Entakapon, Entacaponum - Zastosowanie, działanie, opis

Podstawowe informacje o entakaponie

Rok wprowadzenia na rynek
1998
Substancje aktywne
entakapon
Działanie entakaponu
łagodzi objawy choroby Parkinsona, przeciwparkinsonowskie
Postacie entakaponu
tabletki powlekane
Układy narządowe
układ nerwowy i narządy zmysłów
Specjalności medyczne
Geriatria, Medycyna rodzinna, Neurologia
Rys historyczny entakaponu

Entakapon został wprowadzony na rynek farmaceutyczny w 1998 roku przez podmiot odpowiedzialny NOVARTIS EUROPHARM LTD. Substancja jest selektywnym, odwracalnym inhibitorem katecholo-O-metylotransferazy (COMT) i znalazła zastosowanie w leczeniu choroby Parkinsona. Związek podawany jest w skojarzeniu z produktami leczniczymi zawierającymi lewodopę, prekursora dopaminy, której brak w ustroju uważa się za główną przyczynę choroby Parkinsona. Entakapon wydłuża jej działanie i zapobiega szybkiemu rozpadowi z udziałem COMT. 

Wzór sumaryczny entakaponu

C14H15N3O5

Spis treści

Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające entakapon

Wskazania do stosowania entakaponu

Entakapon jest wskazany w leczeniu Parkinsona u dorosłych pacjentów jako środek wspomagający w skojarzeniu z lewodopą i benserazydem lub lewodopą i karbidopą, w przypadku braku opanowania objawów choroby z zastosowaniem wyżej wymienionych połączeń leków. 

Dawkowanie entakaponu

Entakapon podaje się doustnie, razem z każdą dawką lewodopy w połączeniu z benserazydem lub karbidopą. Substancję przyjmuje się razem z jedzeniem lub niezależnie od posiłków. W pierwszych tygodniach leczenia często niezbędna jest modyfikacja dawek lewodopy, w celu uniknięcia działań niepożądanych wynikających z nasilenia działania dopaminergicznego i jej przedłużonego działania (dyskinezy, nudności, wymioty).

Dawka stosowana w leczeniu zależna jest od postępu choroby oraz nasilenia jej objawów, chorób towarzyszących (niewydolność nerek). Substancja jest przeciwskazana w przypadku zaburzeń czynności wątroby.

Dawki zwykle stosowane (dobowe) u osób dorosłych: 1000-2000 mg.

Przeciwskazania do stosowania entakaponu

Przeciwskazaniami do stosowania entakaponu są nadwrażliwość na substancję czynną, zaburzenia czynności wątroby, guz chromochłonny, jednoczesna kuracja inhibitorami monoaminooksydazy (między innymi fenelzyna, tranylcypromina), rabdomioliza oraz złośliwy zespół neuroleptyczny (NMS) w wywiadzie.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania entakaponu

U pacjentów chorych na Parkinsona entakapon może predysponować do wystąpienia złośliwego zespołu neuroleptycznego z towarzyszącym rozpadem mięśni poprzecznie prążkowanych oraz hipertermią. Objawia się on z reguły sztywnością, skurczami oraz drżeniem mięśni, pobudzeniem, splątaniem lub śpiączką, przyspieszoną akcją serca, zmiennym ciśnieniem krwi. Obserwuje się także zwiększoną aktywność kinazy kreatynowej. Złośliwy zespól neuroleptyczny występuje głównie po nagłym zmniejszeniu dawki lub odstawieniu leku a także innych produktów leczniczych wpływających na poziom dopaminy w ustroju. Dlatego też, zmniejszanie dawki entakaponu powinno następować stopniowo, z uwagi na możliwość wystąpienia powyższych objawów.

W przypadku terapii entakaponem należy zachować szczególną ostrożność w przypadku osób z towarzyszącą chorobą niedokrwienną serca.

Entakapon może nasilać działanie leków zawierających grupę katecholową. Należy stosować substancję ostrożnie z lekami metabolizowanymi przez katecholo-O-metylotransferazę (COMT), na przykład rymiterolem, izoprenaliną, adrenaliną, noradrenaliną, dopaminą oraz dobutaminą.

Substancja jest stosowana jedynie w skojarzeniu z lewodopą. Entakapon zwiększa dostępność biologiczną lewodopy, mogą pojawić się zatem częściej objawy niepożądane związane z podawaniem skojarzonym powyższych związków: niepożądane działanie dopaminergiczne, nasilenie niedociśnienia ortostatycznego, senność oraz przypadki nagłego zaśnięcia. Należy zachować szczególną ostrożność w przypadku kierowców oraz osób przyjmujących leki mogące powodować hipotonię ortostatyczną.

Należy kontrolować masę ciała, szczególnie u pacjentów, u których występuje uporczywa biegunka. Nadmierne działanie przeczyszczające może być objawem zapalenia jelita grubego i konieczności przerwania leczenia. U osób z postępującą anoreksją, nagłym i szybkim spadkiem masy ciała należy przeprowadzić stosowne badania, w tym ocenę czynności wątroby.

U osób stosujących entakapon w skojarzeniu z lewodopą może dojść do zaburzeń behawioralnych w tym zwiększonej skłonności do hazardu, zwiększenia libido oraz aktywności seksualnej, nadmiernego wydawania pieniędzy, napadowego objadania się. Należy kontrolować pacjenta pod kątem występowania powyższych zachowań i w razie potrzeby, dokonać analizy leczenia.

Przeciwwskazania entakaponu do łączenia z innymi substancjami czynnymi

Entakapon nie powinien być stosowany łącznie z nieselektywnymi  inhibitorami monoaminooksydazy (MAO-A oraz MAO-B), na przykład fenelzyną, tranylcyprominą. Przeciwskazaniem do stosowania substancji jest również jednoczesne podawanie selektywnego inhibitora MAO-A z selektywnym inhibitorem MAO-B.

Interakcje entakaponu z innymi substancjami czynnymi

Stosowanie powyższych substancji jednocześnie z entakaponem zwiększa ryzyko wystąpienia arytmii.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Apomorfina (Apomorphine) agoniści receptorów dopaminowych
Pseudoefedryna (Pseudoephedrine) agoniści receptorów alfa- i beta-adrenergicznych
Efedryna (Ephedrine) agoniści receptorów alfa- i beta-adrenergicznych
W czasie jednoczesnego stosowania powyższych leków z entakaponem pacjent może doświadczać nadmiernego uspokojenia, wzmożoną senność, zawroty głowy, problemy z koncentracją i wykonywaniem zamierzonych ruchów.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Difenhydramina (Diphenhydramine) antagoniści receptorów histaminowych H1 z działaniem ośrodkowym
Maprotylina (Maprotiline) substancje przeciwdepresyjne o innym mechanizmie działania
Rotygotyna (Rotigotine) agoniści receptorów dopaminowych
Tapentadol (Tapentadol) agoniści receptora opioidowego
Topiramat (Topiramate) inne leki przeciwpadaczkowe
Tramadol agoniści receptora opioidowego
Zaleplon (Zaleplon) niebenzodiazepinowe leki nasenne
Zolpidem (Zolpidem) niebenzodiazepinowe leki nasenne
Zonisamid (Zonisamide) inne leki przeciwpadaczkowe
Haloperidol (Haloperidol) neuroleptyki klasyczne - pochodne butyrofenonu
Łączne stosowanie może być przyczyną nasilenia działania entakaponu i wystąpienia objawów niepożądanych leku.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Ampicylina (Ampicillin) penicyliny wrażliwe na beta-laktamazę
Detreomycyna (Chloramfenikol) (Chloramphenicol) antybiotyki - INNE
Erytromycyna (Erythromycin) antybiotyki makrolidowe - makrolidy
Ryfampicyna (Rifampicin (rifampin)) antybiotyki - INNE
Entakapon może nasilać działanie przeciwzakrzepowe warfaryny, co zwiększa ryzyko krwawień, powstawania siniaków i wydłużenia czasu krzepnięcia krwi.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Warfaryna (Warfarin) leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K
Entakapon w przewodzie pokarmowym może tworzyć związki chelatowe z żelazem. Należy zachować 2-3 godzinny odstęp w przypadku podawania powyższych leków.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Glukonian żelaza (Ferrous gluconate) związki żelaza
Siarczan żelaza (Ferrous sulfate) środki stosowane w niedokrwistościach

Interakcje entakaponu z pożywieniem

Brak danych na temat interakcji entakaponu z żywnością.

Interakcje entakaponu z alkoholem

Brak danych na temat interakcji entakaponu z alkoholem.

Wpływ entakaponu na prowadzenie pojazdów

Entakapon w połączeniu z lewodopą może w znaczny sposób wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów oraz obsługiwania maszyn będących w ruchu. Może prowadzić do zawrotów głowy oraz objawów hipotonii ortostatycznej. Należy zachować ostrożność podczas wykonywania powyższych czynności w trakcie terapii wymienionymi substancjami.

Wpływ entakaponu na ciążę

Brak danych na temat wpływu entakaponu na ciążę u ludzi. W badaniach na zwierzętach nie wykazano działania teratogennego oraz toksycznego wpływu na płód, również w dawkach przekraczających zalecane. Nie zaleca się stosowania substancji u kobiet w ciąży.

Wpływ entakaponu na laktację

Nie zaleca się karmienia piersią w trakcie przyjmowania entakaponu ze względu na brak danych w zakresie przenikania substancji do mleka ludzkiego i wpływu na karmione piersią niemowlęta. W badaniach na zwierzętach wykazano, że entakapon przenika do mleka samic karmiących. 

Wpływ entakaponu na płodność

Nie badano wpływu entakaponu na płodność u ludzi. W badaniach na królikach, substancja podawana w dawce powodującej osiągnięcie stężeń terapeutycznych u człowieka powodowała zmniejszenie masy płodów i opóźnienie rozwoju kości.

Skutki uboczne

zmiany w zabarwieniu moczu
nudności
dyskineza
biegunka
dystonia
koszmary senne
omamy
zaparcie
suchość w jamie ustnej
splątanie
wymioty
zawroty głowy
zmęczenie
hiperkineza
nadmierne pocenie się
Nasilenie choroby Parkinsona
bezsenność
ból brzucha
Dławica piersiowa
upadki
zawał serca
wysypka rumieniowa
wysypka grudkowo-plamkowa
nieprawidłowe wyniki testów wątrobowych
pobudzenie
pokrzywka
zmniejszenie masy ciała
Anoreksja
polekowe zapalenie wątroby
zapalenie okrężnicy
odbarwienie skóry
odbarwienie paznokci
odbarwienie włosów

Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)

Bardzo często
(≥1/10)
Często
(≥1/100 do <1/10)
Niezbyt często
(≥1/1000 do <1/100)
Rzadko
(≥1/10 000 do < 1/1000)
Bardzo rzadko
(<1/10 000)
Częstość nieznana
Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych

Objawy przedawkowania entakaponu

W badaniach klinicznych zaobserwowano pojedyncze przypadki przedawkowania leku. Do objawów przedawkowania entakaponu zalicza się splątanie, senność, hipotonię, odbarwienie skóry oraz pokrzywkę.

Mechanizm działania entakaponu

Entakapon jest odwracalnym, wybiórczym inhibitorem katecholo-O-metylotransferazy (COMT), enzymu biorącego udział w metabolizmie lewodopy, prekursora dopaminy. Uważa się, że deficyt dopaminy jest ściśle powiązany z patogenezą choroby Parkinsona. Entakapon działa głównie obwodowo i jest przeznaczony do stosowania w skojarzeniu z lewodopą oraz benserazydem lub karbidopą. Poprzez inhibicję COMT wydłuża czas trwania działania lewodopy w tkance mózgowej, zapobiega jej szybkiemu metabolizmowi i zwiększa efektywność terapii choroby Parkinsona. Zapobiega fluktuacjom ruchowym, czyli wydłużeniem odpowiedzi na leki w przyjmowanych wcześniej dawkach, które wynikają z postępu choroby i  charakteryzują się występowaniem objawów trudnych do opanowania, charakterystycznych dla choroby Parkinsona, mimo przyjmowania leków.

Wchłanianie entakaponu

Entakapon jest szybko wchłaniany z przewodu pokarmowego i osiąga maksymalne stężenie w osoczu około godziny po przyjęciu. Substancja podlega w znacznej mierze efektowi pierwszego przejścia, co wpływa na jej stosunkowo niską biodostępność rzędu 35%. Nie stwierdzono aby pokarm miał wpływ na wchłanianie entakaponu.

Dystrybucja entakaponu

Po wchłonięciu, entakapon wiąże się w znacznym stopniu z białkami osocza, głównie z albuminami, a następnie ulega dystrybucji do tkanek obwodowych. Objętość dystrybucji leku w stanie stacjonarnym wynosi 20 litrów.

Entakapon przyjęty w dawkach terapeutycznych nie wypiera z połączeń z białkami osocza innych substancji.

Metabolizm entakaponu

Entakapon jest metabolizowany na drodze izomeryzacji do formy cis, następnie powstały izomer oraz forma niezmieniona podlegają procesowi glukuronidacji w wątrobie, przy udziale UDP-glukuronylotransferazy.

Wydalanie entakaponu

Entakapon jest eliminowany z ustroju w przeważającej części w postaci metabolitów. W 80-90% jest wydalany z kałem, około 10-20% dawki jest eliminowane wraz z moczem na drodze metabolizmu nerkowego. W moczu w 95 % jest wydalany w postaci związanej z kwasem glukuronowym, w śladowych ilościach w postaci niezmienionej.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij