Dysfunkcja stawu skroniowo-żuchwowego (DSSŻ) – objawy, przyczyny i leczenie

Objawy dysfunkcji stawów skroniowo-żuchwowych

Dysfunkcja stawów skroniowo-żuchwowych ma trochę inny obraz u każdego z pacjentów i z łatwością może być mylona z innymi patologiami, jednak można wyróżnić grupę objawów najbardziej charakterystycznych.

Towarzyszące dolegliwości bólowe mają różną formę. Mogą to być bóle w okolicy uszu, często mylone z bólem ucha lub zęba. Pacjenci mogą również odczuwać promieniujące bóle głowy, przypominające migrenę lub napięciowe bóle głowy. Mięśnie żucia (badane wewnątrzustnie przez lekarza, a zewnątrzustnie wyczuwalne w okolicy kąta żuchwy – tył policzka) są bolesne palpacyjnie, czyli podczas ucisku, a czasami również bolą same z siebie. Dodatkowo mogą występować dolegliwości bólowe podczas skrajnych ruchów – w trakcie szerokiego otwierania ust, ziewania, śpiewania itd. 

Przyczyny dysfunkcji stawów skroniowo-żuchwowych

Przyczyn zaburzeń w stawie skroniowo-żuchwowym może być wiele, a u części pacjentów wręcz niemożliwe jest określenie konkretnego powodu. U osób młodych najczęstszymi przyczynami są stres powodujący nawykowe zgrzytanie zębami, złe nawyki i wady zgryzu. Wśród złych nawyków można wymienić między innymi zbyt częste żucie gumy do żucia. Wady zgryzu natomiast skutkują nieprawidłowymi obciążeniami mięśni żucia, powodującymi ich wzmożone napięcie i zaburzenia w stawach skroniowo-żuchwowych. 

U osób starszych jedną z częstszych przyczyn są nieuzupełnione braki międzyzębowe. Błahy dla pacjenta brak jednego zęba znacznie zmienia ustawienia i obciążenia zębów w zgryzie. W wyniku tego zmianom ulega codzienne funkcjonowanie stawów, a od tego już bardzo krótka droga do wystąpienia zaburzeń. 

Leczenie dysfunkcji stawów skroniowo-żuchwowych

Leczenie zaburzeń stawów skroniowo-żuchwowych jest trudne i nie zawsze przynosi zamierzony efekt. W związku z tym jego celem jest przynajmniej zmniejszenie nasilenia objawów. Bardzo ważna podczas leczenie jest praca wykonana przez samego pacjenta. Eliminacja szkodliwych nawyków to podstawa sukcesu leczenia.

W przypadkach, kiedy przyczyną zaburzeń w stawach skroniowo-żuchwowych są obecne wady zgryzu jedynym skutecznym leczeniem będzie przeprowadzenie leczenia ortodontycznego. Podobnie u osób z brakami międzyzębowymi. Konieczne u nich jest wykonanie uzupełnień protetycznych w celu przywrócenia prawidłowego funkcjonowania stawów. Lekarze często wykonują również bardziej skomplikowaną analizę zgryzu mającą na celu stwierdzenie jak dokładnie powinna być położona żuchwa względem szczęki i co stanowi przyczynę dolegliwości. Po takim badaniu w celu pełnego leczenia konieczne może być wykonanie deprogramacji mięśniowej – odzwyczajenie mięśni od poprzedniej sytuacji zgryzowej, w której były zbyt napięte. 

Dysfunkcja stawu skroniowo-żuchwowego (DSSŻ) – powikłania

Z czasem u pacjentów z dysfukncją stawu skroniowo-żuchwowego rozwijają się zmiany w  stawu. Dochodzi do powstawania zmian zwyrodnieniowych, powierzchnia głowy żuchwy (głowy stawowej) staje się nierówna i zaostrzona, zmienia się droga po której powinna się ona przemieszczać. W bardziej skomplikowanych przypadkach, jak również u osób po nieprawidłowo leczonych złamaniach w obrębie stawów lub powikłanym zapaleniu przyusznic w dzieciństwie, jedynym efektywnym leczenie może być zabieg chirurgiczny.