Inhalator – jak wybrać najlepszy? Czym różni się inhalator od nebulizatora?
Piotr Gmachowski

Inhalator – jak wybrać najlepszy? Czym różni się inhalator od nebulizatora?

Nebulizator to najważniejsza część inhalatora, w której roztwór ze substancją leczniczą jest rozpraszany do mniejszych cząstek, a następnie w postaci aerozolu wdychany do płuc. Wyróżnia się kilka rodzajów inhalatorów: pneumatyczno-tłokowe, mambranowo-siateczkowe, ultradźwiękowe oraz klasyczne. Na co zwracać uwagę przy wyborze najlepszego inhalatora? Jak prawidłowo przeprowadzać nebulizację?

Inhalator – co to jest inhalacja i po co się ją wykonuje? Inhalator a nebulizator

Inhalacja jest procesem podawania do układu oddechowego cząsteczek związków poprzez wdychanie powietrza zawierającego je w postaci aerozolu, czyli zawiesiny stałych lub płynnych cząstek w fazie gazowej. Urządzeniem, które wytwarza aerozol i dzięki któremu możemy przeprowadzić dane leczenie wziewne jest inhalator

W jakich celach wykonujemy inhalacje? Inhalację przeprowadzamy w przypadku leczenia chorób układu oddechowego, takich jak:

  • przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa,
  • przewlekłe zapalenie błony śluzowej gardła,
  • przewlekłe zapalenie błony śluzowej krtani,
  • zapalenie zatok przynosowych,
  • zapalenie oskrzeli,
  • zapalenie płuc,
  • astma oskrzelowa,
  • przewlekła obturacyjna choroba płuc,
  • mukowiscydoza,
  • grzybica płuc.

Inhalacje wykorzystuje się także celem zwiększenia komfortu oddychania poprzez nawilżenie wdychanego powietrza, w szczególności w przypadkach przesuszenia błony śluzowej górnych dróg oddechowych.

Zalety inhalacji:

  • zmniejszenie działania ubocznego leków,
  • szybkie uzyskanie działania leku w drogach oddechowych,
  • możliwość zmniejszenia efektywnej dawki leku w porównaniu z innymi drogami podania.

Nebulizator jest częścią inhalatora. W nebulizatorze roztwór ze substancją leczniczą jest rozpraszany przez sprężone powietrze (lub tlen) bądź poprzez ultradźwięki. Tak generowany aerozol jest wdychany przez pacjenta przez ustnik lub maskę twarzową. Nebulizacja jest często wykorzystywana przez lekarzy w praktyce szpitalnej, jak i ambulatoryjnej. Tą metodą mogą być także podawane leki o działaniu pozapłucnym oraz preparaty podawane celem diagnostyki chorób układu oddechowego.

Rodzaje inhalatorów

Nebulizacja umożliwia podanie leków bezpośrednio do płuc. Najczęściej są to sterydy, preparaty wykrztuśne (mukolityczne) oraz rozszerzające oskrzela.

Inhalator (nebulizator) pneumatyczny (pneumatyczno–tłokowy)

Nebulizatory pneumatyczne celem wytworzenia aerozolu wykorzystują sprężone powietrze. W tego typu urządzeniach może być także wykorzystany tlen. W skład inhalatora pneumatycznego wchodzi sprężarka pneumatyczna, która połączona jest z nebulizatorem przewodem, nebulizator jest pojemnikiem na lek oraz miejscem, gdzie powstaje aerozol. Za pomocą tego typu nebulizatora możliwe jest podanie dokładnej ilości leku oraz kilku leków jednocześnie. Bardzo ważną zaletą tego typu nebulizatora jest brak konieczności synchronizacji wdechowo-wydechowej podczas pracy urządzania. Wśród nebulizatorów pneumatycznych wyróżniamy:

  • nebulizatory pneumatyczne o pracy ciągłej,
  • nebulizatory pneumatyczne pulsacyjne,
  • nebulizatory pneumatyczne aktywowane wdechem,
  • nebulizatory pneumatyczne dozymetryczne.

Tego typu nebulizatorem możemy podawać glikokortykosteroidy, leki rozszerzające oskrzela oraz niektóre antybiotyki.

Inhalator (nebulizator) membranowo–siateczkowy (MESH)

Nebulizator MESH to urządzenie, które wytwarza aerozol poprzez swoiste wyciskanie roztworu leku przez otwory siatki (odpowiednio kalibrowane) na skutek drgań o niskiej częstotliwości. Zaletą inhalatorów siateczkowych jest ograniczenie zużycia leku oraz wygenerowanie większej efektywności, co może przekładać się na skrócenie okresu leczenia.

Inhalator (nebulizator) ultradźwiękowy

Nebulizator ultradźwiękowy wykorzystuje w swojej pracy energię ultradźwięków, a dokładnie falę akustyczną generowaną poprzez głowicę ultradźwiękową (częstotliwość 1–2 MHz). Wadą tego typu nebulizatorów są przeciwwskazania do podawania nimi glikokortykosteroidów oraz antybiotyków ze względu na możliwość uszkodzenia cząstek leku poprzez ultradźwięki. Nie zaleca się także wykorzystywania tego typu urządzenia do aplikowania leku dzieciom poniżej 1. roku życia. Nebulizator ultradźwiękowy daje możliwość modyfikacji dawki leku oraz nie wymaga koordynacji wdechowo-wydechowej przez pacjenta.

Inhalator ciśnieniowy i inhalator suchego proszku (tzw. inhalatory klasyczne)

Do tej grupy inhalatorów zaliczamy:

  • Inhalatory ciśnieniowe z dozownikiem (MDI  metered dose inhaler) – zawierają substancję leczniczą w formie skompresowanej. Urządzenie pozwala uwolnić dokładną ilość leku poprzez naciśnięcie przystawki ciśnieniowej. Lek uwalniany jest w postaci aerozolu. Bardzo ważną kwestia wpływającą na skuteczność leczenia jest skoordynowanie wdechu z uwolnioną dawką leku. Dla osób starszych oraz dzieci, które mogą mieć problem ze wspomnianą koordynacją wdechu można zastosować przystawki objętościowe.
  • Inhalatory suchego proszku (DPI  dry powder inhaler), w których istotną kwestią jest siła wdechu pacjenta, dzięki której lek jest uwalniany z dozownika. Wcześniej musi dojść do przekłucia i rozgniecenia postaci leku (kapsułki ze substancją).

Zaletą klasycznych inhalatorów są małe, kieszonkowe rozmiary oraz krótki czas inhalacji.

Powiązane produkty

Parametry istotne przy wyborze inhalatora

Kupując inhalator (nebulizator) należy zwrócić uwagę na następujące parametry urządzenia:

  • MMAD – parametr mówiący o wielkości cząstek, wartość optymalna: od 1 do 3 μm (mikrometrów), nie powinna ona jednak przekraczać 5 μm.
  • Frakcja respirabilna (%) – wartość mówiąca o tym, jaki procent cząstek generowanych przez nebulizator ma odpowiednią wielkość, wartość charakteryzująca dobre urządzenia to 80%–90%.
  • Objętość martwa (rezydualna) – jest to objętość roztworu leku, która pozostaje w urządzeniu po skończonej nebulizacji. Oczywiście powinna być ona jak najmniejsza, zazwyczaj wynosi ona około 1–3 ml.
  • Przepływ gazu – wartość optymalna to 8–16 l/min.

Wiek pacjenta, a wybór inhalatora

Dzieciom poniżej 3. roku życia zaleca się korzystanie z klasycznych inhalatorów pneumatycznych i używanie podczas nebulizacji maseczki. Dzieciom starszym także zaleca się korzystanie z tego rodzaju nebulizatorów, lecz polecane jest używanie ustnika. U dzieci powyżej 5. roku życia preferowane jest korzystanie z nebulizatorów pneumatycznych sterowanych wdechem. 

Nebulizatory siateczkowe nie maja ograniczeń wiekowych, natomiast nebulizatory ultradźwiękowe nie są zalecane dla dzieci poniżej 1. roku życia. Dla starszych dzieci oraz osób dorosłych zaleca się korzystanie z ustnika, ze względu na zmniejszenie strat leku. Najmłodsi powinni mieć przeprowadzaną inhalację pod nadzorem osoby dorosłej. Warto zwrócić uwagę na istotny podczas leczenia fakt, iż płacz może zmniejszać skuteczność inhalacji.

Należy pamiętać także, iż do nebulizacji wykorzystujemy tylko te leki, które zawierają informację, iż nadają się do nebulizacji. Nigdy nie wolno używać olejków eterycznych! Po zakończeniu nebulizacji z wykorzystaniem sterydów należy przepłukać usta i umyć twarz.
  1. A. Emeryk, M. Pirożyński, i in., Nebulizacja: czym, jak, dla kogo, kiedy? Polski Konsensus Nebulizacyjny, ”mp.pl” [online], https://www.mp.pl/pulmonologia/artykuly-wytyczne/inne/88041,nebulizacja-czym-jak-dla-kogo-kiedy-polski-konsensus-nebulizacyjny, [dostęp:] 29.03.2020.
  2. A. Rakowski, Nebulizacja i nebulizatory. Technika i zasady podawania leków drogą wziewną u pacjentów pediatrycznych, „forumpediatrii.pl” [online], https://forumpediatrii.pl/artykul/nebulizacja-i-nebulizatory-technika-i-zasady-podawania-lekow-droga-wziewna-u-pacjentow-pediatrycznych, [dostęp:] 29.03.2020.
  3. B. Karolewicz, J. Pluta, D. Haznar, Nebulizacja jako metoda podawania leków, „Farmacja polska” 2009, nr 4.
  4. R. Dalby, J Suman, Inhalation therapy: technological milestones in astma treatment, „Adv. Drug Deliv. Rev.” 2003, nr 7, s. 779-791.
  5. L. A. Dailey, T. Schmehl, T. Gessler, Nebulization of biodegradable nanoparticles: impact of nebulizer technology and nanoparticle characteristics on aerosol features, ”J Control Release.” 2003, nr 1, s. 131-144.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Paracetamol czy ibuprofen — który lek na gorączkę wybrać dla dziecka i jak go prawidłowo dawkować?

    Gorączka u dzieci bardzo często przysparza ogromnego problemu rodzicom. Część z nich boi się dawać dzieciom leki przeciwgorączkowe, ponieważ nie wiedzą dokładnie, w jaki sposób należy je dawkować i jakie odstępy czasu należy zachować pomiędzy poszczególnymi dawkami leków. Który lek w walce z infekcją podawać dzieciom? Jaka jest bezpieczna dawka ibuprofenu lub paracetamolu, którą można podać maluchowi? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Biegunka u niemowlaka i dziecka – co robić? Kiedy należy zgłosić się do lekarza?

    Biegunka to jedna z najczęstszych dolegliwości u dzieci oraz przyczyna wizyt lekarskich. Wbrew pozorom postępowanie jest bardzo proste i w części przypadków dziecko może być z powodzeniem leczone w domu. Jak radzić sobie z biegunką u noworodka, niemowlęcia lub starszego dziecka? Jak zapobiegać rozwolnieniu i kiedy zgłosić się do lekarza?

  • Grypa u dzieci i niemowląt – objawy, przebieg i leczenie

    Grypa to choroba zakaźna, występująca każdego roku, głównie w sezonie jesienno-zimowym i wczesną wiosną. Grypa jest ostrą infekcją dróg oddechowych. Czynnikiem etiologicznym sezonowych zachorowań są dwa typy wirusów grypy – A i B. Choć zarazić się może każdy, wyróżnia się grupy ryzyka, które są szczególnie podatne na zakażenie tym wirusem. Należą do nich m.in. niemowlęta i dzieci do 2. roku życia, co związane jest z niedojrzałością ich układu immunologicznego oraz większą skłonnością do powikłań.

  • Dlaczego magnez jest tak ważny dla prawidłowego rozwoju i funkcjonowania Twojego dziecka?

    Jak doskonale wszyscy wiemy, prawidłowy rozwój i funkcjonowanie organizmu dziecka zależy od wielu czynników. Kluczowe jest tutaj dostarczanie wraz z dietą, odpowiednich składników odżywczych, witamin i składników mineralnych. Na szczególną uwagę zasługuje magnez, którego rola i znaczenie dla organizmu dziecka jest zasadnicze i kluczowe. Dlaczego?  

  • Jak magnez może wspierać aktywne dzieci?

    Okres dzieciństwa i szkoły to czas wielu wyzwań dla aktywnego dziecka. Dziecku potrzeba wówczas energii, spokoju, skupienia oraz wsparcia, aby chętnie i aktywnie podejmowało różne wyzwania i dawało radę im sprostać. Aby pomóc dziecku w tym wszystkim, warto dostarczać mu odpowiednie składniki odżywcze, witaminy i minerały. I jednym z takich składników jest magnez, kluczowy pierwiastek dla rozwoju i funkcjonowania organizmu dziecka. A w czym dokładnie magnez pomaga i jak wspiera aktywne dzieci? 

  • Zespół Dravet – objawy, diagnostyka, leczenie

    Zespół Dravet to rzadkie genetyczne schorzenie neurologiczne, które manifestuje się już we wczesnym dzieciństwie i znacząco wpływa na funkcjonowanie pacjentów przez całe życie. Charakteryzuje się opornymi na leczenie napadami padaczkowymi, które mogą prowadzić do licznych komplikacji, w tym do opóźnienia rozwoju i deficytów poznawczych.

  • Jak pomóc niemowlętom cierpiącym na kolki, ulewania i zaparcia?

    Pierwszy rok życia dziecka to okres największych i najszybciej zachodzących zmian w życiu człowieka. Dotyczą one każdego układu czy narządu, w tym także przewodu pokarmowego. Osiągnięcie pełnej funkcji trawienia i wchłaniania to długotrwały i dynamiczny proces, a w jego przebiegu mogą wystąpić u niemowlęcia różne dolegliwości. W pierwszym roku życia nawet u 50% niemowląt mogą pojawić się: kolka niemowlęca, refluks żołądkowo-przełykowy i zaparcia.

  • Mleko modyfikowane kozie. Jakie ma właściwości i kiedy je podawać?

    Mleko modyfikowane na bazie mleka koziego zyskuje w ostatnich latach coraz większą popularność jako alternatywa dla tradycyjnych preparatów opartych na mleku krowim. Rodzice poszukujący innych rozwiązań żywieniowych dla swoich dzieci coraz częściej sięgają po produkty kozie, które cechują się lepszą przyswajalnością i nieco innym profilem białkowo-tłuszczowym. Choć nie jest to produkt hipoalergiczny, wielu specjalistów zwraca uwagę na jego potencjalne korzyści w diecie niemowląt i małych dzieci.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl