Lacydypina, Lacidipinum - Zastosowanie, działanie, opis

Lacydypina jest pochodną dihydropirydyny i należy do blokerów kanałów wapniowych III generacji. Lek blokuje napływ jonów wapniowych głównie w mięśniówce gładkiej tętnic, co powoduje zmniejszenie napięcia mięśni gładkich i rozszerzenie naczyń, a co za tym idzie obniżenie ciśnienia tętniczego. Ponadto dochodzi do zmniejszenia oporu obwodowego naczyń i odciążenia serca tzn. zmniejszonego zużycia przez serce energii oraz zmniejszenia jego zapotrzebowania na tlen.

Lacydypina stosowana jest w leczeniu pierwotnego nadciśnienia tętniczego, zarówno w monoterapii, jak i w leczeniu skojarzonym z innymi lekami hipotensyjnymi, między innymi z beta-adrenolitykami, lekami moczopędnymi, bądź inhibitorami konwertazy angiotensyny.

Dawkowanie lacydypiny u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym jest zależne od indywidualnej reakcji pacjenta na lek i powinno być dostosowane do stopnia nasilenia choroby.

Maksymalna dawka dobowa lacydypiny wynosi 6 mg i powinna być ona podawana o tej samej porze dnia, najlepiej rano, niezależnie od posiłków. Leczenie zaczyna się od niższych dawek, a ich zwiększenie możliwe jest po upływie czasu koniecznego do uzyskania pełnego efektu terapeutycznego. Okres ten nie powinien być krótszy niż 3 do 4 tygodni, jednakże niektórzy pacjenci wymagają szybszego podwyższenia dawki. Nie ma ograniczeń czasowych dotyczących stosowania lacydypiny.

Lacydypina jest metabolizowana w wątrobie, dlatego u pacjentów z zaburzeniami wątroby może dojść do zwiększenia jej biodostępności, a co za tym idzie do nasilonego efektu hipotensyjnego (nadmiernego obniżenia ciśnienia tętniczego). Pacjenci powinni być poddani obserwacji, a jeżeli wystąpi konieczność, dawka leku powinna być obniżona.

Nie ma konieczności modyfikacji dawki u pacjentów z chorobami nerek, jak i u pacjentów w podeszłym wieku.

Nie ma wystarczających badań bezpieczeństwa dotyczących stosowania leku u dzieci poniżej 18 roku życia, dlatego nie zaleca się stosowania go w tej grupie wiekowej.

Przeciwwskazaniem do stosowania lacydypiny jest nadwrażliwość na substancję leczniczą, a ze względu na możliwość wystąpienia reakcji krzyżowej szczególną ostrożność podczas stosowania leku należy zachować u pacjentów, u których wystąpiła wcześniej reakcja alergiczna na inne pochodne dihydropirydyny.

Należy bezwzględnie przerwać stosowanie lacydypiny u pacjentów, u których wystąpił wstrząs kardiogenny, a także niestabilna dławica piersiowa.

Stosowanie lacydypiny jest także przeciwwskazane u pacjentów ze zwężeniem zastawki aorty, ponieważ lacydypina może powodować zmniejszenie przepływu krwi w tętnicach wieńcowych.

Lacydypina nie powinna być stosowana u pacjentów po świeżo przebytym zawale mięśnia sercowego, jak również miesiąc po jego przejściu.

Podczas stosowania lacydypiny należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów, u których stwierdzono zaburzenia przewodzenia i automatyzmu mięśnia sercowego, ponieważ istnieje teoretyczna możliwość wpływu leku na czynność węzła zatokowego i węzła przedsionkowo-komorowego.

Szczególną ostrożność należy zachować u pacjentów z wrodzonym lub nabytym wydłużeniem odstępu QT. Należy zwrócić także uwagę na pacjentów, którzy jednocześnie z lacydypiną przyjmują leki wydłużające odstęp QT, tj. leki przeciwarytmiczne klasy I i III, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, leki przeciwpsychotyczne, antybiotyki (np. erytromycyna), a także niektóre leki przeciwhistaminowe (np. terfenadyna).

Ostrożnie należy stosować lacydypinę u pacjentów z małą rezerwą sercową, u osób z niestabilną dławicą piersiową, a także u pacjentów, u których niestabilna dławica piersiowa wystąpiła podczas leczenia.

Ponieważ brak jest potwierdzonej skuteczności stosowania lacydypiny we wtórnej prewencji po świeżym zawale serca, należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów po przebytym zawale mięśnia sercowego.

Nie ma ustalonej skuteczności i bezpieczeństwa stosowania lacydypiny u pacjentów ze złośliwym nadciśnieniem tętniczym.

Należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów z zaburzeniami wątroby, ze względu na możliwość zwiększonego działania hipotensyjnego. 

Nie należy przyjmować lacydypiny z sokiem grejpfrutowym, ponieważ może to wpłynąć na biodostępność leku.

Podczas stosowania lacydypiny należy ograniczyć spożycie alkoholu ze względu na ryzyko nasilenia działania leku.

Po zastosowaniu lacydypiny mogą wystąpić zawroty głowy, dlatego pacjenci w przypadku pojawienia się tego typu objawów nie powinni prowadzić pojazdów, ani obsługiwać maszyn, które pozostają w ruchu.

W przeprowadzonych badaniach na szczurach nie zaobserwowano szkodliwego i teratogennego działania lacydypiny na rozwój płodu. Natomiast u ludzi brak jest dokładnych badań potwierdzających brak szkodliwego działania leku. Dlatego też lacydypina może być podawana u kobiet ciężarnych jedynie w przypadku, kiedy korzystne działanie dla matki przewyższa możliwy, szkodliwy wpływ leku u dziecka. Należy także podkreślić, że lacydypina może powodować osłabienie czynności skurczowej macicy podczas porodu.

Lacydypina przenika do mleka kobiecego, dlatego jej stosowanie uzależnione jest od decyzji lekarza i możliwe jest jedynie w przypadkach, gdy korzyści z leczenia matki przewyższają ryzyko szkodliwego wpływu u dziecka.

Do tej pory nie zostały odnotowane przypadki przedawkowania lacydypiny. Jednakże najbardziej prawdopodobnymi objawami towarzyszącymi przedawkowaniu będą przedłużone rozszerzenie naczyń obwodowych z towarzyszącym niedociśnieniem tętniczym, a także tachykardia. Może pojawić się również bradykardia oraz wydłużenie przewodzenia przedsionkowo-komorowego.

Lacydypina jest silnym antagonistą (blokerem) kanałów wapniowych o wybiórczym działaniu na kanały zlokalizowane w naczyniach krwionośnych. Dzięki dużej lipofilności lek ma zdolność do odkładania się w  strukturach lipidowych błon komórkowych komórek ściany naczyń. Poprzez hamowanie napływu wapnia do mięśni, lacydypina rozszerza naczynia krwionośne, zmniejsza obwodowy opór naczyniowy i obniża ciśnienie tętnicze. Lek nie wpływa na przepływ nerkowy ani na kurczliwość mięśnia sercowego, natomiast zmniejsza zużycie tlenu przez serce, zwiększa przepływ wieńcowy oraz zmniejsza agregację płytek krwi. Poprzez hamowanie estryfikacji cholesterolu, lacydypina wykazuje korzystny wpływ na profil lipidowy.

Lacydypina jest związkiem lipofilnym i szybko, ale w niewielkim stopniu wchłania się z przewodu pokarmowego (10%). Maksymalne stężenie leku osiągane jest po 30-150 minut od podania.

Lacydypina wiąże się w ponad 95% z białkami osocza.

Lacydypina metabolizowana jest w wątrobie poprzez układ cytochromu P450, głównie CYP3A4, do czterech metabolitów, które nie wykazują lub wykazują minimalną aktywność farmakodynamiczną. Lek w dużym stopniu ulega efektowi pierwszego przejścia (ilość leku jaka trafia do krążenia ogólnego może być zmniejszona przez metabolizm wątrobowy).

Lacydypina wydalana jest w postaci metabolitów głównie z kałem (70% dawki), zaś w mniejszym stopniu również z moczem. Okres półtrwania leku wynosi 13-19 h.