Recepta farmaceutyczna – kiedy farmaceuta może wypisać receptę?
Krzysztof Słomiak

Recepta farmaceutyczna – kiedy farmaceuta może wypisać receptę?

Zapisy Prawa Farmaceutycznego opisują jedno z najbardziej niedocenianych, a jednocześnie niewykorzystywanych uprawnień jakie przysługują farmaceucie posiadającemu Prawo Wykonywania Zawodu. Chodzi o wydanie bez recepty lekarskiej produktu leczniczego zastrzeżonego do wydawania na receptę. Sytuacja ta jest wyjątkowa, podyktowana potrzebą ratowania zdrowia lub życia pacjenta oraz dodatkowo obwarowana wymaganiami, które należy spełnić i o których należy bezwzględnie pamiętać. Farmaceuci wystawiający recepty mają między innymi obowiązek prowadzenia rejestru wystawionych recept.

Kiedy farmaceuta może sam wypisać receptę?

Wyjątkowa sytuacja związana z epidemią COVID-19 wywołała wiele zmian prawnych, które z kolei skutkują zmianami uprawnień różnych grup zawodowych. Powstało wiele różnych ograniczeń, które zmieniają się w czasie. Pacjenci ograniczyli zwykłe, kontrolne wizyty lekarskie, a czasami nawet zaprzestali chodzenia do lekarza. W celu łagodzenia skutków epidemii rząd nadał farmaceutom uprawnienia, o które samorząd zawodowy walczył przez lata. Chodzi o rozszerzenie możliwości wystawiania recept na produkty zastrzeżonych do wydawania na receptę.

Do tej pory farmaceuci mogli wystawiać jedynie receptę farmaceutyczną w sytuacji nagłego zagrożenia życia lub zdrowia pacjenta. Uprawnienia te rozszerzono oraz dodano nowe możliwości wystawiania recept pro auctore (dla siebie) i pro familiae (dla członków swojej rodziny). Sytuacja ta jest wyjątkowa, podyktowana potrzebą ratowania całego systemu opieki zdrowotnej. Należy jednak pamiętać o dodatkowych wymogach, które trzeba bezwzględnie spełnić.

Od 15. maja została udostępniona dla farmaceutów strona internetowa gabinet.gov.pl, która służy do wystawiania recept pro auctore i pro familiae. Do aplikacji można zalogować się wykorzystując swój Profil Zaufany. Pozwala ona farmaceucie w pełni wykorzystać funkcjonalności e-recepty.

Jak zmienią się uprawnienia farmaceutów?

Farmaceuci wystawiający recepty mają obowiązek prowadzić rejestr wystawionych recept (art. 96 ust. 4b).

Farmaceuta wystawiający recepty dla osób, o których mowa w art. 95b ust. 3 prowadzi wykaz tych recept zawierający:

  1. Numer kolejny wpisu.
  2. Datę wystawienia recepty.
  3. Numer PESEL pacjenta, jeżeli został nadany, w przypadku noworodka – numer PESEL matki, a w razie braku numeru PESEL – rodzaj, serię i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość.
  4. Rozpoznanie choroby, problemu zdrowotnego lub urazu.
  5. Międzynarodową lub własną nazwę produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego albo rodzajową lub handlową nazwę wyrobu medycznego.
  6. Postać, w jakiej produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny ma być wydany, jeżeli występuje w obrocie w więcej niż jednej postaci.
  7. Dawkę produktu leczniczego lub środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, jeżeli występuje w obrocie w więcej niż jednej dawce.
  8. Ilość produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobu medycznego, a w przypadku produktu leczniczego recepturowego – nazwę i ilość surowców farmaceutycznych, które mają być użyte do jego sporządzenia.
  9. Sposób dawkowania.

Wykaz taki można prowadzić w dowolnej formie (papierowej lub elektronicznej). Ważne, żeby zawierał wszystkie wskazane w ustawie dane.

Polecane dla Ciebie

Ile leków może przepisać farmaceuta?

Ilości leku, które można przepisać farmaceuta na recepcie uległy zmianie i zostały zrównane z uprawnieniami pielęgniarek i położnych. Wynikają one z art. 96a ust. 4 i 5 Ustawy Prawo Farmaceutyczne.

Możemy więc wypisać receptę:

  • w tradycyjnej formie papierowej na 120 dni kuracji wynikającej ze sposobu dawkowania,
  • w formie elektronicznej na 180 dni kuracji wynikającej ze sposobu dawkowania,
  • na środek antykoncepcyjny w ramach kontynuacji zlecenia lekarskiego na 60 dni.

W przypadku preparatów antykoncepcyjnych, wypisanie ich może być odbyć się w ramach kontynuacji zlecenia lekarskiego, co faktycznie sprowadza się do wglądu w kartę pacjenta lub wyraźne polecenie lekarza, do których farmaceuta faktycznie dostępu nie ma. W takim przypadku, gdy nie mamy zlecenia kontynuacji leczenia, należy postępować w oparciu o art. 96 ust. 3 Ustawy Prawo Farmaceutyczne i wydać jedno, najmniejsze opakowanie leku, tylko i wyłącznie, jeżeli występuję sytuacja nagłego zagrożenia życia pacjenta.

Farmaceuci nie powinni bać się wystawiania recept. Zalecana jest jednak duża uwaga i ostrożność, należy pamiętać o wszystkich obwarowaniach prawnych, które jej dotyczą. Podstawową zasadą służby zdrowia jest ratowanie chorych w potrzebie, jeśli zagrożone jest zdrowie lub życie pacjenta i nie ma on dostępu do lekarza, to recepty wystawiane przez farmaceutów stworzone są właśnie do takich sytuacji.

Utworzono na podstawie: Ustawa Prawo Farmaceutyczne z dnia 6 września 2001 r. (Dz.U. 2001 Nr 126 poz. 1381 z późn. zm.).

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zdrowe Mikołajki. Pomysły na prezent

    6 grudnia – ten dzień oznacza przede wszystkim prezenty, które wszyscy uwielbiają. Jedni lubią dawać, inny dostawać, ale najważniejsza jest w tym dniu radość obu stron. W końcu serotonina, która wydziela się w chwilach szczęścia, jest również wspaniałym prezentem. Postanowiliśmy z tej okazji zrobić przegląd asortymentu aptecznego. Co wybrać, żeby połączyć zdrowie z radością dawania i dostawania prezentów?

  • Świąteczne przejedzenie. Jak radzić sobie ze wzdęciami?

    W Święta Bożego Narodzenia jemy dużo – to fakt. Faktem jest też to, że przejedzeniu towarzyszą nieprzyjemne dolegliwości, takie jak ból brzucha, uczucie pełności w jamie brzusznej, gazy. Czym tak naprawdę są wzdęcia i jak radzić sobie z przejedzeniem?

  • 5 zdrowych postanowień na Nowy Rok. Co warto zmienić?

    Istnieje kilka sfer życia, które warto uporządkować niezależnie od pory. Powoli, małymi krokami, ale zdecydowanie i sukcesywnie.  Oto kilka postanowień noworocznych – wystarczy wybrać jedno, a wiele dobrego zrobimy dla siebie i czasami też dla naszych najbliższych.

  • ABC biegania. Od czego zacząć przygodę z bieganiem?

    Bieganie wyszczupla sylwetkę, wzmacnia mięśnie, pozwala na trening w zasadzie w każdych warunkach i okolicznościach. Można biegać zarówno na siłowni (na bieżni), jak i pod gołym niebem. Na początku bieganie wymaga chwili przygotowania i dostosowania swojego organizmu do nowych warunków, jednak w miarę zdobywania doświadczenia i wiedzy staje się codziennym nawykiem. Od czego zacząć, aby nie zrobić sobie krzywdy?

  • Dlaczego warto biegać? Korzyści wynikające z treningów biegowych

    Do zalet biegania, poprawiających nasze zdrowie i możliwości fizyczne, chyba nie trzeba nikogo przekonywać. Regularnie wykonywana aktywność fizyczna przyczynia się do poprawy parametrów krwi, obniżenia odkładającego się w naczyniach cholesterolu, uregulowania glikemii i uwrażliwienia tkanek na insulinę. Zapobiega to rozwijaniu się chorób, takich jak cukrzyca, miażdżyca tętnic, choroby serca i układu krążenia. Jeśli należysz do osób, które bardziej niż zasadę „lepiej zapobiegać niż leczyć” cenią efektywność w pracy – tutaj również bieganie może okazać się czynnikiem wpływającym na Twoje lepsze wyniki. Dlaczego warto uwzględnić biegową terapię antystresową w naszym planie dnia?

  • Leki na uspokojenie bez recepty – co zawierają i czy są skuteczne?

    Żyjemy we względnie dynamicznych czasach. Szybkość zmian odbija się na sferze emocjonalnej człowieka. Statystyki mówią, że co druga osoba, odczuwa częste napady złości, stresu lub agresji w ciągu dnia. W aptekach istnieją leki bez recepty, które mają wykazywać działanie uspokajające. Najczęściej są to preparaty ziołowe. Środki te ze względu na zawartość substancji czynnych wykorzystuje się w lecznictwie. Co najczęściej znajduje się w składzie leków uspokajających bez recepty? Jaka jest skuteczność ziołowych środków na uspokojenie? 

  • Drapanie w gardle – co oznacza? Przyczyny i domowe sposoby

    Drapanie, swędzenie lub gryzienie w gardle – to zwykle objawy infekcji górnych dróg oddechowych. Te nieprzyjemne odczucia, które towarzyszą chorobom zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, można złagodzić za pomocą preparatów na gardło dostępnych w aptece, a także dzięki domowym sposobom. W jaki sposób? Podpowiadamy.

  • Szczepionki na grypę 2022/2023 – co warto o nich wiedzieć?

    W sezonie 2022/2023 będą dostępne cztery szczepionki przeciw grypie. Badanie kwalifikujące pacjenta do szczepienia prowadzi lekarz, niemniej sam zastrzyk może zrobić także inny przedstawiciel środowiska medycznego, np. farmaceuta czy diagnosta laboratoryjny. Od momentu wybuchu pandemii COVID-19 powstało wiele dodatkowych pytań związanych ze szczepieniem na koronawirusa w połączeniu ze szczepionką przeciwko grypie. Kto powinien się zaszczepić? Ile będzie kosztować szczepionka? Kto będzie mógł zaszczepić się bezpłatnie? Gdzie kupić szczepionkę przeciw grypie i jak ją przechowywać?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij