Przemęczony mężczyzna w stresie siedzi i pracuje przy laptopie
Weronika Babiec

Jak radzić sobie ze stresem?

Stres stanowi prawdziwą plagę naszych zabieganych i niezwykle zmiennych czasów. Prawdopodobnie nie ma osoby, która choć raz dziennie nie doświadczyłaby tej reakcji organizmu na czynniki postrzegane jako zagrożenie. O ile w odległych czasach stres pomagał człowiekowi, bo pozwalał mu zareagować odpowiednio na niebezpieczeństwo, o tyle współcześnie często jest on większym zagrożeniem niż samo zjawisko, w reakcji, na które jest wyzwalany. 

  1. Czym jest stres i jak sobie z nim radzić?
  2. Co nas stresuje? Największe źródła stresu  
  3. Skutki stresu – jakie są negatywne skutki stresu?
  4. Jak radzić sobie ze stresem?
  5. Domowe sposoby na stres
  6. Leki na stres

Stres to naturalna reakcja organizmu, która występowała u naszych przodków już setki tysięcy lat temu. W codziennym życiu stres odczuwamy niemal cały czas. Jeżeli jednak nieustannie towarzyszy nam silny i nadmierny stres, który negatywnie wpływa na nasze codziennie funkcjonowanie, powinniśmy zacząć zastanawiać się nad jego źródłem i konsekwencjami. Jakie są objawy stresu i jak sobie z nim radzić?

Czym jest stres i jak sobie z nim radzić?

Psychologiczna definicja stresu mówi o tym, że stres to proces, za pomocą którego czynniki środowiskowe zagrażają równowadze organizmu lub ją naruszają i za pomocą którego organizm reaguje na zagrożenie”. Czynniki środowiskowe zaś definiowane są jako stresory, czyli po prostu wyzwalacze stresu.

W literaturze psychologicznej znajdziemy wiele definicji stresu i ciężko mówić o jednej, odgórnie przyjętej. W uproszczeniu stres jest reakcją naszego organizmu na stresory. Jego celem jest zaś przygotowanie nas do działania.

Niektórzy uważają, że stres ma wyłącznie negatywny wymiar. W rzeczywistości możemy mieć również do czynienia z tzw. stresem dobrym”, który jest krótkotrwały i dodaje nam energii oraz motywacji do działania. Negatywne konsekwencje będzie mieć z kolei zły” stres określany mianem dystresu”. Zaburza on nasze codzienne funkcjonowanie i wyraźnie dezorganizuje życie.

Co nas stresuje? Największe źródła stresu  

Jakie są przyczyny stresu? Dwójka psychiatrów: Richard Rahe i Thomas Holmes, skonstruowała Skalę Stresu na bazie odpowiedzi 5 tysięcy badanych osób. Zadaniem uczestników było wskazanie, które z wymienionych czynników najbardziej oddziałują na nich stresująco. Na tej podstawie wyróżniono najbardziej stresujące wydarzenia w życiu człowieka, którymi są m.in.:

  • śmierć współmałżonka,
  • rozwód,
  • separacja lub rozstanie,
  • pobyt w więzieniu,
  • śmierć bliskiego członka rodziny,
  • ciężka choroba lub uszkodzenie ciała,
  • ślub,
  • zwolnienie z pracy i bezrobocie.

Co jeszcze wywołuje stres? Współcześnie, kiedy wiele osób skupia się na karierze zawodowej, praca może okazać się czynnikiem skutkującym nadmiernym i długotrwałym stresem. Czynnikami wywołującymi i podtrzymującymi stres jest m.in. obciążenie obowiązkami, presja ze strony przełożonych i wynikający z tego brak wolnego czasu niesprzyjający utrzymaniu równowagi między pracą a życiem prywatnym.

Warto pamiętać, że przyczyny stresu nie zawsze mają negatywny wydźwięk. Stresujące mogą być też tak pozytywne wydarzenia, jak: ślub, narodziny dziecka, zmiana pracy, czy przeprowadzka.

Powiązane produkty

Skutki stresu – jakie są negatywne skutki stresu?

Z pewnością większość osób zdaje sobie sprawę z tego, że silny i nadmierny stres ma negatywne skutki. Konsekwencje te będą bezpośrednio wynikać z objawów przewlekłego stresu. Wśród skutków stresu wyróżnia się te dotyczące sfery psychologicznej, behawioralnej, jak i somatycznej. Są to m.in.:

  • zaburzenia hormonalne,
  • bezsenność lub wybudzanie się w nocy,
  • pogorszone samopoczucie,
  • wyczerpanie emocjonalne,
  • brak apetytu lub nadmierny apetyt,
  • rozdrażnienie,
  • uczucie ciągłego zmęczenia,
  • nadmierne pocenie się,
  • drżenie rąk,
  • bóle mięśni,
  • chroniczne bóle głowy,
  • wypadanie włosów,
  • obniżona samoocena,
  • obniżone poczucie własnej wartości i skuteczności,
  • zwiększona podatność na spożycie kawy, alkoholu czy palenie papierosów.

Objawy przewlekłego stresu mogą również przyczynić się do rozwoju lub zaostrzenia objawów cukrzycy, Hashimoto, reumatoidalnego zapalenia stawów lub innych chorób autoimmunologicznych. Poza tym silny i długotrwały stres może skutkować otyłością, wrzodami dwunastnicy i żołądka, bólami kręgosłupa, chorobami układu sercowo-naczyniowego oraz osłabieniem układu odpornościowego, a tym samym większą podatnością na infekcję, wirusy i przeziębienia.

Należy pamiętać, że jednym ze skutków długotrwałego stresu są problemy natury psychicznej, np. depresja, zaburzenia lękowe, czy wypalenie zawodowe.

Stres jest szczególnie niebezpieczny dla kobiet w ciąży. Skutkiem nadmiernego stresu w ciąży może być m.in. przedwczesny poród, wady rozwojowe, lub niedożywienie, które skutkuje narodzinami dziecka z mniejszą masą urodzeniową.

Jak radzić sobie ze stresem?

Jakie są sposoby radzenia sobie ze stresem? Istnieje kilka skutecznych metod, jednak ich efektywność będzie zależna od temperamentu lub innych cech osobowościowych danej osoby. Warto wypróbować kilka sposobów i dobrać ten, który odpowiada nam najbardziej.

Przede wszystkim na początku powinniśmy rozpoznać źródło naszego stresu i postarać się ograniczyć je na tyle, na ile jest to możliwe. Jeżeli czujemy, że stres spowodowany jest sytuacjami lub wydarzeniami, z którymi nie będziemy w stanie poradzić sobie samodzielnie, wówczas warto zwrócić się po pomoc do psychologa lub psychoterapeuty. Specjalista pomoże nam rozpoznać źródło problemu i nauczy nas technik radzenia sobie ze stresem.

Domowe sposoby na stres

W walce z nadmiernym stresem pomocne może być wprowadzenie technik oddechowych i relaksacyjnych. Medytacja łagodzi napięcie w ciele, umożliwia wyciszenie się i skupienie się na własnym oddechu, co pozwala być tu i teraz”. Badania naukowe wskazują na to, że mindfulness (uważność) zwiększa odporność na stres.

Jednym ze sposobów radzenia sobie ze stresem jest również praktykowanie aktywności fizycznej. Ćwiczenia fizyczne stymulują wydzielanie serotoniny i endorfin nazywanych hormonami szczęścia, a także wpływają na zmniejszenie poziomu kortyzolu we krwi. Rodzaj aktywności fizycznej nie ma znaczenia: możemy praktykować jogę, biegać, grać w siatkówkę, jeździć na rowerze, czy chodzić na długie spacery.

Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że na nasilenie objawów przewlekłego stresu może mieć również wpływ to, jak wygląda nasza codzienna dieta. Niedobór magnezu może bowiem nasilać lub wywołać objawy stresu. W codziennym jadłospisie nie powinno więc zabraknąć produktów bogatych w witaminy z grupy B i żelazo. Powinniśmy też unikać jedzenia, które podwyższa poziom kortyzol we krwi, czyli kawy, alkoholu, cukru i przetworzonej żywności.

Leki na stres

Część osób zmagających się z przewlekłym i silnym stresem sięga także po tabletki na stres i nerwy. Warto wybierać ziołowe tabletki na uspokojenie, które nie otumaniają i nie uzależniają. W ich składzie znajdziemy m.in. melisę, szyszki chmielu, lawendę, czy kozłek lekarski.

Sprawdź ofertę leków i preparatów na uspokojenie na DOZ.pl

Badania pokazują, że niska jakość snu nasila reakcje stresowe, jeżeli więc towarzyszy nam bezsenność, wybudzanie się w nocy lub trudności z zasypianiem, warto sięgnąć po leki na uspokojenie z melatoniną, która poprawia jakość naszego snu.

  1. Gonzalez MJ, Miranda-Massari JR. Diet and stress. Psychiatr Clin." 2014;37(4):579–89.
  2. Grygorczuk, A. (2008). Pojęcie stresu w medycynie i psychologii. Via Medica," tom 5, nr 3, 111-115.
  3. Hammen, C. (2005). Stress and Depression. Annu. Rev. Clin. Psychol." 2005. 1:293–319.
  4. Łodzińska, J. (2010). Stres zawodowy narastającym zjawiskiem społecznym.
  5. Taylor G, McNeill A., Why stress happens and how to manage it? (2020). Written by Adam Felman. Dostęp online: https://www.medicalnewstoday.com/articles/145855 [08.06.2022].

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Tłusty Czwartek na zdrowo. Co zamiast pączków i faworków?

    Pączek średniej wielkości dostarcza ok. 300 kalorii. W Tłusty Czwartek najczęściej zjadamy więcej niż jeden, często przy tej okazji kosztujemy również popularnych faworków, co w sumie daje bardzo dużą liczbę dostarczanych kalorii. Niestety po zjedzeniu tłustych pączków możemy odczuwać nieprzyjemną zgagę lub niestrawność. Czy można świętować Tłusty Czwartek bez nadmiaru kalorii i dolegliwości trawiennych?

  • Jak zacząć odchudzanie na wiosnę? Praktyczne wskazówki dla początkujących

    Wiosna to czas sprzyjający wprowadzaniu zdrowych zmian w stylu życia. Dłuższe dni i słońce zachęcają do większej aktywności oraz lepszego dbania o siebie, co pozytywnie wpływa na zdrowie i samopoczucie. Wiosna to także czas, kiedy zaczynają pojawiać się świeże sezonowe produkty pełne witamin i składników odżywczych wspierających odchudzanie. Warto pamiętać, że kluczem do sukcesu i długoterminowych zmian jest przede wszystkim racjonalne podejście do redukcji masy ciała. Jak zacząć odchudzanie na wiosnę? O jakie nawyki żywieniowe warto zadbać?

  • Meal prep – na czym polega?

    Meal prep to metoda polegająca na przygotowywaniu posiłków i półproduktów na kilka dni. Mealprepowanie jest jednym z popularnych sposobów na dbanie o zdrowe odżywianie i kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych, a jednocześnie pozwala zaoszczędzić czas i pieniądze.

  • Rośliny trujące dla kota i psa. Wiosną zwróć uwagę na kwiaty w doniczce i w ogrodzie

    Wiosna to czas, gdy w domach coraz częściej pojawiają się żywe kwiaty – zarówno cięte, jak i w doniczkach. Niewiele osób jednak wie, że znaczna część tych roślin jest trująca dla psów i kotów.

  • Trening autogenny Schultza – na czym polega ta metoda relaksacji? Jakie przynosi efekty?

    Trening autogenny Schultza to jedna z najbardziej znanych metod relaksacyjnych, której skuteczność została potwierdzona w wielu badaniach naukowych. Czym jest trening autogenny Schultza i jak go praktykować?

  • Jak zmotywować się do ćwiczeń? Porady, jak utrzymać regularną aktywność fizyczną

    Regularna aktywność fizyczna jest jednym z kluczowych elementów zdrowego stylu życia. Dla wielu osób utrzymanie systematyczności w ćwiczeniach bywa jednak trudne, w szczególności w obliczu natłoku codziennych obowiązków. Jak znaleźć w sobie motywację i sprawić, by ćwiczenia stały się nawykiem i częścią naszej codzienności?

  • Czy sprzątanie może być niebezpieczne dla zdrowia? Na te środki musisz uważać

    Sprzątanie przy użyciu chemicznych środków czystości negatywnie wpływa na płuca – wynika z najnowszych badań. Naukowcy ostrzegają, że regularne wdychanie oparów detergentów może przyczyniać się m.in. do rozwoju przewlekłych chorób układu oddechowego, a nawet pogarszać funkcjonowanie płuc u zdrowych osób. Jakich detergentów najlepiej unikać? Na co jeszcze wpływają środki czystości?

  • Jak wzmocnić stawy kolanowe? Praktyczne porady i zestawy ćwiczeń na kolana

    Stawy kolanowe są jednymi z najważniejszych stawów w ludzkim ciele. Ich prawidłowe funkcjonowanie ma kluczowe znaczenie dla mobilności i komfortu w codziennym życiu. Problemy z kolanami mogą wystąpić z różnych powodów, a ból i osłabienie potrafią poważnie ograniczyć naszą aktywność. W tym artykule przedstawimy przyczyny bólu kolan, skuteczne sposoby na ich wzmocnienie, zalecane ćwiczenia oraz inne metody, które pomagają w utrzymaniu zdrowych stawów kolanowych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl