Jadalne kwiaty i ich właściwości – które kwiaty można jeść? Jak przygotować je do spożycia?
Katarzyna Turek-Kawecka

Jadalne kwiaty i ich właściwości – które kwiaty można jeść? Jak przygotować je do spożycia?

Kwiaty są produktem kojarzącym się przede wszystkim z ich pięknym wyglądem pozwalającym na udekorowanie pomieszczenia. Niezależnie od tego, czy mowa o kwiatach ciętych, czy doniczkowych, hoduje się je głównie ze względu na ich wygląd, czasem także zapach. Okazuje się jednak, że niektóre kwiaty są jadalne i mogą służyć nie tylko jako dekoracja potrawy, ale też jako osobne danie. Jakie właściwości prozdrowotne mają jadalne kwiaty? Które kwiaty można jeść? Podpowiadamy.

Nie każdy jest świadomy, że istnieją odmiany kwiatów, które – poza tym, że są atrakcyjne wizualnie – nadają się do jedzenia i mają także bardzo atrakcyjny smak oraz właściwości prozdrowotne. Obecnie stanowią one nie tylko ozdobę talerza w wykwintnych restauracjach, ale także dodatek smakowy lub nawet główny składnik dania. W ostatnich latach można zaobserwować również pozytywny trend dotyczący wykorzystania jadalnych kwiatów do dekoracji tortów, szczególnie weselnych. 

Jadalne kwiaty – trochę historii 

Pomimo że w naszej kuchni spożywanie kwiatów zrobiło się bardziej popularne w ostatnich kilkunastu latach, są one znane już od tysięcy lat. Pierwsze wzmianki o tym pochodzą z drugiego wieku przed naszą erą, z czasów starorzymskich. Jedzenie kwiatów ma także długą tradycję w kulturze kulinarnej Azji, Bliskiego Wschodu oraz wśród rdzennych Amerykanów. Niektóre z nich stosowane są przez cały ten czas, na przykład woda różana do słodzenia napojów lub mięs w rejonie Bliskiego Wschodu. Mieszanka ziół prowansalskich ma w swoim składzie kwiaty lawendy

Co ciekawe, mało osób zdaje sobie sprawę z tego, że spożywane w kuchni polskiej brokuły i kalafiory to z punktu botanicznego także kwiaty. 

Właściwości jadalnych kwiatów 

Kwiaty stanowią świetne źródło przeciwutleniaczy: polifenoli, karotenoidów oraz witamin. Związki te pomagają walczyć z wolnymi rodnikami, zatrzymując procesy utleniania w organizmie. Dzięki temu możliwe jest zmniejszenie ryzyka pojawienia się chorób cywilizacyjnych. Zazwyczaj im bardziej intensywny kolor rośliny (szczególnie w odcieniach czerwono-fioletowo-niebieskich lub zielonych), tym więcej substancji prozdrowotnych ta część rośliny w sobie kryje. Jak łatwo zauważyć, wiele kwiatów ma bardzo intensywne kolory, mające za zadanie przyciągnąć owady. Ich kolor także wiąże się z ich właściwościami prozdrowotnymi. Kwiaty często zawierają związki pomagające przyswajać inne substancje znajdujące się w daniu. Przykładowo: witamina C pozwoli zwiększyć wchłanianie z przewodu pokarmowego żelaza z mięsa dzięki obecności np. zielonych liści znajdujących się w daniu. 

Powiązane produkty

Spis roślin o jadalnych kwiatach – które można jeść? 

Istnieje około 80 gatunków jadalnych kwiatów. Z bardziej znanych wyróżnić można: 

  • nagietek lekarski, którego pomarańczowe płatki dodaje się do sałatek, barwienia zup i sosów, 
  • mniszek lekarski (potocznie nazywany mleczem), zrywany wcześnie ma miodowy smak i świetnie pasuje do sałatek lub syropów bądź nalewek, 
  • stokrotki pospolite świetnie prezentują się w sałatce, czy jako ozdoba deseru lub tortu. Młode kwiaty mogą być używane w całości, z większych obrywa się tylko płatki, 
  • lawenda może być wykorzystywana jako składnik ciastek albo smacznego naparu, 
  • kwiaty cukinii świetnie smakują smażone po wcześniejszym obtoczeniu ich w cieście, 
  • nasturcja większa ma kwiaty o ostrym smaku przypominającym rzeżuchę, świetnie nadaje się do sałatki, 
  • płatki róży jadalnej nadają się do dekoracji lub jako składnik konfitury, 
  • bratek ma kwiaty o łagodnym smaku będące jednym z najładniejszych składników sałatek, 
  • niebieskie kwiaty ogórecznika lekarskiego lub fiołka wonnego są świetnym składnikiem sałatek lub po kandyzowaniu formą oryginalnego cukierka.
Ponadto do spożycia nadają się między innymi: goździki ogrodowe, chaber bławatek, fiołek wonny, pelargonia, rumianek, hibiskus, koniczyna łąkowa czy kwiaty czosnku. 

Jadalne kwiaty – gdzie kupić, jak zabezpieczyć, jak przygotować do spożycia? 

Najważniejszą zasadą dotyczącą spożywania kwiatów jest wybieranie do zbierania tylko i wyłącznie znanych gatunków lub kupowanie ich w sprawdzonych sklepach. Kwiaty, które ładnie wyglądają, mogą być zarówno jadalne, jak i trujące, warto więc dbać o ich odpowiedni wybór, tak samo jak w przypadku zbieranych czy kupowanych grzybów.  

Jeśli samodzielnie zbieramy kwiaty, wybierajmy tylko te, które nie są pod ochroną i nie są skażone toksynami: rosnące daleko od dróg czy fabryk. Ponadto wybierać należy kwiaty z rośliny wyglądającej na zdrową, bez przebarwień i oznak choroby. Nie wolno także zbierać wszystkich kwiatów w jednym miejscu –może to spowodować, że roślina nie będzie w stanie już się tam rozmnożyć. 

Przy zbieraniu lub kupowaniu kwiatów należy wybierać jak najmniejszą ich ilość – mają bardzo krótką trwałość i szybko więdną. Źle przechowywane po kilku czy kilkunastu godzinach będą nieświeże i nie będą nadawały się do spożycia. Kupować powinno się je w pudełkach, a zbierać do koszyka – nie mogą się gnieść ani zaparzać w worku z plastiku. Aby zachować ich świeżość, należy umieścić je na wilgotnych ręcznikach papierowych i wstawić do lodówki w hermetycznie zamkniętym pojemniku.  

Świetnie sprawdza się także prowadzenie własnej przydomowej hodowli – wtedy można mieć świeże kwiaty na dłużej. W sprzedaży dostępne są między innymi nasiona nasturcji, ogórecznika czy nagietka.

Najbezpieczniej jest jeść tylko płatki kwiatów, po usunięciu słupków i pręcików. Niektóre spożywa się na surowo (na przykład fiołki lub bratki), inne można poddać obróbce cieplnej (takie jak kwiaty cukinii), jeszcze inne można spożywać także po suszeniu (na przykład kwiaty piwonii). 

Jadalne kwiaty – przepisy 

Sałatka z fiołkami 

Składniki: 

  • kilka garści rukoli, 
  • 10 pomidorków koktajlowych, 
  • 1/2 ogórka zielonego, 
  • 1/2 cebuli czerwonej, 
  • 1/2 awokado, 
  • 1–2 łyżki sosu balsamicznego, 
  • garść kwiatów bratków. 

Umytą rukolę umieść na talerzu, na wierzchu ułóż kostki awokado, połówki pomidorków, półtalarki ogórka i cebuli. Skrop sosem balsamicznym. Posyp kwiatkami. 

Panierowane kwiaty cukinii 

Składniki: 

  • 6 kwiatów cukinii, 
  • 300 ml mleka lub piwa, ewentualnie piwa rozcieńczonego wodą, 
  • 1 jajko, 
  • 3–4 łyżki mąki, 
  • szczypta soli, 
  • olej do smażenia. 

Wymieszaj wszystkie składniki ciasta (poza olejem i kwiatami), powinno mieć konsystencję ciasta naleśnikowego. Obtaczaj kwiaty w cieście, smaż na rozgrzanym (ale nie gorącym) oleju, aż będą złote. 

Bezy z fiołkami

Składniki: 

  • 3–4 białka, 
  • szczypta soli, 
  • 1,5 szklanki cukru drobnego, 
  • łyżeczka soku z cytryny, 
  • 1 łyżeczka mąki ziemniaczanej, 
  • garść kwiatów fiołka. 

Ubij białka z dodatkiem soli, aż będą zupełnie sztywne. Dodaj powoli cukier, cały czas miksując, aż się rozpuści. Pod koniec wmieszaj delikatnie szpatułką mąkę i sok z cytryny. Pianę nałóż na blaszkę (najlepiej teflonową lub silikonową matę), a na wierzchu przyklej kwiatki fiołka. Susz przez około godzinę w 110°C. 

  1. M. Grzeszczuk, A. Stefaniak, Charakterystyka wybranych gatunków roślin ozdobnych o kwiatach jadalnych, Annales Horticulturae, nr 25 (4) 2015.
  2. T. K. Lim, Edible Medicinal And Non-Medicinal Plants. Flowers, vol. 7, Springer Nature, 2014. 
  3. S. E. Newman, A. S. O’Connor, Edible flowers. Colorado State University Extension 2013. 
  4. M. Kalemba-Drożdż, Jadalne kwiaty nie takie straszne. Komentarz do artykułu: “Are wild and cultivated flowers served in restaurants or sold by local producers in Denmark safe for the consumer?”, "Food and Chemical Toxicology. Etnobiologia Polska", nr 9 2019.
  5. M. Kalemba-Drożdż, A. Cierniak, Antioxidant and genoprotective properties of extracts from edible flowers, Journal of Food and Nutrition Research, nr 1 (58) 2019. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak nauczyć szczeniaka załatwiać się na dworze? Trening czystości psa

    Nauczenie szczeniaka czystości to bardzo ważne zadanie dla opiekuna małego psa. Jak najlepiej zabrać się do tego zadania? Czy potrzebne są akcesoria, które mogą pomóc w treningu czystości? Kiedy w ogóle można zacząć uczyć młodego psa załatwiania się na dworze lub w wyznaczonym miejscu? Wyjaśniamy, jak nauczyć szczeniaka czystości.

  • Niedobory u wegetarian i wegan. Co warto suplementować na diecie bez mięsa lub produktów odzwierzęcych?

    Coraz więcej osób decyduje się na dietę wegetariańską lub wegańską z powodów zdrowotnych, etycznych i środowiskowych. Prawidłowo zbilansowane diety roślinne mogą przynieść korzyści zdrowotne – np. niższe ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, nadciśnienia czy otyłości – ale mogą też prowadzić do niedoborów żywieniowych. Z tego względu po przejściu na tego typu dietę warto wdrożyć suplementację kluczowych mikroskładników. Na które z nich należy zwrócić szczególną uwagę i kto powinien rozważyć suplementację?

  • Kenia – szczepienia i zalecenia przed podróżą

    Wyjazd do Kenii wiąże się z koniecznością uwzględnienia zagrożeń zdrowotnych typowych dla krajów tropikalnych. Jakie szczepienia należy wykonać i kiedy najlepiej się zaszczepić? Czy w Kenii jest bezpiecznie pod względem zdrowotnym?

  • Szczepienia przed wyjazdem na Sri Lankę i zalecenia zdrowotne przed podróżą

    Podróż na Sri Lankę wiąże się z narażeniem na specyficzne zagrożenia zdrowotne, które są charakterystyczne dla regionów tropikalnych. Przed wyjazdem warto zapoznać się z aktualnymi zaleceniami dotyczącymi szczepień ochronnych, profilaktyki chorób zakaźnych oraz zasad bezpieczeństwa sanitarnego.

  • Koc termiczny, czyli folia życia. Jak i kiedy używać?

    Koc termiczny wygląda jak kawałek cienkiej folii. Z jednej strony jest koloru srebrnego, a z drugiej złotego. Jest jednym z podstawowych elementów pierwszej pomocy w wypadkach. W zależności od sposobu użycia może stanowić ochronę przed nadmiernym wychłodzeniem lub przegrzaniem. Powinien być wyposażeniem każdej apteczki samochodowej, ale warto mieć go przy sobie również w innych okolicznościach – np. podczas wypraw górskich czy wycieczek turystycznych.

  • Higiena uszu psa i kota. Jak wyczyścić pupilowi uszy?

    Uszy to jeden z najważniejszych narządów zmysłu u psa i kota – dzięki nim zwierzęta odbierają dźwięki otoczenia, lokalizują sygnały i czują się bezpiecznie. Jednocześnie uszy są ciągle narażone na zanieczyszczenia, wilgoć i drobnoustroje, co przy braku odpowiedniej pielęgnacji może prowadzić do infekcji. Czyszczenie uszu to ważny element opieki, który wpływa na komfort i zdrowie czworonoga. Poniżej znajduje się praktyczny poradnik – dlaczego należy czyścić pupilowi uszy, jak często to robić, czym i w jaki sposób.

  • Obtarte pięty i stopy od butów – co robić? Skuteczne sposoby na otarcia

    Obtarte pięty do krwi to częsty problem, który może pojawić się na przykład po intensywnych aktywnościach fizycznych czy po założeniu nowych butów. Co robić, jeśli obuwie obciera do krwi? Jak radzić sobie z ranami od butów na stopach i jak im zapobiegać?

  • Jaki jest najzdrowszy owoc? Sprawdź, co warto włączyć do diety

    Owoce to doskonałe źródło witamin i składników mineralnych, a korzyści z ich spożycia są nieocenione. Pomimo zmian w sposobie żywienia i świadomości Polaków nadal jemy za mało owoców. O jakie owoce warto zadbać w codziennej diecie i dlaczego? Które owoce są najzdrowsze?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl