Przemęczony mężczyzna w stresie siedzi i pracuje przy laptopie
Weronika Grzywna

Jak radzić sobie ze stresem?

Stres stanowi prawdziwą plagę naszych zabieganych i niezwykle zmiennych czasów. Prawdopodobnie nie ma osoby, która choć raz dziennie nie doświadczyłaby tej reakcji organizmu na czynniki postrzegane jako zagrożenie. O ile w odległych czasach stres pomagał człowiekowi, bo pozwalał mu zareagować odpowiednio na niebezpieczeństwo, o tyle współcześnie często jest on większym zagrożeniem niż samo zjawisko, w reakcji, na które jest wyzwalany. 

Stres to naturalna reakcja organizmu, która występowała u naszych przodków już setki tysięcy lat temu. W codziennym życiu stres odczuwamy niemal cały czas. Jeżeli jednak nieustannie towarzyszy nam silny i nadmierny stres, który negatywnie wpływa na nasze codziennie funkcjonowanie, powinniśmy zacząć zastanawiać się nad jego źródłem i konsekwencjami. Jakie są objawy stresu i jak sobie z nim radzić?

Czym jest stres i jak sobie z nim radzić?

Psychologiczna definicja stresu mówi o tym, że stres to proces, za pomocą którego czynniki środowiskowe zagrażają równowadze organizmu lub ją naruszają i za pomocą którego organizm reaguje na zagrożenie”. Czynniki środowiskowe zaś definiowane są jako stresory, czyli po prostu wyzwalacze stresu.

W literaturze psychologicznej znajdziemy wiele definicji stresu i ciężko mówić o jednej, odgórnie przyjętej. W uproszczeniu stres jest reakcją naszego organizmu na stresory. Jego celem jest zaś przygotowanie nas do działania.

Niektórzy uważają, że stres ma wyłącznie negatywny wymiar. W rzeczywistości możemy mieć również do czynienia z tzw. stresem dobrym”, który jest krótkotrwały i dodaje nam energii oraz motywacji do działania. Negatywne konsekwencje będzie mieć z kolei zły” stres określany mianem dystresu”. Zaburza on nasze codzienne funkcjonowanie i wyraźnie dezorganizuje życie.

Co nas stresuje? Największe źródła stresu  

Jakie są przyczyny stresu? Dwójka psychiatrów: Richard Rahe i Thomas Holmes, skonstruowała Skalę Stresu na bazie odpowiedzi 5 tysięcy badanych osób. Zadaniem uczestników było wskazanie, które z wymienionych czynników najbardziej oddziałują na nich stresująco. Na tej podstawie wyróżniono najbardziej stresujące wydarzenia w życiu człowieka, którymi są m.in.:

  • śmierć współmałżonka,
  • rozwód,
  • separacja lub rozstanie,
  • pobyt w więzieniu,
  • śmierć bliskiego członka rodziny,
  • ciężka choroba lub uszkodzenie ciała,
  • ślub,
  • zwolnienie z pracy i bezrobocie.

Co jeszcze wywołuje stres? Współcześnie, kiedy wiele osób skupia się na karierze zawodowej, praca może okazać się czynnikiem skutkującym nadmiernym i długotrwałym stresem. Czynnikami wywołującymi i podtrzymującymi stres jest m.in. obciążenie obowiązkami, presja ze strony przełożonych i wynikający z tego brak wolnego czasu niesprzyjający utrzymaniu równowagi między pracą a życiem prywatnym.

Warto pamiętać, że przyczyny stresu nie zawsze mają negatywny wydźwięk. Stresujące mogą być też tak pozytywne wydarzenia, jak: ślub, narodziny dziecka, zmiana pracy, czy przeprowadzka.

Polecane dla Ciebie

Skutki stresu – jakie są negatywne skutki stresu?

Z pewnością większość osób zdaje sobie sprawę z tego, że silny i nadmierny stres ma negatywne skutki. Konsekwencje te będą bezpośrednio wynikać z objawów przewlekłego stresu. Wśród skutków stresu wyróżnia się te dotyczące sfery psychologicznej, behawioralnej, jak i somatycznej. Są to m.in.:

  • zaburzenia hormonalne,
  • bezsenność lub wybudzanie się w nocy,
  • pogorszone samopoczucie,
  • wyczerpanie emocjonalne,
  • brak apetytu lub nadmierny apetyt,
  • rozdrażnienie,
  • uczucie ciągłego zmęczenia,
  • nadmierne pocenie się,
  • drżenie rąk,
  • bóle mięśni,
  • chroniczne bóle głowy,
  • wypadanie włosów,
  • obniżona samoocena,
  • obniżone poczucie własnej wartości i skuteczności,
  • zwiększona podatność na spożycie kawy, alkoholu czy palenie papierosów.

Objawy przewlekłego stresu mogą również przyczynić się do rozwoju lub zaostrzenia objawów cukrzycy, Hashimoto, reumatoidalnego zapalenia stawów lub innych chorób autoimmunologicznych. Poza tym silny i długotrwały stres może skutkować otyłością, wrzodami dwunastnicy i żołądka, bólami kręgosłupa, chorobami układu sercowo-naczyniowego oraz osłabieniem układu odpornościowego, a tym samym większą podatnością na infekcję, wirusy i przeziębienia.

Należy pamiętać, że jednym ze skutków długotrwałego stresu są problemy natury psychicznej, np. depresja, zaburzenia lękowe, czy wypalenie zawodowe.

Stres jest szczególnie niebezpieczny dla kobiet w ciąży. Skutkiem nadmiernego stresu w ciąży może być m.in. przedwczesny poród, wady rozwojowe, lub niedożywienie, które skutkuje narodzinami dziecka z mniejszą masą urodzeniową.

Jak radzić sobie ze stresem?

Jakie są sposoby radzenia sobie ze stresem? Istnieje kilka skutecznych metod, jednak ich efektywność będzie zależna od temperamentu lub innych cech osobowościowych danej osoby. Warto wypróbować kilka sposobów i dobrać ten, który odpowiada nam najbardziej.

Przede wszystkim na początku powinniśmy rozpoznać źródło naszego stresu i postarać się ograniczyć je na tyle, na ile jest to możliwe. Jeżeli czujemy, że stres spowodowany jest sytuacjami lub wydarzeniami, z którymi nie będziemy w stanie poradzić sobie samodzielnie, wówczas warto zwrócić się po pomoc do psychologa lub psychoterapeuty. Specjalista pomoże nam rozpoznać źródło problemu i nauczy nas technik radzenia sobie ze stresem.

Domowe sposoby na stres

W walce z nadmiernym stresem pomocne może być wprowadzenie technik oddechowych i relaksacyjnych. Medytacja łagodzi napięcie w ciele, umożliwia wyciszenie się i skupienie się na własnym oddechu, co pozwala być tu i teraz”. Badania naukowe wskazują na to, że mindfulness (uważność) zwiększa odporność na stres.

Jednym ze sposobów radzenia sobie ze stresem jest również praktykowanie aktywności fizycznej. Ćwiczenia fizyczne stymulują wydzielanie serotoniny i endorfin nazywanych hormonami szczęścia, a także wpływają na zmniejszenie poziomu kortyzolu we krwi. Rodzaj aktywności fizycznej nie ma znaczenia: możemy praktykować jogę, biegać, grać w siatkówkę, jeździć na rowerze, czy chodzić na długie spacery.

Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że na nasilenie objawów przewlekłego stresu może mieć również wpływ to, jak wygląda nasza codzienna dieta. Niedobór magnezu może bowiem nasilać lub wywołać objawy stresu. W codziennym jadłospisie nie powinno więc zabraknąć produktów bogatych w witaminy z grupy B i żelazo. Powinniśmy też unikać jedzenia, które podwyższa poziom kortyzol we krwi, czyli kawy, alkoholu, cukru i przetworzonej żywności.

Leki na stres

Część osób zmagających się z przewlekłym i silnym stresem sięga także po tabletki na stres i nerwy. Warto wybierać ziołowe tabletki na uspokojenie, które nie otumaniają i nie uzależniają. W ich składzie znajdziemy m.in. melisę, szyszki chmielu, lawendę, czy kozłek lekarski.

Sprawdź ofertę leków i preparatów na uspokojenie na DOZ.pl

Badania pokazują, że niska jakość snu nasila reakcje stresowe, jeżeli więc towarzyszy nam bezsenność, wybudzanie się w nocy lub trudności z zasypianiem, warto sięgnąć po leki na uspokojenie z melatoniną, która poprawia jakość naszego snu.

  1. Gonzalez MJ, Miranda-Massari JR. Diet and stress. Psychiatr Clin." 2014;37(4):579–89.
  2. Grygorczuk, A. (2008). Pojęcie stresu w medycynie i psychologii. Via Medica," tom 5, nr 3, 111-115.
  3. Hammen, C. (2005). Stress and Depression. Annu. Rev. Clin. Psychol." 2005. 1:293–319.
  4. Łodzińska, J. (2010). Stres zawodowy narastającym zjawiskiem społecznym.
  5. Taylor G, McNeill A., Why stress happens and how to manage it? (2020). Written by Adam Felman. Dostęp online: https://www.medicalnewstoday.com/articles/145855 [08.06.2022].

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Roztocza kurzu domowego wywołujące alergię – jak sobie z nimi radzić?

    Objawy związane z alergią na roztocza kurzu domowego są najbardziej odczuwalne w okresie jesienno-zimowym, który dla większości alergików jest czasem wytchnienia związanym z przekwitnięciem roślin. Charakterystyczne dla alergii na roztocza jest również nasilanie się dolegliwości w trakcie zamiatania i ścierania kurzu.

  • 5 zasad grillowania bez problemów z trawieniem

    Wraz z nadejściem wyższych temperatur coraz chętniej spędzamy czas na świeżym powietrzu. Przy tej okazji często decydujemy się na przygotowanie i zjedzenie posiłku w ogrodzie, w towarzystwie zaproszonych gości. Największą popularnością cieszą się potrawy przyrządzane na grillu. Czy możemy przygotować potrawy grillowane, które będą wyglądać apetycznie, smakować gościom i jednocześnie nie będą szkodziły ich zdrowiu?

  • Co kupić mamie na Dzień Matki?

    Wielkimi krokami zbliża się Dzień Matki. To szczególne święto jest doskonałą okazją, aby podziękować mamom za ich bezwarunkową miłość i akceptację, trud wychowania, okazywane serce. Tego dnia każda mama powinna czuć się doceniona. Produkty pomagające zachować zdrowie i dbać o urodę to świetne inspiracje na wyjątkowy prezent dla najukochańszej mamy.

  • Jak obliczyć ilość promili po spożytym alkoholu?

    Alkohol rozluźnia ciało, wprowadza w błogi stan relaksu i radości. Nic dziwnego, że dla wielu osób jest to niezbędny element udanej zabawy czy spotkania ze znajomymi. Mając jednak na uwadze bezpieczeństwo swoje i innych, warto wiedzieć, jak szybko organizm metabolizuje wypity alkohol. Jazda pod wpływem alkoholu to nie tylko naruszenie prawa, ale przede wszystkim skrajna nieodpowiedzialność.

  • Piramida Maslowa – co to jest?

    Piramida Abrahama Maslowa to jedna z najpopularniejszych koncepcji odnoszących się do mechanizmu zaspokajania ludzkich potrzeb. Hierarchia potrzeb Maslowa została rozpowszechniona na całym świecie i do dziś znajduje szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach. Według amerykańskiego psychologa każdy człowiek ma pięć podstawowych potrzeb, które determinują jego codzienne funkcjonowanie. Co wchodzi w skład piramidy Maslowa?

  • Czy makowiec jest wskazany dla cukrzyków?

    Mak, a zatem również makowiec, jest nieodzownym elementem Świąt Bożego Narodzenia. Zgodnie z ludowymi wierzeniami jego spożycie podczas wieczerzy wigilijnej miało zapewnić szczęście i uchronić przed złymi siłami. W tej legendzie jest zapewne ziarnko prawdy, ponieważ aktualnie mak jest uznawany za „superfoods” z racji swoich właściwości odżywczych i prozdrowotnych.

  • Terapia tańcem (choreoterapia) – na czym polega?

    Choreoterapia, czyli terapia tańcem, stosowana jest zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych, zdrowych i chorych. Na czym polega? Jakie korzyści z niej wynikają?

  • Dzień Dziecka – pomysły na zdrowe prezenty dla dzieci

    Na Dzień Dziecka nasi milusińscy czekają przez cały rok. Nieważne, czy mają lat kilka, czy kilkanaście – każdy cieszy się z perspektywy otrzymania wymarzonego prezentu. Obdarowujący prezentowych inspiracji szukają z reguły w sklepach z zabawkami. Spójrzmy jednak na to święto z innej strony, a przekonamy się, że prezent na Dzień Dziecka z apteki może być nie tylko ciekawy, ale również przynoszący korzyści zdrowiu.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij