Napięciowy ból głowy – przyczyny, objawy, diagnostyka. Jak sobie radzić z naczynioruchowymi bólami głowy?
Nina Keller

Napięciowy ból głowy – przyczyny, objawy, diagnostyka. Jak sobie radzić z naczynioruchowymi bólami głowy?

Napięciowy ból głowy jest najczęściej występującym samoistnym (pierwotnym) bólem głowy. Jego przyczyny nie są do końca poznane, wiadomo natomiast, że różne czynniki, takie jak stres, zmiany pogody, przemęczenie czy odwodnienie mogą zwiększać ryzyko jego wystąpienia. Naczynioruchowe bóle głowy charakteryzują się dolegliwościami zlokalizowanymi po obu stronach głowy, zazwyczaj w okolicy skroni, o charakterze uciskowym. 

Czym jest napięciowy ból głowy?

Napięciowy ból głowy, nazywany także nerwobólem głowy, jest bólem samoistnym, co oznacza, że nie jest powodowany przez żadne inne schorzenia. Występuje dość często, według danych statystycznych około 20–40% populacji cierpi z jego powodu. Częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn. Bywa opisywany jako „ból głowy ze stresu” czy „ból głowy z głodu”, ponieważ czynniki takie, jak zwiększone napięcie emocjonalne czy długie przerwy między posiłkami mogą go wywoływać. Choroba rozpoczyna się zazwyczaj około 35.–40. roku życia.

U większości pacjentów występuje postać epizodyczna naczynioruchowych bóli głowy, charakteryzująca się dolegliwościami okresowymi o umiarkowanym nasileniu. Niestety u niewielkiej liczby osób występują przewlekłe bóle głowy, z częstymi i długotrwałymi nawrotami bólu. 

Pacjenci często pytają, jak sobie poradzić z napięciowymi bólami głowy – na szczęście dysponujemy zarówno sposobami farmakologicznymi, jak i niefarmakologicznymi, które mogą zminimalizować dolegliwości bólowe. Ważne jest skorzystanie z dostępnych form łagodzenia bólu, bowiem chroniczny napięciowy ból głowy może w istotny sposób upośledzać codzienne funkcjonowanie. 

Napięciowy ból głowy – przyczyny

Etiologia napięciowego bólu głowy jest nieznana, dysponujemy jednak wiedzą, jakie czynniki mogą wyzwalać napadu napięciowego bólu głowy, zaliczamy do nich m.in. 

  • stres,
  • napięcie emocjonalne,
  • zbyt mała ilość snu,
  • nadużywanie kofeiny, 
  • odwodnienie.

Często mówi się też o „bólu głowy od komputera” – może to właśnie być ból napięciowy, spowodowany zbyt długim przebywaniem przed monitorem. Ból głowy po alkoholu czy ból głowy po wysiłku fizycznym również najczęściej spełniają kryteria napięciowego bólu głowy.

Polecane dla Ciebie

Napięciowy ból głowy – objawy

Ból napięciowy nie jest bólem głowy zlokalizowanym w jednym miejscu, jak w przypadku migreny. Ma on lokalizację obustronną, zwykle umiejscawia się w okolicy skroniowej lub obejmuje całą głowę. Aktywność fizyczna nie nasila dolegliwości. Ból ma charakter uciskowy bądź rozpierając, nie pulsuje. 

Napięciowy ból głowy trwa od 30 minut do nawet 7 dni. Dodatkowo może towarzyszyć mu światłowstręt. U niektórych pacjentów obserwuje się też wzmożone napięcie mięśni głowy i w związku z tym wzmożoną wrażliwość mięśni czepca na ucisk. Pacjenci często opisują napięciowy ból głowy jako uczucie obręczy na głowie czy założonej za ciasnej czapki. 

Napięciowy ból głowy – diagnostyka

Rozpoznanie stawiane jest na podstawie wywiadu i badania przedmiotowego. Ból musi mieć cechy charakterystyczne dla napięciowego bólu głowy. Powinno zostać przeprowadzone też badanie neurologiczne, brak odchyleń od stanu prawidłowego sugeruje ból głowy o podłożu naczynioruchowym. Niepokojące może być, gdy bólowi głowy towarzyszą choroba nowotworowa, ciąża, immunosupresja, jeżeli ból głowy występuje przy wysiłku, z utratą przytomności czy napadem padaczkowym – taki wywiad nie sugeruje napięciowego charakteru bólów głowy. Alarmujące jest też, gdy ból głowy w nocy wybudza chorego ze snu. W takim wypadku należy rozszerzyć diagnostykę o badanie neuroobrazowe. 

W rozpoznaniu różnicowym należy brać pod uwagę choroby oczu, polekowe bóle głowy, zapalenie zatok. Napięciowe bóle głowy są schorzeniem przewlekłym, okresy remisji i nawroty występują przez całe życie. 

Napięciowy ból głowy – leczenie

W leczeniu doraźnym bóli głowy naczynioruchowych zalecane są preparaty z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, np. ibuprofen, naproksen, kwas acetylosalicylowy, ketoprofen. Do tych leków można dołączyć też preparaty zawierające kodeinę. U osób, u których lekarz podejrzewa występowanie wzmożonego napięcia mięśni czepca, można stosować leki miorelaksacyjne np. tyzanidynę czy baklofen. W leczeniu długotrwałym profilaktycznym zalecane są: wenlafaksyna, mianseryna czy amitryptylina. 

Leczenie profilaktyczne powinno być kontynuowane przez okres 3–6 miesięcy. Warto także wspomnieć o napięciowym bólu głowy przy nerwicy – u osób z depresją czy nerwicą lękową prawdopodobieństwo napięciowych bólów głowy jest większe niż w populacji ogólnej. Nie istnieje jeden skuteczny dla wszystkich lek na ból głowy, leczenie powinno być dobierane indywidualnie na podstawie holistycznego obrazu pacjenta.

Napięciowy ból głowy – domowe sposoby

Wiele osób zastanawia się, jak sobie pomóc w napięciowym bólu głowy. Warto zastosować także leczenia niefarmakologicznego, jak na przykład popularny biofeedback, czyli bezbolesna technika treningu mózgu. Dobre rezultaty u osób z napięciowymi bólami głowy przynosi także psychoterapia. Psychologowie wykorzystują terapię kognitywno–behawioralną oraz treningi relaksacyjne, aby pomóc chorym. 

Nie należy zapominać o regularnej aktywności fizycznej, zachowaniu higieny snu i pracy, regularnym spożywaniu posiłków oraz wypijaniu dostatecznej ilości wody. Można stosować także akupunkturę czy fizjoterapię. Ważne jest, aby obserwować siebie, zwracać uwagę, jakie czynniki mogą wpływać na wystąpienie bólu, np. odwodnienie, stres, zbyt długie przerwy między posiłkami. 

  1. I. Domitrz, W. Kozubski, Rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczne w bólach głowy typu napięciowego, „Polski Przegląd Neurologiczny” 2019, t. 15.
  2. L. Bendtsen, S. Evers, M. Linde i in., REFNS guideline on the treatment of tension-type headache – report of an EFNS task force, „Eur. J. Neurol.” 2010, nr 17, s. 1318–1325.
  3. M. Siemiński, Napięciowe bóle głowy w praktyce lekarza rodzinnego, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2017, nr 11(6), s. 255-262.
  4. A. Stępień, Neurologia, Medical Tribune Polska, Warszawa 2014.
  5. E. D. Luis, S. A. Mayer, L. P. Rowland, Merrit Neurologia, Wydawnictwo Edra, Wrocław 2017.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Znieczulenie ogólne a miejscowe – różnice

    Jeszcze sto lat temu pacjenci byli poddawani wszystkim operacjom bez żadnego rodzaju znieczulenia i w złych warunkach sanitarnych. Nic więc dziwnego, że większość z nich nie przeżywała spotkania z chirurgiem. Na szczęście dzisiaj komfort pacjenta jest znacznie wyższy, a podczas drobnych zabiegów, jak i poważniejszych operacji można skorzystać ze znieczulenia – ogólnego i miejscowego. Czym się różnią i jak działają?

  • Egzema – przyczyny i objawy. Leczenie egzemy na dłoniach i twarzy. Które preparaty wybrać, a których unikać?

    Egzema, inaczej wyprysk lub atopowy wyprysk skóry, to niezakaźna choroba, którą nie można się zarazić od drugiej osoby poprzez kontakt bezpośredni lub korzystanie z tych samych kosmetyków czy ręczników i pościeli. Leczenie egzemy jest niezwykle uporczywe, ponieważ zazwyczaj ciężko jest wytypować czynnik wywołujący bolesne, swędzące, pękające i suche plamy na skórze dłoni i twarzy (czasem występujące na całym ciele). Leczenie egzemy z użyciem najlepszych dermokosmetyków i pod opieką najlepszego dermatologa lub alergologa może być nieskuteczne, jeśli pacjent będzie miał stały kontakt z czynnikiem drażniącym.

  • Mocznica – objawy, przyczyny, leczenie

    Mocznica to krańcowe stadium niewydolności nerek cechujące się dużymi stężeniami mocznika i kreatyniny we krwi, niewyrównaną kwasicą nieoddechową oraz powikłaniami przewlekłej choroby nerek (PChN). PChN jest bardzo częstym schorzeniem internistycznym, w którym dochodzi do stopniowego uszkodzenia nerek, a co za tym idzie – spadku ich wydolności.

  • Choroba popromienna – jak ją leczyć?

    Katastrofa w Czarnobylu uświadomiła nam, jak tragiczne w skutkach może być działanie promieniowania jonizującego. W ostatnim czasie, ze względu na trwającą wojnę na Ukrainie, temat zagrożenia promieniotwórczego powrócił. Czym zatem jest choroba popromienna? Kto jest na nią narażony i czy można się przed nią uchronić?

  • Skurczowe, czynnościowe bóle brzucha – przyczyny, objawy, leczenie

    Dolegliwości związanych z nadmiernym napięciem mięśni gładkich w obrębie narządów w jamie brzusznej, potocznie nazywanych skurczami, uciskiem czy kolką, może doświadczyć każdy z nas. I każdy może odczuwać taki ból nieco inaczej. Pewne jest, że dla poprawy komfortu i własnego zdrowia warto działać, aby sobie z nim poradzić.

  • Aplazja szpiku kostnego – objawy, przyczyny, leczenie

    Aplazja szpiku kostnego, zwana również niedokrwistością aplastyczną lub anemią aplastyczną, to choroba, którą można podzielić na wrodzoną lub nabytą. Schorzenie może pojawić się nagle lub rozwijać się przez wiele miesięcy, nie dając przy tym żadnych specyficznych objawów.

  • Nocna napadowa hemoglobinuria – co to za choroba? Objawy, leczenie

    Nocna napadowa hemoglobinuria (NNH) zaliczana jest do rzadkich chorób. Diagnozę NNH słyszy od 1 do 2 osób na milion rocznie. Schorzenie rozwija się najczęściej między 25. a 45. rokiem życia. Niestety rokowanie nie jest korzystne, a główną przyczyną zgonów jest zakrzepica. Jakie są jej objawy? Jak wygląda leczenie?

  • Terapia dźwiękiem – na czym polega? Co leczy?

    Często mówi się o tym, że muzyka łagodzi obyczaje. Jest w tym wiele prawdy. Dźwięk od lat z powodzeniem wykorzystuje się w terapii osób dorosłych i dzieci. W Polsce terapia dźwiękiem zyskuje coraz większą popularność. Jak wpływa na organizm i psychikę? Co zrobić, aby zostać profesjonalnym terapeutą?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij