Hialuronian sodu, Natrii hyaluronas - Zastosowanie, działanie, opis

Hialuronian sodu jest solą sodową kwasu hialuronowego. Substancja czynna jest stosowana w chorobie zwyrodnieniowej stawów kolanowych (w stopniu od łagodnego do umiarkowanego).

Związek może być również używany w preparatach okulistycznych w leczeniu dyskomfortu spowodowanego suchością oczu lub zapaleniem spojówek. Wykorzystywany jest również przed i w czasie zabiegów chirurgicznych oka, ze względu na swoje właściwości ochronne.

Hialuronian sodu stosowany jest też w kosmetyce, w celu zmniejszenia zmarszczek na twarzy (jako dodatek do kremów lub w postaci iniekcji do warstwy skóry w chirurgii plastycznej).

Hialuronian sodu stosuje się przede wszystkim w formie wstrzyknięcia dostawowego.

Dawka stosowana w leczeniu zależna od stopnia zaawansowania choroby i decyzji lekarza o sposobie jego dawkowania.

Dawka zwykle stosowana (dobowa) u osób dorosłych: 20 mg.

Przeciwwskazaniem są nadwrażliwość na hialuronian sodu, ciężka niewydolność wątroby oraz alergia na białka pochodzenia drobiowego.

Jeśli lekarz stwierdzi u chorego zapalenie stawu, podanie leku może okazać się niezasadne.

Po podaniu dostawowym hialuronianu sodu, należy poinformować pacjenta, aby nie przeciążał przez kilka godzin nogi.

Przed podaniem hialuronianu sodu należy upewnić się, że pacjent nie ma w stawie wysięku. Zaleca się usunięcie wysięku przy pomocy punkcji stawu.

Substancję czynną należy stosować ostrożnie u pacjentów z zakażeniem w obrębie miejsca wstrzyknięcia leku. Może dojść do rozwoju bakteryjnego zapalenia stawów.

W czasie podania leku w formie iniekcji dostawowej, nie zaleca się używać do dezynfekcji środków, które zawierają czwartorzędowe sole amoniowe. Może dojść do wytrącenia substancji czynnej.

Hialuronian sodu nie powoduje objawów wpływających na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

Zastosowanie substancji czynnej z lekami o miejscowym działaniu znieczulającym może spowodować wydłużenie czasu znieczulenia tego obszaru u chorego.

Dane związane z badaniami na zwierzętach nie wykazały teratogennego oraz embriotoksycznego działania substancji czynnej. Nie zaleca się jednak stosowania leku w tym okresie, chyba że lekarz prowadzący podejmie decyzję, że jest to konieczne.

Nie zaleca się stosowania substancji czynnej w okresie laktacji, chyba że lekarz prowadzący podejmie decyzję, że jest to konieczne.

Brak danych klinicznych dotyczących wpływu substancji czynnej na płodność.

Podanie w formie iniekcji dostawowej: zaczerwienie, ból, wysięk, obrzęk, wzmożone ucieplenie, zapalenie stawu, zapalenie błony maziowej, wysypka, pokrzywka, świąd, reakcje nadwrażliwości, anafilaksja, infekcyjne zapalenie stawu, powikłania po zastosowaniu miejscowym.

Brak danych klinicznych dotyczących przedawkowania substancji czynnej.

Mechanizm działania substancji czynnej polega na normalizacji elastyczności oraz lepkości płynu stawowego. Związek pobudza procesy naprawcze w chrząstce stawowej. W badaniach klinicznych potwierdzono, że hialuronian sodu poprawia ruchomość stawu i działa przeciwzapalnie oraz przeciwbólowo. Substancja czynna wywiera swoje działanie terapeutyczne poprzez wiązanie się z trzema typami receptorów na powierzchni komórki: CD44 (glikoproteina błonowa), receptorem ruchliwości zależnej od hialuronianu (RHAMM) oraz cząsteczką adhezji międzykomórkowej 1 (ICAM–1).

W piśmiennictwa dane związane z wchłanianiem hialuronianu sodu u ludzi są bardzo ograniczone. Z kolei w wyniku badań farmakokinetycznych na zwierzętach (psy i króliki) wykazano, że substancja czynna podana w iniekcji wchłania się szybko do tkanek stawu. Biodostępność związku zależy od jego masy cząsteczkowej.

W badaniach farmakokinetycznych na zwierzętach zauważono, że substancja czynna jest rozprowadzana w organizmie do płynu stawowego, torebki stawowej, więzadeł, a także mięśni znajdujących się w sąsiedztwie stawu. W mniejszych stężeniach związek wykryto w wątrobie, nerkach, węzłach chłonnych i szpiku kostnym. W badaniach in vitro odnotowano, że substancja czynna wiąże się z albuminami w osoczu poprzez tworzenie rozpuszczalnych kompleksów.

Związek metabolizowany jest podobnie jak fizjologiczny kwas hialuronowy na drodze tak zwanego heksozowego szlaku metabolicznego. W badaniach z udziałem zwierząt zaobserwowano, że substancja czynna podana doustnie metabolizowana jest do oligosacharydów przez bakterie jelitowe, a następnie ponownie wchłaniania w jelicie grubym.

Substancja czynna podana w formie iniekcji jest wydalana z moczem.