Wybielanie zębów – jak i dlaczego warto, a dlaczego nie?

Przyczyny przebarwień zębów

Przebarwienia zębów wynikają z nagromadzenia barwników zarówno na powierzchni szkliwa, jak i wewnątrz tkanek twardych zęba. Mogą one być efektem istniejących chorób ogólnych takich jak choroby genetyczne, schorzenia trzustki, zaburzenia hormonalne czy choroby krwi. Poza tym przyczyną przebarwień zębów może być przyjmowanie leków, w tym między innymi tetracyklin we wczesnym dzieciństwie. Jednak najczęściej spotykanymi czynnikami mającymi wpływ na zmianę barwy zęba są czynniki dietetyczne i związane ze sposobem życia. Do produktów codziennej diety mocno przebarwiających zęby zalicza się kawę, herbatę, soki, czerwone wino i niektóre zioła. Dodatkowo negatywny wpływ na barwę ma tytoń.

Przyczyny „stomatologiczne”

Przyczyną zmiany barwy zęba mogą być również również zmiany chorobowe zębów. Często zęby po leczeniu endodontycznym stają się ciemniejsze. Dodatkowo po urazie zęba, jego barwa może ulec zmianie na szarą, co jest często widoczne szczególnie w przypadku zębów siecznych i świadczy o martwicy zęba. Poza tym przebarwieniu ulegają zęby ze zmianami próchnicowymi oraz wypełnieniami amalgamatowymi. Naturalnym jest również, że wraz z wiekiem barwa zębów zmienia się na ciemniejszą.

Techniki wybielania

Zdecydowanie za najskuteczniejsze uważa się wybielanie zębów w gabinecie dentystycznym. Środki dostępne w drogeriach i aptekach są skuteczne, jedynie po wcześniejszym oczyszczeniu zębów przez dentystę i stosuje się je najczęściej do podtrzymania efektu po uprzednim wybielaniu przez lekarza dentystę lub do delikatnego rozjaśnienia zębów. Istnieją dwie podstawowe techniki wybielania zębów przez lekarza dentystę – wybielanie w gabinecie (technika „in office”) lub wybielanie nakładkowe (domowe).

Przeciwwskazania

Istnieją przeciwwskazania do wybielania zębów u lekarza dentysty. Są to:

• Młody wiek (nie wykonuje się wybielania zębów u osób poniżej 16 r.ż.)
• Ciąża (ze względu na częste zapalenia dziąseł)
• Nałogowe palenie papierosów
• Alergia na środki wybielające
• Istniejące choroby dziąseł lub przyzębia
• Obnażenie szyjek i korzeni zębów
• Silna nadwrażliwość zębów
• Starcie zębów, pęknięcia szkliwa
• Obecność ubytków próchnicowych
• Duża liczba wypełnień

Wybielanie w gabinecie

W tej metodzie stosuje się preparaty o wysokim stężeniu nadtlenku wodoru. Efekt osiągany podczas takiego wybielania zazwyczaj jest bardzo dobry, jednak niektóre osoby mają szkliwo odporne na wybielanie i zabieg może nie przynieść oczekiwanego skutku. Zaletami takiego zabiegu jest to, że trwa on stosunkowo krótko, efekt jest szybko widoczny i istnieje mniejsze prawdopodobieństwo urażenia dziąseł niż przy np. wybielaniu domowym. Lekarz początkowo ocenia kolor zębów, po czym oczyszcza je ze złogów i płytki nazębnej. Następnie zabezpiecza dziąsła i okolice przyszyjkowe zębów specjalnym środkiem. Później aplikuje preparat wybielający na zęby. Preparat pozostaje na zębach przez 15-20 minut, w czasie których, w zależności od środka, może być naświetlany specjalnymi lampami. Następnie lekarz usuwa żel z zębów i w razie potrzeby powtarza wyżej wymienione czynności, aż do uzyskania satysfakcjonującego efektu (maksymalnie do 3-4 razy). Należy pamiętać, że często w ciągu pierwszej doby dochodzi do dalszego rozjaśniania zębów.

Po wybielaniu pacjent powinien przez minimum 3 dni stosować „białą dietę” – unikać barwiących potraw (takich jak jagody, buraki, czerwone wino) oraz palenia tytoniu. Dodatkowo powinien unikać mocno zimnych lub gorących pokarmów, ze względu na zwiększoną wrażliwość zębów i stosować łagodne płukanki z fluorem.

Wybielanie domowe

W tej metodzie lekarz dentysta wykonuje, na podstawie pobranych wycisków nakładki na zęby z przeźroczystej foli. Są one indywidualne dopasowane dla pacjenta. Pacjent dostaje środek do wybielania, który sam aplikuje do nakładek, które nosi od 30 minut do 2 godzin dziennie przez okres od 2 do 4 tygodni. Zaletą tej metody jest występowanie mniejszej nadwrażliwości zębów, stąd polecana jest dla osób bardziej wrażliwych.

Efekty uboczne

Najważniejszymi i zdecydowanie najczęściej stwierdzanymi efektami ubocznymi są nadwrażliwość zębiny i podrażnienie dziąseł. Nadwrażliwość zębów po wybielaniu występuje u nawet połowy pacjentów, szczególnie po zabiegu w gabinecie. Na szczęście dolegliwości ustępują po kilku dniach od zakończenia procedury. Podrażnienie dziąseł występuje natomiast najczęściej po wybielaniu nakładkowym bądź po wybielaniu zębów środkami dostępnymi w aptekach, bez recepty. Objawy te są zazwyczaj łagodne i szybko ustępują.