Dieta przed kolonoskopią – o czym warto wiedzieć? Co i kiedy można jeść przed i po badaniu?
Katarzyna Turek-Kawecka

Dieta przed kolonoskopią – o czym warto wiedzieć? Co i kiedy można jeść przed i po badaniu?

Kolonoskopia to badanie endoskopowe polegające na wprowadzeniu kolonoskopu do jelita grubego. Dzięki niemu możliwa jest ocena wnętrza dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Do badania należy się odpowiednio przygotować. Jednym z zaleceń jest zastosowanie właściwej diety, która pozwoli na oczyszczenie jelita. Co jeść i pić przed kolonoskopią? Jaką dietę należy zastosować i kiedy ją wdrożyć? Podpowiadamy.

Jak przebiega kolonoskopia? Na końcówce przyrządu umieszczona jest kamera ze źródłem światła, pozwalająca na obserwowanie wnętrza przewodu pokarmowego w czasie rzeczywistym. W czasie przesuwania endoskopu do jelita pompowane jest powietrze umożliwiające dokładne obejrzenie wewnętrznej powierzchni jego ścian. Badanie to pozwala ocenić stan jelita grubego, istotny z punktu widzenia wielu różnych chorób przewodu pokarmowego i nie tylko. 

Dieta przed kolonoskopią – czy jest istotna? Przygotowanie dietetyczne do kolonoskopii 

W trakcie badania lekarz ocenia stan ścianek jelita. Sprawdza, czy nie ma w nich nieprawidłowości: krwawień, uchyłków oraz – co najważniejsze – guzów. W sytuacji, w której w jelicie pozostawałyby resztki jedzenia, lekarz nie miałby możliwości oceny jelita. Fragmenty pokarmu mogłyby wyglądać jak nieprawidłowości lub je zasłaniać. Z tego właśnie powodu tak ważne jest żywieniowe przygotowanie się do badania poprzez zastosowanie odpowiedniej diety. 

Ograniczenia dietetyczne w przygotowaniu do kolonoskopii są bardzo różne w poszczególnych ośrodkach. Niektóre zakładają większe ograniczenia żywieniowe, inne mniejsze. Zmianę diety należy zastosować zgodnie z wytycznymi ośrodka, w którym przeprowadzane będzie badanie. 

Konieczne jest także zasięgnięcie porady lekarza odnośnie stosowanych leków. Część z nich (na przykład preparaty z żelazem) należy po konsultacji ze specjalistą odstawić, inne należy przyjmować w zmniejszonych dawkach (na przykład insulina w momencie zmiany diety i ilości przyjmowanego pożywienia). 

Dieta przed kolonoskopią – tradycyjne zalecenia 

Tydzień przed badaniem zaleca się dietę łatwostrawną. Unikać należy ciężkostrawnych dań, produktów tłustych, smażonych, długo zalegających w przewodzie pokarmowym. Dieta łatwostrawna zakłada także zmniejszenie spożycia błonnika, tj. przede wszystkim produktów zbożowych z pełnego przemiału i włóknistych. Unikać należy także wszelkiego rodzaju pestek i ziarenek (truskawki, maliny, siemię lniane etc.). 

3 dni przed badaniem zaleca się ograniczyć błonnik jeszcze bardziej (dieta ubogoresztkowa), z jadłospisu usuwa się surowe warzywa i owoce. 

2 dni przed badaniem stosuje się dietę bezresztkową, czyli zakładającą praktycznie wykluczenie błonnika. 

1 dzień przed badaniem można zjeść śniadanie ubogie w błonnik, ale kolejne posiłki powinny już bazować na diecie płynnej. Należy także zacząć przyjmować przepisane przez lekarza leki oczyszczające. Od tego czasu należy wstrzymać się z jedzeniem, wskazane jest natomiast picie neutralnych płynów (woda, słaba herbata). 

W dniu badania 4 godziny przed planowanym zabiegiem nie powinno się spożywać już płynów. 

Powiązane produkty

Dieta przed kolonoskopią – nowoczesne zalecenia 

Według najnowszych wyników badań nie jest konieczne tak restrykcyjne przestrzeganie diety przez tak długi czas przed kolonoskopią. Brak jest dowodów naukowych potwierdzających zasadność eliminacji produktów dostarczających błonnik wcześniej niż jeden dzień przed badaniem.  

Restrykcje żywieniowe należy wprowadzić dopiero dzień wcześniej – wyeliminować mięso, warzywa, kaszę. Na niektórych oddziałach endoskopowych w dniu poprzedzającym kolonoskopię ogranicza się tylko błonnik, a w pojedynczych miejscach nie stosuje się żadnych ograniczeń. Według najnowszych badań nie ma także konieczności stosowania restrykcji kalorycznych w dniach poprzedzających badanie. Na podstawie wielu badań można wyciągnąć wnioski, że wszystkie stosowane restrykcje wcześniej niż dzień przed badaniem mogą być niepotrzebne, gdyż nie wiążą się one z lepszym przygotowaniem pacjentów do zabiegu. 

Pomimo różnic pomiędzy starszymi i nowszymi zaleceniami bardzo ważne jest jednak skonsultowanie się ze swoim lekarzem i ośrodkiem, w którym wykonywane będzie badanie, a nie wprowadzać modyfikacji żywieniowych na własną rękę. 

Co można jeść i pić w okresie restrykcji przed kolonoskopią? 

Dieta w czasie, kiedy spożywanie posiłków przez lekarza jest dozwolone, ale wskazane jest spożywanie diety ze zmniejszoną zawartością błonnika, powinna bazować na produktach i daniach łatwostrawnych oraz pozbawionych włókna pokarmowego. Niektóre zalecenia zakładają także usunięcie z jadłospisu przed badaniem nabiału: mleka i jego przetworów. W ciągu tygodnia pić można właściwie wszystko: wodę, kawę, herbatę. Unikać należy soków z miąższem, koktajli i innych dań dostarczających włókien roślinnych. Dzień przed badaniem powinno się także przestać pić kawę. 

Dania powinny być gotowane lub duszone, wyeliminować należy dania smażone i pieczone. Wyklucza się z diety warzywa i owoce zawierające pestki, takie samo założenie dotyczy także nasion, orzechów i pestek. Warzywa należy przyjmować w formie gotowanej (na przykład marchewkę lub buraka), z surowych można zjeść sałatę lub obranego ze skórki i pestek pomidora. Wyłączyć z jadłospisu należy razowe pieczywo, ciemne i grube kaszę (jęczmienna, gryczana, quinoa, bulgur) i zamienić je na ziemniaki, ryż biały oraz kaszę kuskus lub jaglaną. 

Z owoców spożywać można banany. W ostatniej fazie przygotowania, kiedy spożywa się dietę płynną, można przyjmować rozwodniony kisiel, niezbyt gęste zupy bez przecieranych warzyw. 

Co jeść po kolonoskopii? 

W pierwszych godzinach po badaniu w związku z podrażnieniem jelita oraz wypełnieniem go do badania gazem możliwe jest odczuwanie dyskomfortu. Z tego powodu lepiej wstrzymać się z pierwszym posiłkiem po badaniu przez 2–3 godziny. Przez pierwsze dni zalecana jest także dieta łatwostrawna, aby nie obciążać zbytnio jelit po badaniu. Niewskazane jest spożywanie dań ciężkostrawnych, z dużą zawartością błonnika pokarmowego. Dobrą praktyką będzie także spożywanie częstszych posiłków, ale mniejszych objętościowo. 

Przykładowy jadłospis łatwostrawny bezresztkowy przed kolonoskopią (przed dietą płynną) 

Śniadanie: kasza manna na mleku ryżowym z cynamonem i przecierem z jabłek.

II śniadanie: kanapki z pszennego jasnego chleba z masłem i miodem. 

Lunch: pulpety drobiowe w sosie koperkowym z ziemniakami i gotowaną marchewką. 

Podwieczorek: kisiel z przetartych jagód. 

Kolacja: jajecznica na parze z pieczywem pszennym jasnym posmarowanym masłem. 

  1. S. J. Nam, Y. J. Kim, B. Keum i in., Impact of diet restriction on bowel preparation for colonoscopy, "Medicine", nr 97 (41) 2018. 
  2. E. Gómez-Reyes, A. Tepox-Padrón, G. Cano-Manrique, i in., A low-residue diet before colonoscopy tends to improve tolerability by patients with no differences in preparation quality: a randomized trial, "Surgical Endoscopy", nr 34 (7) 2020.
  3. J. Walter, G. Francis, R. Matro i in., The impact of diet liberalization on bowel preparation for colonoscopy, "Endoscopy International Open", nr 5 (4) 2017. 
  4. K. L. Wu, C. K. Rayner, S. K. Chuah i in., Impact of low-residue diet on bowel preparation for colonoscopy, "Diseases of the Colon & Rectum", nr 54 (1) 2011. 
  5. D. L. Nguyen, M. M. Jamal, E. T. Nguyen, S. R. Puli, M. L. Bechtold, Low-residue versus clear liquid diet before colonoscopy: a meta-analysis of randomized, controlled trials, "Gastrointestinal Endoscopy", nr 83 (3) 2016. 
  6. M. A. Alvarez-Gonzalez, M. A. Pantaleon, J. A. Flores-Le Roux i in, PROCOLON group. Randomized Clinical Trial: A Normocaloric Low-Fiber Diet the Day Before Colonoscopy Is the Most Effective Approach to Bowel Preparation in Colorectal Cancer Screening Colonoscopy, "Diseases of the Colon & Rectum", nr 62 (4) 2019. 
  7. M. Leszczynski, K. L. MacArthur, K. P. Nelson, S. A. Schueler, P. A. Quatromoni, B. C. Jacobson, The association among diet, dietary fiber, and bowel preparation at colonoscopy, "Gastrointestinal Endoscopy", nr 88 (4) 2018. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Blue Monday – co to jest? Kiedy wypada? Czy Blue Monday to mit?

    Blue Monday to termin określający rzekomo najbardziej depresyjny dzień w roku. Według wyliczeń twórcy tej teorii przypada on na trzeci poniedziałek stycznia. To właśnie w tym dniu we wszystkich mediach słyszymy o niebieskim poniedziałku. Wiele osób zastanawia się wówczas, ile jest prawdy w teorii Blue Monday.

  • Leczenie promieniami podczerwonymi – czym jest i jak korzystać z infrared (IR)?

    Terapia infrared (IR) opiera się na wykorzystaniu światła podczerwonego, którego zastosowanie jest poparte badaniami naukowymi. Jego właściwości są dobrze znane i wykorzystywane już od pewnego czasu. Jedne z najciekawszych możliwości zastosowania terapii infrared, opisywane w wielu różnych źródłach naukowych, to przede wszystkim leczenie bólu i pobudzanie wzrostu komórek w organizmie.

  • Czy kot domowy powinien wychodzić na dwór?

    Kot domowy to jedno z najbardziej tajemniczych i fascynujących zwierząt, które towarzyszy człowiekowi od tysięcy lat. Choć dzisiaj postrzegany jest głównie jako zwierzę domowe, zachował swoje drapieżne instynkty, które niejednokrotnie stają się wyzwaniem – zarówno dla jego opiekunów, jak i dla lokalnych ekosystemów. Jakie są korzenie jego współpracy z człowiekiem i jakie zagrożenia wiążą się z jego swobodnym wypuszczaniem?

  • Dieta niskosodowa – dla kogo? Przepisy od dietetyka

    Sód to pierwiastek niezbędny do życia i prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jego podstawową rolą jest kontrola objętości płynów pozakomórkowych oraz utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej. Sód jest niezwykle ważny, jednak jego nadmiar spożywany głównie w postaci soli kuchennej może wpływać na wzrost ciśnienia tętniczego krwi, niewydolność nerek oraz na wiele innych patologicznych procesów w organizmie. Czym jest dieta niskosodowa? Jakie niesie za sobą korzyści? Kto szczególnie powinien stosować dietę niskosodową? 

  • Jak się przygotować do sylwestra? Twarz, ciało i... nawodnienie

    Sylwestrowa noc to wyjątkowa okazja, by z radością pożegnać stary rok i przywitać nowy. Aby zabawa była udana, a poranek 1 stycznia okazał się łaskawszy, warto pamiętać o kilku zasadach i wprowadzić je w życie jeszcze przed szampańską imprezą.

  • Jak oczyścić organizm w 3 dni – przepisy dietetyka

    W okresie świątecznym często spożywamy więcej ciężkostrawnych, słodkich i tłustych posiłków niż zazwyczaj, co może prowadzić do zaburzeń trawiennych i gorszego samopoczucia. Czy po takim czasie powinniśmy oczyścić organizm specjalną dietą? Jak racjonalnie oczyścić organizm w 3 dni? Kto nie powinien korzystać z detoksów?

  • Jak skutecznie chronić psa lub kota przed pasożytami? Praktyczne porady

    Pasożyty stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia naszych pupili - psów i kotów. Zarażenie nimi może prowadzić do groźnych chorób, a nawet do stanów zagrażających życiu – szczególnie u młodych zwierząt. Dowiedz się, jak skutecznie dbać o profilaktykę, regularne odrobaczanie oraz ochronę przed pchłami i kleszczami.

  • Trening w parach to nie tylko bieganie. Co jeszcze można wspólnie ćwiczyć?

    Walentynki to czas, kiedy celebrujemy miłość i bliskość z naszymi ukochanymi. Warto wykorzystać ten dzień, aby nie tylko obdarować się prezentami, ale także wspólnie zatroszczyć się o zdrowie i kondycję fizyczną. Jednym ze wspaniałych sposobów na to są ćwiczenia we dwoje. Nie tylko umacniają więzi, ale również wprowadzają do naszego życia ruch i radość. W poniższym artykule omówimy korzyści płynące ze wspólnego treningu, sporty, które można uprawiać w tej formie oraz praktyczne wskazówki dotyczące ćwiczeń razem.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.