Zwalcz efekt jo-jo!

Często osoby stosujące dietę są mocno zmotywowane do uzyskania wymarzonej sylwetki, godzą się na wiele wyrzeczeń dążąc do celu. Gdy ten zostanie osiągnięty, pojawia się satysfakcja i zadowolenie z własnego wyglądu. Ten właśnie moment jest najbardziej niebezpieczny, bo wówczas już zapominamy o diecie, coraz częściej pozwalamy sobie na małe odstępstwa, niejako nagradzamy się za podjęty wysiłek zakazanymi wcześniej smakołykami.

Co to właściwie jest?

Efekt jo-jo, to najprościej mówiąc wahania masy ciała, które polegają na następującym po sobie chudnięciu i tyciu. Zazwyczaj wahania takie mieszczą się w zakresie od 5-10% masy ciała.

Dlaczego tak się dzieje?

Najczęstszymi przyczynami powstawania efektu jo-jo jest stosowanie bardzo restrykcyjnych diet, powrót do nawyków żywieniowych sprzed odchudzania oraz zbyt mała aktywność fizyczna.

Wiele osób odchudzających się stosuje diety niskoenergetyczne, ograniczając ilość spożywanej energii. Podczas trwania kuracji organizm przyzwyczaja się, że dostarczamy mu małej ilości paliwa i spowalnia metabolizm. Z drugiej zaś strony, gdy tracimy na wadze, zmniejsza się zapotrzebowanie na energię – mniej mięśni potrzebuje mniej energii do pracy. Po zakończeniu diety często wracamy do starych nawyków, zaczynamy jeść tak, jak dawniej, nie uwzględniając tego, że organizm potrzebuje mniej energii. Zaczyna się proces ponownego przybierania na wadze.

Innym powodem, dla którego stosowanie niskoenergetycznych diet kończy się ponownym tyciem, jest reakcja, którą można nazwać „instynktem przetrwania”. W czasie, kiedy dostarczamy organizmowi mniejszej ilości kalorii, ciało otrzymuje sygnał, że trzeba energię oszczędzać i magazynować, niezależnie od tego, jak dużo zapasów już posiadamy.

Jak go unikać?

Przede wszystkim zamiast drastycznie zmniejszać podaż kalorii, korzystniej jest stopniowo zmieniać swoje nawyki żywieniowe. Stosując kilka prostych zasad można uniknąć ograniczania kalorii do minimum.

• jedz 4-5 posiłków dziennie – najważniejsza jest regularność. Jeśli organizm będzie dostawał pożywienie o stałych porach, przyzwyczai się do nich i odpowiednio wcześniej przed posiłkiem będzie zwiększał tempo metabolizmu.
• ogranicz węglowodany. Jeżeli nie możesz się bez nich obyć, staraj się przynajmniej nie łączyć ich z białkami lub tłuszczami.
• oczyszczaj swój organizm, pijąc dużo wody, zieloną herbatę lub zioła takie jak rumianek, mięta czy pokrzywa. Gdy organizm jest oczyszczony, lepiej radzi sobie z trawieniem, a tłuszcz odkłada się wolniej.
• sprawdź jakie masz zapotrzebowanie energetyczne. Można je obliczyć w bardzo prosty sposób przy pomocy uproszczonego wzoru:

11 x masa ciała + 1250

Dla kobiety ważącej 65kg będzie to następująca wartość:

11 x 65 + 1250 = 715 + 1250 = 1965kcal

Spożywając taką ilość kalorii ani nie schudniesz, ani nie przybierzesz na wadze. W celu zredukowania masy ciała należy od tej wartości odjąć ok. 400-500kcal, co pozwoli na utratę ok. 0,5 do 1 kg tygodniowo. Jest to optymalne tempo chudnięcia pozwalające na uniknięcia szybkiego ponownego przybrania na wadze. Oprócz ograniczenia spożywanej energii warto pamiętać o zwiększeniu jej spożycia. Najlepszym sposobem na zużycie nadmiaru energii są oczywiście ćwiczenia fizyczne. Jeżeli w trakcie odchudzania wyrobisz w sobie nawyk ćwiczenia, będziesz go stosować także po uzyskaniu wymarzonej wagi, a to z kolei pomoże ją zachować na długo.

Konsekwencje efektu jo-jo

Łatwo się domyślić, że naprzemienne chudnięcie i przybieranie na wadze nie jest zdrowe dla naszego organizmu. Otóż okazuje się, że częste wahania masy ciała mają wpływ na umieralność – zarówno u mężczyzn jak i u kobiet. Badania wykazują, że efekt jo-jo zwiększa zachorowalność na chorobę wieńcową. Również pośród ludzi cierpiących na tę chorobę, częściej odnotowuje się zgony u osób, u których występował efekt jo-jo.