Hialuronian sodu, Natrii hyaluronas - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o hialuronianie sodu
- Rok wprowadzenia na rynek
-
1986
- Substancje aktywne
-
hialuronian sodu
- Działanie hialuronianu sodu
-
pobudza odbudowę chrząstki stawowej, przeciwbólowe (bez opioidów), przeciwzapalne, wspomaga regenerację chrząstki stawowej
- Postacie hialuronianu sodu
-
roztwór do wstrzykiwań
- Układy narządowe
-
układ połączeń kości (stawy i jego elementy)
- Specjalności medyczne
-
Ortopedia i traumatologia narządu ruchu
- Rys historyczny hialuronianu sodu
-
Pod koniec lat 70. substancja czynna pod nazwą handlową Hylartin była używana do badań klinicznych na ludziach oraz w weterynarii (konie wyścigowe) w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów. Pierwszy dostępny na rynku farmaceutycznym hialuronian sodu został opracowany przez węgierskiego wynalazcę Endre Alexander Balazs pod nazwą handlową Healon. Preparat stosowany jest w do dnia dzisiejszego w trakcie zabiegów chirurgicznych w obszarze przedniego odcinka gałki ocznej. Substancja czynna została zatwierdzona do użytku medycznego przez Swissmedic w Szwajcarii na początku lat 80. W 1986 roku włoska firma Fidia rozpoczęła stosowanie hialuronianu sodu (nazwa handlowa Hyalgan), w celu leczenia choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego.
- Wzór sumaryczny hialuronianu sodu
-
C14H22NNaO11
Spis treści
- Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające hialuronian sodu
- Wskazania do stosowania hialuronianu sodu
- Dawkowanie hialuronianu sodu
- Przeciwskazania do stosowania hialuronianu sodu
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania hialuronianu sodu
- Wpływ hialuronianu sodu na prowadzenie pojazdów
- Inne rodzaje interakcji
- Wpływ hialuronianu sodu na ciążę
- Wpływ hialuronianu sodu na laktację
- Wpływ hialuronianu sodu na płodność
- Inne możliwe skutki uboczne
- Objawy przedawkowania hialuronianu sodu
- Mechanizm działania hialuronianu sodu
- Wchłanianie hialuronianu sodu
- Dystrybucja hialuronianu sodu
- Metabolizm hialuronianu sodu
- Wydalanie hialuronianu sodu
Wskazania do stosowania hialuronianu sodu
Hialuronian sodu jest solą sodową kwasu hialuronowego. Substancja czynna jest stosowana w chorobie zwyrodnieniowej stawów kolanowych (w stopniu od łagodnego do umiarkowanego).
Związek może być również używany w preparatach okulistycznych w leczeniu dyskomfortu spowodowanego suchością oczu lub zapaleniem spojówek. Wykorzystywany jest również przed i w czasie zabiegów chirurgicznych oka, ze względu na swoje właściwości ochronne.
Hialuronian sodu stosowany jest też w kosmetyce, w celu zmniejszenia zmarszczek na twarzy (jako dodatek do kremów lub w postaci iniekcji do warstwy skóry w chirurgii plastycznej).
Dawkowanie hialuronianu sodu
Hialuronian sodu stosuje się przede wszystkim w formie wstrzyknięcia dostawowego.
Dawka stosowana w leczeniu zależna od stopnia zaawansowania choroby i decyzji lekarza o sposobie jego dawkowania.
Dawka zwykle stosowana (dobowa) u osób dorosłych: 20 mg.
Przeciwskazania do stosowania hialuronianu sodu
Przeciwwskazaniem są nadwrażliwość na hialuronian sodu, ciężka niewydolność wątroby oraz alergia na białka pochodzenia drobiowego.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania hialuronianu sodu
Jeśli lekarz stwierdzi u chorego zapalenie stawu, podanie leku może okazać się niezasadne.
Po podaniu dostawowym hialuronianu sodu, należy poinformować pacjenta, aby nie przeciążał przez kilka godzin nogi.
Przed podaniem hialuronianu sodu należy upewnić się, że pacjent nie ma w stawie wysięku. Zaleca się usunięcie wysięku przy pomocy punkcji stawu.
Substancję czynną należy stosować ostrożnie u pacjentów z zakażeniem w obrębie miejsca wstrzyknięcia leku. Może dojść do rozwoju bakteryjnego zapalenia stawów.
W czasie podania leku w formie iniekcji dostawowej, nie zaleca się używać do dezynfekcji środków, które zawierają czwartorzędowe sole amoniowe. Może dojść do wytrącenia substancji czynnej.
Wpływ hialuronianu sodu na prowadzenie pojazdów
Hialuronian sodu nie powoduje objawów wpływających na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
Inne rodzaje interakcji
Zastosowanie substancji czynnej z lekami o miejscowym działaniu znieczulającym może spowodować wydłużenie czasu znieczulenia tego obszaru u chorego.
Wpływ hialuronianu sodu na ciążę
Dane związane z badaniami na zwierzętach nie wykazały teratogennego oraz embriotoksycznego działania substancji czynnej. Nie zaleca się jednak stosowania leku w tym okresie, chyba że lekarz prowadzący podejmie decyzję, że jest to konieczne.
Wpływ hialuronianu sodu na laktację
Nie zaleca się stosowania substancji czynnej w okresie laktacji, chyba że lekarz prowadzący podejmie decyzję, że jest to konieczne.
Wpływ hialuronianu sodu na płodność
Brak danych klinicznych dotyczących wpływu substancji czynnej na płodność.
Inne możliwe skutki uboczne
Podanie w formie iniekcji dostawowej: zaczerwienie, ból, wysięk, obrzęk, wzmożone ucieplenie, zapalenie stawu, zapalenie błony maziowej, wysypka, pokrzywka, świąd, reakcje nadwrażliwości, anafilaksja, infekcyjne zapalenie stawu, powikłania po zastosowaniu miejscowym.
Objawy przedawkowania hialuronianu sodu
Brak danych klinicznych dotyczących przedawkowania substancji czynnej.
Mechanizm działania hialuronianu sodu
Mechanizm działania substancji czynnej polega na normalizacji elastyczności oraz lepkości płynu stawowego. Związek pobudza procesy naprawcze w chrząstce stawowej. W badaniach klinicznych potwierdzono, że hialuronian sodu poprawia ruchomość stawu i działa przeciwzapalnie oraz przeciwbólowo. Substancja czynna wywiera swoje działanie terapeutyczne poprzez wiązanie się z trzema typami receptorów na powierzchni komórki: CD44 (glikoproteina błonowa), receptorem ruchliwości zależnej od hialuronianu (RHAMM) oraz cząsteczką adhezji międzykomórkowej 1 (ICAM–1).
Wchłanianie hialuronianu sodu
W piśmiennictwa dane związane z wchłanianiem hialuronianu sodu u ludzi są bardzo ograniczone. Z kolei w wyniku badań farmakokinetycznych na zwierzętach (psy i króliki) wykazano, że substancja czynna podana w iniekcji wchłania się szybko do tkanek stawu. Biodostępność związku zależy od jego masy cząsteczkowej.
Dystrybucja hialuronianu sodu
W badaniach farmakokinetycznych na zwierzętach zauważono, że substancja czynna jest rozprowadzana w organizmie do płynu stawowego, torebki stawowej, więzadeł, a także mięśni znajdujących się w sąsiedztwie stawu. W mniejszych stężeniach związek wykryto w wątrobie, nerkach, węzłach chłonnych i szpiku kostnym. W badaniach in vitro odnotowano, że substancja czynna wiąże się z albuminami w osoczu poprzez tworzenie rozpuszczalnych kompleksów.
Metabolizm hialuronianu sodu
Związek metabolizowany jest podobnie jak fizjologiczny kwas hialuronowy na drodze tak zwanego heksozowego szlaku metabolicznego. W badaniach z udziałem zwierząt zaobserwowano, że substancja czynna podana doustnie metabolizowana jest do oligosacharydów przez bakterie jelitowe, a następnie ponownie wchłaniania w jelicie grubym.
Wydalanie hialuronianu sodu
Substancja czynna podana w formie iniekcji jest wydalana z moczem.