
Ałun – jak działa? Czy ałun w sztyfcie to skuteczna i bezpieczna alternatywa dla dezodorantu?
Wśród osób zainteresowanych naturalną pielęgnacją ałun cieszy się rosnącą popularnością. Ten minerał znany jest przede wszystkim ze swoich właściwości antybakteryjnych, dzięki którym stanowi alternatywę dla tradycyjnych dezodorantów. Jak dokładnie działa i w jakich kosmetykach można go znaleźć?
- Ałun – co to jest?
- Czy ałun jest naturalny?
- Właściwości ałunu
- W jakich kosmetykach znajdziemy ałun?
- Jak stosować ałun?
- Ałun w sztyfcie – czy jest bezpieczny? Czy ałun zawiera aluminium?
Ałun – co to jest?
Ałun to minerał będący solą glinowo-potasową, glinowo-sodową lub glinowo-amonową (wszystkie są solami aluminium), który ma postać przezroczystych kryształów bądź białego proszku. Ma on bardzo długą historię stosowania, sięgającą starożytności. W starożytnym Egipcie był używany jako środek dezynfekujący i ściągający, był także wykorzystywany do oczyszczania wody. Hipokrates wspominał z kolei o skuteczności ałunu w leczeniu chorób skóry i tamowaniu krwotoków. Starożytni Rzymianie stosowali natomiast ałun do pielęgnacji skóry, zwłaszcza w łagodzeniu podrażnień po goleniu.
Czy ałun jest naturalny?
W przyrodzie najczęściej występują ałun glinowo-potasowy i ałun glinowo-sodowy. Są one rozpowszechnione geologicznie i łatwo dostępne w formie naturalnych minerałów, takich jak np. kalinit (ałun potasowy). Duże kryształy są cięte do odpowiedniego kształtu, a następnie szlifowane. Niekiedy producenci kosmetyków wykorzystują ałun glinowo-amonowy, którego proces produkcji jest bardzo złożony i polega na kruszeniu minerału, rozpuszczaniu go w kwasie siarkowym, a następnie zagęszczaniu. Ostateczny produkt jest syntetycznym związkiem chemicznym, nawet jeśli jego właściwości są podobne do minerałów występujących w naturze.
Właściwości ałunu
Ałun, zwłaszcza ałun potasowy, wykazuje szereg właściwości, które sprawiają, że jest szeroko stosowany w medycynie, kosmetyce i codziennej higienie. Wynikają one przede wszystkim z jego lekko kwaśnego odczynu (roztwór ałunu w wodzie ma pH w zakresie 3–4,5). Ałun wykazuje:
- Działanie ściągające – ałun powoduje delikatne obkurczanie tkanek.
- Właściwości antybakteryjne i antyseptyczne – ałun działa bakteriostatycznie, co oznacza, że hamuje rozwój bakterii, m.in. tych odpowiedzialnych za nieprzyjemny zapach potu. Może być też używany do dezynfekcji ran i skaleczeń.
- Działanie przeciwzapalne – minerał łagodzi podrażnienia, ogranicza zaczerwienienie skóry, np. zmniejsza swędzenie i zaczerwienienie po ukąszeniach owadów, a także łagodzi zmiany trądzikowe.
- Tamowanie drobnych krwawień – ałun często stosuje się w przypadku drobnych skaleczeń, np. po goleniu czy depilacji.
W jakich kosmetykach znajdziemy ałun?
- Dezodoranty – minerał zmniejsza wydzielanie potu i sebum. Jeden kryształ może wystarczyć nawet na kilkanaście miesięcy pielęgnacji. Warto jednak pamiętać, że ałun nie działa jak antyperspirant, nie blokuje wydzielania potu, natomiast niweluje nieprzyjemny zapach.
- Pudry – można je stosować jako zasypkę do stóp i dłoni w przypadku nadmiernego pocenia się.
- Sztyfty po goleniu i depilacji – ałun jest częstym składnikiem sztyftów na skaleczenia stosowanych przez osoby używające tradycyjnych maszynek do golenia.
- Sztyfty na ukąszenia owadów – ałun w kostce można przykładać w miejsce ukąszenia, aby zmniejszyć świąd i obrzęk.
Jak stosować ałun?
Ałun w kamieniu należy zmoczyć, a następnie kilkakrotnie przetrzeć wybrane partie skóry, np. okolicę pod pachami. Puder można nanosić bezpośrednio na skórę lub można go rozpuścić w ciepłej wodzie i zrobić okłady bądź kąpiel. Ałun pozostaje na skórze do kilku godzin.
Ałun w sztyfcie – czy jest bezpieczny? Czy ałun zawiera aluminium?
Ałun jest związkiem glinu, dlatego zawiera w swym składzie aluminium. Jak wspomniano, aby użyć kryształu, trzeba jednak wcześniej zwilżyć go wodą, co prowadzi do dysocjacji związków jonowych, w tym jonów glinu. Ze względu na hydrofobową warstwę lipidową skóry, substancje rozpuszczalne w wodzie (jak jony glinu) nie mogą swobodnie przenikać przez barierę skórną.
Podsumowując, mimo obecności aluminium w ałunie, jego forma i mechanizm działania sprawiają, że praktycznie nie jest on wchłaniany przez skórę. Uznaje się go więc na bezpieczny. Nie powinny go jednak stosować osoby uczulone na glin.