Witamina B12 (Cyjanokobalamina), Cyanocobalaminum - Zastosowanie, działanie, opis

Podstawowe informacje o witaminie b12 (cyjanokobalaminie)

Rok wprowadzenia na rynek
1955
Substancje aktywne
cyjanokobalamina
Działanie witaminy b12 (cyjanokobalaminy)
uzupełnia niedobór witaminy B12 (cyjanokobalaminy)
Postacie witaminy b12 (cyjanokobalaminy)
kapsułki twarde, roztwór do wstrzykiwań, tabletki drażowane, tabletki powlekane
Układy narządowe
układ krwiotwórczy i krew, układ nerwowy i narządy zmysłów
Specjalności medyczne
Diabetologia, Hematologia, Medycyna rodzinna, Neurologia, Neurologia dziecięca
Rys historyczny witaminy b12 (cyjanokobalaminy)

Witamina B12 została wprowadzona na rynek w 1955 roku.

Wzór sumaryczny witaminy b12 (cyjanokobalaminy)

C63H88CoN14O14P

Spis treści

Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające witaminę b12 (cyjanokobalaminę)

Wskazania do stosowania witaminy b12 (cyjanokobalaminy)

Witamina B12 niezbędna jest do prawidłowego wzrostu organizmu, funkcjonowania układu nerwowego oraz tworzenia komórek krwi. Niedobór cyjanokobalaminy może powodować wystąpienie niedokrwistości złośliwej oraz nieodwracalnych zaburzeń neurologicznych.

Witamina B12 stosowana jest w niedokrwistości złośliwej Addisona-Biermera i innych niedokrwistościach megaloblastycznych spowodowanych niedoborem tej witaminy. Niedobór cyjanokobalaminy może być spowodowany ścisłym wegetarianizmem, zahamowaniem (wrodzonym lub nabytym) wydzielania czynnika Castle’a umożliwiającego wchłanianie witaminy B12, przewlekłym atroficznym zapaleniem błony śluzowej żołądka, kompetycyjnym wykorzystywaniem witaminy B12 przez bakterie jelitowe lub pasożyty oraz zespołem złego wchłaniania (w celiakii, po resekcji jelita krętego, sprue tropikalnej i w przebiegu choroby Leśniowskiego - Crohna). Cyjanokobalamina stosowana jest również wspomagająco w leczeniu schorzeń nerwów obwodowych, takich jak nerwoból, polineuropatia i zapalenie nerwów obwodowych.

Ponadto witamina B12 wykorzystywana jest w teście Schillinga (badanie wchłaniania cyjanokobalaminy).

Dawkowanie witaminy b12 (cyjanokobalaminy)

Witamina B12 stosowana jest doustnie i pozajelitowo (głęboko podskórnie lub domięśniowo).

Dawka stosowana w leczeniu zależna jest od wskazań i wieku.

Podanie doustne 

Dawki zwykle stosowane (dobowe) u osób dorosłych: 0,2–2000 mg.

Podanie pozajelitowe 

Dawki zwykle stosowane (dobowe) u dzieci: 100–1000 µg.

Dawki zwykle stosowane (dobowe) u osób dorosłych: 250–1000 µg.

Przeciwskazania do stosowania witaminy b12 (cyjanokobalaminy)

Witamina B12 przeciwwskazana jest w przypadku występowania nadwrażliwości na substancję.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania witaminy b12 (cyjanokobalaminy)

Brak odpowiedzi na leczenie cyjanokobalaminą może być wywołane przez mocznicę, zakażenia lub jednoczesny niedobór kwasu foliowego lub żelaza. 

W zależności od stosowanych dawek i jednostek chorobowych mogą być zalecone odpowiednie badania laboratoryjne parametrów hematologicznych, stężenia witaminy B12, kwasu foliowego. 

Zarejestrowano przypadki gdzie witamina B12 podana pozajelitowo doprowadziła do wstrząsu anafilaktycznego i śmierci.

Należy zachować ostrożność u osób z niedokrwistością złośliwą, gdyż leczenie dużymi dawkami cyjanokobalaminy, może powodować nadpłytkowość lub hipokaliemię.  

Cyjanokobalamina może powodować przyspieszenie zaniku nerwu wzrokowego, dlatego zaleca się zachowanie ostrożności podczas leczenia osób z chorobą Lebera.

Interakcje witaminy b12 (cyjanokobalaminy) z innymi substancjami czynnymi

Duże dawki kwasu foliowego przez dłuższy czas mogą powodować obniżenie stężenia cyjanokobalaminy we krwi.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Kwas foliowy (Witamina B9) (Folic acid) witaminy z grupy B
Zmniejszenie reakcji na leczenie cyjanokobalaminą.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Detreomycyna (Chloramfenikol) (Chloramphenicol) antybiotyki - INNE
Wpływ na stężenie cyjanokobalaminy w surowicy.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Olanzapina (Olanzapine) neuroleptyki atypowe
Rysperydon (Risperidone) neuroleptyki atypowe
Zwiększenie wchłaniania cyjanokobalaminy u osób z niedokrwistością złośliwą.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Prednizon (Prednisone) glikokortykosteroidy

Interakcje witaminy b12 (cyjanokobalaminy) z alkoholem

Alkohol może powodować zaburzenia wchłaniania witaminy B12.

Inne rodzaje interakcji

Niektóre antybiotyki, pirymetamina i metotreksat wpływają na oznaczanie poziomu cyjanokobalaminy w surowicy, co może prowadzić do otrzymywania fałszywie ujemnych wyników.

Wpływ witaminy b12 (cyjanokobalaminy) na ciążę

Zalecane dobowe spożycie witaminy B12 u kobiet w ciąży wynosi od 2,6 do 4 µg.

Wpływ witaminy b12 (cyjanokobalaminy) na laktację

Witamina B12 przenika do mleka matki. Zalecane dobowe spożycie substancji w okresie laktacji wynosi od 2,6 do 4 µg.

Skutki uboczne

pokrzywka
wysypka
gorączka
swędzenie
Trądzikopodobne zapalenie skóry
Ciężkie reakcje nadwrażliwości

Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)

Bardzo często
(≥1/10)
Często
(≥1/100 do <1/10)
Niezbyt często
(≥1/1000 do <1/100)
Rzadko
(≥1/10 000 do < 1/1000)
Bardzo rzadko
(<1/10 000)
Częstość nieznana
Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych

Inne możliwe skutki uboczne

Witamina B12 podana pozajelitowo może powodować wystąpienie reakcji anafilaktycznych lub anafilaktoidalnch, zaburzeń skóry i tkanki podskórnej, trądziku, wyprysku, reakcji pokrzywkowych, zaburzeń żołądka i jelit, niestrawności, nudności, wymiotów, łagodnej biegunki, miejscowego podrażnienia oraz objawów nietolerancji (swędzenie, pieczenie, hipertermia, zaczerwienienie, mrowienie).

Mechanizm działania witaminy b12 (cyjanokobalaminy)

Witamina B12 jest niezbędna do enzymatycznego przekształcenia kwasu metylomalonowego w koenzym A, homocysteiny w metioninę oraz przemiany 5-metylotetrahydrofolianu w tetrahydrofolian, koniecznej do syntezy kwasu deoksyrybonukleinowego i powstawania czerwonych krwinek. Niedobory witaminy B12 powodują zaburzenie syntezy DNA i powstanie nieprawidłowych komórek: megaloblastów. Ponadto cyjanokobalamina pełni istotną rolę w metabolizmie grup metylowych w wielu komórkowych procesach biochemicznych, w tym w syntezie kwasów nukleinowych, szczególnie nasilonej w układzie nerwowym. Wpływa także na skład kwasów tłuszczowych w fosfolipidach i cerebrozydach występujących w komórkach układu nerwowego.

Wchłanianie witaminy b12 (cyjanokobalaminy)

Witamina B12 wchłaniana jest w jelicie cienkim z udziałem czynnika wewnętrznego oraz poprzez bierną dyfuzję przez błony śluzowe lub układ żołądkowo-jelitowy.

Dystrybucja witaminy b12 (cyjanokobalaminy)

Cyjanokobalamina wiązana jest z białkami osocza i ulega dystrybucji do szpiku kostnego, wątroby, innych tkanek oraz do mleka kobiecego. Około 90% zasobów witaminy B12 znajduje się w wątrobie.

Metabolizm witaminy b12 (cyjanokobalaminy)

Witamina B12 ulega decyjanacji w wątrobie do aktywnej postaci: kobalaminy.

Wydalanie witaminy b12 (cyjanokobalaminy)

Witamina B12 ulega eliminacji głównie z żółcią. Częściowo substancja obecna w żółci wchłaniana jest ponownie poprzez krążenie wątrobowo-jelitowe.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij