
Ektropion - co powinniśmy o nim wiedzieć?
Wyróżniamy cztery rodzaje ektropionu: inwolucyjne (związane z podeszłym wiekiem), bliznowate, porażenne i mechaniczne.
Inwolucyjne odwinięcie powieki, dotyczy powieki dolnej u starszych ludzi. Powoduje łzawienie, a w przypadkach długotrwających przewlekłe zapalenie spojówki tarczkowej, która grubieje i rogowacieje.
Do głównych przyczyn inwolucyjnego odwinięcia powieki należy wymienić:
- Poziome zwiotczenie powieki charakteryzuje się tym, że powieka odciągnięta od powierzchni gałki ocznej w jej centralnej części po puszczeniu nie wraca do pierwotnego stanu przed pierwszym mrugnięciem
- Zwiotczenie ścięgna kąta przyśrodkowego
- Zwiotczenie kąta bocznego – charakterystyczne jest zaokrąglenie kształtu kąta bocznego szpary powiekowej
- Oderwanie mięśni powieki dolnej – rzadka przyczyna
Bliznowate odwinięcie powieki jest spowodowane przez blizny lub obkurczanie się skóry oraz tkanek położonych głębiej. Otwarcie ust powoduje nasilenie odwinięcia powieki. W zależności od przyczyny obie powieki mogą być objęte procesem chorobowym, a zmiana może być ograniczona lub rozległa np. z powodu oparzenia, zapalenia skóry, rybia łuska.
Mechaniczne odwinięcie powieki jest spowodowane przez guzy brzegu powieki lub okolicy, które mechanicznie odwijają powiekę. Leczenie polega na usunięciu zmiany, jeżeli to możliwe oraz skorygowanie znacznego poziomego zwiotczenia powieki.
Porażenny ektropion jest spowodowany porażeniem nerwu twarzowego po tej stronie, któremu towarzyszą retrakcja powieki górnej i dolnej oraz opadnięcie łuku brwiowego, ten ostatni objaw może powodować zwężenie szpary powiekowej.
Najczęstszymi powikłaniami są :
- Keratopatia ekspozycyjna będąca wynikiem niedomykalności szpary powiekowej
- Łzawienie spowodowane przemieszczeniem się punktu łzowego powieki dolnej, niewydolności mechanizmu pompy łzowej oraz zwiększoną produkcją łez w następstwie odsłonięcia rogówki.
Leczenie zachowawcze porażennego odwinięcia powieki polega :
- Nawilżaniu preparatami sztucznych łez w ciągu dnia oraz zakładanie maści na noc
- Iniekcje z toksyny botulinowej podawanej do mięśnia dźwigacza powieki górnej w celu uzyskania czasowego opadnięcia powieki.
- Czasowe zeszycie szpary powiekowej, polegające na zeszyciu powieki górnej i dolnej w bocznej części.
Leczenie chirurgiczne powinno być rozważone w przypadkach, w których doszło do nieodwracalnego uszkodzenia nerwu twarzowego lub w przypadku nieustępowania objawów w porażeniu Bella. Wybór metody leczenia zależy od etiologii oraz lokalizacji najbardziej nasilonych zmian, na ogół stosuje się wycięcie części powieki w kształcie klina lub korekcję ścięgna kąta bocznego, co umożliwia osiągnięcie większego efektu. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym. Znieczulenie podawane jest do oka i wokół niego. Bezpośrednio po zabiegu powieka może być bolesna i napięta. Po zabiegu u niemal wszystkich pacjentów występują różnego rodzaju zasinienia i obrzęki, zwłaszcza w obrębie dolnych powiek. Ustępują one najczęściej po 7-10 dniach, a zanikają całkowicie po 2 tygodniach. Szwy zdejmowane są w przeciągu 5-7 dni po operacji. Zasinienie ustępuje stopniowo, stając się mało widoczne w ciągu pierwszych 7-10 dni po zabiegu, a znika całkowicie po upływie ok. 2 tygodni.