Tiamazol, Thiamazolum - Zastosowanie, działanie, opis

Tiamazol jest pochodną imidazolu, wykorzystywaną w terapii schorzeń tarczycy. Lek znalazł zastosowanie w:

• terapii wspomagającej poprzedzającej leczenie jodem radioaktywnym lub już po zastosowaniu tej metody leczenia;
• leczeniu poprzedzającym zabieg chirurgiczny, wymagany podczas przebiegu nadczynności tarczycy; 
• terapii przełomów tarczycowych;
• terapii nadczynności tarczycy w przypadku występowania małego wola lub jego zupełnego braku;
• profilaktycznej terapii u osób z nieznaczną nadczynnością tarczycy i gruczolakami w przypadku ekspozycji na jod. 

Tiamazol jest lekiem hamującym wytwarzanie hormonów tarczycy, Znalazł zastosowanie w leczeniu nadczynności tego gruczołu. Zwykle stosowane dawki dobowe w przypadku leczenia nadczynności tarczycy wynoszą od 10 mg do 40 mg tiamazolu. Dawka początkowa jest zależna od stopnia rozwoju nadczynności, chorób współistniejących, wieku oraz masy ciała pacjenta. Tiamazol, w niektórych przypadkach, jest stosowany równolegle z lewotyroksyną w celu eliminacji ryzyka wystąpienia niedoczynności tarczycy.

Dawka dobowa u dzieci jest obliczana na podstawie masy ciała pacjenta. W większości przypadków nie jest zalecane przekraczanie 40 mg tiamazolu na dobę. 

Tiamazol należy przyjmować popijając lek niewielką ilością płynu. Dawkowanie wymaga dostosowania w przypadku:

• pacjentów w podeszłym wieku;
• osób z potwierdzoną niewydolnością wątroby;
• pacjentów z potwierdzoną niewydolnością nerek. 

Tiamazolu nie należy stosować w przypadku dzieci poniżej drugiego roku życia. 

Terapia nadczynności tarczycy z wykorzystaniem tiamazolu trwa zwykle od sześciu miesięcy do około dwóch lat.  Remisja choroby jest zależna od wielu czynników mających znaczenie przez cały okres terapii, należą do nich:

• podaż jodu w diecie;
• rodzaj nadczynności tarczycy;
• czas trwania terapii;
• dawka tiamazolu.

Tiamazol jest stosowany przed zabiegiem chirurgicznym. Zwykle leczenie rozpoczyna się trzy lub cztery tygodnie przed planowaną operacją. 
Podczas terapii jodem radioaktywnym często wspomagająco stosowany jest tiamazol. Dawka i czas leczenia jest ściśle związany ze stopniem występującej nadczynności. 

Tiamazol jest przeciwwskazany w przypadku wystąpienia nadwrażliwości na tę substancję czynną lub inne pochodne tionamidu. Ponadto leku nie należy stosować również w przypadku:

• pacjentów po przebytych uszkodzeniach szpiku, powstałych w wyniku terapii karbimazolem lub tiamazolem w przeszłości;
• współistniejącej granulocytopenii (niski poziom granulocytów we krwi);
• pacjentów, u których stwierdzono ostre zapalenia trzustki po terapii karbimazolem lub tiamazolem;
• cholestazy (zaburzenie przepływu żółci) występującej przed zastosowaniem tiamazolu.

Tiamazol powinien być stosowany z zachowaniem szczególnej ostrożności w przypadku pacjentów z współistniejącym wolem, ze względu na ryzyko jego powiększenia i nacisku na tchawicę. 

Podczas stosowania tiamazolu zalecane jest wykonanie morfologii krwi, szczególnie u osób ze skłonnością do granulocytopenii (zmniejszenie stężenia granulocytów w osoczu). Tiamazol w rzadkich przypadkach może powodować wystąpienie agranulocytozy, o czym mogą świadczyć takie objawy jak: stan zapalny gardła, błony śluzowej jamy ustnej, gorączka.

Tiamazol może wywołać ostre zapalenie trzustki. W razie wystąpienia stanu zapalnego lek należy odstawić.

W niektórych przypadkach, podczas leczenia tiamazolem może dojść do wystąpienia objawów niedoczynności tarczycy związanych ze wzrostem stężenia TSH. Sytuacji można zapobiec zmniejszając dawkę tiamazolu po uzyskaniu eutyrozy (prawidłowego stężenia hormonów tarczycy) lub dodając do terapii lewotyroksynę. Ponadto, u niektórych pacjentów tiamazol może spowodować zwiększenie masy ciała, jest to prawidłowa reakcja organizmu na substancję leczniczą.

Zbyt wczesne przerwanie leczenia tiamazolem może spowodować nasilenie nadczynności tarczycy. 

Metizol ma niewielki wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługę maszyn, ze względu na możliwość wystąpienia zawrotów głowy podczas terapii.

Wyleczenie nadczynności tarczycy z wykorzystaniem tiamazolu, może spowodować normalizację procesów metabolizmu i eliminacji innych leków. Po zakończeniu terapii tiamazolem może być konieczna modyfikacja dawek przyjmowanych preparatów.

Stosowanie tiamazolu podczas ciąży jest możliwe jedynie w uzasadnionych klinicznie przypadkach, po wcześniejszej ocenie stosunku korzyści odniesionych przez matkę podczas terapii tiamazolem, a ryzyka poniesionego przez płód. Tiamazol przenika przez łożysko, we krwi płodu osiąga stężenia porównywalne do poziomu obecnego w osoczu matki. Stosowanie tiamazolu podczas ciąży może spowodować wystąpienie wad rozwojowych u płodu, należą do nich:

• wady rozwojowe twarzoczaszki;
• przepuklina pępowinowa;
• zrost przełyku
• ubytek przegrody międzykomorowej;
• zaburzenia w budowie przewodu pępowionowo-jelitowego.

Leczenie nadczynności tarczycy podczas ciąży jest w niektórych przypadkach konieczne (ryzyko przedwczesnego porodu, wady rozwojowe). Podczas terapii należy dostosować dawkowanie leku oraz ściśle monitorować stan dziecka i matki.

Podczas terapii tiamazolem konieczne jest stosowanie skutecznej metody antykoncepcyjnej. 

Tiamazol przenika do mleka. Stosowanie małych dawek leku (maksymalnie do 10 mg) podczas karmienia piersią jest możliwe pod ścisła kontrolą lekarza, przyjmowanie leku zalecane jest bezpośrednio po karmieniu. W trakcie terapii tiamazolem u matki karmiącej, wskazane jest monitorowanie noworodka ze względu na ryzyko rozwoju niedoczynności tarczycy. 

Przyjęcie zbyt dużej dawki tiamazolu może doprowadzić do niedoczynności tarczycy, a wraz z nią wystąpienia objawów związanych ze zmniejszeniem metabolizmu oraz pojawieniem się wola. Wśród objawów przedawkowania tiamazolu można wyróżnić również:

• wymioty i nudności;
• spadek temperatury ciała;
• nadmierną senność i zmęczenie;
• wzrost masy ciała;
• zaparcie;
• problemy ze snem;
• suchość skóry;
• zaburzenia menstruacji u kobiet.

Mechanizm działania tiamazolu polega na zmniejszeniu syntezy hormonów tarczycy poprzez upośledzenie procesu wbudowania jodu do tyrozyny. Dokładny proces nie jest znany, niektóre teorie sugerują zmniejszenie aktywności peroksydazy tarczycowej odpowiedzialnej za wprowadzenie atomu jodu do cząsteczki tyrozyny. Skutkuje to spadkiem stężenia wolnych hormonów tarczycy (tyroksyny i trójdotyroniny) w osoczu. 

Odpowiedź organizmu po zastosowaniu tiamazolu występuje po różnym czasie u pacjentów. Powodem tego jest brak wpływu leku uwalnianie zsyntetyzowanych wcześniej hormonów. Po wyczerpaniu zasobu hormonów w tyreocytach wystąpi właściwa reakcja na lek. 

Wchłanianie tiamazolu z przewodu pokarmowego jest szybkie i całkowite. Stężenie maksymalne występuje po około godzinie. 

Tiamazol występuje w osoczu w postaci wolnej. Wiązanie substancji z białkami znajduje się na poziomie nieistotnym klinicznie. Lek kumuluje w komórkach tarczycy, co zapewnia stały poziom substancji już po podaniu pojedynczej dawki. 

Okres półtrwania tiamazolu wynosi od trzech do sześciu godzin w zależności od cech osobniczych. Tiamazol ulega metabolizmowi w wątrobie z wytworzeniem kilku metabolitów. Niektóre badania potwierdzają aktywność przeciwtarczycową jednego z nich 3-metylo-2-tiohydantoiny.

Niewielka ilość tiamazolu (7%-12%) jest wydalana w postaci niezmienionej. Większość leku wydalane jest w postaci metabolitów z moczem. Jedynie 3% dawki zostało wykryte w kale. W eliminacji leku ma znaczenie krążenie wątrobowo-jelitowe. Pewne ilości zaobserwowano w żółci.