Zmiana czasu na zimowy 2025. Kiedy przestawiamy zegarki i jak to wpływa na zdrowie?

Już w najbliższy weekend szykuje się zmiana czasu – przestawiamy zegarki o godzinę do tyłu i śpimy o godzinę dłużej. Eksperci podkreślają, że zmiana czasu ma wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie. Jakie mogą być zdrowotne konsekwencje zmiany czasu? Czy można się do niej przygotować?

1. Kiedy zmieniamy czas z letniego na zimowy w 2025 roku?
2. Dlaczego i po co wprowadzono zmianę czasu na zimowy?
3. Zmiana czasu na zimowy a zdrowie
4. Jak radzić sobie ze skutkami zdrowotnymi zmiany czasu?
5. Czas zimowy – najczęściej zadawane pytania

Z tego artykułu dowiesz się:

• kiedy dokładnie następuje zmiana czasu z letniego na zimowy w 2025 roku i na czym polega,
• dlaczego w ogóle stosujemy zmianę czasu i kiedy planowane jest jej zniesienie,
• jak przestawienie zegarka wpływa na zdrowie, rytm dobowy i samopoczucie oraz jak złagodzić skutki tej zmiany.

Dzięki temu artykułowi zrozumiesz, jak najlepiej przygotować organizm do zmiany czasu, aby ograniczyć zaburzenia rytmu dobowego, uniknąć senności w ciągu dnia i poprawić jakość snu w pierwszych dniach po przestawieniu zegarków.

Kiedy zmieniamy czas z letniego na zimowy w 2025 roku?

W 2025 roku zmiana czasu z letniego na zimowy nastąpi w nocy z soboty 25 października na niedzielę 26 października. O godzinie 3:00 zegarki przestawiamy na 2:00, co oznacza, że będziemy spać o godzinę dłużej. Czas zimowy, nazywany również czasem standardowym, obowiązuje w Polsce i większości krajów Unii Europejskiej od końca października do końca marca. Kolejna zmiana – na czas letni – nastąpi więc w ostatni weekend marca 2026 roku.

Dlaczego i po co wprowadzono zmianę czasu na zimowy?

Idea zmiany czasu ma swoje korzenie w XIX wieku. Początkowo miała na celu efektywniejsze wykorzystanie światła dziennego oraz oszczędność energii elektrycznej. W czasach, gdy ludzie wstawali i kładli się spać zgodnie z rytmem dnia, przesunięcie zegara o godzinę miało zmniejszyć zużycie sztucznego oświetlenia. Obecnie jednak korzyści energetyczne są znikome, ponieważ zużycie prądu zależy bardziej od technologii i stylu życia niż od pory dnia. Z tego powodu od kilku lat coraz częściej mówi się o likwidacji sezonowych zmian czasu, które dla wielu osób są raczej niezrozumiałym obciążeniem niż ułatwieniem.

Zmiana czasu na zimowy a zdrowie

Przestawienie zegara o jedną godzinę wydaje się drobną modyfikacją, jednak nasz organizm działa w rytmie dobowym (tzw. rytmie cyrkadianowym), regulowanym m.in. przez światło i hormony – głównie melatoninę i kortyzol. Gdy rytm ten zostaje zaburzony, mogą pojawić się krótkotrwałe objawy podobne do łagodnego jet lagu, np.:

• trudności z zasypianiem i wcześniejsze wybudzanie się,
• senność i spadek koncentracji w ciągu dnia,
• rozdrażnienie,
• obniżony nastrój,
• spadek energii.

W przypadku przejścia na czas zimowy efekt ten jest zazwyczaj łagodniejszy, jednak może pogłębiać objawy sezonowego obniżenia nastroju (SAD, ang. Seasonal Affective Disorder – sezonowe zaburzenie afektywne często określane jako sezonowa depresja lub depresja zimowa), zwłaszcza ze względu na krótszy dzień i ograniczony dostęp do światła słonecznego.

Jak radzić sobie ze skutkami zdrowotnymi zmiany czasu?

Aby złagodzić wpływ zmiany czasu na organizm, warto przygotować się do niej stopniowo. Eksperci zajmujący się snem zalecają:

• stopniowe przesuwanie pory snu o 10–15 minut przez kilka dni przed zmianą czasu,
• ekspozycję na naturalne światło dzienne w godzinach porannych – światło słoneczne pomaga „przestawić” zegar biologiczny,
• unikanie kofeiny, alkoholu i ciężkich posiłków wieczorem,
• utrzymywanie regularnych godzin snu i pobudki również w weekendy,
• w razie potrzeby – krótkie drzemki regeneracyjne (20–30 minut), ale nie w godzinach popołudniowych.

U osób szczególnie wrażliwych pomocna może być także terapia światłem (fototerapii), która ułatwia przystosowanie się do zmiany czasu i krótszych dni. W tym celu stosuje się specjalne lampy emitujące jasne, białe światło o natężeniu ok. 10 000 luksów, bez promieniowania UV. Wystarczy 20–30 minut ekspozycji rano, najlepiej tuż po przebudzeniu, nawet jeśli na zewnątrz jest jeszcze ciemno. Światło to wspiera rytm dobowy, poprawia nastrój i zmniejsza objawy sezonowego obniżenia energii.

Czas zimowy – najczęściej zadawane pytania

Czy w 2025 roku będzie ostatnia zmiana czasu?

Nie. Choć Unia Europejska w 2019 roku poparła pomysł zniesienia sezonowych zmian czasu, państwa członkowskie do tej pory nie osiągnęły porozumienia co do jednolitego systemu. W związku z tym w 2025 roku wciąż obowiązuje tradycyjna zmiana z czasu, która nie będzie ostatnim tego typu przesunięciem.

Kiedy śpimy godzinę dłużej, a kiedy krócej?

Podczas zmiany czasu z letniego na zimowy (październik) cofamy zegarki o godzinę, dzięki czemu śpimy godzinę dłużej. Natomiast w marcu, przy przejściu z czasu zimowego na letni, zegarki przesuwamy do przodu – wówczas śpimy godzinę krócej.