Dynia – wartości odżywcze i właściwości lecznicze. Dietetyczne przepisy z dynią
Maria Brzegowy

Dynia – wartości odżywcze i właściwości lecznicze. Dietetyczne przepisy z dynią

Dynia jest warzywem bogatym w witaminy i minerały m.in. magnez, selen, potas i cynk. Stanowi także źródło białka i błonnika pokarmowego. Kto powinien włączyć ją do swojej diety? Jakie właściwości mają pestki z dyni i olej z dyni? Czy to warzywo będzie odpowiednie dla cukrzyków?  

Większości z nas dynia nieodłącznie kojarzy się z jesienią. Jakie wartości odżywcze i właściwości lecznicze posiada dynia? Do czego można ją wykorzystać, jak przyrządzić i dlaczego warto na co dzień jeść? 

Dynia – co to za warzywo? 

Dynia (Cucurbita L.) należy do jednorocznych roślin z rodziny dyniowatych (Cucurbitaceae). Zalicza się do nich około 130 rodzajów i aż 800 gatunków warzyw, w skład których wchodzą także kabaczek, cukinia, ogórek, melon czy arbuz. Dynia znana jest na całym świecie. Do najpopularniejszych jej odmian dostępnych w sklepach należą dynie: hokkaido, piżmowa, zwyczajna oraz olbrzymia. W Polsce na największą skalę uprawiane są te dwie ostatnie. 

Dynia – wartości odżywcze i witaminy 

Największą zaletą dyni jest to, iż dostarcza stosunkowo niewiele kalorii (100 g dyni to jedyne 34 kcal). Dzięki temu zalicza się ją do warzyw niskokalorycznych, dobrze sprawdzających się w diecie odchudzającej. Ponadto dynia jest źródłem białka (1,3 g/100 g) oraz błonnika pokarmowego (2,8 g/100 g), który pozwala na dłużej zachować sytość, jak również zapobiec zaparciom stolca. 

Sprawdź, co jeść, żeby schudnąć.

Miąższ tego warzywa skrywa w sobie jednak dużo, dużo więcej dobroci. Dynia jest źródłem wielu składników mineralnych takich jak: wapń, magnez, selen, potas czy cynk oraz witamin antyoksydacyjnych: A, C i E, a także kwasu foliowego i niacyny.

Będąc w sklepie, warto wybierać dynie bardziej pomarańczowe i dojrzałe – dostarczą one więcej witamin z grupy B oraz karotenu. 

Polecane dla Ciebie

Dynia – jak wpływa na zdrowie?  

Dynia, podobnie jak większość warzyw, odznacza się korzystnym działaniem dla naszego organizmu. Wpływając m.in. na obniżenie za wysokiego ciśnienia tętniczego krwi, wykazuje działanie kardioprotekcyjne. Dzięki obecności błonnika pokarmowego zapobiega zaparciom stolca, a także obniża stężenie cholesterolu całkowitego we krwi.

Ponadto dynia ma również działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne. Według ekspertów, ekstrakty z dyni mogą działać hamująco na bakterie typu: Bacillus subtilis, Staphylococcus aureus, Bacillus sphaericus, Cryptococcus meningitis, Escherichia coli oraz na grzyby: Candida Albicans czy Aspergillus Niger. Co więcej, dzięki zawartości witamin A, C oraz E dynia może wpływać na poprawę funkcjonowania naszego układu odpornościowego.  

Pestki dyni i olej z dyni  

Oprócz świeżej dyni dostępnej w sklepach możemy również kupić pestki dyni oraz olej z dyni. Są to produkty, które zdecydowanie powinny znaleźć swoje miejsce w naszych kuchniach. Pestki dyni, w przeciwieństwie do miąższu, w większości składają się z tłuszczy bogatych w fitosterole i nienasycone kwasy tłuszczowe. Ponadto są doskonałym źródłem cynku, który ma szczególne znaczenie wśród mężczyzn. Przypisuje mu się np. działanie zapobiegające powstawaniu zapalenia oraz przerostu prostaty.  

Z nasion dyni otrzymuje się również olej – najczęściej metodą tłoczenia na zimno. W skład oleju z pestek dyni wchodzą nienasycone kwasy tłuszczowe, fitosterole, skwalen, kwasy fenolowe, tokoferole oraz barwniki roślinne. Wszystkie te składniki mają niebagatelny wpływ na ludzki organizm. Poprawiają m.in. profil lipidowy krwi, obniżają ciśnienie tętnicze, mają działanie antyoksydacyjne oraz przeciwnowotworowe.

Olej z nasion dyni zaleca się przechowywać w chłodnym i ciemnym miejscu – w ten sposób najlepiej zachowuje swoje właściwości. 

Kto nie powinien jej jeść? Przeciwwskazania do spożywania dyni

Dynia, ze względu na wysoką wartość indeksu glikemicznego, nie jest polecana diabetykom oraz osobom chorującym na insulinooporność. Można ją jednak spożywać pod warunkiem prawidłowego skomponowania posiłku, w którym znajdzie się także źródła białka i tłuszczów.

Inaczej jest z pestkami oraz olejem z dyni – te, ze względu na wysoką zawartość tłuszczy w swoim składzie, są jak najbardziej wskazane w diecie m.in. cukrzyka

W jaki sposób przyrządzać dynię? 

Dynię można przyrządzać na wiele sposobów. Będzie odpowiednia jako dodatek do dań głównych oraz jako przekąska. Można ją smażyć, dusić, piec oraz gotować, przyrządzając zupy krem na słodko bądź na słono.  

Dietetyczne przepisy z dynią 

Dynia z kurczakiem w curry 

Mięso z piersi kurczaka umyj, wyczyść i pokrój na mniejsze kawałki. Obtocz w przyprawie z curry, czosnku, kurkumy i cytryny i odstaw na kilkanaście minut. Dynię obierz i pokrój na mniejsze kawałki. Na patelni podsmaż cebulkę, paprykę czerwoną oraz zieloną, a po kilku minutach dorzuć pokrojoną w kosteczkę dynię. Podduś do miękkości. Na osobnej patelni podsmaż przygotowanego wcześniej kurczaka, a następnie całość połącz. Dolej odrobinę wody lub chudego bulionu, a następnie mleczko kokosowe. Po przygotowaniu podawaj z ugotowanym ryżem basmati oraz z listkami świeżej bazylii.  

Sałatka z ciecierzycą, pieczoną dynią, suszonymi pomidorami i mozzarellą 

Dynię pokrój na mniejsze kawałki, wymieszaj z oliwą z oliwek, czosnkiem i przyprawami, włóż do nagrzanego wcześniej piekarnika na 200℃ i piecz aż do miękkości. Do miseczki wrzuć mieszankę sałat i rukolę, ugotowaną ciecierzycę (lub z puszki), pokrojone w kosteczkę suszone pomidory, pomidorki koktajlowe oraz mozzarellę. Całość polej oliwą z oliwek i dopraw ziołami. Na wierzch wyłóż upieczone kawałki dyni.  

  1. B. Kulczyński, M. Człapka-Matyasik, A. Gramza-Michałowska, Wartość żywieniowa dyni, "Bromatologia i Chemia Toksykologiczna", nr 3 2016. 
  2. A. Antoniewska, A. Adamska, J. Rutkowska, M. Zielińska, Olej z nasion dyni jako źródło cennych składników w diecie człowieka, "Problemy Higieny i Epidemiologii", nr 98 (1) 2017.
  3. Z. Zdrojewicz, A. Błaszczyk, M. Wróblewska, Dynia – zdrowa, ale zapomniana, "Medycyna Rodzinna", nr 19 (2) 2016. 
  4. H. Kunachowicz, B. Przygoda, I. Nadolna, K. Iwanow, Tabele składu i wartości odżywczej żywności, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2017. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij