Dinoproston, Dinoprostonum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o dinoprostonie
- Rok wprowadzenia na rynek
-
1977
- Substancje aktywne
-
dinoproston
- Działanie dinoprostonu
-
zwiększa siłę i częstość skurczów macicy
- Postacie dinoprostonu
-
żel do szyjki macicy
- Układy narządowe
-
układ płciowy żeński
- Specjalności medyczne
-
Ginekologia i położnictwo
- Rys historyczny dinoprostonu
-
Dinoproston został wprowadzony do lecznictwa w Stanach Zjednoczonych w 1977 roku przez podmiot odpowiedzialny PHARMACIA AND UPJOHN. Na rynek europejski lek został wprowadzony w 1986 roku przez podmiot odpowiedzialny PFIZER PFE SWITZERLAND GMBH.
- Wzór sumaryczny dinoprostonu
-
C20H32O5
Spis treści
- Wskazania do stosowania dinoprostonu
- Dawkowanie dinoprostonu
- Przeciwskazania do stosowania dinoprostonu
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania dinoprostonu
- Interakcje dinoprostonu z innymi substancjami czynnymi
- Wpływ dinoprostonu na prowadzenie pojazdów
- Wpływ dinoprostonu na ciążę
- Inne możliwe skutki uboczne
- Objawy przedawkowania dinoprostonu
- Mechanizm działania dinoprostonu
- Wchłanianie dinoprostonu
- Dystrybucja dinoprostonu
- Metabolizm dinoprostonu
- Wydalanie dinoprostonu
Wskazania do stosowania dinoprostonu
Dinoproston jest prostaglandyną E2, stosowaną w celu wspomagania indukcji porodu o czasie. Lek podaje się w przypadku, gdy indukcja porodu jest konieczna z przyczyn położniczych lub internistycznych.
Dawkowanie dinoprostonu
Dinoproston w postaci żelu podaje się bezpośrednio do szyjki macicy. W czasie podania pacjentka powinna leżeć na wznak z założonym wziernikiem dopochwowym w celu uwidocznienia szyjki macicy. Dinoproston podaje się za pomocą delikatnego i jałowego wstrzyknięcia do szyjki macicy przy pomocy jałowego, plastikowego cewnika. Leku nie powinno stosować się powyżej wewnętrznego ujścia szyjki macicy. Przez minimum 15 minut od zastosowania dinoprostonu pacjentka powinna leżeć w celu zmniejszenia ryzyka wypłynięcia żelu.
Przeciwskazania do stosowania dinoprostonu
Dinoprostonu nie można stosować u kobiet z nadwrażliwością na prostaglandyny oraz u pacjentek, u których istnieją przeciwwskazania do stosowania leków nasilających skurcze macicy. Ponadto leku nie powinno stosować się u kobiet, u których przeciwwskazane są przedłużające się skurcze macicy, np. w przypadku ciąży mnogiej, wielorództwa o wysokim stopniu tzn. minimum sześciu donoszonych ciąż, opóźnionego wstawiania się główki czy niewspółmierności porodowej (miednicowo-główkowej). Ponadto dinoprostonu nie można stosować się u pacjentek, które wcześniej przeszły operację macicy, np. histerektomię bądź cięcie cesarskie oraz w przypadku nagłych stanów położniczych, kiedy wskazane jest dla dobra matki i dziecka wykonanie operacji chirurgicznej. Wśród przeciwwskazań można również wyróżnić inne niż główkowe położenie dziecka, podejrzenie zagrożenia dla płodu wynikające z oceny pracy jego serca, zakażenia dolnych dróg rodnych, występowanie nieprawidłowego krwawienia i/bądź niezdiagnozowanych upławów w czasie trwania ciąży, ciężki poród w przeszłości, część przodującą nad wchodem miednicy, czynną chorobę płuc, serca, wątroby lub nerek matki, pęknięcie błon płodowych oraz łożysko przodujące.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania dinoprostonu
Dinoproston jest lekiem stosowanym wyłącznie w lecznictwie zamkniętym co oznacza, że podaje się go jedynie w szpitalnych, specjalistycznych oddziałach ginekologicznych, w których zapewniona jest całodobowa opieka medyczna. Podczas stosowania leku, jak i przed jego podaniem zalecana jest ocena stanu dziecka, a u matki kontrola skurczów macicy oraz cech jej szyjki takich jak otwarcie, rozszerzenie oraz zmiękczenie. Szczegółowa kontrola pozwala na szybką obserwację ewentualnego niepożądanego działania leku np. wystąpienia utrzymujących się skurczów macicy, nadmiernego jej napięcia czy pojawienia się stanu zagrożenia u dziecka. Stała kontrola skurczów macicy oraz ocena stanu matki i dziecka zalecana jest u pacjentek, u których w przeszłości pojawiła się hipertonia macicy lub jej nadmierna kurczliwość.
Szczególną ostrożność należy zachować w przypadku stosowania leku u kobiet chorujących na astmę, padaczkę, nadciśnienie tętnicze oraz z zaburzeniami krążenia czy pracy wątroby lub nerek. Lek należy również ostrożnie stosować u pacjentek z jaskrą bądź zwiększonym ciśnieniem śródgałkowym oraz u kobiet, u których w wywiadzie odnotowano pęknięcie błon płodowych. W przypadku stale utrzymujących się skurczów macicy pojawia się ryzyko pęknięcia macicy.
Ważnym jest, aby ocenić proporcje miednicowo-główkowe przed podaniem leku.
W przypadku leczenia kobiet ze zbyt dużą kurczliwością lub napięciem ściany macicy oraz w przypadku, gdy praca serca dziecka może być zaburzona, głównym celem terapii powinno być zachowanie dobrego, ogólnego stanu zarówno płodu jak i matki.
W przypadku stosowania leków działających na macicę podobnie do oksytocyny mogą pojawić się dolegliwości bólowe oraz nadmierna aktywność macicy, które mogą wiązać się z jej pęknięciem. Następstwem pęknięcia może być pojawienie się zatorowego materiału tkankowego pochodzenia płodowego takiego jak płyn owodoniowy we krwi kobiety ciężarnej. Znajdujące się w nim antygeny mogą być przyczyną powstania reakcji anafilaktoidalnej czyli tzw. „ciążowego zespołu anafilaktoidalnego”. Egzogenne prostaglandyny mogą zwiększać reakcję organizmu matki na oksytocynę.
W badaniach przedklinicznych wykazano, że u zwierząt duże dawki prostaglandyn E i F podawane przez kilka tygodni mogą powodować rozrost kości. Podobne efekty obserwowano także u noworodków, które przez długi czas leczone były prostaglandyną E1. Jednak podczas krótkotrwałego stosowania dinoprostonu nie zaobserwowano jego wpływu na kości.
Dinoprostonu w postaci żelu nie powinno się stosować powyżej ujścia wewnętrznego szyjki, ponieważ podczas podania zewnątrzowodniowego obserwowano nadmierną stymulację macicy.
Podczas stosowania leku ścisłej obserwacji należy poddać pacjentki z ciężkimi chorobami nerek lub wątroby związanymi z zaburzeniami metabolicznymi.
Interakcje dinoprostonu z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Oksytocyna (Oxytocin) | oksytocyna i analogi |
Wpływ dinoprostonu na prowadzenie pojazdów
Nie przeprowadzono badań dotyczących wpływu dinoprostonu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługę maszyn.
Wpływ dinoprostonu na ciążę
Dinoproston może być stosowany w ciąży jedynie w celu wspomagania indukcji porodu.
Inne możliwe skutki uboczne
U matki: reakcje nadwrażliwości (np. reakcja anafilaktyczna, wstrząs anafilaktyczny, reakcja rzekomoanafilaktyczna), zatrzymanie akcji serca, astma, skurcz oskrzeli, kaszel, duszność, uczucie ucisku w klatce piersiowej, rzężenia grubobańkowe nad polami płucnymi, biegunka, nudności, wymioty, wysypka, ból pleców, nadciśnienie tętnicze, nieprawidłowe skurcze macicy (występujące ze zwiększoną częstością, ze zwiększonym napięciem lub wydłużone w czasie) z lub bez zmiany częstości akcji serca płodu, pęknięcie macicy, odklejenie łożyska, zator tętnicy płucnej/zator płynem owodniowym, nagłe rozszerzenie szyjki macicy, uczucie ciepła, ból, podrażnienie w obrębie pochwy, gorączka, zwiększenie liczby białych krwinek.
U płodu/noworodka: poród martwego płodu, poród przedwczesny, stan zagrożenia płodu/zaburzenia częstości akcji serca płodu w czasie lub następujące po leczeniu dinoprostonem, ocena stanu noworodka po porodzie na mniej niż 7 punktów w skali Apgar, kwasica u płodu.
Objawy przedawkowania dinoprostonu
Objawy przedawkowania dinoprostonu mogą pojawić się jedynie u kobiet z nadwrażliwością na substancję leczniczą. Możemy zaobserwować u nich nadmierne napięcie macicy lub nieprawidłowo intensywne bądź częste skurcze macicy, które mogą prowadzić do stanu zagrożenia płodu.
Mechanizm działania dinoprostonu
Dinoproston jest prostagladyną E2 (PGE2), należącą do grupy naturalnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Lek podany bezpośrednio do szyjki macicy przyspiesza jej dojrzewanie u pacjentek i w ten sposób wspomaga indukcję porodu. Dokładny mechanizm działania dinoprostonu nie jest w pełni poznany, ale wykazano, że lek powoduje, podobnie jak w początkowym etapie spontanicznego porodu, wzrost objętości krwi krążącej w szyjce. Dinoproston podany do szyjki macicy stymuluje jej hemodynamikę i w związku z tym indukuje jej dojrzewanie.
Wchłanianie dinoprostonu
Maksymalne stężenie dinoprostonu w osoczu po podaniu do szyjki macicy pojawia się po upływie 30 do 40 minut, a następnie poziom ten szybko wraca do normy niezależnie od skurczów macicy.
Dystrybucja dinoprostonu
Dinoproston wiąże się w ok. 73% z białkami osocza.
Metabolizm dinoprostonu
Dinoproston ulega szybkiemu metabolizmowi lokalnie w tkankach. Lek wchłonięty ogólnoustrojowo jest metabolizowany głównie w płucach matki, a w mniejszym stopniu również w wątrobie i nerkach.
Wydalanie dinoprostonu
Dinoproston w postaci nieaktywnych metabolitów jest wydalany głównie poprzez nerki. Okres półtrwania leku wynosi mniej niż 5 minut.