Schizofrenia – objawy. Jakie są rodzaje zaburzeń schizofrenicznych i jak się one objawiają?
Nina Keller

Schizofrenia – objawy. Jakie są rodzaje zaburzeń schizofrenicznych i jak się one objawiają?

Schizofrenia to rodzaj zaburzenia psychicznego zaliczanego psychoz. Objawy schizofrenii dzieli się na pięć grup: pozytywne, negatywne, afektywne, poznawcze, objawy dezorganizacji psychicznej. U jednego chorego na schizofrenię mogą pojawić się objawy tylko z jednej grupy (np. urojenia, omamy, agresja), ale może pojawić się także kilka objawów z różnych grup. Wczesna diagnoza schizofrenii oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia mogą  ograniczyć ryzyko nawrotu i umożliwić choremu normalne funkcjonowanie w społeczeństwie.

Na czym polega schizofrenia?

Schizofrenia (od gr. schizis – rozszczepienie) to choroba przewlekła, w której dochodzi do dezintegracji osobowości. U pacjentów cierpiących na schizofrenię występuje zniekształcenie oceny rzeczywistości, co ujawnia się w postaci urojeń czy halucynacji. Jest to jedna z najczęstszych chorób psychicznych. Dane epidemiologiczne podają, iż 1 na 100 osób w społeczeństwie cierpi na schizofrenię. 

Nie ma jednej przyczyny schizofrenii, naukowcy wyróżniają kilka czynników, które mogą mieć wpływ na ujawnienie się choroby. Są to między innymi:

  • czynniki genetyczne, 
  • „organiczne”, 
  • społeczno–psychologiczne. 
Wyróżniamy kilka rodzajów schizofrenii, które różnią się między sobą dominującymi objawami. Objawy zaburzeń schizofrenicznych możemy podzielić na kilka kategorii, często występują urojenia prześladowcze, głosy komentujące w głowie chorego, apatia, rozkojarzenie. Mimo ogromnego postępu medycyny rokowanie w schizofrenii dalej pozostaje niepewne. 

Schizofrenia – rodzaje

W literaturze medycznej możemy znaleźć następujące typy schizofrenii: 

  1. Schizofrenia paranoidalna – w jej przebiegu dominują objawy wytwórcze, takie jak urojenia (najczęściej prześladowcze), omamy (głównie słuchowe), często obserwuje się u tych pacjentów pobudzenie.
  2. Schizofrenia hebefreniczna, w której przejawiają się rozkojarzenie, zachowania nieprzewidywalne, chaotyczne. Chorzy z tym typem schizofrenii mają skłonność do błazenady.
  3. Schizofrenia katatoniczna – dominują charakterystyczne objawy katatoniczne, do których możemy zaliczyć pobudzenie psychoruchowe bądź spowolnienie psychoruchowe.
  4. Schizofrenia prosta – chorzy z tym rodzajem schizofrenii są zamknięci w sobie, porzucają swoje pasje, wycofują się społecznie. Ważne jest, iż u tych chorych nie występują omamy i urojenia.
  5. Schizofrenia rezydualna – takiej nazwy medycy używają odnośnie stanu, w który obecnie nie występują objawy schizofrenii, ale wcześniej one występowały. W przeszłości u tych osób wystąpił co najmniej jeden epizod choroby, w którym ujawniły się objawy wytwórcze schizofrenii. 
  6. Inne typy schizofrenii – do tej grupy możemy zaliczyć np. schizofrenię niezróżnicowaną, w której nie występuje dominacja jednych objawów nad innymi.

Polecane dla Ciebie

Schizofrenia – objawy

Dysponujemy następującą klasyfikacją objawów schizofrenii:

  1. Schizofrenia – objawy pozytywne, np. urojenia (są to fałszywe przekonania chorego, np. chory twierdzi, iż jego zachowanie jest odgórnie sterowane przez telefon komórkowy), omamy, podejrzliwość, wrogość. Chorzy na schizofrenie podczas epizodu choroby często są pobudzeni, ujawniają się zachowania agresywne.
  2. Schizofrenia – objawy negatywne, do których zaliczamy: wycofanie się z życia społecznego, brak możliwości odczuwania przyjemności (tak zwana anhedonia), utrudniona komunikacja społeczna (porozumiewanie się pojedynczymi słowami). Chorzy ze schizofrenią w ubogi sposób wyrażają swoje emocje, czasem są spowolnieni ruchowo.
  3. Schizofrenia – zaburzenia nastroju, wśród których możemy wyróżnić przygnębienie, niską samoocenę.
  4. Schizofrenia – zaburzenia poznawcze, które wyrażają się upośledzoną umiejętnością skupienia uwagi, mniejszą zdolnością zapamiętywania. Pacjenci ze schizofrenią nie potrafią zaplanować swoich czynności dnia, mają obniżoną szybkość reakcji. 
  5. Schizofrenia – objawy dezorganizacji psychicznej, które ujawniają się na poziomie myśli i zachowania – chory jest rozkojarzony, jego zachowania są chaotyczne lub nawet dziwaczne (podawanie ręki każdej napotkanej osobie, powtarzane bezcelowe ruchy).

Fazy rozwoju schizofrenii

Schizofrenia – kiedy pojawiają się pierwsze objawy schizofrenii?

U około 15% chorych kilka lat przed wystąpieniem pierwszego epizodu choroby występowały tak zwane objawy zwiastunowe. Zaliczane są do nich objawy lękowe, depresyjne, natręctwa. W momencie, gdy objawy są w pełni wyrażone możemy mówić o początku epizodu. Chorzy często mają wrażenie „rozgłaśniania” własnych myśli, słyszą głosy komentujące, występują u nich omamy, może dojść także do pobudzenia bądź zastygnięcia chorego w jednej pozycji. Jeżeli chodzi o prędkość rozwoju, to choroba może rozwinąć się szybko, w ciągu kilku dni bądź stopniowo z narastaniem objawów przez kilka tygodni a nawet miesięcy.

Schizofrenia – objawy u dzieci

U dzieci mogą wystąpić objawy pozytywne, negatywne, zaburzenia funkcji poznawczych, zaburzenia nastroju i dezorganizacji psychicznej. Ważne jest, że u małych dzieci (do 6 roku życia) nie występują urojenia. Dziecko może widzieć postacie, których nie ma, słyszeć głosy, mowa ulega regresji. Dzieci tracą także ochotę na spotkania z rówieśnikami czy innymi członkami rodziny, mogą być przewlekle przygnębione, ich uwaga ulega pogorszeniu, nie są w stanie skupić się na wykonywanych czynnościach. 

Schizofrenia – leczenie

Leczenie schizofrenii wymaga holistycznego podejścia, możemy stosować różne formy psychoterapii (indywidualna, grupową, terapię rodzin, psychoedukację), leczenie farmakologiczne, elektrowstrząsy oraz przezczaszkową stymulację magnetyczną. W farmakoterapii wykorzystywane są głównej mierze leki przeciwpsychotyczne. Pomocniczo mogą być też stosowane leki uspokajające i przeciwdepresyjne. Udowodniono, iż łączenie różnych metod leczniczych przynosi najlepsze efekty.  W leczenie schizofrenii bardzo ważne jest także prowadzenie przez pacjenta zdrowego stylu życia, aktywność fizyczna, niespożywanie alkoholu, odpowiednia ilość snu. 

Schizofrenia – czy jest dziedziczna?

Wiele osób zadaje sobie pytanie, czy schizofrenia jest dziedziczna? Prawdopodobieństwo zachorowania jest większe w rodzinach, w których ktoś cierpi na schizofrenię. Ryzyko jest większe, im bliższe jest pokrewieństwo. W sytuacji, w której jeden rodzic jest chory prawdopodobieństwo wystąpienia schizofrenii u dzieci wynosi około 20%, natomiast gdy dalsi krewni chorują, ryzyko stanowi około 5%. Warto zwrócić uwagę, iż jeżeli u kogoś z rodziny występują inne schorzenia psychiatryczne, np. choroba afektywna dwubiegunowa, ryzyko zachorowania na schizofrenię także wzrasta. Rodzaj dziedziczenia schizofrenii nie został jeszcze poznany.

  1. S. Pużyński, J. Rybakowski, J. Wciórka, Psychiatria, Urban&Partner, Wrocław 2002.
  2. M. Jarema, J. Rabe– Jabłońska, Psychiaria. Podręcznik dla studentów medycyny, PZWL, Warszawa 2011
  3. S. Pużyński, Leksykon psychiatrii, PZWL, Warszawa 1993
  4. J.  Borowiecka–Kluza, Schizofrenia, „www.mp.pl” [online], https://www.mp.pl/pacjent/psychiatria/choroby/78549,schizofrenia.
  5. M. Miernik–Jaeschke, Schizofrenia u dzieci i młodzieży,  „www.mp.pl” [online], https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/psychiatria/81287,schizofrenia–u–dzieci–i–mlodziezy.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Wazelina – jak działa?

    Wazelina od lat cieszy się popularnością wśród ludzi w każdym wieku ze względu na jej uniwersalne zastosowanie. W poniższym artykule omawiamy wszystkie zalety i właściwości wazeliny, a także sprawdzamy, czy jej stosowanie jest bezpieczne.

  • Czym są modulatory homocysteiny? Jak wpływa na zmęczenie i poziom hormonów?

    Homocysteina jest aminokwasem. Nieregulowany poziom tej cząsteczki sprzyja rozwojowi chorób układu krwionośnego u ludzi. Suplementy z modulatorami homocysteiny zawierają zazwyczaj witaminę B6, B12, kwas foliowy i betainę (trimetyloglicynę, TMG). Wyniki licznych badań naukowych wskazują, że regularne przyjmowanie przez minimum kilka tygodni modulatorów homocysteiny może przyczynić się do obniżenia nadmiernego poziomu homocysteiny we krwi.

  • Co to jest cholekalcyferol – czyli jak powstaje witamina D w kapsułkach?

    Cholekalcyferol jest formą witaminy D3, która jest niezbędna do utrzymania zdrowego układu kostnego i zdrowia skóry. Może być syntetyzowana przez skórę pod wpływem promieni UVB lub przyjmowana w formie suplementów diety. Ułatwia wchłanianie wapnia i fosforu, umożliwiając m.in. prawidłowy rozwój kości i zębów.

  • Czy warto brać antyoksydanty w tabletkach, kroplach lub kapsułkach?

    Antyoksydanty w postaci tabletek to suplementy diety zawierające związki, które mogą pomóc w ochronie komórek organizmu przed uszkodzeniami powodowanymi przez wolne rodniki. Niektóre przykłady przeciwutleniaczy, które można znaleźć w postaci tabletek, to witaminy C i E, beta-karoten i selen. Przyjmowanie suplementów antyoksydacyjnych nie jest jednak zasadne w każdej sytuacji. Zawsze zaleca się rozmowę z lekarzem przed przyjęciem jakichkolwiek suplementów diety.

  • Opatrunek podciśnieniowy – jak wygląda leczenie ran?

    Opatrunek podciśnieniowy to doskonały i nowoczesny środek do skutecznego leczenia niektórych przewlekłych trudno gojących się ran. W porównaniu do metod tradycyjnych wyraźnie skraca czas terapii i pozwala uzyskać lepsze efekty czynnościowe. Znacznie poprawia zatem zadowolenie pacjenta. Opatrunek wymaga zastosowania ujemnego ciśnienia, które uzyskuje się dzięki specjalnej pompie. W przypadku ran trudno gojących się warto rozważyć jego użycie. W jakich przypadkach korzystne będzie zastosowanie opatrunku podciśnieniowego?

  • Leki biologiczne – czym są? Czy są skuteczne w leczeniu AZS i łuszczycy?

    Leki biologiczne to skomplikowane leki produkowane na bazie substancji pochodzenia biologicznego, takich jak białka, hormony czy przeciwciała. Są one stosowane w leczeniu różnych chorób, w tym chorób autoimmunologicznych, nowotworowych czy zapalnych, ale ich produkcja jest bardziej skomplikowana i kosztowna niż w przypadku typowych leków syntetycznych. W Polsce leki biologiczne są pod pewnymi warunkami refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, niemniej ich cena może być zbyt wysoka dla pacjentów nieobjętych systemem refundacji. Czym są leki biologiczne? W leczeniu których chorób można je stosować?

  • Skuteczność działania probiotyków – forma płynna doskonałą alternatywą dla kapsułek

    Pacjenci mają zróżnicowane upodobania co do formy przyjmowanych leków czy suplementów diety. Jedni wolą tabletki, a inni preferują formę płynną. Często nie zdają sobie jednak sprawy z tego, że forma produktu to nie tylko kwestia wygody stosowania. Dla naszego zdrowia powinno się brać pod uwagę przede wszystkim określone właściwości funkcjonalne, jak np. większa przyswajalność czy skuteczność. Przecież najistotniejszym aspektem stosowania danego produktu – oprócz jego formy, walorów smakowych i zapachowych – powinna być głównie skuteczność jego działania.

  • Semaglutyd – czy pomaga schudnąć? Zagrożenia, skutki uboczne stosowania bez wskazania

    Semaglutyd to lek stosowany w leczeniu cukrzycy typu 2. Jest agonistą receptora glukagonopodobnego peptydu-1 (GLP-1), który pomaga regulować poziom cukru we krwi poprzez zwiększanie wydzielania insuliny i zmniejszanie wydzielania glukagonu. Zwykle podaje się go raz w tygodniu w postaci zastrzyku. Od pewnego czasu Internet zalewa fala zapytań dotyczących leku na odchudzanie bez recepty, którego głównym składnikiem jest właśnie semaglutyd. Czy jego stosowanie jest bezpieczne, jeśli jedynym celem jest redukcja wagi, a nie kontrola cukrzycy?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij