Testy alergiczne – wszystko, co alergik wiedzieć powinien
Anna Rutkowska

Testy alergiczne – wszystko, co alergik wiedzieć powinien

Katar na wiosnę, łzawienie oczu, tajemnicze bóle brzucha, problemy skórne – gdy tego typu objawy utrzymują się przez dłuższy czas, naturalne jest, że zaczynamy podejrzewać u siebie alergię - chorobę, która dotyka coraz większą część naszego społeczeństwa. Jednym z wiarygodnych sposobów na potwierdzenie tych przypuszczeń jest wykonanie testów alergicznych. Jak się do tego zabrać?

Testy alergiczne – które wybrać?

W internecie można natknąć się na informacje o co najmniej kilku rodzajach testów. Warto dowiedzieć się, co ma o nich do powiedzenia lekarz alergolog, ponieważ nie wszystkie dostępne na rynku usług medycznych testy na alergie są godne polecenia. 

- Najczęściej stosowane są dwa rodzaje testów, służące wykrywaniu alergii IgE zależnej, czyli tej, gdzie reakcja alergiczna jest natychmiastowa – np. alergii na pyłki, roztocza czy sierść zwierząt. To zazwyczaj alergia, która następuje w wyniku kontaktu alergenu z błoną śluzową - nosa, gardła, oka czy przewodu pokarmowego. Może być to też kontakt przez uszkodzoną skórę - mówi dr n. med. Małgorzata Faber, specjalista alergolog, pulmonolog, internista.

Jakie zatem testy służą wykryciu alergii IgE zależnej?
 – Pierwszy rodzaj to testy skórne typu prick – wyjaśnia dr Faber. - Wykonanie ich polega na założeniu na skórę alergenu i delikatnym nakłuciu w celu uzyskania ewentualnej reakcji immunologicznej. Drugi rodzaj to testy z krwi. Pobierana jest do nich krew żylna, a następnie oznacza się w jej surowicy poziom przeciwciał skierowanych przeciwko konkretnym alergenom.

Jak wyjaśnia specjalista alergolog, te dwa różne testy służą uzyskaniu tej samej informacji. Bez względu na to, które wybierzemy, zbadamy obecność i/lub poziom przeciwciał przeciw danemu alergenowi, a także dowiemy się, czy jego wartość jest istotna, czy nie.

Które więc będą dla nas bardziej odpowiednie? To sprawa indywidualna, wybór, którego można dokonać tylko w porozumieniu z lekarzem, ponieważ nie ma w tej kwestii uniwersalnej odpowiedzi. - W przypadku testów skórnych zazwyczaj możemy zbadać jednoczasowo do 30 alergenów. W przypadku testów z surowicy zazwyczaj liczba alergenów jest ograniczona do 21 lub 25. Można dodać do tego pojedyncze alergeny – właściwie każdy – ale wtedy koszty badania znacząco rosną – mówi dr Faber. Jak podkreśla, testy z surowicy są ogólnie droższe. 

Testy alergiczne – czy testy nieinwazyjne są wiarygodne?

Prawdopodobnie każdy, kto kiedykolwiek szukał w sieci informacji na temat alergii, wie, że internet pełen jest opowieści o rozmaitych tajemniczych metodach diagnostyki i zwalczania alergii, w których główną rolę grają elektrody trzymane przez pacjenta podczas badania czy leczenia. To tak zwany biorezonans. Czasem wymienia się też tu testy komputerowe. Czy w ogóle warto brać je pod uwagę?

- Testy te nie są ujęte w żadnych standardach medycznych – rozwiewa wszelkie wątpliwości dr Faber. - Natomiast wedle zaleceń kodeksu etyki lekarskiej czy ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty badania zlecane przez specjalistów muszą opierać się wyłącznie na uznanych metodach diagnostycznych – dodaje. Innymi słowy – wszelkie tego typu eksperymenty możemy zafundować sobie tylko na własne ryzyko. 

Polecane dla Ciebie

Testy alergiczne - w jakich sytuacjach je wykonać?

- Warto je wykonać przede wszystkim wtedy, gdy podejrzewamy, że mamy do czynienia z alergią, czyli gdy wystąpią u nas określone objawy. Jeśli więc od pewnego czasu dokucza nam na przykład łzawienie, katar, kichanie, świąd, drapanie w gardle, częste infekcje, blokady nosa czy też nawracające zmiany skórne – to wszystko jest podstawą do diagnostyki alergologicznej – mówi dr Faber.

Bywa jednak tak, że pacjenci chcą zrobić testy na alergię, nie mając żadnych dolegliwości – albo są one bardzo błahe czy jednorazowe. To błąd, ponieważ zdarza się, że nawet w przypadku braku objawów testy dają wynik dodatni. Tak może być w przypadku atopii – czyli uwarunkowanej genetycznie zdolności organizmu do produkcji przeciwciał. Nie oznacza ona jednak alergii i pojawienia się objawów choroby, 

Czasem rodzice wpadają na pomysł, by zrobić dziecku testy na przykład przed zakupem psa – na wszelki wypadek. Prawdą jest jednak, że ujemny test nie gwarantuje, iż ktoś nie nabędzie alergii, gdy już posiada zwierzę. To nie jest więc sposób na sprawdzenie, czy możemy rozważać posiadanie zwierzęcia – stwierdza alergolog. 

Może być i odwrotnie. Na przykład w przypadku hodowców zwierząt, a zatem stałej ekspozycji na odzwierzęce alergeny – i jednoczesnym występowaniu u nich atopii, czyli skłonności do wytwarzania przeciwciał dla tego alergenu, alergia wcale nie jest gwarantowana. 

Testy alergiczne – czy to początek leczenia?

- Wszystko zależy od pacjenta - w jakim stanie trafia do lekarza – mówi dr Małgorzata Faber. - Jeżeli pacjent ma łagodne objawy i nie musi brać leków przeciwuczuleniowych, możemy zalecić testy skórne. Natomiast gdy dolegliwości są nasilone, staramy się najpierw mu ulżyć. Na testy skórne umawiamy się w momencie, gdy będzie na tyle wyciszony, by odstawić leki – wyjaśnia. U pacjentów z nasilonymi objawami możemy oznaczyć poziom przeciwciał przeciw alergenom w surowicy. 

W niektórych przypadkach testy trzeba odłożyć ze względu na okres pylenia roślin. 

Ważne jest też, iż wiele leków może wpływać na wyniki testów skórnych - między innymi leki przeciwuczuleniowe, sterydy systemowe czy leki z grupy NLPZ. Niewiele leków ma natomiast wpływ na testy z surowicy. 

Testy alergiczne – kiedy można wykonać je u dzieci?

Według dr Małgorzaty Faber dominują w tej kwestii dwie opinie. - Jedni uważają, że można wykonywać testy już u maleńkich dzieci, nawet półrocznych. Inni wskazują, że dziecko powinno mieć ukończone trzy lata – wyjaśnia. 

Alergolog podkreśla jednak, że ze względu na to, iż dziecko ma bardzo delikatną skórę, przez co przenikalność alergenu jest większa niż u dorosłego, można przyjąć, że im młodsze dziecko, tym większe ryzyko potencjalnych powikłań. Co więcej, o ile u dorosłego człowieka nie powinno zakładać się jednorazowo więcej niż 30 alergenów, u dziecka ta liczba będzie jeszcze niższa – ponieważ dzieci mają znacznie krótsze przedramiona, a to właśnie na ich skórę nakłada się alergeny. To może oznaczać, że trzeba będzie je kłuć wielokrotnie. Tymczasem – na co zwraca uwagę dr Faber - małe dzieci często czują ogromny lęk przed wkłuciem, nawet jeśli nie jest ono bolesne. - W takim przypadku lepszym wyjściem może być jednorazowe pobranie krwi żylnej niż wielokrotne nakłuwanie – stwierdza alergolog. - Wszystko zależy jednak od dziecka. Ponieważ nie jest to diagnostyka ratująca życie, można dobrać metodę do danego przypadku. Wiele zależy też od podejścia personelu i rodziców – dodaje. 

Co więcej, okazuje się, że u małych dzieci testy alergiczne w ogóle bywają niemiarodajne. Bywa, że dziecko ma alergię, a liczba przeciwciał wykazanych w testach wynosi zero. Dlatego im starsze dziecko, tym większa wiarygodność testów. 

Czy powinniśmy się obawiać testów alergicznych?

Warto wiedzieć, że skórne testy alergiczne nie są przyjemne, jednak nie bolą. Większym problemem może być natomiast swędzenie bąbla, który powstaje na skórze, jeśli dochodzi do reakcji immunologicznej. Nie można go bowiem drapać, zaś na odczytanie testu trzeba czekać 15-20 minut. To również należy wziąć pod uwagę przed zrobieniem testów, szczególnie u dzieci. 

Czy alergiczne testy skórne są bezpieczne? - Poważniejsze powikłania przy testach skórnych zdarzają się niezmiernie rzadko – podkreśla dr Małgorzata Faber. - Lekarz ma jednak obowiązek poinformować pacjenta o takiej możliwości – dodaje. 

Czy są jeszcze inne testy alergiczne?

Alergolog, poza testami skórnymi i z surowicy, może zlecić jeszcze tak zwane testy kontaktowe, służące wykrywaniu innego rodzaju alergii niż wyżej opisane alergie IgE zależne. 
Jak wyjaśnia dr Faber, wszystkie alergeny mogą bowiem potencjalnie powodować również alergie kontaktowe. Są one przede wszystkim związane z reakcją typu komórkowego, w której alergen musi działać przez jakiś czas. Dochodzi wtedy do nacieku komórkowego i tworzy się tak zwany wyprysk alergiczny. Co więcej, alergie te nie wykluczają się – alergia kontaktowa może zawierać również elementy alergii IgE zależnej. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Przesiewowe badanie słuchu

    Badania przesiewowe wykonywane są rutynowo w celu określenia prawdopodobieństwa wystąpienia choroby lub wczesnego jej wykrycia. Już w pierwszych dniach życia dziecka wykonuje się przesiewowe badanie słuchu. Na czym ono polega? Ile trwa?

  • Rezonans magnetyczny kręgosłupa – przebieg badania, wskazania, cena

    Rezonans magnetyczny kręgosłupa to badanie pozwalające na ocenę elementów kostnych tego obszaru, jego tkanek miękkich oraz rdzenia kręgowego. Dzięki niemu możliwe jest wykrycie wszelkich zmian zapalnych, zwyrodnieniowych i nowotworowych. Najczęściej bada się pacjentów, którzy zgłaszają się do neurologa z bólami pleców i drętwieniem kończyn – zarówno rąk, jak i nóg. Częstym wskazaniem do badania jest także uraz kręgosłupa. Ile kosztuje MRI, jak długo trwa badanie i czy kobiety w ciąży mogą przystąpić do rezonansu magnetycznego kręgosłupa? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Czy mutacja genu MTHFR może być przyczyną poronień nawykowych i zakrzepicy?

    Genotyp genu MTHFR pośrednio wpływa na metabolizm i przyswajanie kwasu foliowego w organizmie człowieka. Mutacja w genie MTHFR jest łączona z występowaniem u pacjenta tendencji do nadkrzepliwości i zakrzepicy, nowotworów bądź zwiększonego ryzyka chorób układu krążenia. Doniesienia te jednak bywają sprzeczne i nie znajdują przełożenia na rekomendacje specjalistów w sprawie wdrożenia profilaktycznej diagnostyki mutacji w genie MTHFR. Kwestia niedoborów kwasu foliowego jest szczególnie istotna w planowaniu ciąży, diagnostyce niepowodzeń położniczych i trudności z utrzymaniem ciąży, a także przy ustalaniu przyczyn urodzenia dziecka z wadą cewy nerwowej.

  • Badanie genetyczne BRCA1 i BRCA2 – na czym polega i jak interpretować wyniki?

    Ryzyko wystąpienia nowotworu piersi i jajników u osoby posiadającej mutację genu BRCA wzrasta odpowiednio do około 60% w przypadku raka piersi i do około 40% w przypadku raka jajnika. Badania mutacji BRCA zaleca się kobietom, u których bliskich krewnych wystąpiły co najmniej dwa przypadki zachorowań na złośliwy nowotwór piersi i/lub jajnika, zwłaszcza gdy choroba pojawiła się u krewnego przed 50. rokiem życia.

  • Co to jest antybiogram i jak wygląda to badanie?

    W 1928 roku Alexander Fleming odkrył pierwszy szeroko stosowany antybiotyk – penicylinę. Ten przełomowy moment w historii medycyny doprowadził nie tylko do zmniejszenia liczby zgonów z powodu zakażeń, lecz również zapoczątkował erę antybiotykoterapii. Szerokie zastosowanie leków przeciwdrobnoustrojowych doprowadziło jednak do sytuacji, w której bakterie potrafią wymykać się leczeniu. Dlatego w podjęciu decyzji o wyborze jak najskuteczniejszego leku z pomocą przychodzi antybiogram.

  • Badanie in vivo – co to jest?

    Badania in vitro i in vivo stanowią nieodłączny element rozwoju medycyny i nauk pokrewnych. Warto wiedzieć, czym się różnią, aby zrozumieć ich znaczenie dla procesu odkrywania nowych leków czy terapii.

  • Kolposkopia – jak wygląda badanie? Wskazanie, przebieg, interpretacja wyników

    Kolposkopia to łatwe i nieinwazyjne badanie, wykonywane przez lekarza ginekologa, które pozwala na ocenę szyjki macicy, pochwy oraz sromu pod kątem zmian przednowotworowych i nowotworowych, pobranie celowanego materiału oraz ułatwienie decyzji co do dalszego postępowania. Badanie to może być wykonywane zarówno na NFZ, jak i prywatnie. Jak wygląda kolposkopia? Czy kolposkopia boli?

  • Echokardiografia – jak wygląda to badanie, ile trwa?

    Rozwój ultrasonografii pozwolił na nieinwazyjne obrazowanie wielu przestrzeni ludzkiego ciała. Klasyczny aparat USG pozwala nie tylko na obrazowanie jamy brzusznej, ale również serca. Badanie to określa się mianem echokardiografii lub potocznie – echo serca.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij