Swędzenie oczu – jakie są najczęstsze przyczyny świądu oczu i powiek?
Maria Dąbrowska

Swędzenie oczu – jakie są najczęstsze przyczyny świądu oczu i powiek?

Świąd oczu to nie tylko niepokojący, ale też utrudniający codzienne funkcjonowanie objaw. Jeśli nie ustępuje, powinien skłonić do wizyty u lekarza. Specjalista wskaże przyczynę i ścieżkę leczenia. Dlaczego zatem swędzą nas oczy i jak im ulżyć?

Swędzenie oczu i pieczenie powiek – przyczyny

Swędzenie i pieczenie w oku wywoływać może znajdujące się w nim ciało obce – pyłek, kurz, rzęsa, a nawet tak prozaiczna rzecz jak niewyspanie. Sprzyja mu też nadwrażliwość na soczewki kontaktowe lub stosowanie ich bez zachowania należytej higieny.

Przyczyną swędzenia oka może być tzw. zespół suchego oka, czyli zaburzona produkcja cieczy łzowej. U jego podstaw leży m.in. zanieczyszczone pyłami i spalinami środowisko, leki (np. antykoncepcyjne) oraz zmiany hormonalne, co sprawia, że zespół ten częściej dotyka kobiety. Objawy nasilają się porą wieczorową i w nocy, gdyż wówczas oczy wydzielają mniej łez. Niepokój powinno wzbudzić przedłużające się swędzenie oka lub obu oczu, a także pieczenie powiek i zaczerwienienie.  

Swędzenie oczu ma też źródło we współczesnym stylu życia. Nadmiernie eksponowane na ekrany komputerów, tabletów czy smartfonów oczy są przemęczone, gorzej nawilżone, swędzą i tracą ostrość widzenia. Sprzyja temu osłabiające mięśnie oka skupienie na ekranie, nienaturalne światło komputera, niewłaściwe ustawienie monitora. Dolegliwości te zostały dostrzeżone już w 1994 roku przez Amerykańską Akademię Okulistyki, która określiła je mianem Syndromu Widzenia Komputerowego (ang. Computer Vision Syndrome).

Alergia a świąd oczu

Jednak w wielu przypadkach za dolegliwościami takimi jak: swędzące oczy, nieustanna chęć pocierania ich, dyskomfort odczuwany w obrębie całego oka, na powiekach albo tylko w kącikach, stoi alergia. Pieczenie może mieć charakter okresowy (np. w czasie pylenia traw), napadowy (np. po kontakcie z sierścią zwierzęcia) lub całoroczny (np. w wyniku stałej ekspozycji na roztocza, pleśń, składniki w kosmetykach czy przeróżne tworzywa). Poza świądem pojawiają się też łzawienie i katar, kichanie, uczucie drapania gardła, uszu i nosa oraz swędzenie powiek.

Infekcje powodujące swędzenie oczu

Oczy mogą też swędzieć z powodu infekcji, np. zapalenia spojówek. Wywołują je wirusy, bakterie, pasożyty, alergeny i czynniki zewnętrzne. Do objawów najczęściej należą: swędzenie, opuchlizna, światłowstręt, gęsta wydzielina ropna, szczególnie obfita rano zaraz po przebudzeniu. Na początku odczuwalne może być swędzenie jednego oka, ale niewykluczone, że nieleczona infekcja przeniesie się na drugie.

Bolesne, łuszczące się i swędzące powieki świadczą z kolei o zapaleniu brzegów powieki. Jego przyczyną może być infekcja, niewłaściwa higiena okolic oka, zakłócone wydzielanie łoju przez gruczoły na brzegach powiek oraz czynniki zewnętrzne takie jak kurz, dym czy zanieczyszczenia powietrza.

Domowe sposoby na swędzenie oczu

Swędzenie oczu staje się przypadłością cywilizacyjną. Ale o ile na zanieczyszczenie powietrza czy losowe sytuacje wpływu nie mamy, o tyle inne czynniki podrażniające oczy jesteśmy w stanie wykluczyć lub chociaż zminimalizować ich oddziaływanie. Z pomocą przyjdą domowe sposoby. Ograniczmy czas spędzany przed komputerem i pilnujmy, aby co jakiś czas robić oczom przerwę od niego. Nawilżajmy je kroplami, często mrugajmy i dbajmy o higienę pracy – naturalne oświetlenie, pozycję, właściwą odległość od komputera i dobrze zbalansowane ustawienia jasności oraz kontrastu ekranu. Zarówno w biurze, jak i w domu dbajmy o wilgotność pomieszczenia, wietrzmy je i nie przegrzewajmy. Nośmy okulary przeciwsłoneczne, oczy dotykajmy tylko czystymi rękami, przed snem oczyśćmy z makijażu i wysypiajmy się. Jeśli nosimy soczewki kontaktowe, stosujmy się do zaleceń producentów. Zadbajmy o oczy również poprzez dietę – pamiętajmy o witaminach z grupy B, witaminie A czy E oraz cynku.

Co, jeśli pomimo powyższych zabiegów oczy swędzą? Na początek, zanim w ogóle zbliżymy się do nich, umyjmy ręce. Następnie zaaplikujmy do podrażnionego oka parę nawilżających kropli, tzw. sztucznych łez. Powinny one mieć jak najprostszy, pozbawiony szkodliwych dla powierzchni oka konserwantów skład. Mogą być stosowane wiele razy w ciągu dnia, ale pamiętajmy, że nie stanowią leczenia przyczynowego. Podobnie jak zimne okłady na swędzące oczy, które ukoją podrażnione, wysuszone oko. Wystarczy sterylną ściereczkę zamoczyć w chłodnej wodzie i przyłożyć delikatnie do podrażnienia. Popularne metody naszych babć, czyli kompresy i płukanki z herbaty lub z rumianku, są odradzane przez okulistów z uwagi na swoje potencjalnie drażniące działanie.

Polecane dla Ciebie

Swędzące oczy i powieki – diagnostyka – kiedy iść do okulisty?

Kompres nie pomógł, krople ukoiły tylko na chwilę – co dalej? Wizyta u lekarza. Nieleczone, przedłużające się podrażnienie oka może pogorszyć jego stan i przerodzić się w poważniejszą dolegliwość. Lekarz zbierze u pacjenta wywiad, upewni się, czy w przeszłości występowały podobne symptomy i czy w grę wchodzi np. alergia. Badanie przeprowadzone zostanie prawdopodobnie po zaaplikowaniu do oka rozszerzających źrenicę kropli z atropiną, które przez parę godzin spowodują nadwrażliwość na światło.

Zdiagnozowana przez lekarza alergia oczu leczona będzie dwutorowo: poprzez unikanie kontaktu z alergenem i stosowanie leku przeciwalergicznego. W większości przypadków leki doustne dostępne są bez recepty, a te do stosowania miejscowego, czyli np. krople do oczu na alergię, kupimy tylko z receptą. Warto też w dalszej kolejności rozważyć możliwość odczulenia na dany alergen, tzw. immunoterapię swoistą.

Zapalenie oka, w zależności od umiejscowienia infekcji, leczone powinno być wyłącznie przez lekarza. Na zapalenie bakteryjne zostanie przepisany prawdopodobnie antybiotyk w kroplach lub żelu. Jeśli nie przyniesie rezultatów, lekarz może zalecić wykonanie posiewu, który wskaże winne zapaleniu bakterie. Zapalenia wirusowe mogą być powiązane z toczącą się w organizmie chorobą. Leczy się je miejscowo kroplami lub maściami łagodzącymi stany zapalne.

Lekarza warto odwiedzić z jeszcze jednej przyczyny – niektóre okulistyczne choroby, np. „zespół suchego oka” lub zapalenie tęczówki mogą świadczyć o rozwijającej się chorobie w zupełnie innym obszarze ciała i powinny skłonić do wizyty również u reumatologa, neurologa czy dermatologa.
  1. A. Lens, S.C. Nemeth, J.K. Ledford, Anatomia i fizjologia narządu wzroku, Wrocław 2010
  2. H. Małecka, Zapalenie spojówek, „Medycyna Rodzinna”, 1 2007, s. 17-21.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak powstaje nowotwór?

    Nowotwory są główną przyczyną zgonów na świecie. Szacuje się, że w Polsce choruje na nie ponad milion osób, a ok. 100 tys. umiera. Niestety, statystyki te z roku na rok są coraz mniej optymistyczne. Jak powstaje nowotwór? Czy da się zapobiec jego rozwojowi?

  • Gorączka plamista Gór Skalistych – przyczyny, objawy, leczenie

    Dla przeciętnego Polaka gorączka plamista Gór Skalistych brzmi niezwykle egzotycznie. Nie da się ukryć, że choroba w Polsce jest bardzo rzadko spotykana. Zagrożenie jest jednak realne, zwłaszcza dla osób, które podróżują do Stanów Zjednoczonych.

  • Zatrucie nikotynowe – objawy, leczenie przedawkowania

    Objawy zatrucia nikotyną zależne są głównie od liczby wypalonych papierosów. Uznaje się, że aby doszło do wystąpienia zatrucia nikotynowego, konieczne jest przyjęcie w krótkim czasie ok. 4-8 mg nikotyny. Podstawą oczyszczania organizmu z nikotyny jest oczywiście rzucenie palenia papierosów. Większość nikotyny dostarczanej wraz z wypalanym papierosem wydalana jest niemal natychmiastowo przez nerki.

  • WZW C – przyczyny, objawy, czynniki ryzyka wirusowego zapalenia wątroby typu C

    Wirusowe zapalenie wątroby typu C (HCV) to choroba wywołana przez wirusa zapalenia wątroby typu C. Choroba ta jest często nazywana „cichym zabójcą”, ponieważ wczesne stadium infekcji często nie daje objawów, a osoba zakażona może przez wiele lat nie wiedzieć, że jest chora. Wirusowe zapalenie wątroby typu C może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak marskość wątroby, rak wątrobowokomórkowy i niewydolność wątroby, jeśli nie zostanie zdiagnozowane i leczone na czas. Objawy wirusowego zapalenia wątroby typu C mogą obejmować zmęczenie, utratę apetytu, nudności i wymioty, bóle brzucha, ciemny mocz, żółtaczkę, świąd skóry czy bóle stawów.

  • Perforacja jelita – przyczyny, objawy, leczenie

    Perforacja jelita to bardzo poważne schorzenie, które wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej. Nieleczone może doprowadzić do śmierci. Jak rozpoznać przedziurawione jelito i co jest jego przyczyną? Jak wygląda leczenie i czy może się objeść bez interwencji chirurga?

  • Chłoniak – objawy, leczenie, rokowania i rodzaje nowotworu układu chłonnego

    Chłoniakiem określa się nieprawidłowy rozrost tkanki limfatycznej. Jednoznaczne wyjaśnienie pochodzenia chłoniaków i przyczyn ich występowania nadal pozostaje wyzwaniem dla współczesnej medycyny. Podstawą leczenia wszystkich rodzajów chłoniaków jest chemioterapia.

  • By-passy, czyli pomostowanie aortalno-wieńcowe – na czym polega ten zabieg?

    Pojęcie by-passów, używane często w środowisku medycznym, nadal nie jest do końca jasne dla reszty społeczeństwa. Pomostowanie aortalno-wieńcowe umożliwia doprowadzenie krwi do serca, co jest szczególnie istotne w przypadku m.in. zablokowania tętnic wieńcowych przez blaszki miażdżycowe.

  • Jak odchudzić dziecko? Praktyczne porady dietetyka

    Statystyki w kwestii nadwagi i otyłości u dzieci i młodzieży pogarszają się z roku na rok. Coraz więcej dzieci w Polsce boryka się ze zbyt wysoką masą ciała. Jako rodzice chcemy jak najlepiej dla swoich pociech, dlatego zaczynamy wyszukiwać informacje dotyczące odchudzania dzieci. Jak poradzić sobie z nadwagą lub otyłością dziecka? Jakie kroki warto podjąć w tym kierunku? I ostatnie – czy dzieci powinno się odchudzać?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij