Choroba afektywna dwubiegunowa - objawy i przyczyny

W dzisiejszych czasach coraz większa ilość ludzi żyje w ciągłym biegu i pędzie. Coraz bardziej brakuje nam czasu na odpoczynek, relaks i spokojne życie w rodzinnym gronie. Natomiast coraz więcej czasu musimy niestety spędzać w pracy, często zostajemy tam po godzinach, wracamy do domu bardzo późno i nie mamy już na nic siły. Takie życie niestety coraz mocniej "daje się nam we znaki", często mamy problem, żeby pogodzić ze sobą różnego rodzaju obowiązki, których z roku na rok i z miesiąca na miesiąc zaczyna nam przybywać. Taki tryb życia i brak odpoczynku niestety dość często prowadzi do różnego rodzaju załamań nerwowych czy nawet chorób psychicznych, ponieważ nie jesteśmy w stanie udźwignąć już ciężaru ogromnych obowiązków i codziennych zadań. 

Jednym z zaburzeń psychicznych, które niestety dość często występuje, jest choroba afektywna dwubiegunowa.

Czym jest zatem choroba afektywna dwubiegunowa?

Choroba afektywna dwubiegunowa inaczej bywa nazywana psychozą maniakalno-depresyjną lub też cyklofrenią. Jest to grupa nawracających zaburzeń psychicznych, w przebiegu których występują zespoły depresyjne i zespoły maniakalne, które mogą (ale nie musza) być rozdzielone okresami bez żadnych objawów. 

Jakie są przyczyny powstawania choroby afektywnej dwubiegunowej?

Do powstawania choroby afektywnej dwubiegunowej mogą przyczynić się stresujące wydarzenia w życiu, jak również problemy towarzyszące codziennej egzystencji. Ponadto, według różnego rodzaju badań, bardzo duże znaczenie w rozwoju choroby afektywnej dwubiegunowej przypisuje się też czynnikowi genetycznemu. Obserwuje się bowiem, że w przypadku, kiedy zachoruje jedno z bliźniąt, często też po pewnym czasie z powodu choroby afektywnej dwubiegunowej będzie cierpieć drugie bliźnie. Często zdarza się też, że choroba afektywna dwubiegunowa występuje rodzinnie. Ponadto, do rozwoju choroby afektywnej dwubiegunowej może też przyczynić się u niektórych kobiet poród. 

Kiedy najczęściej rozwija się choroba afektywna dwubiegunowa?

Objawy choroby afektywnej dwubiegunowej zazwyczaj pojawiają się w okolicy trzydziestego roku życia pacjenta. Jednak nie oznacza to, że nie mogą też na nią zachorować ludzie starsi lub młodsi. Choroba afektywna dwubiegunowa dotyka z taka samą częstością kobiety, jak i mężczyzn.

Jakie są objawy choroby afektywnej dwubiegunowej?

W przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej obecne są nawracające objawy manii i depresji, które często poprzedzielane są okresami, w których pacjent nie odczuwa żadnych objawów. Zdarza się jednak też, że epizod manii płynnie przechodzi w epizod depresyjny (nie ma miedzy nimi odstępu, a u pacjenta cały czas obecne są objawy). 

Jakie są objawy w przebiegu depresyjnego epizodu choroby? 

W przypadku epizodu depresyjnego pacjent ma przede wszytskim obniżony nastrój, nic nie jest w stanie go cieszyć (mówi się wówczas o tzw. anhedonii). Ponadto, pacjent cierpi też z powodu problemów z koncentracją uwagi, ma też problem w podejmowaniu decyzji nawet tych dotyczących życia codziennego i normalnych obowiązków. Często zdarza się też, że w tym okresie pacjent ma bardzo niską samoocenę, jak również zdecydowanie wolniej wykonuje wszystkie czynności. Ponadto, w okresie depresyjnym chory może mieć znacząco zwiększony apetyt lub wręcz przeciwnie- może nie chcieć mu sie w ogóle jeść. Chory nie ma ochoty na żadne kontakty międzyludzkie, unika wychodzenia z domu, przestaje chodzić do pracy, często nie ma ochoty spotkać się nawet ze swoimi najbliższymi, po prostu chce być sam. Dodatkowo, w czasie epizodu depresyjnego, pacjent często też ma problemy ze snem. Zdarza się, że wybudza się on nad ranem i nie może usnąć lub też wręcz przeciwnie- towarzyszy mu nadmierna senność i mógłby spać przez cały dzień i całą noc. 

Jakie są objawy epizodu manii w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej? 

W przypadku epizodu maniakalnego pacjent ma przede wszystkim gonitwę myśli. Za jedną myślą podąża kolejna i kolejna, chory ma mnóstwo pomysłów, cały czas o nich mówi, mówi o tym, jak będzie wspaniałe, kiedy zostaną one wszystkie zrealizowane. Pacjent bardzo dużo mówi, absolutnie nie można mu przerwać słownego wywodu. Chory ma także zazwyczaj bardzo podwyższoną samoocenę, uważa, że jest najlepszy i wszystko wie najlepiej. Bardzo często pacjenci podejmują też bez wahania różne lekkomyślne decyzje, na przykład wydają bardzo duże sumy pieniędzy na rzeczy zupełnie im niepotrzebne. Chory jest pobudzony psychoruchowo, ma zdecydowanie zmniejszoną potrzebę snu, a jego energia jest niespożyta. Ponadto, pacjent również ma różnego rodzaju halucynacje oraz urojenia, zdarza się, że znacząco wzmaga się też popęd seksualny. W przebiegu epizodu maniakalnego chory absolutnie nie widzi, że dzieje się z nim coś złego, nie przyjmuje  żadnej krytyki i uważa, że jego zachowanie jest całkowicie normalne i w niczym nie odbiega od zachowań innych ludzi. 

W jaki sposób stawia się rozpoznanie choroby afektywnej dwubiegunowej?

Rozpoznanie choroby afektywnej dwubiegunowej jest stawiane przez lekarza specjalistę psychiatrii na podstawie całości obrazu klinicznego, jak również bardzo dokładnie zebranego wywiadu (czasami nie tylko od pacjenta, ale również od jego bliskich). 

W jaki sposób leczy się chorobę afektywną dwubiegunową?

W leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej, zarówno w przebiegu jej zaostrzeń, jak i remisji, podstawową rolę odgrywa właściwa farmakoterapia. Pacjenci muszą zażywać leki ściśle z zaleceniami swojego lekarza prowadzącego, bowiem nieprzestrzeganie tych zaleceń może niestety powodować zaostrzanie się objawów choroby. Ponadto, poza właściwymi środkami farmakologicznymi, bardzo ważną rolę w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej odgrywa też psychoterapia. Należy pamiętać również o tym, że czasami zaostrzenie epizodów choroby afektywnej dwubiegunowej może być tak silne, że pacjent będzie wymagał hospitalizacji i włączenia właściwego leczenia w warunkach szpitalnych do momentu poprawy stanu jego zdrowia i wyciszenia objawów choroby.