Cukinia – właściwości, wartości odżywcze i przepisy. Dlaczego warto jeść cukinię?
Maria Brzegowy

Cukinia – właściwości, wartości odżywcze i przepisy. Dlaczego warto jeść cukinię?

Cukinia należy do rodziny dyniowatych. Jako niskokaloryczne warzywo i o niskim indeksie glikemicznym jest polecana m.in. osobom zmagającym się z insulinopornością czy cukrzycą. Jakich wartości odżywczych i witamin dostarczymy organizmowi, jedząc cukinię?  

Cukinia nadziewana mięsem lub kaszą, grillowana albo pieczona, a także w postaci leczo – to najbardziej znane dania z jej wykorzystaniem, jedzone zwłaszcza w sezonie jesiennym. Dlaczego warto jeść cukinię? Jakich wartości odżywczych dostarczy nam to warzywo i jak może wpłynąć na nasze zdrowie? 

Cukinia – charakterystyka i rodzaje 

Cukinia jest botaniczną odmianą dyni – należy do rodziny dyniowatych (Cucurbitaceae). Stanowi roślinę jednopienną z kwiatami żeńskimi i męskimi znajdującymi się w środkowej jej części. Do jadalnych części cukinii należą jej owoce o maczugowatym, cylindrycznym i wydłużonym kształcie. Ich wielkość zależna jest od fazy dojrzałości, jednak jesteśmy w stanie wyhodować spore okazy sięgające nawet 65 cm. Również kwiaty cukinii są jadalne i mają w sobie wiele wartości odżywczych. 

Na rynku dostępnych jest wiele odmian cukinii. Do najbardziej znanych i powszechnie dostępnych należy zielona cukinia Astra Polka, która jest najczęściej uprawiana w prywatnych gospodarstwach. Odznacza się dobrym smakiem oraz odpornością na choroby. Inne znaną odmianą jest cukinia Atena Polka o żółtopomarańczowym kolorze skórki, Nefretiti o regularnych i kształtnych zielonych owocach, a także cukinia Nimbę, Soraya czy Lajkonik będący odmianą o dwukolorowej i zielonej skórce. 

Cukinia – wartość odżywcza, właściwości 

Cukinia to warzywo zaliczane do produktów niskokalorycznych. Spożycie 100 g części jadalnych cukinii dostarczy nam jedyne 16 kcal i około 1 g błonnika pokarmowego. Ponadto znajdziemy w niej również niewielkie ilości białka (1,2 g/100 g), tłuszczów (0,1 g/100 g) oraz węglowodanów (3,2 g/100 g). Cukinia bogata jest także w witaminy i składniki mineralne. W miąższu tych warzyw znajduje się m.in. potas, magnez, żelazo, a także witaminy z grupy B oraz witaminy A, C i K.  

Cukinia zaliczana jest do tak zwanych warzyw ekologicznych nie kumulujących metali ciężkich ani azotanów. Nadaje się nie tylko do spożycia na świeżo po przeprowadzonej wcześniej obróbce termicznej, ale także w postaci surowej (np. do sałatki bądź na kanapkę) oraz do przetwarzania, głównie w formie kiszenia czy marynowania.

Dzięki zawartości wspomnianej wyżej witaminy C cukinia będzie wpływała na poprawę funkcjonowanie układu odpornościowego, a dzięki witaminie A – na prawidłowe widzenie. Warzywo wykazuje także właściwości antyoksydacyjne, tzn. pomaga zwalczać nadmiar wolnych rodników tlenowych w organizmie będących przyczyną rozwoju wielu chorób o charakterze przewlekłym niezakaźnym. 

Ponadto cukinia należy do warzyw odznaczających się niskim indeksem glikemicznym (IG cukinii wynosi 15). Produkty z taką wartością polecane są szczególnie osobom zmagającym się z insulinoopornością czy chorującym na cukrzycę. Obok niskiej kaloryczności tej rośliny, będzie to miało również znaczenie w diecie osób z nadwagą lub otyłością pozostającym na diecie redukcyjnej.  

Powiązane produkty

Zdrowe przepisy z cukinią  

Cukinia jest warzywem, które może być spożywane zarówno przez dzieci, jak i dorosłych. Przygotowywać ją można na wiele sposobów – gotując, piecząc, grillując, smażąc czy po prostu chrupiąc od razu na surowo. Cukinia jest polecana nie tylko przy dietach niskokalorycznych, ale również w dietach na zaparcia oraz w dietach przy problemach z pęcherzykiem żółciowym.

Przykładowe przepisy z wykorzystaniem cukinii: 

Pełnoziarnisty makaron z cukinią, indykiem, suszonymi pomidorami, fetą i prażonymi pestkami słonecznika

Makaron ugotuj według instrukcji na opakowaniu. Mięso z piersi indyka oczyść i pokrój na mniejsze kawałki. Dopraw ulubionymi ziołami oraz czosnkiem i wymieszaj z oliwą z oliwek. Następnie, wyłóż na rozgrzaną patelnię i smaż przez kilka minut, dodaj pokrojoną w kosteczkę cukinię i duś do uzyskania jej miękkości. Pod koniec, dodaj pokrojone suszone pomidory i fetę oraz przyprażony wcześniej słonecznik. Całość wymieszaj z makaronem. Opcjonalnie danie można posypać serem typu grana padano. 

Warzywna zapiekanka z cukinią, batatami, marchewkami i mozzarellą

Batat, cukinię, cebulę i 2–3 marchewki obierz i pokrój w drobną kostkę (marchewki w paski). Dopraw je ulubionymi przyprawami, w tym ziołami prowansalskimi, oregano i pieprzem. Całość wymieszaj z oliwą z oliwek i wyłóż do naczynia żaroodpornego. Włóż do piekarnika nagrzanego do 190 stopni i piecz przez około pół godziny. Po tym czasie dorzuć starty na tarce ser mozarella i pomidorki koktajlowe przekrojone na pół. Zapiekaj jeszcze przez około 10 minut. Po wyjęciu z piekarnika, całość posyp świeżymi listkami bazylii. 

Sałatką z grillowaną cukinią, serem pleśniowym, warzywami i miętą

Cukinię pokrój w słupki, polej oliwą z oliwek i zgrilluj. Do miski wrzuć mix sałat z rukolą, dodaj pokrojoną w małą kosteczkę czerwoną cebulę, ser pleśniowy, pomidory i orzechy włoskie. Na wierzch wyłóż wcześniej przygotowaną cukinię i dopraw ziołami i solą. Polej sosem przygotowanym z oliwy z oliwek, soku z cytryny, soli, pieprzu i odrobiny miodu. Całość posyp świeżymi listkami mięty. Zjedz z grzankami przygotowanymi z pieczywa żytniego.  

  1. M. Jarosz, Dietetyka. Żywność, żywienie w prewencji i leczeniu, Wydawnictwo IŻŻ, Warszawa 2017. 
  2. A. Korzeniewska, D. Sobocińska, M. Romać, K. Niemirowska-Szczytt, 2013, Charakterystyka jednopędowych form cukinii (Cucurbita pepo L.), "Polish Journal of Agronomy", nr 12 2013. 
  3. B. Ślaska-Grzywna, A. Starek, Wpływ obróbki cieplnej na jakość cukinii, "Inżynieria Rolnicza", nr 6 2011. 
  4. H. Kunachowicz, B. Przygoda, I. Nadolna, K. Iwanow, Tabele składu i wartości odżywczej żywności, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2017. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • O to musisz zadbać jesienią w trosce o odporność, skórę, sen i udany powrót na siłownię

    Jesień to pora roku, która może wyjątkowo dać się nam we znaki. To okres przejściowy między krótkim rękawem a kurtką, długimi dniami a szybką szarówką, powrót z wakacji do szkoły oraz powrót do rutyny związanej z dietą czy aktywnością fizyczną. Co zrobić, żeby nie przebodźcować swojego organizmu, wzmocnić odporność, ukoić zmęczone mięśnie i zasypiać bez problemu?

  • Jesienne osłabienie organizmu - jak uniknąć choroby?

    Jesienna aura sprzyja nie tylko obniżeniu nastroju, ale również osłabieniu organizmu, co powoduje, że jesteśmy bardziej podatni na infekcje i częściej chorujemy. Poznaj kilka sposobów na wzmocnienie organizmu i ograniczenie ryzyka wystąpienia choroby.

  • Dynia – wartości odżywcze i właściwości lecznicze. Dietetyczne przepisy z dynią

    Dynia jest warzywem bogatym w witaminy i minerały – m.in. w magnez, selen, potas i cynk. Stanowi także źródło białka i błonnika pokarmowego. Kto powinien włączyć ją do swojej diety? Jakie właściwości mają pestki z dyni i olej z dyni? Czy to warzywo będzie odpowiednie dla cukrzyków?

  • Gruszka – właściwości, wartości odżywcze, przepisy

    Jej dodatek do diety może pomóc przy uciążliwych zaparciach. Świetnie sprawdzi się jako element maseczki na przetłuszczającą się cerę. W dodatku pysznie smakuje zarówno w daniach na słodko, jak i na wytrawnie. Gruszka – jakimi wartościami odżywczymi się charakteryzuje? Czy jedzenie jej może zaszkodzić? Co dobrego przygotować z gruszek?

  • Czym jest układ odpornościowy i jak skutecznie go wspierać?

    Po z natury ciepłym lecie przychodzi sezon jesienny, który wystawia na ciężką próbę nie tylko nasz nastrój, ale również układ odpornościowy, który w tym czasie jest wyjątkowo obciążony. Jest to okres infekcji, często nawracających lub przewlekłych. Istnieją jednak sposoby, aby sobie skutecznie pomóc i zniwelować ryzyko uciążliwych i osłabiających przeziębień, na tle których mogą rozwinąć się dużo poważniejsze choroby, jak zapalenie płuc czy oskrzeli. Spośród czynników mających wpływ na prawidłowo funkcjonujący układ immunologiczny, niewątpliwie ogromne znaczenie ma zdrowa dieta.

  • Kapary – smak, właściwości i zastosowanie w kuchni

    Kapary to roślina krzewiasta naturalnie występująca w strefie tropikalnej i w basenie Morza Śródziemnego. Pąki kwiatowe kaparów są znane już od wielu lat ze względu na swój charakterystyczny smak oraz działanie wspomagające trawienie i leczenie infekcji górnych dróg oddechowych. Kapary są ważnym źródłem wielu różnych biologicznie aktywnych substancji chemicznych, których właściwości terapeutyczne były już dobrze znane i cenione przez starożytnych Rzymian.

  • Czy proteinowa dieta Dukana działa? Fazy diety i skutki uboczne

    Dieta Dukana jest znana inaczej jako dieta proteinowa, białkowa oraz Protal (z jęz. fr. protéines alternatives). Pomysłodawcą tej słynnej diety jest były francuski dietetyk Pierre Dukan, który w 2013 roku otrzymał zakaz wykonywania zawodu lekarza na terenie Francji. Mimo to dieta Dukana zyskała w ostatnich latach miano jednej z najpopularniejszych diet odchudzających na całym świecie i stanowi model żywienia dla wielu osób.

  • Kiwi – właściwości odżywcze, wartości

    Kiwi jest niezwykle popularnym owocem, który nazywany bywa również chińskim agrestem. Owoce kiwi są jagodami, a ich miąższ jest soczysty, galaretowaty i zasobny w brązowe lub czarne nasiona. Kiwi zawiera wiele różnych składników bioaktywnych (m.in. witamin, składników mineralnych, karotenoidów i polifenoli), dzięki czemu wywiera pozytywny wpływ na organizm człowieka.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij