Immunoglobulina ludzka normalna, Immunoglobulinum humanum normale - Zastosowanie, działanie, opis

Immunoglobulina ludzka jest wykorzystywana podczas terapii immunomodulującej u pacjentów cierpiących na zespół Guillaina–Barrégo, chorobę Kawasaki, wieloogniskową neuropatię ruchową, pierwotną małopłytkowość immunologiczną lub przewlekłą demielinizacyjną polineuropatię zapalną.

Ludzka immunoglobulina znalazła zastosowanie w terapii zastępczej u osób dorosłych i pacjentów poniżej 18 roku życia, cierpiących na pierwotny zespół niedoboru odporności przebiegający ze zmniejszeniem ilości wytwarzanych przeciwciał.
Lek jest również wykorzystywany w terapii wtórnego niedoboru odporności. Kuracja substytucyjna wykorzystująca ludzką immunoglobulinę znalazła zastosowanie w zmniejszeniu ciężkości i częstotliwości objawów nawracających infekcji bakteryjnych u osób z białaczką limfocytową lub szpiczakiem mnogim w przypadku braku skuteczności terapii przeciwdrobnoustrojowej.
W niektórych przypadkach wskazane jest podanie immunoglobuliny osobom przed i po przeszczepie allogenicznych komórek macierzystych układu krwiotwórczego. Immunoglobulina ludzka jest wykorzystywana w przypadku nieuzyskania efektu w postaci dwukrotnego wzrostu miana przeciwciał po podaniu szczepionki przeciwko pneumokokom.

Ponadto, substancja czynna jest stosowana przez osoby dorosłe cierpiące na miastenię. Lek jest wykorzystywany głównie podczas ciężkich zaostrzeń choroby. 

Schemat dawkowania substancji czynnej powinien zostać dobrany indywidualnie do każdego pacjenta. Lek można podawać drogą dożylną, domięśniową lub podskórnie.

Podczas podania podskórnego zalecane jest podawanie leku w udo, brzuch, boczną powierzchnię biodra lub ramię.

Przeciwwskazaniem do stosowania substancji czynnej jest wystąpienie reakcji nadwrażliwości na immunoglobulinę ludzką.
Innym ograniczeniem podczas wykorzystania leku w kuracji jest niedobór immunoglobuliny typu A, ze względu na możliwość wystąpienia reakcji anafilaktycznej, spowodowanej pojawieniem się przeciwciał skierowanych przeciw IgA.

Wskazane jest zachowanie szczególnej ostrożność ze względu na możliwość wystąpienia zespołu aseptycznego zapalenia opon mózgowych podczas przyjmowania ludzkiej normalnej immunoglobuliny. W niektórych sytuacjach wskazane jest wykonanie dodatkowych badań neurologicznych w celu wykluczenia innych przyczyn stanu zapalnego opon mózgowych. 

W trakcie terapii ludzką immunoglobuliną istnieje ryzyko wystąpienia objawów niedokrwistości hemolitycznej. Proces hemolizy jest związany z ryzykiem występowania w roztworze zawierającym immunoglobulinę, przeciwciał skierowanym przeciw antygenom na powierzchni krwinek czerwonych. W trakcie leczenia może dojść do opłaszczania erytrocytów immunoglobulinami. Prawdopodobieństwo wystąpienia hemolizy wzrasta w przypadku stosowania dużych dawek substancji czynnej oraz u pacjentów leczonych immunoglobulinami z powodu wzmożonej sekwestracji czerwonych krwinek.

Należy zachować szczególną ostrożność podczas stosowania leku u pacjentów z podwyższonym ryzykiem pojawienia się zaburzeń zakrzepowo–zatorowych (osoby z nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą lub zaburzeniami krzepliwości), u osób otyłych oraz pacjentów unieruchomionych. Zalecane jest staranne obserwowanie pacjentów i wykorzystanie minimalnej szybkości infuzji podczas terapii.

Podczas terapii wykorzystującej ludzką normalną immunoglobulinę istnieje ryzyko wystąpienia u pacjenta ostrej niewydolności nerek. Wskazane jest zachowanie szczególnej ostrożności oraz staranne monitorowanie pacjentów z podwyższonym ryzykiem rozwoju niewydolności nerek podczas leczenia (diabetycy, pacjenci ze zmniejszoną ilością krwi krążącej, osoby z nadwagą, pacjenci przyjmujący inne leki o działaniu nefrotoksycznym. W przypadku wysokiego ryzyka uszkodzenia nerek podczas stosowania substancji czynnej należy stosować lek w najmniejszej możliwej dawce z najmniejszą szybkością wlewu.

Podczas terapii ludzką immunoglobuliną istnieje ryzyko spadku stężenia neutrofilów w osoczu. Ryzyko zaburzeń jest największe kilka godzin po podaniu leku, a zmiany ustępują zwykle samoistnie po dwóch tygodniach.

Podczas terapii ludzką immunoglobulina istnieje ryzyko transferu czynników zakaźnych, takich jak wirusy lub inne patogeny. Z tego powodu podczas stosowania leków produkowanych z ludzkiego osocza lub krwi wykorzystywane są procedury zapobiegające zakażeniu, takie jak:

• przesiewowe badania pojedynczych donacji;
• selekcja dawców;
• przesiewowe testy puli całego osocza wykluczające obecność markerów zakażenia.

Skuteczność wyżej opisanych metod jest zmniejszona w przypadku wirusów bezotoczkowych (wirus zapalenia wątroby typu A lub parowirus B19).

W związku z procesem biernego przekazywania przeciwciał przeciwko antygenom występującym na powierzchni erytrocytów istnieje ryzyko otrzymania fałszywie dodatnich wyników testów serologicznych.

Przed rozpoczęciem terapii normalną immunoglobuliną, oraz w jej trakcie, zalecane jest odpowiednie nawodnienie pacjenta, regularne monitorowanie poziomu kreatyniny i produkcji moczu, a także unikanie jednoczesnego stosowania pętlowych leków moczopędnych. 

Substancja czynna może nieznacznie wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów lub obsługi maszyn. Pacjenci, którzy doświadczyli poważnych działań niepożądanych związanych z przyjęciem leku powinni zachować ostrożność i wstrzymać się z wykonywaniem czynności stanowiących ryzyko dla ich zdrowia.

Zalecane jest zachowanie przynajmniej trzymiesięcznego odstępu między zastosowaniem ludzkiej normalnej immunoglobuliny a szczepieniem preparatami zawierającymi żywe atenuowane wirusy (ospa wietrzna, różyczka, świnka). Szczepienie wykorzystujące żywego atenuowanego wirusa odry może być nieskuteczne nawet przez okres dwunastu miesięcy po przyjęciu immunoglobuliny.

Należy zachować szczególną ostrożność podczas stosowania leku u kobiet ciężarnych. Immunoglobuliny mogą przenikać przez łożysko, szczególnie w okresie trwania trzeciego trymestru ciąży. Bezpieczeństwo kuracji ludzką immunoglobulina podczas trwania ciąży nie zostało potwierdzone badaniami klinicznymi.

Zalecane jest zachowanie ostrożności podczas stosowania ludzkiej immunoglobuliny. Lek może przenikać do mleka matki, jednak doświadczenie kliniczne związane ze stosowaniem substancji czynnej nie wskazuje na szkodliwy wpływ leku na rozwój dziecka. 

Substancja czynna nie wpływa na płodność u mężczyzn lub kobiet.

Podczas dożylnego, domięśniowego lub podskórnego podania ludzkiej normalnej immunoglobuliny istnieje ryzyko pojawienia się zaburzeń o różnej częstotliwości występowania. Podczas terapii zgłaszano:

• bardzo często – odczyny w miejscu podania;
• często – wymioty, ból brzucha, ból głowy lub mięśni, gorączkę, rozdęcie jamy brzusznej, senność, nadciśnienie tętnicze, świąd, pokrzywkę, dreszcze, zmęczenie, objawy grypopodobne, ból pleców;
• niezbyt często – stan zapalny gardła, duszności, stan zapalny skóry, kaszel, światłowstręt, bezgłos.

Ponadto, podczas stosowania ludzkiej immunoglobuliny istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia działań niepożądanych o nieznanej częstotliwości występowania, do których zaliczamy:

• splątanie;
• zawał serca;
• wstrząs anafilaktyczny;
• aseptyczny stan zapalny opon mózgowych;
• niedokrwistość hemolityczną;
• biegunkę;
• obrzęk płuc lub skurcz oskrzeli;
• drżenia;
• zakrzepicę żył głębokich.

Przyjęcie zbyt dużej ilości substancji czynnej może doprowadzić do zwiększenia lepkości krwi oraz nadmiernego obciążenia układu sercowo–naczyniowego. 

Ludzka immunoglobulina wykazuje działanie immunostymulujące, którego mechanizm nie został w pełni wyjaśniony. Przeciwciała tworzą kompleksy z patogenami występującymi w organizmie zapobiegając w ten sposób postępowi infekcji.
Wpływ cząsteczki leku na układ odpornościowy jest związany z:

• usuwaniem czynników zakaźnych z organizmu dzięki zjawisku aglutynacji (zlepiania antygenów), neutralizacji toksyn, blokadzie receptorów przyłączających patogeny;
• aktywacją układu dopełniacza;
• interakcją z receptorami Fc oraz F(ab')2 występującymi na powierzchni komórek układu odpornościowego (komórkach NK, limfocytach B, neutrofilach, makrofagach).

Wpływ cząsteczki leku na receptory Fc, występujące na powierzchni komórek układu odpornościowego, pozwala na wykorzystanie leku w terapii niektórych schorzeń autoimmunologicznych.
Mechanizm powstawania niektórych chorób autoagresywnych uwzględnia produkcję autoprzeciwciał łączących się z fragmentami receptorów Fc. Blokada tych receptorów przez przeciwciała występujące w osoczu po podaniu immunoglobuliny poprawia przebieg niektórych schorzeń. 

Immunoglobulina ludzka ulega szybkiej dystrybucji do płynu zewnątrznaczyniowego.

Immunoglobulina IgG ulega rozkładowi w układzie siateczkowo–śródbłonkowym. Średni okres półtrwania wynosi od 21 do 41 dni jednak istotne znaczenie mają różnice osobnicze.