Cytrynian potasu, Kalium citricum lub kalium citras - Zastosowanie, działanie, opis

Podstawowe informacje o cytrynianie potasu

Rok wprowadzenia na rynek
2002
Działanie cytrynianu potasu
hamuje powstawanie kamieni nerkowych (moczanowych), uzupełnia niedobór potasu
Postacie cytrynianu potasu
granulat do sporządzenia zawiesiny doustnej, granulat musujący, tabletki o zmodyfikowanym uwalnianiu
Układy narządowe
układ moczowy
Specjalności medyczne
Nefrologia, Urologia
Wzór sumaryczny cytrynianu potasu

C6H5K3O7

 

Spis treści

Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające cytrynian potasu

Wskazania do stosowania cytrynianu potasu

Wskazania do stosowania cytrynianu potasu to:

  • wapniowa kamica nerkowa (u pacjentów z niskim wydalaniem cytrynianów z moczem);
  • kwasica nerkowo-cewkowa i kwasica metaboliczna (w przewlekłej niewydolności nerek), przebiegająca bez hiperkaliemii.

Ponadto cytrynian potasu wykorzystuje się również jako uzupełnienie niedoborów potasu w organizmie oraz w chorobach, które wymagają przewlekłej alkalizacji moczu.

Dawkowanie cytrynianu potasu

Preparat podaje się doustnie. Dawkę ustala się indywidualnie dla każdego pacjenta. Dawka uzależniona jest od ph moczu i ilości wydalania cytrynianów z moczem na dobę. Zazwyczaj stosuje się dawkę 50 miligram na kilogram masy ciała.

Przeciwskazania do stosowania cytrynianu potasu

Przeciwskazaniami do stosowania cytrynianu potasu są hiperkaliemia (podwyższony poziom potasu we krwi), infekcje układu moczowego, niewydolność krążenia, zaburzenia krzepliwości krwi, alkaloza (zwłaszcza metaboliczna), skazy naczyniowe, ciężkie uszkodzenia serca, kamica fosforanowo-amonowo-magnezowa, przewlekła niewydolność nerek, stany zapalne żołądka i dwunastnicy, krwawienia z przewodu pokarmowego, opóźniony pasaż żołądkowo-jelitowy, planowane zabiegi operacyjne związane z ryzykiem utraty krwi.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania cytrynianu potasu

Podczas leczenia cytrynianem potasu w postaci doustnej istotne jest, aby nie rozgryzać tabletek, gdyż grozi to nasileniem działania drażniącego na błonę śluzową żołądka.

W trakcie leczenia ważne jest kontrolowanie kwasowości moczu (zalecane ph moczu w granicach 6,5-7) lub pomiar dobowego wydalania cytrynianów z moczem. Najważniejsze przy leczeniu kamicy nerkowej jest zażycie leku przed snem i zaraz po przebudzeniu się rano.

Lek powinien być przyjmowany długotrwale, aby zapobiec rozwojowi choroby, dlatego tak istotne jest systematyczne zażywanie i kontrola laboratoryjna moczu i krwi oraz odpowiednie zalecenia dietetyczne, zwłaszcza u osób z zaburzeniami czynności nerek.

Należy zachować szczególną ostrożność podczas jednoczesnego podawania cytrynianu potasu z lekami moczopędnymi oszczędzającymi potas, efedryną i pseudoefedryną, opioidami, lekami wpływającymi na krzepliwość krwi, antybiotykami z grupy makrolidów, lekami alkalizującymi lub zakwaszającymi mocz.

Przeciwwskazania cytrynianu potasu do łączenia z innymi substancjami czynnymi

Cytrynianu potasu nie należy podawać równocześnie z wodorotlenkiem magnezu i glinu oraz z metenaminą i eplerenonem.

Interakcje cytrynianu potasu z innymi substancjami czynnymi

Nasilenie działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego (podrażnienia, owrzodzenia, krwawienia).
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Amitryptylina (Amitriptyline) TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
Atropina (Atropine) antagoniści receptora muskarynowego
Benazepryl (Benazepril) inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Biperyden (Biperiden) antagoniści receptora muskarynowego
Chinapryl (Quinapril) inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Chlorpromazyna (Chlorpromazine) neuroleptyki klasyczne - pochodne fenotiazyny
Difenhydramina (Diphenhydramine) antagoniści receptorów histaminowych H1 z działaniem ośrodkowym
Doksepina (Doxepin) TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
Skopolamina (Hioscyna) (Scopolamine) spazmolityki o różnym mechanizmie działania (muskulotropowe, przeciwskurczowe) - gastroenterologia
Klomipramina (Clomipramine) TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
Klozapina (Clozapine) neuroleptyki atypowe
Maprotylina (Maprotiline) substancje przeciwdepresyjne o innym mechanizmie działania
Oksybutynina (Oxybutynin) leki stosowane w częstomoczu i w nietrzymaniu moczu
Opipramol (Opipramol) TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
Ramipryl (Ramipril) inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Takrolimus (Tacrolimus) inhibitory kalcyneuryny
Haloperidol (Haloperidol) neuroleptyki klasyczne - pochodne butyrofenonu
Nadmierny wzrost stężenia potasu w surowicy krwi (osłabienie mięśni, niemiarowa praca rytmu serca).
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Cilazapryl (Cilazapril) inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Cyklosporyna (Cyclosporine) inhibitory kalcyneuryny
Drospirenon (Drospirenone) progestageny
Enalapril (Enalapril) inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Eplerenon (Eplerenone) leki moczopędne, diuretyki - oszczędzające potas - antagoniści aldosteronu
Eprosartan (Eprosartan) ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II
Heparyna (Heparin) leki przeciwzakrzepowe - heparyna, heparynoidy i pochodne
Irbesartan (Irbesartan) ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II
Kandesartan (Candesartan) ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II
Kaptopril (Captopril) inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Losartan (Losartan) ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II
Spironolakton (Spironolactone) leki moczopędne, diuretyki - oszczędzające potas - antagoniści aldosteronu
Diklofenak (Diclofenac) NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol
Osłabienie działania digoksyny
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Digoksyna (Digoxin) glikozydy nasercowe

Interakcje cytrynianu potasu z pożywieniem

Należy ograniczyć stosowanie pokarmów bogatych w potas (pomidory, pomarańcze, kompoty owocowe). Zaleca się podawać lek po jedzeniu, aby ograniczyć ewentualne podrażnienia przewodu pokarmowego.

Interakcje cytrynianu potasu z alkoholem

W czasie leczenia cytrynianem potasu nie należy spożywać napojów alkoholowych.

Wpływ cytrynianu potasu na prowadzenie pojazdów

Cytrynian potasu nie wpływa na zdolność do prowadzenia pojazdów, ani na obsługę maszyn.

Wpływ cytrynianu potasu na ciążę

Brak jest odpowiednich badań klinicznych na kobietach w ciąży. Przyjmowanie leku w tym okresie winno odbywać się pod kontrolą ginekologa i nefrologa.

Wpływ cytrynianu potasu na laktację

Brak badań dotyczących bezpieczeństwa stosowania u matek karmiących. 

Skutki uboczne

hiperkaliemia
nudności
wymioty
zaburzenia oddychania
zawroty głowy
zgaga
mroczki przed oczami
skaza krwotoczna
zaburzenia naczyń obwodowych
podrażnienie błon śluzowych w tym również śluzówki żołądka

Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)

Bardzo często
(≥1/10)
Często
(≥1/100 do <1/10)
Niezbyt często
(≥1/1000 do <1/100)
Rzadko
(≥1/10 000 do < 1/1000)
Bardzo rzadko
(<1/10 000)
Częstość nieznana
Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych

Objawy przedawkowania cytrynianu potasu

Przedawkowanie cytrynianu potasu może prowadzić do hiperkaliemii. Mogą pojawić się nudności i wymioty, bladość i niedociśnienie, skurcze mięśniowe i drętwienie kończyn, zaburzony rytm pracy serca. U pacjentów z niewydolnością nerek może wystąpić alkaloza metaboliczna (podwyższenie ph krwi powyżej 7).

Mechanizm działania cytrynianu potasu

Cytryniany to grupa związków chemicznych, będących inhibitorami reakcji tworzenia kamieni nerkowych, zwłaszcza wapniowych. Cytryniany spowalniają tworzenie się kryształów szczawianu wapnia i fosforanu wapnia, ponadto posiadają właściwości alkalizujące mocz. Przez to dochodzi do spadku wysycenia moczu solami wapnia, które są kamieniotwórcze.

Wchłanianie cytrynianu potasu

Cytryniany wchłaniają się w jelitach bardzo szybko i wydajnie, w bardzo małym stopniu jest to uzależnione od treści pokarmowej. Cytrynian potasu wchłania się w 90% podanej dawki.

Metabolizm cytrynianu potasu

Cytrynian potasu metabolizowany jest w ścianie jelita do dwuwęglanów, stanowiący czynnik alkalizujący. Niewielka część cytrynianów przedostaje się do krwioobiegu.

Wydalanie cytrynianu potasu

Cytrynian potasu wydalany jest przez nerki.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij