Dynia – wartości odżywcze i właściwości lecznicze. Dietetyczne przepisy z dynią

Większości z nas dynia nieodłącznie kojarzy się z jesienią. Jakie wartości odżywcze i właściwości lecznicze posiada dynia? Do czego można ją wykorzystać, jak przyrządzić i dlaczego warto na co dzień jeść? 

Dynia – co to za warzywo? 

Dynia (Cucurbita L.) należy do jednorocznych roślin z rodziny dyniowatych (Cucurbitaceae). Zalicza się do nich około 130 rodzajów i aż 800 gatunków warzyw, w skład których wchodzą także kabaczek, cukinia, ogórek, melon czy arbuz. Dynia znana jest na całym świecie. Do najpopularniejszych jej odmian dostępnych w sklepach należą dynie: hokkaido, piżmowa, zwyczajna oraz olbrzymia. W Polsce na największą skalę uprawiane są te dwie ostatnie. 

Dynia – wartości odżywcze i witaminy 

Największą zaletą dyni jest to, iż dostarcza stosunkowo niewiele kalorii (100 g dyni to jedyne 34 kcal). Dzięki temu zalicza się ją do warzyw niskokalorycznych, dobrze sprawdzających się w diecie odchudzającej. Ponadto dynia jest źródłem białka (1,3 g/100 g) oraz błonnika pokarmowego (2,8 g/100 g), który pozwala na dłużej zachować sytość, jak również zapobiec zaparciom stolca. 

Sprawdź, co jeść, żeby schudnąć.

Miąższ tego warzywa skrywa w sobie jednak dużo, dużo więcej dobroci. Dynia jest źródłem wielu składników mineralnych takich jak: wapń, magnez, selen, potas czy cynk oraz witamin antyoksydacyjnych: A, C i E, a także kwasu foliowego i niacyny.

Dynia – jak wpływa na zdrowie?  

Dynia, podobnie jak większość warzyw, odznacza się korzystnym działaniem dla naszego organizmu. Wpływając m.in. na obniżenie za wysokiego ciśnienia tętniczego krwi, wykazuje działanie kardioprotekcyjne. Dzięki obecności błonnika pokarmowego zapobiega zaparciom stolca, a także obniża stężenie cholesterolu całkowitego we krwi.

Ponadto dynia ma również działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne. Według ekspertów, ekstrakty z dyni mogą działać hamująco na bakterie typu: Bacillus subtilis, Staphylococcus aureus, Bacillus sphaericus, Cryptococcus meningitis, Escherichia coli oraz na grzyby: Candida Albicans czy Aspergillus Niger. Co więcej, dzięki zawartości witamin A, C oraz E dynia może wpływać na poprawę funkcjonowania naszego układu odpornościowego.  

Pestki dyni i olej z dyni  

Oprócz świeżej dyni dostępnej w sklepach możemy również kupić pestki dyni oraz olej z dyni. Są to produkty, które zdecydowanie powinny znaleźć swoje miejsce w naszych kuchniach. Pestki dyni, w przeciwieństwie do miąższu, w większości składają się z tłuszczy bogatych w fitosterole i nienasycone kwasy tłuszczowe. Ponadto są doskonałym źródłem cynku, który ma szczególne znaczenie wśród mężczyzn. Przypisuje mu się np. działanie zapobiegające powstawaniu zapalenia oraz przerostu prostaty.  

Z nasion dyni otrzymuje się również olej – najczęściej metodą tłoczenia na zimno. W skład oleju z pestek dyni wchodzą nienasycone kwasy tłuszczowe, fitosterole, skwalen, kwasy fenolowe, tokoferole oraz barwniki roślinne. Wszystkie te składniki mają niebagatelny wpływ na ludzki organizm. Poprawiają m.in. profil lipidowy krwi, obniżają ciśnienie tętnicze, mają działanie antyoksydacyjne oraz przeciwnowotworowe.

Kto nie powinien jej jeść? Przeciwwskazania do spożywania dyni

Dynia, ze względu na wysoką wartość indeksu glikemicznego, nie jest polecana diabetykom oraz osobom chorującym na insulinooporność. Można ją jednak spożywać pod warunkiem prawidłowego skomponowania posiłku, w którym znajdzie się także źródła białka i tłuszczów.

W jaki sposób przyrządzać dynię? 

Dynię można przyrządzać na wiele sposobów. Będzie odpowiednia jako dodatek do dań głównych oraz jako przekąska. Można ją smażyć, dusić, piec oraz gotować, przyrządzając zupy krem na słodko bądź na słono.  

Dietetyczne przepisy z dynią 

Dynia z kurczakiem w curry 

Mięso z piersi kurczaka umyj, wyczyść i pokrój na mniejsze kawałki. Obtocz w przyprawie z curry, czosnku, kurkumy i cytryny i odstaw na kilkanaście minut. Dynię obierz i pokrój na mniejsze kawałki. Na patelni podsmaż cebulkę, paprykę czerwoną oraz zieloną, a po kilku minutach dorzuć pokrojoną w kosteczkę dynię. Podduś do miękkości. Na osobnej patelni podsmaż przygotowanego wcześniej kurczaka, a następnie całość połącz. Dolej odrobinę wody lub chudego bulionu, a następnie mleczko kokosowe. Po przygotowaniu podawaj z ugotowanym ryżem basmati oraz z listkami świeżej bazylii.  

Sałatka z ciecierzycą, pieczoną dynią, suszonymi pomidorami i mozzarellą 

Dynię pokrój na mniejsze kawałki, wymieszaj z oliwą z oliwek, czosnkiem i przyprawami, włóż do nagrzanego wcześniej piekarnika na 200℃ i piecz aż do miękkości. Do miseczki wrzuć mieszankę sałat i rukolę, ugotowaną ciecierzycę (lub z puszki), pokrojone w kosteczkę suszone pomidory, pomidorki koktajlowe oraz mozzarellę. Całość polej oliwą z oliwek i dopraw ziołami. Na wierzch wyłóż upieczone kawałki dyni.