Domowe testy
Ewa Pakuła

Domowe testy

Dzięki postępom współczesnej diagnostyki medycznej nasz organizm ma przed nami coraz mniej tajemnic. Ultrasonografia, tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny umożliwiają obrazowanie narządów ludzkiego ciała. Natomiast diagnostyka laboratoryjna umożliwia oznaczenie stężeń różnych składników we krwi i innych płynach ustrojowych, wydalinach i wydzielinach oraz przeprowadzanie różnych testów czynnościowych, które dostarczają wielu istotnych informacji o naszym stanie zdrowia i uzupełniają badania obrazowe.

Do niedawna, w celu wykonania badań laboratoryjnych konieczne było zgłoszenie się do punktu pobrań w laboratorium lub przychodni. Dziś niektóre z tych badań można wykonać samodzielnie w zaciszu domowym, gdyż w aptekach dostępne są już różnorodne testy diagnostyczne. Samodzielne pobranie kropli krwi z palca lub próbki moczu nie jest zbyt trudne, a otrzymany wynik testu może ukierunkować dalsze działania lekarza.

Pomocne przy cukrzycy

Accu-chek Active, Accutrend Glucose, Ascansia, Glucodisc, Glucocard, Glucostix, Medisense, One Touch i SmartScan to testy paskowe do oznaczania stężenia glukozy we krwi przy użyciu podręcznego glukometru. Od dawna stosowane są szeroko wśród chorych na cukrzycę, umożliwiając codzienną kontrolę poziomu cukru we krwi. Do badania potrzebna jest kropla krwi, uzyskana dzięki automatycznemu nakłuwaczowi i naniesiona na pasek testowy, który wkładany jest do wykalibrowanego aparatu. Po kilku-kilkunastu sekundach (w zależności od typu glukometru) podawany jest wynik, czyli aktualny poziom glukozy we krwi. Paski te dostępne są na receptę, a diabetycy mogą nabywać je z dużą zniżką dlatego, że cukrzyca zakwalifikowana jest do grupy chorób przewlekłych. A więc kupując glukometr warto upewnić się, czy stosowane do niego paski testowe są refundowane.

Ketodiastix to testy paskowe do oznaczania poziomu glukozy i ciał ketonowych w moczu. Badanie polega na zanurzeniu paska testowego w próbce moczu, a następnie porównaniu zmiany jego zabarwienia ze skalą barwną na opakowaniu. Jeśli cukrzyca jest dobrze leczona, to wówczas w moczu nie stwierdza się obecności glukozy i ciał ketonowych. Natomiast obecność glukozy w moczu informuje nas o nie dość skutecznym leczeniu cukrzycy, a dodatkowo obecność ciał ketonowych świadczy o dużej dekompensacji cukrzycy z rozwijającą się kwasicą. Paski te nie są refundowane.

Ketostix - jest to test paskowy służący do wykrywania ciał ketonowych w moczu lub surowicy krwi. Oznaczenie zajmuje 15 sekund. W teście tym porównuje się zabarwienie paska ze skalą barwną na opakowaniu. Jest przydatny dla ludzi chorujących na cukrzycę, która ma chwiejny przebieg ze skłonnością do wspomnianej już wyżej dekompensacji. Paski te również nie są refundowane.

Miażdżycogenne lipidy

Accutrend Cholesterol i Accutrend Triglicerides to testy paskowe do oznaczania poziomu cholesterolu całkowitego i trójglicerydów we krwi. Paski te przeznaczone są do aparatu Accutrend GCT, za pomocą którego można oznaczać te parametry. Paski można kupić bez recepty, ale cena ich jest wysoka. Badanie stężenia cholesterolu i trójglicerydów ma znaczenie w wykrywaniu zagrożenia chorobą miażdżycową.

Helicobacter pylori

Od kilku lat produkowane są testy diagnostyczne wykrywające obecność przeciwciał przeciwko bakterii Helicobacter pylori we krwi. Wiadomo obecnie, że najczęściej do zakażenia tą bakterią dochodzi we wczesnym dzieciństwie i że jest ono bardzo powszechne. U części nosicieli Helicobacter pylori może powodować zapalenie błony śluzowej żołądka i dwunastnicy oraz może prowadzić do rozwoju choroby wrzodowej, raka żołądka i innych schorzeń górnego odcinka przewodu pokarmowego. Stąd zrodziła się konieczność opracowania metod wykrywających zakażenie Helicobacter pylori. Testy przeznaczone do domowej diagnostyki wyposażone są we wszystkie elementy potrzebne do wykonania badania samodzielnie przez pacjenta. Do jego przeprowadzenia wystarcza tylko 1 kropla krwi z opuszki palca. Są to jednocześnie szybkie testy, gdyż można je wykonać i odczytać wynik w ciągu 5-10 minut. Do zestawu dołączona jest szczegółowa instrukcja postępowania. Testy te dostępne są w aptekach bez recepty. Oczywiście wynik domowego testu nie upoważnia do samodzielnego rozpoznawania schorzeń przewodu pokarmowego, może być natomiast pomocą dla lekarza.

Testy do badania moczu pozwalają na jednoczesne oznaczanie kilku parametrów moczu takich, jak: odczyn moczu, ciężar właściwy moczu, białko, glukoza, urobilinogen, bilirubina, związki ketonowe, związki azotowe. Wynik uzyskuje się po około 60 sekundach. Do zestawu dołączona jest instrukcja, jak badanie wykonać oraz skala barwna służąca do interpretacji wyniku. Dostępne są bez recepty.

Ostrzeżenie przed rakiem jelita

Test do wykrywania krwi utajonej w kale oparty jest na swoistym wykrywaniu hemoglobiny ludzkiej w kale. Krwią utajoną nazywamy krew w wydzielinach i wydalinach ludzkiego ciała niewidoczną gołym okiem, ale wykrywalną metodami laboratoryjnymi. W diagnostyce największe znaczenie ma wykrywanie krwi utajonej w stolcu, ponieważ świadczyć to może o krwawieniu w przebiegu nowotworu jelita grubego, jak również w przebiegu choroby wrzodowej, zapalenia jelit czy o skazie krwotocznej. Test na krew utajoną w kale jest łatwy do wykonania w domu i higieniczny - wystarczy tylko postępować zgodnie z instrukcja producenta. Wynik uzyskuje się po około 10 minutach. W przeciwieństwie do dawniej stosowanych metod, obecnie dostępne testy nie wymagają przed badaniem stosowania trzydniowej diety bezmięsnej. Dostępne są bez recepty.

Osoby powyżej 45 roku życia powinny raz do roku wykonywać test na krew utajoną w kale jako badanie przesiewowe ułatwiające wcześniejsze wykrycie raka jelita grubego. I niewątpliwie dodatni wynik testu powinien niezwłocznie skłaniać do wizyty u lekarza.

Przed zajściem w ciążę...

Test owulacyjny umożliwia określenie dnia owulacji czyli jajeczkowania i jest bardzo przydatny dla kobiet, które planują zajść w ciążę. Działanie testu opiera się na wykryciu w moczu hormonu luteinizującego LH, którego stężenie bardzo znacząco wzrasta na 24-36 godzin przed jajeczkowaniem. Jednak przez kilka miesięcy przed badaniem kobieta powinna obserwować swoje cykle miesięczne tak, aby mogła obliczyć średnią długość cyklu. Informacja ta umożliwia odczytanie z ulotki producenta, w których dniach jej cyklu należy wykonać test. Badanie najlepiej jest przeprowadzić wieczorem, bo o tej porze poziom hormonu luteinizującego LH jest najwyższy w ciągu całej doby. W celu jego wykonania należy postępować według instrukcji dołączonej do opakowania, a wynik uzyskuje się po około 5 minutach. Najczęściej dla ustalenia dnia owulacji konieczne jest przeprowadzenie kilku testów. Testy te dostępne są w aptekach bez recepty.

...i po zajściu

Test ciążowy służy wczesnemu stwierdzeniu ciąży. Opiera się on na próbie serologicznej wykrywającej obecność choriongonadotropiny w moczu kobiety. Choriongonadotropina czyli ludzka gonadotropina kosmówkowa (tzw. hCG) jest hormonem pojawiającym się w surowicy krwi i moczu ciężarnych już w kilka dni po zagnieżdżeniu się jaja płodowego w macicy, po czym stężenie jej wzrasta do 10 tygodnia ciąży, następnie zaś stopniowo obniża się aż do chwili porodu. Test ciążowy wykrywa hCG już nawet na 2-3 dni przed oczekiwaną miesiączką, ale bardziej wiarygodny jest, jeśli wykona się go w 5-7 dniu po oczekiwanej dacie miesiączki. Do wykonania testu należy pobrać próbkę moczu porannego, ponieważ jest on bardziej zagęszczony i stężenie hCG jest wówczas wyższe. Wynik pozytywny, czyli świadczący o ciąży, pojawia się w zależności od testu już po pół minucie do pięciu minut od wykonania badania. Jeśli wynik jest negatywny, a kobieta podejrzewa, że jest w ciąży, to następny test można wykonać po upływie 2-3 dni. Jak każdy test, tak i test ciążowy nie może zastąpić wizyty u ginekologa, który upewni kobietę, że jest w ciąży.

Testy na obecność narkortyków

Testy narkotykowe są nowością w naszych aptekach, a ich przeznaczeniem jest wykrywanie w moczu narkotyków: amfetaminy- AMP, barbituranów - BAR, benzodiazepin - BZD, fencyklidyny, kokainy- COC, marihuany - THC, metaamfetaminy - M-AMP (pochodnej amfetaminy), metadonu i morfiny - MOP. Produkowane są w postaci testów one step i testów multi-drug. Testy one-step służą do wykrywania w moczu obecności pojedynczych wymienionych wyżej narkotyków. Dla celów przesiewowych wygodniejsze są testy multi-drug umożliwiające wykrycie w moczu przy użyciu jednego testowego panelu każdego z pięciu najczęściej używanych narkotyków tj. amfetaminy, kannabinoidy - THC (czyli aktywne związki zawarte w marihuanie), kokainy, metamfetaminy i morfiny.

Istotą działania testu jest wysoce specyficzna reakcja narkotyku czyli antygenu i przeciwciał przeciwko temu narkotykowi znajdujących się w teście. Warto pamiętać, że testy do wykrywania narkotyków informują jedynie o braku lub obecności narkotyku w moczu i nie mogą służyć do oceny ilości narkotyku w organizmie. Dzięki testom narkotykowym można łatwo sprawdzać czy osoba badana używa wymienionych wyżej substancji. Testy narkotykowe multi-drug mogą być dużą pomocą dla rodziców podejrzewających, że ich dziecko zażywa narkotyki lub też mogą służyć do okresowego sprawdzania nastolatka, czy jest "czysty", jeśli w przeszłości miał kontakt z narkotykami.

Samo wykonanie testu jest łatwe, wymaga jedynie zanurzenia na kilka sekund paska testowego w próbce moczu (najlepiej z danego dnia) i odczekaniu 3 do najwyżej 8 minut, żeby odczytać wynik. Wyniki oceniane po upływie 8 minut nie są już wiarygodne. Testy te dostępne są w aptekach bez recepty.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Mononukleoza zakaźna - objawy i leczenie

    Mononukleoza nazywana także chorobą pocałunków jest jedną z rzadziej rozpoznawanych chorób zakaźnych. Co za tym idzie, świadomość społeczna w tym zakresie jest niewielka i skutkuje niepotrzebnym niepokojem w momencie rozpoznania choroby przez lekarza. Czynnikiem chorobotwórczym jest wirus Epsteina-Barra (tzw. EBV), który jest wirusem wszechobecnym. Na zakażenie szczególnie narażone są dzieci i nastolatki. Wirus, który raz zaatakował pozostaje w organizmie człowieka na całe życie.

  • Alergiczne zapalenie spojówek

    Wśród różnych dolegliwości coraz powszechniejsze stają choroby alergiczne, czyli uczuleniowe. Ich objawy zaczynają się często od dolegliwości ze strony oczu. Nierzadko skłania to pacjenta do wizyty bezpośrednio u farmaceuty w aptece po doraźną pomoc.

  • Przeziębienie u dzieci

    Pierwsze prawdziwie jesienne dni ze zmienną pogodą zwiastują początek sezonu na przeziębienia u dzieci. Nasze pociechy, szczególnie te młodsze, łapią często infekcje w żłobku czy przedszkolu od innego kichającego lub kaszlącego malucha.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.