Typowe objawy zapalenia migdałków

Zapalenie migdałków najczęściej dotyczy dzieci w wieku przedszkolnym i młodzieży.

Typowe objawy zapalenia migdałków

• Zaczerwienienie, obrzęk migdałków
• Biały lub żółty nalot na migdałkach
• Ból gardła
• Trudności w połykaniu, bolesność
• Gorączka, chociaż w infekcji wirusowej jest ona niewielka lub temperatura ciała jest prawidłowa
• Powiększone węzły chłonne szyjne
• Szorstki, gardłowy głos
• Nieświeży oddech
• Bóle brzucha, wymioty, biegunka zwłaszcza u młodszych dzieci
• Ból głowy

U małych dzieci najczęstsze objawy to:

• Ślinienie ze względu na trudne lub bolesne połykanie
• Odmowa jedzenia

Czynniki ryzyka wystąpienia anginy

• Młody wiek. Zapalenie migdałków najczęściej występuje u dzieci. Do 5 r.ż najczęściej jest spowodowana przez wirusy, natomiast u dzieci starszych (5-15 r.ż) przez bakterie.
• Częsta ekspozycja na infekcje. Dzieci w wieku szkolnym są w ścisłym kontakcie z rówieśnikami i często narażone są na działanie wirusów i bakterii, które mogą powodować zapalenie migdałków.
• Seks oralny – infekcja N.gonorhoeae
• Upośledzenie odporności

Rozpoznanie

Rozpoznanie ustala się na podstawie skarg podawanych przez chorego, takich jak ból, podrażnienie lub drapanie w gardle oraz zmian stwierdzanych w badaniu wziernikowym. Inne objawy towarzyszące to katar, kaszel, chrypka, gorączka, wymioty, bóle brzucha. Objawy zakażenia wirusowego zaczynają ustępować samoistnie po 3-4 dniach i u większości chorych znikają w ciągu tygodnia. Objawy zakażenia spowodowanego przez S. pyogenes zwykle trwają 8-10 dni. Ważne są również badania mikrobiologiczne:

Posiew wymazu z gardła i migdałków – gdzie pobiera się próbkę na sterylny gazik z tylnej ściany gardła.Istnieją „szybkie” testy, dzięki którym można otrzymać wynik w ciągu kilku minut.Dodatni wynik potwierdza zakażenie, ujemny – wyklucza zakażenie u dorosłego chorego ( u dziecka wymaga potwierdzenia posiewem wymazu z gardła.

Odpowiednie leczenie anginy zależy od przyczyny, dlatego ważnym jest postawienie szybkiej i trafnej diagnozy. Leczenie operacyjne polegające na usunięciu migdałków, jest zwykle wykonywane wtedy, gdy angina bakteryjna często nawraca, nie reaguje na leczenie lub powoduje poważne powikłania.

Strategia leczenia zachowawczego obejmuje:

• Odpoczynek. Sen szybko regeneruje organizm.
• Odpowiednia ilość płynów. Podaż płynów w trakcie infekcji jest niezmiernie ważna dla zapewnienia odpowiedniej wilgotności śluzówek oraz zapobiega odwodnieniu.
• Płukanie gardła wodą morską, pastylki do ssania zawierające lidokainę, salicylan choliny w celu złagodzenia bólu gardła
• Nawilżanie powietrza. Nawilżacz powietrza, wyeliminuje suche powietrze, które może dodatkowo podrażniać gardło.
• Unikanieczynników drażniących takich jak dym papierosowy
• Obniżanie gorączki.Najczęściej stosuje się ibuprofen lub paracetamol.

W przypadku anginy spowodowanej przez bakterie, wskazane jest leczenie antybiotykiem.  Lekiem z wyboru jest penicylina fenoksymetylowa przyjmowana doustnie przez 10 dni. W przypadku uczulenia na penicylinę, stosuje się cefalosporyny I generacji, makrolidy

Powikłania

• Powikłania ropne – ropień okołogardłowy, ropne zapalenie węzłów chłonnych, zapalenie ucha środkowego czy zatok przynosowych
• Późne powikłania immunologiczne – gorączka reumatyczna, ostre kłębuszkowe zapalenie nerek
• Inne: zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych

Chirurgia

Chirurgiczne usuwanie migdałków (tzw. tonsillektomia) należy do najczęściej wykonywanych zabiegów u dzieci, mimo sprzecznych wyników badań określających jego skuteczność. W nawracającym zapaleniu gardła i migdałków (3-6 infekcji w roku) skuteczność jest bardzo wysoka. Wskazaniami do usunięcia migdałków są:

• 7 epizodów zakażenia w ostatnim roku,
• 5 rocznie w ciągu ostatnich 2 lat,
• 3 rocznie w ciągu ostatnich 3 lat

oraz co najmniej jeden z następujących kryteriów:

• wzrost ciepłoty ciała >38C,
• powiększone lub tkliwe węzły chłonne szyjne,
• nalot włóknikowy w kryptach migdałków podniebiennych,
• potwierdzenie zakażenia S. pyogenes w badaniu mikrobiologicznym,
• zastosowana antybiotykoterapia w przypadku potwierdzonego lub podejrzewanego zakażenia paciorkowcowego.

Tonsillektomia może być również przeprowadzona w przypadku powikłań takich jak:

• Obturacyjny bezdech senny
• Trudności w oddychaniu
• Trudności w przełykaniu pokarmów
• Ropień, który nie reaguje na leczenie antybiotykiem