wchłaniają, ale również pęcznieje w żołądku, szybciej przynosząc uczucie sytości. Walka z nadprogramowymi kilogramami jest wtedy zdecydowanie łatwiejsza. Łupina babki jajowatej wykazuje również działanie osłonowe – wytwarzany przez nią śluz chroni ścianki jelit, dlatego jej stosowanie polecane jest przy chorobach wrzodowych czy polipach jelit. 

Jak stosować babkę jajowatą? Rozmaicie. W aptece do kupienia jest forma sproszkowana lub całe ziarna. Należy rozpuścić 2-3 łyżki specyfiku w letniej wodzie i odstawić na około 20 minut. Powstały w tym czasie kleik można wypijać na czczo lub pomiędzy posiłkami – naturalnie pobudzi perystaltykę jelit. Można również zalać babkę gorącą wodą, odstawić do zagęszczenia i popijać w formie naparu. Babka jajowata może być też stosowana jako dodatek do dań – urozmaici musli, sałatki, koktajle, desery, zagęści sosy czy zupy.

Dzięki niskiej zawartości węglowodanów babka jajowata będzie świetnym dodatkiem w diecie ketogenicznej. W sieci znajdziemy rozmaite przepisy na wykorzystanie ziaren czy łupin babki. Z jej użyciem zrobimy np. pyszne i zdrowe ketopieczywo. 

Powiązane produkty

Babka jajowata – dawkowanie

Włączając babkę jajowatą do swojej diety, należy przestrzegać paru ważnych zasad. Kluczowe jest odpowiednie dawkowanie babki – przyjmować ją można w porcjach 5-10 łyżeczek nawet 3 razy dziennie. Aby nie podrażnić i nie zablokować jelit, ziarna i łuski babki, czy to w formie proszkowanej czy stałej, nie powinny być spożywane samodzielnie – zawsze zmieszane z płynem: sokiem, wodą, jogurtem itp. Należy też obficie popić taką mieszankę wodą. Spożywany w babce błonnik absorbuje bowiem wodę. Jeśli nie będziemy jej stale dostarczać, grozi nam ryzyko zaparć. 

Babka jajowata – skutki uboczne

Choć babka jajowata popularnością nie dorównuje bardziej „rozpoznawalnej” w ostatnich latach kuzynce, babce płesznik, pod względem działania i właściwości praktycznie w niczym jej nie ustępuje. W zasadzie mogą one być stosowane zamiennie – obie dobroczynnie wpłyną na regulację i pracę układu pokarmowego. Ważne tylko, aby łącznie nie przekraczać zalecanej dawki dziennego spożycia błonnika.

Jak każda roślina, nawet ta o najbardziej wyjątkowych właściwościach, stosowana nierozważnie i w nadmiarze może zaszkodzić. Na szczęście skutki uboczne, które mogą pojawić się po przedawkowaniu nasion babki jajowatej, nie zdarzają się często i nie należą do zbyt uciążliwych. Manifestować mogą się uczuciem wzdęcia czy pełności w brzuchu. Rzadko może pojawić się delikatna alergia na sproszkowany pył babki: katar, kaszel lub obrzęk powiek, a sporadycznie ból brzucha czy głowy. 

Babka jajowata – przeciwwskazania 

Babka jajowata to bezpieczny specyfik o wszechstronnych właściwościach, z których korzystać może prawie każdy. Jest jednak parę przypadków, kiedy nie jest zalecana. Niedrożność jelit, zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, problemy z przełykiem, patologiczne zwężenie układu pokarmowego to główne przeciwwskazania do stosowania babki jajowatej.

Odradza się jej jedzenie również w przypadku częstych, niezdiagnozowanych nudności czy bólach brzucha. Ewentualne łączenie babki jajowatej z lekami należy skonsultować z lekarzem. Babka może również przyczynić się do gorszego wchłaniania niektórych leków. Rodzice dzieci do 6. roku życia również powinni najpierw zasięgnąć porady lekarza. Kobiety w ciąży mogą korzystać dobrodziejstw babki jajowatej – stan błogosławiony nie jest przeciwwskazaniem do jej stosowania

  1. S. Kohlmunzer, Farmakognozja: podręcznik dla studentów farmacji, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013. 
  2. J. Ryżko, Biegunki i zaparcia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij