Suplementacja w ciąży – jak się w tym połapać?

Suplementacja w ciąży – czy to konieczność?

Wyobraźmy sobie, że dotarliśmy na rajską wyspę. Wśród jej mieszkańców spotykamy grupę kobiet - zarówno starających się o dziecko, jak i ciężarnych. Wszystkie odżywiają się w zgodzie z zasadami zbilansowanej diety, dostarczającej wszelkich niezbędnych mamie i dziecku substancji odżywczych, witamin i minerałów, śpią, ile potrzeba, spędzają odpowiednią ilość czasu na świeżym powietrzu, ich aktywność fizyczna jest idealnie dobrana do potrzeb, a całej harmonii nie zaburza żaden stres. Kobiety te szczęśliwie nie mają mdłości, dopisuje im apetyt, nie rządzą nimi niezdrowe ciążowe zachcianki. Żeby było jeszcze piękniej – nasze bohaterki regularnie się badają i nie mają niedoborów witamin i minerałów. 

Niestety, nie znajdziemy takiej wyspy nawet w folderach biur turystycznych. W realnym świecie spełnienie wszelkich wymienionych powyżej warunków jest praktycznie niemożliwe. Wszystkie matki prędzej czy później narażone są na niekorzystne dla nich czynniki, a ich dieta rzadko jest bliska ideału. Dlatego większość lekarzy zaleca swoim pacjentkom spodziewającym się dziecka sięgnięcie po suplementy i witaminy dla ciężarnych. Suplementacja w ciąży jest zalecana również przez Polskie Stowarzyszenie Ginekologiczne, Światową Organizację Zdrowia (WHO) i inne instytucje naukowe. 

Suplementacja w ciąży - co i dlaczego warto przyjmować? 

Istnieją dwa podstawowe powody, dla których warto sięgnąć po suplementy i witaminy w ciąży. Pierwszy to zmiany zachodzące w organizmie kobiety. Wysoki poziom progesteronu ma wpływ na przyswajalność niektórych witamin i mikroelementów, co może prowadzić do powstania niedoborów, zwłaszcza że w pierwszej kolejności we wszystkie potrzebne składniki zostaje zaopatrzony płód, a dopiero potem matka. 

Drugim powodem, dla którego zaleca się suplementację wybranymi witaminami i minerałami, jest potwierdzone ryzyko występowania niedoborów w populacji. Oznacza to, że istnieje duże prawdopodobieństwo, iż ciężarna cierpi na deficyt określonych substancji. Dlatego właściwie wszystkim kobietom zaleca się suplementację w ciąży: kwasem foliowym, witaminą D3 i jodem. Suplementację żelazem, kwasami DHA i magnezem ordynuje się w oparciu o indywidualne ryzyko niedoboru, wskazane na podstawie występujących u ciężarnej objawów lub wyników badań. 

Suplementacja w ciąży - jakie witaminy w ciąży będą dla mnie najlepsze?

Większość zestawów witamin i minerałów dla kobiet w ciąży to preparaty sprzedawane bez recepty. Nie oznacza to jednak, że gdy tylko dowiesz się o ciąży, powinnaś biec do apteki po suplementy, o których mówiła ci koleżanka. O tym, jaki preparat przyjmować, powinien decydować lekarz prowadzący ciążę, najlepiej po wykonaniu odpowiednich badań, które pozwolą stwierdzić, czy u pacjentki występują niedobory – a jeśli tak, to jakie. Tylko indywidualne podejście pozwoli dobrać preparat dostosowany do potrzeb ciężarnej. 
Nie oznacza to jednak, że nie istnieją żadne ogólne wytyczne. U zdrowej kobiety, niedoświadczającej żadnych niepokojących objawów, można przyjąć je za obowiązujące – zanim przyszła mama zrobi badania pod kątem niedoborów. Polskie Towarzystwo Ginekologiczne, opierając się na zasadach EBM (z ang. Evidence Based Medicine, czyli medycyny opartej na faktach), zaleca przyjmować preparaty, które mają w składzie następujące substancje:

Kwas foliowy – ciąża wczesna do drugiego trymestru - 0,4 mg/doba;
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe – od 600 mg DHA;
Żelazo – 26-27 mg na dobę;
Jod – 200-500 mikrogramów na dobę;
Witamina D3 –2000 j.m. na dobę.

Warto dodać, że nie ma znaczenia, czy ciężarna przyjmuje preparat zawierający zestaw witamin i minerałów w jednej tabletce, czy kilka różnych preparatów.