
Encyklopedia leków
Selenin sodu, Sodium selenite, Selenium natricum - zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o seleninie sodu
- Rok wprowadzenia na rynek
-
- Substancje aktywne
-
selen
- Działanie seleninu sodu
-
wspomaga czynność układu odpornościowego (immunologicznego), przeciwutleniające (antyoksydacyjne)
- Postacie seleninu sodu
-
koncentrat do sporządzania roztworu do infuzji
- Układy narządowe
-
powłoka wspólna (skóra i błony śluzowe), układ endokrynny (dokrewny), układ immunologiczny (odpornościowy)
- Specjalności medyczne
-
Choroby wewnętrzne, Endokrynologia, Immunologia kliniczna, Toksykologia
- Wzór sumaryczny seleninu sodu
-
Na2SeO3
Spis treści
- Wskazania do stosowania seleninu sodu
- Dawkowanie seleninu sodu
- Przeciwskazania do stosowania seleninu sodu
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania seleninu sodu
- Przeciwwskazania seleninu sodu do łączenia z innymi substancjami czynnymi
- Wpływ seleninu sodu na prowadzenie pojazdów
- Wpływ seleninu sodu na ciążę
- Wpływ seleninu sodu na laktację
- Wpływ seleninu sodu na płodność
- Objawy przedawkowania seleninu sodu
- Mechanizm działania seleninu sodu
- Substancje czynne o tym samym mechanizmie działania
- Wchłanianie seleninu sodu
- Dystrybucja seleninu sodu
- Metabolizm seleninu sodu
- Wydalanie seleninu sodu
Wskazania do stosowania seleninu sodu
Podawanie seleninu sodu wskazane jest u pacjentów żywionych pozajelitowo lub z potwierdzonym niedoborem selenu, który nie może być uzupełniony przez zrównoważoną dietę.
Dawkowanie seleninu sodu
Selenin sodu może być podawany w powolnych infuzjach dożylnych tylko przez wykwalifikowany personel medyczny. O dawce i czasie stosowania decyduje lekarz na podstawie indywidualnych potrzeb pacjenta.
Przeciwskazania do stosowania seleninu sodu
Przeciwwskazaniem są uczulenie na związki selenu lub selenoza (zatrucie selenem).
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania seleninu sodu
Preparat seleninu sodu nie może zostać podawany bez uprzedniego rozcieńczenia. Do rozcieńczania nie powinno się stosować innych produktów niż 0,9% chlorek sodu, 5% glukoza, roztwór do żywienia pozajelitowego lub roztwór pierwiastków śladowych.
Przeciwwskazania seleninu sodu do łączenia z innymi substancjami czynnymi
Jednoczesne podawanie preparatów selenu z kwasem askorbinowym powoduje, że selen nie jest przyswajany.
Wpływ seleninu sodu na prowadzenie pojazdów
Selenin sodu podawany w zalecanych warunkach nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów czy obsługi maszyn.
Wpływ seleninu sodu na ciążę
Podawanie sieleninu sodu kobietom w ciąży nie jest zalecane, jeśli nie jest ono konieczne.
Wpływ seleninu sodu na laktację
Choć selen przenika do mleka kobiecego, w dawkach terapeutycznych nie wykazuje niekorzystnego wpływu na dziecko i może być stosowany u kobiet karmiących piersią.
Wpływ seleninu sodu na płodność
Brakuje danych o wpływie seleninu sodu na płodność u ludzi. W badaniach na szczurach wpływu selenu na płodność samców nie stwierdzono a u samic jedynie bardzo wysokie dawki wywoływały działania niepożądane.
Objawy przedawkowania seleninu sodu
Objawami ostrego przedawkowania, wynikającego z przyjęcia wysokiej dawki w krótkim czasie, są zapach czosnku w oddechu, zmęczenie, wymioty, biegunka i ból brzucha. Z kolei objawami przedawkowania przewlekłego mogą być nieprawidłowy wzrost włosów i paznokci, zmiany skórne oraz zaburzenia funkcjonowania układu nerwowego (polineuropatia obwodowa). Przedawkowanie selenu przyjętego doustnie może być leczone przez płukanie żołądka lub wymuszona diurezę. W skrajnych przypadkach stosuje się dializę.
Mechanizm działania seleninu sodu
Selen jest mikroelementem (ilość w ustroju 3-20 mg) wbudowywanym w strukturę istotnych enzymów takich jak peroksydaza glutationowa, która stanowi element układu antyoksydacyjnego i chroni błony komórkowe, oraz reduktaza tioredoksynowa i 5’-dejodynaza, które są kluczowe dla tworzenia hormonu tarczycy trójodotyroniny (T3). Niedobór selenu wywołuje zaburzenia funkcjonowania układu odpornościowego oraz wzmaga toksyczne działanie metali ciężkich na wątrobę.
Substancje czynne o tym samym mechanizmie działania
Wchłanianie seleninu sodu
Selenin sodu po wprowadzeniu do krwi jest wiązany przez etrytrocyty i ulega redukcji do selenowodoru, który stanowi główne źródło uwalnianego selenu.
Dystrybucja seleninu sodu
Selen w postaci zredukowanej do selenowodoru trafia z krwią do wątroby, gdzie ulega włączeniu w strukturę aminokwasu selenocysteiny. Ta z kolei jest dystrybuowana z krwią do tkanek, gdzie zostaje wbudowana w selenoproteiny, takie jak enzym peroksydaza glutationowa.
Metabolizm seleninu sodu
Powstały w wyniku redukcji seleninu sodu selenowodór wykorzystywany jest w wątrobie jako źródło selenu dla selenoprotein. Nadmiar selenowodoru ulega metylacji (do selenolu metylu, selenku dimetylowego lub jonu trójmetyloseleniowego) i eliminacji z organizmu.
Wydalanie seleninu sodu
Nadmiarowy selen w postaci zmetylowanych metabolitów ulega wydaleniu z moczem, kałem lub wydychanym powietrzem.