Szafran – właściwości, stosowanie, na co uważać

Szafran – właściwości, stosowanie, na co uważać

Czy szafran jest z krokusów? Tak, do pozyskania 1 kg surowca potrzebne jest wyłuskanie ok. 150 tys. kwiatów Croccus sativus.

Spis treści

Czy szafran jest z krokusów? Jak wygląda i skąd pochodzi lecznicza przyprawa?

Szafran uprawny Croccus sativus to roślina należąca do rodziny kosaćcowatych Iridaceae. Nazywany jest także krokusem uprawnym lub szafranem siewnym. Jest uprawiany głównie na terenie Europy Południowej (np. Hiszpanii) oraz w krajach Azji Zachodniej (m.in. w Iranie, Indiach,Turcji) i Chinach.

Roślina preferuje gleby przepuszczalne, wapienne i bogate w substancje próchnicze. Optymalny zakres pH ziemi pod uprawę krokusa powinien mieścić się w zakresie 6 - 8. Jego uprawa wymaga specjalnego systemu rozsady i jest dość czasochłonna. Szafran uprawny to bylina osiągająca zwykle 15 - 30 cm wysokości. Roślina wytwarza podziemną, kulistą bulwę o średnicy około 2 cm. Bulwa Croccus sativus jest pokryta siateczkowatymi łuskami. Wyrasta z niej łodyga oraz liście i przylistki. Blaszki liściowe szafranu mają ciemnozielony kolor z widocznymi na nich dwoma jasnymi paskami. Liście odziomkowe są sztywne, lancetowate i zwykle występują w liczbie od 6 do 9 sztuk, tworząc coś na kształt przyziemnej rozety. Okres kwitnienia szafranu przypada na miesiące jesienne, od września do listopada. Pojawiające się okazałe kwiaty mają fioletowe zabarwienie, lejkowaty kształt oraz wytwarzają delikatny zapach. Ich średnica wynosi około 4 cm, natomiast długość- do 10 cm. Kwiaty złożone są z 6 płatków kwiatowych, pojedynczego słupka dolnego z długą szyjką oraz 3 pręcików. Słupek zakończony jest  trójdzielnym, ciemnopomarańczowym znamieniem. Owocem Croccus sativus jest kulista, trójkomorowa torebka zawierająca kuliste nasiona.

W języku arabskiem słowo zafran oznacza żółty i odnosi się do barwiących właściwości byliny. Nazwa rodzajowa Croccus pochodzi od greckiego słowa κρόκος (krokos) oznaczająca krokus.

Wysuszone znamiona szafranu są używane jako najdroższa na świecie przyprawa, głównie ze względu na trudności w zbiorach surowca. Do wytworzenia 1 kg szafranu potrzeba około 150 tys. sztuk kwiatów rośliny.

Na co szafran jest dobry? Zastosowanie i wskazania

Cennym surowcem zielarskim pozyskiwanym z szafranu uprawnego są znamiona słupka kwiatowego Stigma Croci. Jest to nitkowata masa o pomarańczowo-czerwonym zabarwieniu. Znamiona zbiera się ręcznie podczas okresu kwitnienia byliny. Jest to proces mało wydajny, a do pozyskania 1 kg surowca potrzebne jest wyłuskanie ok. 150 tys kwiatów Croccus sativus. Zebrane znamiona są poddawane procesowi suszenia w podwyższonej temperaturze. Mają charakterystyczny, dość intensywny aromat oraz gorzkawy, nieco korzenny smak, stąd stosuje się je również jako przyprawę. Szafran był od lat cenioną rośliną leczniczą w wielu krajach świata. Stanowił także ważny element kultury starożytnych krajów m.in. Grecji, Persji czy Egiptu. Wzmianki o krokusie uprawnym odnaleziono w dziełach mitologii greckiej czy hinduskiej. Szafranu używano podczas ceremonii religijnych, a dzięki swoim właściwościom koloryzującym służył jako naturalny żółto-pomarańczowy barwnik.

Obecnie w aptece można zakupić suplementy diety zwierające w swoim składzie ekstrakty z całego kwiatu bądź znamion słupka kwiatowego szafranu. Występują w postaci tabletek, kapsułek lub herbat ziołowych. Preparaty te wspomagają funkcjonowanie układu nerwowego i są przeznaczone m.in. dla osób odczuwających przykre skutki codziennego stresu. Powinny sprawdzić się u pacjentów z obniżonym nastrojem, nadmierną pobudliwością nerwową i problemami ze snem. Są polecane dla kobiet w okresie okołomenopauzalnym. Substancje czynne Croccus sativus sprzyjają bowiem zachowaniu równowagi emocjonalnej, działają uspokajająco i ułatwiają zachowanie zdrowego snu. W połączeniu z witaminami z grupy B, inozytolem, tryptofanem czy żeń- szeniem przyczyniają się do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia oraz wspomagają koncentrację.

Szafran jest polecany dla kobiet borykających się z objawami PMS (Zespół Napięcia Przedmiesiączkowego) problemem bolesnej menstruacji. Pomaga załagodzić drażliwość, wahania nastroju i bóle głowy towarzyszące Premenstrual Syndrome. Działa spazmolitycznie na mięśnie, zmniejszając skurcze macicy. Ekstrakt ze znamion szafranu stymuluje libido kobiet i mężczyzn. Ułatwia wejście w stan odprężenia i podnosi poziom satysfakcji seksualnej. Croccus sativus pomaga w osiągnięciu erekcji i zwiększa objętość męskiego nasienia. Substancje czynne zawarte w Stigma Croci wpływają korzystnie na profil lipidowy, obniżając poziom cholesterolu we krwi. Istnieją badania donoszące o właściwościach hipoglikemicznych szafranu. Roślina może być suplementowana podczas procesu odchudzania. Surowiec zmniejsza apetyt i reguluje procesy trawienne.

NA ZESPÓŁ JELITA DRAŻLIWEGO

NA ZGAGĘ I REFLUKS

NA NIETOLERANCJĘ LAKTOZY

Na rynku dostępne są wyroby medyczne w postaci żelu do jamy ustnej z szafranem. Działają przeciwbólowo i przeciwzapalnie przynosząc ulgę w trakcie wyrzynania się zębów. Poza bolesnym ząbkowaniem u dzieci mogą być stosowane przez osoby dorosłe w razie uszkodzeń śluzówki jamy ustnej.

Szafran jest cenionym składnikiem wielu kosmetyków przeciwstarzeniowych. Jest to uwarunkowane zawartością w surowcu naturalnych przeciwutleniaczy z grupy flawonoidów i karotenoidów. Codzienna pielęgnacja skóry kosmetykami szafranowymi sprzyja utrzymaniu jej odpowiedniego nawilżenia, elastyczności i jędrności. Wyciąg ze znamion krokusa uprawnego działa również ściągająco na skórę i łagodzi zmiany zapalne. Dodatkowym plusem stosowania pielęgnacji szafranowej jest rozjaśnienie różnego rodzaju przebarwień (posłonecznych, potrądzikowych) i wyrównanie kolorytu skóry. Dodatek szafranu w maskach i kremach przywraca naturalny blask skóry i rozświetla cerę.

Aromaterapia olejkiem szafranowym jest wskazana w przypadku bezsenności, nadmiernej nerwowości i problemów ze snem. Olejek może być używany do aromatyzacji powietrza, a także do sporządzania kąpieli relaksacyjnych i wykonywania masaży (po rozcieńczeniu w oleju bazowym). 

Kąpiele szafranowe miały przyspieszać gojenie ran żołnierzy wracających z pola bitwy. Roślinę wykorzystywano do produkcji słynnych perskich dywanów i całunów. Służył również jako cenna waluta handlowa. W Polsce przyprawa służyła do nadawania wypiekom żółtego koloru. W ten sposób barwiono m.in. wielkanocne mazury i baby świąteczne.

Szafran uprawny – działanie, właściwości, skład

Szafran stanowi źródło wielu związków o udowodnionych właściwościach prozdrowotnych. Do najbardziej znanych składników wyizolowanych ze znamienia słupka rośliny należą karotenoidy: krocyna  (nadająca szafranowi żółty kolor) i krocetyna. Krocyny pod względem chemicznym stanowią monoglikozylowe lub di-glikozylopolienowe estry substancji - krocetyny. Monoterpenowe aldehydy surowca to pikrocyna (glikozydowy prekursor safranalu), safranal i  hysroksysafranol odpowiedzialne za gorzki smak szafranu. Znamię słupka zawiera także krokusatyny oraz izoforony. Z Croccus sativus do tej pory wyizolowano ponad 150 lotnych związków aromatycznych, w skład których wchodzą terpeny, alkohole terpenowe i ich estry. Poza substancjami lotnymi w roślinie obecne są związki m.in. zeaksantyna, alfa-karoten, beta-karoten i likopen. W płatkach kwiatowych krokusa uprawnego znaleziono substancje flawonoidowe (rutynę, kwercetynę, luteolinę, hesperydynę i bioflawonoidy), antocyjany i garbniki. Roślina zawiera witaminy z grupy B (tiaminę, ryboflawinę), kwasy oktadekadienowy i heksadekanowy oraz pektyny i śluzy.

Ekstrakty ze znamion i płatków Croccus sativus oraz pojedyncze substancje czynne wyizolowane z rośliny tj. krocyna i safranal, były analizowane pod kątem posiadania właściwości przeciwkaszlowych. W doświadczeniu przeprowadzonym na zwierzętach laboratoryjnych - świnkach morskich, wykazano efekt przeciwkaszlowy przy dootrzewnowym podaniu ekstraktów etanolowych ze znamion krokusa. Stężenia ekstraktów mieściły się w zakresie 100- 800 mg/kg masy ciała. Podobnie działał safranal w stężeniu 0,25- 0,75 ml/kg mc. Efektu hamującego kaszel nie wykazano natomiast dla wodnych i etanolowych ekstraktów z płatków kwiatowych szafranu uprawnego oraz dla substancji- krocyny. 

Croccus sativus jest rośliną leczniczą tradycyjnie stosowaną w obniżeniu nastroju i lękach towarzyszących okresowi ciąży i połogu oraz w przypadku Premenstrual Syndrome. Szafran uprawny łagodzi objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego PMS. W celu potwierdzenia tych właściwości przeprowadzono kilka badań, w tym podwójnie ślepe badanie kontrolowane placebo na grupie kobiet w wieku 20- 45 lat (Oddziały Ginekologii/Położnictwa i Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego w Teheranie i Zanjan). Pacjentki regularnie miesiączkowały i przez ostatnie 6 miesięcy doświadczały przykrych dolegliwości związanych z PMS. Część kobiet otrzymywała kapsułki z krokusem (15 mg dwa razy dziennie), pozostała część - placebo. Doświadczenie kontynuowano przez dwa cykle menstruacyjne. Po tym czasie kobiety oceniały skuteczność suplementacji szafranem posługując się Skalą Oceny Całkowitych Dobowych Objawów Przedmiesiączkowych i Skalą Oceny Depresji Hamiltona. We wnioskach podkreślono skuteczność Croccus sativus w terapii Premenstrual Syndrome oraz możliwości wykorzystania rośliny w alternatywnych metodach leczenia PMS. W innym doświadczeniu wzięto pod uwagę studentki w wieku 18 - 35 lat mieszkające w akademikach uniwersyteckich (łącznie 78 osób). Otrzymywały one raz dziennie kapsułki zawierające 30 mg suszonego ekstraktu ze znamienia szafranu przez dwa cykle miesiączkowe. Po zakończeniu badania studentki wypełniały ankietę, test psychologiczny DASS21i formularz oceny objawów napięcia przedmiesiączkowego. Wyniki pokazały istotne zmniejszenie nasilenia objawów PMS, ale konieczne są dalsze badania w tym zakresie.

Szafran uprawny m.in. dzięki właściwościom przeciwzapalnym i przeciwutleniającym wykazuje korzystne działanie w prewencji i leczeniu łagodnych zaburzeń poznawczych oraz chorób neurodegradacyjnych (choroba Parkinsona, choroba Alzhaimera). W jednym z doświadczeń analizowano właściwości neuroochronne krocyn (rozpuszczalnych w wodzie karotenoidów szafranu) i ich wpływ na rozwój choroby Alzheimera u szczurów. Dorosłym samcom szczurów Wistar podawano dokomorowo streptozocynę w celu wywołania choroby. Część zwierząt otrzymywała krocynę w ilości 30 mg/kg masy ciała. Krocyna okazała się być skuteczna w zapobieganiu pojawiania się deficytów poznawczych, co uwidoczniło się w testach labiryntu Y (większa liczba prawidłowych wyborów i mniej błędów). Przeprowadzono także badanie kliniczne na grupie irańskich osób dorosłych w wieku 55 lat i więcej (22-tygodniowe badanie z podwójnie ślepą próbą, obejmujące równoległe grupy pacjentów z chorobą Alzheimera). Pacjenci zostali losowo podzieleni na grupy. Część z nich otrzymywała ekstrakt z Croccus sativus w ilości 30 mg/kg masy ciała na dzień, w dwóch dawkach podzielonych (rano i wieczorem). Pozostali zażywali donepezil (lek stosowany w terapii choroby Alzheimera) w dawce 10 mg/dzień (5 mg dwa razy dziennie). Do oceny skuteczności terapii ziołowej posłużono się testami: Skalą Oceny Choroby Alzheimera (podskala poznawcza) i Skalą Oceny Klinicznej Otępienia Sums of Boxes. W wynikach podkreślono, że surowiec zielarski był równie skuteczny jak donepezil w leczeniu łagodnej do umiarkowanej postaci choroby Alzheimera po okresie 22 tygodni. Ekstrakty z szafranu uprawnego potencjalnie mogą być wykorzystywane w leczeniu chorób neurodegeneracyjnych, ale wymagane są dalsze badania w tym zakresie.

Szafran może być wykorzystany w terapii osób z cukrzycą i zapobieganiu towarzyszącym chorobie uszkodzeniom układu krążenia. W jednym z doświadczeń analizowano immunomodulujące właściwości wodnego ekstraktu z szafranu uprawnego oraz jego wpływ na parametry biochemiczne krwi i stan naczyń krwionośnych u szczurów z cukrzycą indukowaną streptozocyną. Ekstrakt z rośliny wstrzykiwano zwierzętom przez 4 tygodnie, począwszy od 3 dnia od aplikacji antybiotyku. Po tym czasie pobrano krew i zbadano stan aorty brzusznej szczurów w celu wykrycia ekspresji cytokin zapalnych w obrębie układu krążenia. Szafran znacząco obniżył poziom glukozy, dialdehydu malonowego oraz tlenku azotu we krwi zwierząt. Wpłynął korzystnie na profil lipidowy szczurów (zmniejszenie poziomu całkowitych lipidów, trójglicerydów i cholesterolu). Jednocześnie ekstrakt szafranowy wywoływał efekt antyoksydacyjny (zwiększenie poziomu glutationu, katalazy i aktywności dysmutazy ponadtlenkowej). Stwierdzono korzystny wpływ rośliny na układ krążenia i zahamowanie aktywności cytokin prozapalnych w aorcie brzusznej zwierząt.

Podejrzewa się, że substancje czynne zawarte w szafranie wywierają korzystny wpływ na stan oczu i łagodzą przebieg wielu schorzeń oka: jaskry, zwyrodnienia plamki żółtej (skrót AMD), retinopatii cukrzycowej  czy barwnikowego zwyrodnienia siatkówki). Mechanizm rozwoju tych chorób jest złożony i wynika m.in. z nasilonych procesów oksydacyjnych oraz zapalnych w obrębie komórek nerwowych. Dowiedziono, że krocetyna zawarta w szafranie ma właściwości przeciwutleniające, przeciwzapalne i przeciwapoptotyczne oraz hamujące degradację neuronów.  Istnieje kilka badań klinicznych mających na celu ocenę skuteczności suplementacji szafranem na parametry związane ze wzrokiem u pacjentów ze stwierdzonym AMD. Zakresy dziennych dawek szafranu wykazujących pozytywny wpływ na narząd wzroku wynosiły  od 20 do 50 mg. Poprawa ostrości widzenia była widoczna już po krótkim okresie suplementacji (3 miesiące). W badaniu pacjentów z jaskrą (jaskra pierwotna otwartego kąta) miesięczne przyjmowanie szafranu w ilości 30 mg na dobę (wodny ekstrakt) jako uzupełnienie tymololu i dorzolamidu zredukowało podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe. Efekt był widoczny już po 3 tygodniach. Doustna suplementacja krocyną w ilości 15 mg dziennie poprawiła parametry: ostrość wzroku (BCVA) i centralną grubość plamki (CMT) u pacjentów z oporną na leczenie makulopatią cukrzycową (cukrzycowy obrzęk plamki). Dodatkowo stwierdzono obniżenie poziomu glukozy na czczo i spadek ilości hemoglobiny glikowanej HbA1c.

Przeprowadzone do tej pory badania potwierdzają zasadność suplementacji Croccus sativus w przypadkach łagodnej i umiarkowanej depresji. Pozytywny wpływ szafranu na stan chorych wynika z właściwości przeciwutleniających, przeciwzapalnych, neuroendokrynnych i neuroprotekcyjnych rośliny. Jednym z badań (6-tygodniowym, randomizowanym, podwójnie ślepym badaniu kontrolowanym placebo) objęto 40 dorosłych pacjentów ze stwierdzonymi zaburzeniami na tle psychicznym (wyjściowa ocena depresji w skali Hamiltona wynoszącą co najmniej 18). Pacjenci zostali losowo podzieleni na grupy. Część z nich otrzymywała kapsułkę z 30 mg ekstraktu ze znamion szafranu, część zaś placebo. Po 6 tygodniach osoby ponownie zostały poddane autodiagnozie, co wykazało poprawę stanu zdrowia w teście Hamiltona. Nie zaobserwowano wywoływania skutków ubocznych przez szafran. 

Szafran uprawny łagodzi dysfunkcje seksualne, co zostało potwierdzone kilkoma badaniami. W pewnym eksperymencie analizowano wpływ szafranu na zachowania seksualne samców myszy traktowanych substancjami przeciwdepresyjnymi, o których wiadomo że przyczyniają się do obniżenia libido i pojawienia problemów z erekcją. Część zwierząt otrzymywała dożołądkowo za pomocą sondy imipraminę (lek z grupy trójcyklicznych leków przeciwdepresyjnych TLPD) w ilości 10 mg/kg m.c., druga grupa zwierząt- 100 mg/kg m.c. wodnego ekstraktu z Crocus sativus. Trzecia grupa myszy była poddawana działaniu imipraminy oraz ekstraktu z szafranu w równych dawkach (100 mg/kg m.c.). Doświadczenie kontynuowano przez 30 dni. W tym czasie gromadzono dane: opóźnienie kopulacji (sekunda), częstotliwość kopulacji (na godzinę) i czas trwania kopulacji. Po miesiącu pobrano zwierzętom krew i badano w niej stężenie testosteronu. Dodatkowo jądra samców myszy zostały poddane ocenie histopatologicznej. Grupy zwierząt leczone imipraminą i otrzymujące ekstrakt z szafranu oraz myszy którym podawano jedynie ekstrakt z szafranu częściej podejmowały czynności kopulacyjne, a czas stosunku był wydłużony w porównaniu do grupy kontrolnej i grupy otrzymującej lek TLPD. Dodatkowo ekstrakt z Croccus sativus podniósł poziom testosteronu we krwi zwierząt.

Przeprowadzono randomizowane, podwójnie ślepe i kontrolowane placebo badanie kliniczne podczas którego oceniano wpływ miejscowej aplikacji żelu szafranowego na zaburzenia erekcji u mężczyzn chorych na cukrzycę w średnim wieku 59 lat. Pacjenci zostali podzieleni na dwie grupy. Część mężczyzn stosowała miejscowo żel na bazie skrobi z szafranem (zawartość 1%), natomiast druga grupa- placebo (żel na bazie skrobi). Żel w ilości odpowiadającej ziarnku grochu był wcierany w penisa pół godziny przed stosunkiem. Przed badaniem oraz 30 dni po rozpoczęciu badania mężczyźni udzielali odpowiedzi na pytania  15-punktowego Międzynarodowego Kwestionariusza Funkcji Erekcji dotyczące erekcji, pożądania,  orgazmu, satysfakcji ze współżycia i satysfakcji ogólnej. W wyniku analizy odpowiedzi ustalono, iż 1% żel szafranowy znacząco poprawił funkcje seksualne mężczyzn. W badaniu nie odnotowano żadnych skutków ubocznych. 

Stosowanie przyprawy, kosmetyków i suplementów z szafranem

Przykładowe przepisy z wykorzystaniem szafranu:

  • herbata szafranowa: ulubioną mieszankę herbat zalewamy wrzątkiem i dodajemy 2- 3 pręciki szafranu; całość zaparzamy około 15 minut i wypijamy świeżo sporządzony napar; herbata szafranowa sprzyja utracie masy ciała, działa również relaksująco i poprawia nastrój;
  • mleko szafranowe: 2- 4 pręciki szafranu zalewamy ciepłą wodą i namaczamy przez kilka minut; rozmiękczony surowiec roślinny zalewamy 250 ml gorącego mleka krowiego lub roślinnego i zostawiamy na 15 minut; całość wypijamy porcjami w ciągu dnia, z ostatnią dawką bezpośrednio przed snem; mleko szafranowe ma działanie odżywcze na organizm, działa również jako naturalny afrodyzjak; wśród praktyków ajurwedy jest podawane parom starającym się o potomstwo;
  • woda szafranowa do przemywania podrażnionych oczu: sporządza się przez zalanie surowca wodą destylowaną w proporcji: 1 gram szafranu na 100 ml wody;
  • nalewka szafranowa: 0,5 grama szafranu, laskę wanilii i skórkę z pomarańczy umieszczamy w szklanym naczyniu; surowce zalewamy litrem alkoholu 95% i odstawiamy na czas 2 tygodni; codziennie wstrząsamy; po upływie 14 dni nalewkę należy przefiltrować i połączyć ze szklanką miodu; ponownie odstawiamy na czas 14 dni; tradycyjnie nalewkę stosuje się do złagodzenia objawów PMS (zespołu napięcia przedmiesiączkowego) oraz jako środek relaksujący; 10 ml przed stosunkiem jako afrodyzjak;

Olejek eteryczny pozyskany z szafranu jest stosowany w aromaterapii. Posiada właściwości relaksujące, poprawiające nastrój oraz wspomagające w walce z bezsennością. Kilka kropli olejku szafranowego można dodać do wanny z ciepłą wodą. Kąpiel powinna trwać około 15 minut. Olejek po rozcieńczeniu w oleju bazowym (oliwie z oliwek, oleju z awokado itp.) może służyć do masażu. Może być również dodawany do kominków zapachowych w celu aromatyzacji pomieszczenia np. przed snem.

Ze względu na brak odpowiednich badań klinicznych nie zaleca się stosowania szafranu w suplementach diety przez kobiety ciężarne. Szafran może zwiększać ryzyko poronienia, co ustalono w badaniach na zwierzętach laboratoryjnych. Nie jest polecany dla kobiet karmiących ze względu na brak ustalonego bezpieczeństwa stosowania w tej grupie. 

Suplementacja szafranu nie powinna być prowadzona przez osoby z zaburzeniami krzepnięcia krwi i przyjmujących leki antyagregacyjne/ przeciwzakrzepowe. Surowiec roślinny zwiększa ryzyko krwawień.

Uważa się, że dzienne dawki szafranu nie przekraczające 1500 mg są bezpieczne dla człowieka. Duże ilości szafranu (powyżej 5 gram) mogą stać się przyczyną zatruć.

W terapii łagodnych postaci depresji stosuje się 20 - 30 mg ekstraktu z kwiatów Crocus sativus (słupek, płatki) w postaci suplementów diety (kapsułki, tabletki). W celu obniżenia ciśnienia tętniczego krwi można przyjmować 400 mg ekstraktu z szafranu na dobę przez 7 dni.

Suplementacja szafranu powinna zostać przerwana na co najmniej 14 dni przed planowanym zabiegiem chirurgicznym. Surowiec może wpływać depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy oraz zwiększać ryzyko krwawień.

Suplementacja szafranu nie jest wskazana dla osób cierpiących na chorobę afektywną dwubiegunową. Surowiec roślinny może wywoływać stany nadmiernego pobudzenia nerwowego.

Suplementy z szafranem a inne leki – na co zwrócić uwagę?

Szafran może nasilać działanie leków hamujących agregację płytek krwi. Należy zachować ostrożność podczas terapii lekami rozrzedzającymi krew. Donoszono o interakcji pomiędzy suplementem z szafranem, a lekiem przeciwzakrzepowym - rywaroksabanem. Szafran nasilał działanie antykoagulacyjne leku, powodując ostre krwawienie z nosa i z dziąseł u 64- letniego mężczyzny.

Szafran posiada właściwości hipotensyjne i może zwiększać skuteczność działania leków obniżających ciśnienie krwi.

Możliwe jest wystąpienie interakcji pomiędzy szafranem a lekami przeciwcukrzycowymi. Suplementy diety z surowcem ziołowym mogą nasilać spadek poziomu glukozy we krwi i prowadzić do wystąpienia hipoglikemii.

Ze względu na właściwości uspokajające szafran może wchodzić w interakcje z lekami przeciwdepresyjnymi i przeciwlękowymi powodując nadmierne uspokojenie i senność u pacjentów.

Istnieją doniesienia o tym, że szafran może spowalniać szybkość rozkładania kofeiny, nasilając tym samym jej działania niepożądane na organizm. 

Wykazano zwiększone ryzyko wystąpienia alergicznej reakcji krzyżowej pomiędzy szafranem i gatunkami roślin Lolium (życica), Olea (oliwka) i Salsola (solanka).

Czy stosowanie szafranu jest bezpieczne? Skutki uboczne i przedawkowanie

Szafran jest  uznawany za bezpieczny środek, często stosowany jako przyprawa lub barwnik w żywności. Działania niepożądane szafranu są rzadkie i obejmują najczęściej dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego: nudności, wymioty, bóle brzucha, zaparcia, suchość w ustach oraz brak łaknienia lub nadmierny apetyt. Spożycie preparatów zawierających Crocus sativus może stać się przyczyną wystąpienia reakcji alergicznych o charakterze miejscowym (nieżyt nosa, zaczerwienienie spojówek) i uogólnionym (świąd skory, astma oskrzelowa, wstrząs anafilaktyczny). Pozostałe działania niepożądane najczęściej pojawiające się po spożyciu szafranu to bóle głowy, stany lękowe, pobudzenie, bezsenność, kołatanie serca, nadmierna potliwość i zatrzymanie moczu.

Za dawkę śmiertelną szafranu u człowieka uznaje się ilość około 20g surowca.

Suplementy i wyroby medyczne zawierające szafran

Kosmetyki zawierające szafran

Działanie

  • immunostymulujące (zwiększa odporność)
  • łagodzi napięcie przedmiesiączkowe (PMS)
  • łagodzi objawy choroby Alzheimera
  • moczopędne (diuretyczne) (zwiększa objętość wydalanego moczu)
  • nootropowe (prokognitywne)
  • kardioprotekcyjne (chroni komórki mieśnia sercowego)
  • przeciwcukrzycowe (hipoglikemizujące; zmniejsza stężenie glukozy we krwi)
  • przeciwdepresyjne (antydepresyjne, tymoleptyczne)
  • wspomaga leczenie zwyrodnienia plamki żółtej (AMD)
  • przeciwkaszlowe
  • przeciwlękowe (anksjolityczne)
  • przeciwutleniające (antyoksydacyjne)
  • przeciwzapalne
  • spazmolityczne (rozkurcza i zmniejsza napięcie mięśni gładkich)
  • uspokajające
  • wspomaga trawienie tłuszczów, białek i cukrów
  • zwiększa łaknienie (apetyt)
  • przeciwdrgawkowe
  • immunomodulujące
  • immunostymulujące
  • przeciwnowotworowe
  • zwiększa libido
  • ułatwia trawienie
  • przeciwbólowe
  • hormonalne
  • antynocyceptywne
  • hipolipemiczne
  • afrodyzjak

Postacie i formy

  • kapsułka
  • krem
  • nalewka
  • napar
  • olej
  • olejek eteryczny
  • susz
  • szampony i odżywki do włosów
  • tabletka
  • wyciąg
  • żel na błony śluzowe
  • żel na skórę

Substancje aktywne

  • beta-karoten
  • ryboflawina
  • tiamina
  • monoterpeny
  • kwercetyna
  • flawonoidy
  • olejki eteryczne
  • antocyjany
  • pektyny
  • śluzy
  • karotenoidy
  • karoten
  • ksantofile
  • witaminy z grupy B
  • safranal
  • pikrokrocyna
  • aldehydy monoterpenowe
  • krocyna
  • krocetyna
  • krokusatyny
  • izoforony
  • zeaksantyna
  • hydroksysafranol
  • kwas heksadekanowy
  • kwas oktadekadienowy

Surowiec

  • kwiat
  • znamię słupka
Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.