Błonnik witalny – co to jest i jakie ma zastosowanie

Czym jest błonnik pokarmowy?

Żeby lepiej zrozumieć istotę działania błonnika witalnego, przypomnijmy sobie najpierw czym ogólnie jest sam błonnik pokarmowy. Wiemy, że dzięki temu, że jest on oporny na działanie enzymów trawiennych człowieka, wobec naszego organizmu pełni funkcje niebagatelne. Jego właściwości ściśle zależą od tego czy mamy do czynienia z jego frakcją rozpuszczalną czy nierozpuszczalną, ale w skrócie można jednak wymienić wybrane funkcje.

Błonnik,
- pobudza funkcje żucia i wydzielanie śliny potrzebnej w procesie trawienia; 
- pęczniejąc w żołądku, wypełnia go - przez co ogranicza nasz apetyt;
- przechodząc przez jelita, oczyszcza je i korzystnie wpływa na ich pracę;
- zapobiega nieprzyjemnym zaparciom, wzdęciom, biegunkom, uczuciu ociężałości, ułatwia wypróżnianie się
- zwiększa wydalanie z kałem kwasów żółciowych, toksyn, metali ciężkich, ogranicza ich przyswajanie z pożywienia; 
- obniża poziom cholesterolu i glukozy we krwi.

Błonnik niezbędny na talerzu

Jak więc widać, błonnik pokarmowy jest niezwykle istotnym składnikiem naszej codziennej diety. Faktycznie też, posiłki w niego bogate, mogą sprzyjać odchudzaniu – zazwyczaj są bowiem mniej kaloryczne, przy jednocześnie większej objętości pożywienia, co pozwala stworzyć uczucie sytości. To dlatego, diety mające na celu redukcję nadmiernej masy ciała, zalecają zwiększenie spożycia warzyw, owoców i produktów z pełnego przemiału.

Nie sposób nie wspomnieć także o korzyściach trawiennych. W dzisiejszych czasach, gdy nasza dieta jest tak mocno przetworzona, „niedobór” błonnika pokarmowego wzmaga problemy z przewodem pokarmowym. Pojawiają się nieprzyjemne wzdęcia, gazy i problemy z wypróżnieniem. Osoby stosujące takie żywienie dużo częściej i znacznie silniej odczuwają objawy związane z tzw. zespołem jelita drażliwego (IBS), a ponadto – posiadają większe ryzyko rozwoju nowotworu jelita grubego. Zdecydowana większość osób, która modyfikuje swoją dietę pod kątem zawartości w niej błonnika pokarmowego, świadczy o uldze jaką odczuła w toalecie – z naciskiem na regularność wypróżnień oraz ogólne samopoczucie i komfort.

Błonnik witalny – czy warto po niego sięgnąć?

Na wyżej wymienione funkcje błonnika pokarmowego powołują się właśnie przeanalizowane przez nas dane ze stron zielarskich oraz popularne portale. Czytamy m.in.:

„(błonnik witalny) wspomaga zwalczanie otyłości, poprawia samopoczucie, hamuje apetyt, usprawnia pracę jelit, likwiduje zaparcia”
[www.zielarka.com.pl] 

„Jeśli chcesz poprawić cholesterolowy profil we krwi, żeby zmniejszyć ryzyko chorób serca...
Jeśli chcesz wspomóc usuwanie zbędnych, stwardniałych resztek pokarmowych nagromadzonych w świetle okrężnicy, żeby uwolnić się od zaparcia… Ponadto — jeśli chcesz oczyścić organizm z toksyn i wzmocnić odporność”
[błonnikwitalny.pl] 

Błonnik witalny to – według fascynatów – po prostu błonnik wyekstrahowany z dwóch roślin: babki płesznik i babki jajowatej. Co na ich temat mówią piśmiennictwo naukowe?

Babka płesznik i babka jajowata – składowe błonnika witalnego. Co o nich wiemy?

Dostępna literatura donosi, że nasiona babki płesznik (Plantago psyllium L.) rzeczywiście wykorzystuje się jako produkt leczniczy, podobnie jak nasiona babki piaskowej (Plantago arenaria L.) oraz wspomnianej wyżej - babki jajowatej (Plantago ovata). Zarówno nasiona, jak i łuski babki płesznik są naturalnym źródłem błonnika. W jej powłoce nasiennej zlokalizowane są związki pęczniejące w przebiegu pochłaniania wody. Dzięki prawie niezmienionej postaci docierającej do jelita grubego, zwiększają m.in. objętość mas kałowych, pobudzając tym samym perystaltykę jelita grubego oraz odruch defekacji. Dzięki tym właściwościom, babka płesznik (jak również wymienione wcześniej babka jajowata i babka piaskowa) faktycznie może znaleźć zastosowanie jako środek regulujący wypróżnienia. Piśmiennictwo naukowe wspomina również o korzyściach podczas odchudzania – surowiec ten miałby ograniczyć wchłanianie tłuszczu, zmniejszać uczucie głodu oraz pozytywnie wpływać na przemianę materii [Król D.; Postępy Fitoterapii, 2009].

Jak do błonnika witalnego podchodzą dietetycy?

Błonnik witalny to suplement, którego zastosowanie byłoby uzasadnione w przypadku stosowania diety ubogiej w błonnik pokarmowy. Warto jednak wiedzieć, że codzienne żywienie z łatwością może dostarczyć wystarczającej ilości tego składnika. Według aktualnych zaleceń, spożycie błonnika pokarmowego w zdrowej diecie powinno wynosić przynajmniej 25g. Taką ilość dostarczymy np. przez zjedzenie: na śniadanie 2 kromek pieczywa żytniego z porcją warzyw (np. pomidorem), na obiad – 1/3 woreczka kaszy gryczanej z porcją warzyw (np. miseczka brokułów), na kolację – 1 kromki pieczywa z porcją warzyw (np. pół papryki) i przekąsek w postaci dwóch porcji owoców (np. jabłka i filiżanki malin) oraz dużej łyżki orzechów*. 

*zostały wymienione ilości samych produktów bogatych w błonnik pokarmowy. Obok pieczywa czy kaszy powinny się również pojawić produkty białkowe oraz najlepszej jakości tłuszcz.

Piśmiennictwo:
1.    Instytut Żywności i Żywienia, 2012, Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja
2.    Król D., 2009, Babka płesznik (Plantago psyllium L.) – wartościowa roślina lecznicza, Postępy Fitoterapii, 4, 256-259
3.    www.zielarka.com.pl, dostęp: 17.08.2017 r.
4.    www.blonnikwitalny.pl – dostęp: 17.08.2017 r.