Saksagliptyna, Saxagliptinum - Zastosowanie, działanie, opis

Podstawowe informacje o saksagliptynie

Rok wprowadzenia na rynek
2009
Substancje aktywne
saksagliptyna
Działanie saksagliptyny
przeciwcukrzycowe (hipoglikemizujące; zmniejsza stężenie glukozy we krwi)
Postacie saksagliptyny
tabletki powlekane
Układy narządowe
układ endokrynny (dokrewny)
Specjalności medyczne
Endokrynologia
Rys historyczny saksagliptyny

Saksagliptyna została wprowadzona do obrotu w 2009 roku w wyniku współpracy dwóch firm biofarmaceutycznych: Bristol Myers-Squibb i AstraZeneca.

Wzór sumaryczny saksagliptyny

C18H25N3O2

Spis treści

Wskazania do stosowania saksagliptyny

Saksagliptyna jest stosowana jako lek pomocniczy w terapii skojarzonej cukrzycy typu 2 w celu lepszej kontroli glikemii u dorosłych przyjmujących leki takie jak metformina (jeśli w wyniku leczenia wraz z dietą i wysiłkiem fizycznym nie można uzyskać właściwej kontroli glikemii), pochodne sulfonylomocznika (jeśli niewskazane jest leczenie metforminą, a terapia pochodnymi sulfonylomocznika wraz z dietą i wysiłkiem fizycznym nie pozwala uzyskać właściwej kontroli glikemii) oraz pochodne tiazolidynodionu (jeśli terapia tym lekiem połączona z dietą i wysiłkiem fizycznym nie skutkuje właściwą kontrolą glikemii). 

Dawkowanie saksagliptyny

Saksagliptynę stosuje się doustnie, niezależnie od posiłku i pory dnia. W razie pominięcia dawki należy przyjąć ją tak szybko, jak to możliwe. Nie powinno się przyjmować podwójnej dawki w tym samym dniu.

Dawka stosowana w leczeniu zależna jest od jednostki chorobowej, wieku, masy ciała, chorób towarzyszących (zaburzona praca nerek, niewydolność wątroby) itp.

Leczenie skojarzone z metforminą, pochodnymi sulfonylomocznika lub tiazolidynodionu:

Dawka dobowa zwykle stosowana: 5 mg

 

 

Przeciwskazania do stosowania saksagliptyny

Przeciwwskazaniem do stosowania leku jest uczulenie na saksagliptynę, a także wystąpienie w przeszłości ciężkich reakcji nadwrażliwości na skutek przyjęcia leku z grupy inhibitorów DPP-4 (dipeptydylopeptydazy 4).

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania saksagliptyny

Saksagliptyna nie powinna być stosowana u pacjentów ze stwierdzoną cukrzycą typu 1 oraz w terapii kwasicy ketonowej w przebiegu cukrzycy. Stosowanie saksagliptyny wraz z insuliną nie zostało przebadane.

Nie należy stosować leku u osób z niewydolnoscią nerek w stopniu umiarkowanym i ciężkim ze względu na brak wystarczającej ilości danych pochodzących z badań na tej grupie pacjentów.

Należy zachować ostrożność w przypadku pacjentów z umiarkowaną niewydolnością wątroby, natomiast w przypadku ciężkiej niewydolności wątroby stosowanie saksagliptyny nie jest zalecane.

Podczas terapii pochodnymi sulfonylomocznika, dawka leku może wymagać zmniejszenia, jeśli pacjent stosuje jednocześnie saksagliptynę (ze względu na możliwe nasilenie działania hipoglikemizującego).

Należy unikać stosowania saksagliptyny, jeżeli u pacjenta wystąpiły ciężkie reakcje uczuleniowe na inny lek z grupy inhibitorów DPP-4.

U osób powyżej 75 lat należy zachować ostrożność podczas terapii saksagliptyną ze względu na niewystarczającą ilość danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania tego leku w tej grupie chorych.

Ze względu na możliwość wystąpienia zmian skórnych, takich jak wysypka, należy monitorować stan skóry w trakcie leczenia saksagliptyną (także pod kątem wystąpienia owrzodzeń, czy zmian pęcherzowych).

Lek należy stosować ostrożnie także w przypadku:

  • pacjentów z niewydolnością serca (ze względu na niewystarczającą ilość danych na temat stosowania leku w tej grupie chorych),
  • osób z zaburzeniami odporności (nie prowadzono badań na tej grupie chorych),
  • pacjentów stosujących leki, takie jak fenobarbital, karbamazepina, fenytoina, deksametazon, czy ryfampicyna (indukują enzym CYP3A4, co może wpływać na zmniejszenie działania saksagliptyny).

 

 

Interakcje saksagliptyny z innymi substancjami czynnymi

Diltiazem hamuje enzym CYP3A4/5, co wpływa na wzrost stężenia maksymalnego (Cmax) oraz AUC (wartości opisującej całkowitą ilość leku wchłoniętą do organizmu) dla saksagliptyny odpowiednio o 63% i 2,1 raza. Dla aktywnego metabolitu wartości te uległy zmniejszeniu odpowiednio o 44% i 34%.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Diltiazem (Diltiazem) leki blokujące kanały wapniowe - działające na mięsień sercowy
Ketokonazol jest silnym inhibitorem enzymu CYP3A4/5 i powoduje wzrost Cmax i AUC dla saksagliptyny odpowiednio o 62% i 2,5 raza (wartości te dla aktywnego metabolitu saksagliptyny uległy zmniejszeniu odpowiednio o 95% i 88%
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Ketokonazol (Ketoconazole) przeciwgrzybicze pochodne imidazolu
Ryfampicyna jest silnym induktorem enzymu CYP3A4/5, co skutkuje zmniejszeniem Cmax i AUC dla saksagliptyny odpowiednio o 53% i 76%. Nie zmienia natomiast tych wartości dla aktywnego metabolitu saksagliptyny, a także nie wpływa na jego działanie hamujące DPP-4 w osoczu (pomiędzy dawkami). Jednoczesne stosowanie tych leków może spowodować osłabienie hipoglikemizującego działania saksagliptyny.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Ryfampicyna (Rifampicin (rifampin)) antybiotyki - INNE

Wpływ saksagliptyny na prowadzenie pojazdów

Wpływ leku na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn nie został poznany, jednak ze względu na możliwość wystąpienia zawrotów głowy podczas stosowania saksagliptyny, należy zachować szczególną ostrożność.

Wpływ saksagliptyny na ciążę

Nie należy stosować leku w czasie ciąży ze względu na brak badań opisujących wpływ saksagliptyny na jej przebieg. 

U zwierząt (szczury i króliki) saksagliptyna w badanych dawkach nie wykazywała działania teratogennego. Po podaniu leku w dużych dawkach, u szczurów, zaobserwowano nieznaczne, odwracalne opóźnienie uwapnienia miednicy płodów, a także spadek masy urodzeniowej płodów (jeśli u matki wystąpiły objawy toksyczne). Wykazano, że u królików saksagliptyna powodowała nieznaczne zmiany szkieletu płodów (w dawkach toksycznych dla matki).

Wpływ saksagliptyny na laktację

Wykazano, że u zwierząt saksagliptyna przenika do mleka. Ze względu na brak danych dotyczących przenikania leku do mleka kobiet karmiących należy rozważyć stosunek korzyści do ryzyka. Decyzję o leczeniu podejmuje lekarz.

Wpływ saksagliptyny na płodność

Brak danych klinicznych na temat wpływu leku na płodność u ludzi. Wykazano, że u zwierząt saksagliptyna podawana w dużych dawkach wywierała szkodliwe działanie na reprodukcję.

Skutki uboczne

wymioty
zmęczenie
bóle głowy
zakażenia górnych dróg oddechowych
zakażenia układu moczowego

Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)

Bardzo często
(≥1/10)
Często
(≥1/100 do <1/10)
Niezbyt często
(≥1/1000 do <1/100)
Rzadko
(≥1/10 000 do < 1/1000)
Bardzo rzadko
(<1/10 000)
Częstość nieznana
Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych

Mechanizm działania saksagliptyny

Saksagliptyna jest wybiórczym, odwracalnym, kompetycyjnym inhibitorem dipeptydylopeptydazy 4 (DPP-4). DPP-4 jest enzymem rozkładającym hormony inkretynowe, takie jak glukagonopodobny peptyd-1 (GLP-1) i zależny od glukozy polipeptyd insulinotropowy (GIP). Hormony te zmniejszają stężenie glukozy we krwi na skutek zwiększenia jej wykorzystania w organizmie (poprzez zwiększenie produkcji insuliny przez komórki beta trzustki), a także zmniejszenia syntezy glukozy w wątrobie. Saksagliptyna hamuje aktywność DPP-4, co skutkuje zwiększeniem stężenia hormonów inkretynowych, a co za tym idzie, spadkiem stężenia glukozy na czczo i po posiłku.

Wchłanianie saksagliptyny

Po podaniu doustnym, saksagliptyna szybko się wchłania i osiąga stężenie maksymalne (Cmax) po 2 godzinach (dla jej głównego metabolitu wartość ta wynosi 4 godziny).

Dystrybucja saksagliptyny

Saksagliptyna i jej główny metabolit w nieznacznym stopniu wiążą się z białkami surowicy krwi.

Metabolizm saksagliptyny

Metabolizm saksagliptyny zachodzi przy udziale cytochromu P450 3A4/5. Połowa wchłoniętej dawki ulega metabolizmowi wątrobowemu. Główny metabolit saksagliptyny również wykazuje działanie hamujące na DPP-4 w sposób wybiórczy, odwracalny i kompetycyjny, jednak jego siła działania jest o połowę mniejsza w porównaniu do saksagliptyny.

Wydalanie saksagliptyny

Saksagliptyna ulega eliminacji zarówno przez nerki, jak i wątrobę. Okres półtrwania  (t1/2) saksagliptyny wynosi 2,5 godziny (dla jej głównego metabolitu wartość ta wynosi 3,1 godziny).

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij