Benzydamina, Benzydaminum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o benzydaminie
- Rok wprowadzenia na rynek
-
1964
- Substancje aktywne
-
benzydamina, chlorowodorek benzydaminy
- Działanie benzydaminy
-
antyseptyczne, przeciwbólowe (bez opioidów), przeciwobrzękowe i przeciwwysiękowe, przeciwzapalne, znieczulające miejscowo
- Postacie benzydaminy
-
aerozol do stosowania w jamie ustnej, pastylki do ssania, płyn do płukania gardła, płyn do płukania jamy ustnej, roztwór do irygacji, tabletki do ssania
- Układy narządowe
-
powłoka wspólna (skóra i błony śluzowe), układ płciowy żeński
- Specjalności medyczne
-
Ginekologia i położnictwo, Medycyna rodzinna, Pediatria, Stomatologia ogólna
- Rys historyczny benzydaminy
-
Benzydamina jest niesteroidowym lekiem przeciwzapalnym, który został po raz pierwszy zsyntetyzowany we Włoszech w 1964 roku przez firmę farmaceutyczną Angelini. Benzydamina na rynku europejskim była pierwszym lekiem wprowadzonym na rynek z grupy NLPZ.
- Wzór sumaryczny benzydaminy
-
C19H23N3O
Spis treści
- Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające benzydaminę
- Wskazania do stosowania benzydaminy
- Dawkowanie benzydaminy
- Przeciwskazania do stosowania benzydaminy
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania benzydaminy
- Wpływ benzydaminy na prowadzenie pojazdów
- Wpływ benzydaminy na ciążę
- Wpływ benzydaminy na laktację
- Wpływ benzydaminy na płodność
- Inne możliwe skutki uboczne
- Objawy przedawkowania benzydaminy
- Mechanizm działania benzydaminy
- Wchłanianie benzydaminy
- Wydalanie benzydaminy
Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające benzydaminę
Wskazania do stosowania benzydaminy
Benzydaminę w postaci aerozolu, płynu do płukania jamy ustnej lub gardła oraz tabletek do ssania stosuje się w przypadku stanów zapalnych jamy ustnej i gardła, takich jak: zakażenia bakteryjne i wirusowe, zapalenia błon śluzowych po radioterapii, po zabiegach operacyjnych w laryngologii i stomatologii oraz po intubacji,
Benzydaminę w postaci proszku lub gotowego roztworu do irygacji pochwy stosuje się w przypadku dolegliwości i objawów zapalenia sromu i pochwy, szyjki macicy oraz profilaktycznie przed i po operacjach ginekologicznych.
Dawkowanie benzydaminy
Samodzielne leczenie ciągłe benzydaminą niezależnie od postaci leku nie powinno przekraczać 7 dni, a dla osiągnięcia zamierzonego efektu terapeutycznego nie powinno być krótsze niż 3 dni. Czas terapii może być wydłużony jedynie pod nadzorem lekarza.
W zależności od postaci farmaceutycznej leku zaleca się poniższe zróżnicowane dawkowanie.
Benzydaminę w postaci aerozolu do jamy ustnej i gardła u dzieci poniżej 6 roku życia stosujemy zależnie od masy ciała. Zaleca się jedną dawkę leku na 4 kg masy ciała, maksymalnie do 6 razy na dobę. Jednorazowo nie zaleca się przekroczenia 4 rozpyleń leku. U dzieci w wieku od 6 do 12 lat aerozol beznydaminy stosujemy dobowo do 24 dawek, natomiast powyżej 12 roku życia i u osób dorosłych w ciągu doby maksymalnie stosujemy do 48 rozpyleń leku.
Benzydaminę w postaci tabletek do ssania u osób powyżej powyżej 12 roku życia zaleca się do 9 mg substancji czynnej na dobę. Leku nie należy stosować u dzieci poniżej 6 roku życia, a poniżej 12 roku życia stosować jedynie pod nadzorem osoby dorosłej.
Benzydaminę w postaci roztworu dopochwowego stosujemy do 2 razy dziennie w zależności od nasilenia objawów.
Przeciwskazania do stosowania benzydaminy
Nadwrażliwość na substancję czynną.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania benzydaminy
Długotrwałe stosowanie leków o działaniu miejscowym może dawać reakcję alergiczną, tyczy się to każdej postaci benzydaminy dostępnej na rynku.
Aerozol lub pastylki do ssania:
U niektórych pacjentów owrzodzenie jamy ustnej i gardła może być konsekwencją ciężkiego procesu chorobowego. W sytuacji, gdy objawy będą się nasilać, bądź nie ustąpią po trzech dniach stosowania zaleca się konsultację z lekarzem.
Szczególną ostrożność należy zachować u pacjentów cierpiących na astmę oskrzelową, ponieważ istnieje ryzyko wystąpienia skurczu oskrzeli.
Roztwór dopochwowy:
Pacjentki z krwawieniem z dróg rodnych lub upławami przed zastosowaniem leku powinny skonsultować się z lekarzem. Leku w postaci roztworu dopochwowego nie można przyjmować doustnie.
Wpływ benzydaminy na prowadzenie pojazdów
Miejscowe stosowanie benzydaminy w dawkach terapeutycznych nie ma wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługę maszyn.
Wpływ benzydaminy na ciążę
Na podstawie dostępnych danych nie można jednoznacznie stwierdzić wpływu benzydaminy na ciążę, a badania przeprowadzone na zwierzętach są niewystarczające, dlatego kobiety w ciąży nie powinny stosować benzydaminy w postaci pastylek do ssania oraz aerozolu do gardła.
Jeśli chodzi o postać dopochwową to zastosowana miejscowo wchłania się w niewielkiej ilości do krążenia, nie wywołując istotnego działania ogólnego, dlatego też nie ma przeciwwskazań do miejscowego stosowania benzydaminy u kobiet w ciąży.
Wpływ benzydaminy na laktację
Ze względu na brak wystarczającej informacji na temat przenikania benzydaminy i jej metabolitów do mleka matki w okresie karmienia piersią nie należy stosować pastylek oraz aerozolu do gardła.
Lek w postaci roztworu dopochwowego wchłania się w niewielkiej ilości do krążenia nie wywołując istotnego działania ogólnego, dlatego nie ma przeciwwskazań do stosowania roztworu przez kobiety karmiące piersią.
Podczas karmienia piersią należy zachować szczególną ostrożność.
Wpływ benzydaminy na płodność
Podczas badań toksykologicznych określających wpływ benzydaminy na rozród szczurów i królików zaobserwowano działanie toksyczne w fazie rozwoju oraz w fazie około- i poporodowej przy stężeniach znacznie większych niż te po przyjęciu pojedynczej, terapeutycznej dawki doustnej. W przeprowadzonych badaniach nie wykazano wpływu teratogennego benzydaminy. Dostępne dane nie pozwalają jednak na ustalenie znaczenia klinicznego toksycznego wpływu na rozród.
Inne możliwe skutki uboczne
Zastosowanie benzydaminy w postaci roztworu dopochwowego (miejscowo) może wywołać uczucie pieczenia, wysypkę fotoalergiczną i pokrzywkę. Miejscowe działania niepożądane są zazwyczaj lekkie i przemijające. Skutki te ustępują samoistnie i nie wymagają dodatkowego leczenia.
Objawy przedawkowania benzydaminy
Benzydamina po zastosowaniu miejscowym praktycznie nie działa ogólnie, więc istnieje minimalne ryzyko przedawkowania leku. W przypadku postaci aerozolu połknięcie na przykład przez dziecko znacznej ilości płynu może wywołać działania niepożądane ze strony układu pokarmowego lub nerwowego. Do najczęstszych objawów żołądkowo-jelitowych można zaliczyć: nudności, wymioty, ból brzucha oraz podrażnienie przełyku, natomiast ze strony układu nerwowego: zawroty głowy, halucynacje, pobudzenie, niepokój i rozdrażnienie. W sytuacji połknięcia przez dziecko bardzo dużej ilości płynu mogą wystąpić wymioty, bóle brzucha, niepokój, lęk, drgawki, ataksja, gorączka, tachykardia, a w skrajnych przypadkach również zahamowanie czynności ośrodka oddechowego, a ze strony ośrodkowego układu nerwowego mogą pojawić się zawroty głowy, omamy, pobudzenie, niepokój i drażliwość.
Nie zaobserwowano przedawkowania benzydaminy w postaci roztworu dopochwowego.
Mechanizm działania benzydaminy
Benzydamina jest stosowana w lecznictwie w postaci chlorowodorku. Należy do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, lecz wykazuje inny mechanizm działania niż pozostałe leki z tej grupy. W swoim działaniu wyróżnia się tym, że stosowana w dawkach zalecanych przez producenta nie hamuje aktywności cyklooksygenazy i lipooksygenazy, czyli enzymów, które biorą udział w powstawaniu prostaglandyn i leukotrienów. Dodatkową zaletą jej działania jest fakt, iż nie podrażnia ona śluzówki przewodu pokarmowego w przeciwieńswie do innych NLPZ-ów. Mechanizm jej działania opiera się głównie na inhibicji syntezy cytokin propazapalnych. Ponadto poprzez swoje działanie wpływa na powstawanie i postęp procesów zapalnych. Miejscowe działanie znieczulające benzydaminy może być związane z jej zdolnością do hamowania uwalniania mediatorów zapalenia, np. substancji P i peptydu związanego z genem kalcytoniny z zakończeń nerwów czuciowych.
Wchłanianie benzydaminy
Benzydamina po podaniu miejscowym wchłania się przez skórę i błony śluzowe, gromadząc się miejscowo w tkankach objętych procesem zapalnym. Po podaniu miejscowym osiąga stężenie wyższe niż po podaniu doustnym, wchłaniając się minimalnie do krążenia bez większego wpływu na działanie ogólne.
Wydalanie benzydaminy
Benzydamina jest głównie wydalana z moczem, w postaci niekatywnych metabolitów.