Kobieta trzyma w dłoni tabletkę z apsiryną a w drugiej szklankę wody
Alicja Świątek

Kwas acetylosalicylowy (aspiryna) – dawkowanie, interakcje z innymi lekami

Aspiryna, czyli kwas acetylosalicylowy, to jeden z najbardziej popularnych leków przeciwbólowych, przeciwzapalnych i przeciwgorączkowych. Jest on przeznaczony dla osób powyżej 12. roku życia. W dawkach od 75 do 150 mg znajduje zastosowanie w prewencji zawału mięśnia sercowego oraz udaru mózgu. Z czym nie łączyć aspiryny, dlaczego jest stosowana w profilaktyce zawałowej i czym różni się od przeciwbólowego paracetamolu?

Kwas acetylosalicylowy (ASA, aspiryna) jest jednym z najczęściej stosowanych preparatów z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Dodatkowo posiada aktywność hamowania agregacji płytek krwi, co może stanowić element profilaktyki zawałów i zakrzepicy.

Co to jest kwas acetylosalicylowy?

Kwas acetylosalicylowy, potocznie nazywany aspiryną, zaliczany jest do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Pod kątem chemicznym jest pochodną kwasu salicylowego i zaklasyfikowano go do grupy tzw. salicylanów. Aspiryna wykazuje aktywność przeciwbólową, przeciwgorączkową oraz przeciwzapalną. Przy dłuższym okresie stosowania działa także przeciwzakrzepowo, co znajduje zastosowanie w prewencji zawałów.

Kwas acetylosalicylowy – jak działa, kiedy stosować?

Kwas acetylosalicylowy charakteryzuje się działaniem typowym dla NLPZ. Wykazuje aktywność przeciwzapalną, przeciwbólową i przeciwgorączkową oraz antyagregacyjną.

Mechanizm działania polega na hamowaniu aktywności dwóch izoform enzymu cyklooksygenazy: COX-1 i COX-2. Cyklooksygenaza uczestniczy w syntezie prostaglandyn z lipidów błon komórkowych. COX-1 występuje fizjologicznie w licznych tkankach, takich jak naczynia krwionośne, płytki krwi, nerki i żołądek. Natomiast druga izoforma – COX-2 uaktywnia się znacząco w przypadku stanu zapalnego. W wyniku hamowania aktywności COX-2, kwas acetylosalicylowy powoduje działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe. Blokowanie czynności COX-1 w obrębie płytek krwi ogranicza powstawanie tromboksanu, prowadząc do zahamowania agregacji płytek krwi i przeciwdziałania powstawaniu zakrzepów. Aspiryna jest powszechnie stosowana w bólach głowy, mięśni i stawów, a także w złagodzeniu objawów przeziębienia i grypy. Kwas acetylosalicylowy w małych dawkach (75–150 mg) znajduje również zastosowanie w prewencji zawału mięśnia sercowego oraz udaru mózgu. Aspiryna podawana jest doraźnie w stanach wystąpienia zawału.

Polecane dla Ciebie

Czy aspiryna jest bezpieczna dla dzieci?

Bezwzględnie przeciwwskazane jest stosowanie aspiryny u dzieci poniżej 12. roku życia, ponieważ istnieje ryzyko wystąpienia zespołu Reye’a (rzadko występująca choroba objawiająca się uszkodzeniem układu nerwowego i wątroby, która może prowadzić nawet do śmierci), astmy aspirynowej oraz krwawień. Zakaz ten obowiązuje szczególnie w przypadku infekcji wirusowych (ospa wietrzna, grypa) u dzieci.

Dowiedz się więcej o tym, czym jest, jak przebiega i jakie może mieć powikłania ospa wietrzna u dzieci.

Czy aspirynę można stosować w COVID-19?

Na podstawie nielicznych doniesień naukowych można przypuszczać, że wczesne podanie aspiryny osobom chorującym na COVID-19 może zmniejszać częstotliwość hospitalizacji. Kwas acetylosalicylowy poprzez ograniczenie agregacji płytek krwi wywołuje działanie przeciwzakrzepowe.

Wczesne podanie aspiryny i witaminy D3 w zakażeniu koronawirusem o łagodnym przebiegu może przeciwdziałać tendencji prozakrzepowej, zmniejszać częstość ciężkich przypadków choroby i redukować ilość koniecznych hospitalizacji. 

Należy jednak podkreślić, że nie wykazano działania przeciwwirusowego aspiryny.

Kwas acetylosalicylowy – dawkowanie

Zalecana dawka aspiryny stosowanej w celu zmniejszenia bólu, stanu zapalnego lub obniżenia gorączki dla osób dorosłych i młodzieży powyżej 16. roku życia wynosi 500 mg kwasu acetylosalicylowego. Jeśli zaistnieje taka potrzeba, kolejną dawkę można przyjąć po upływie minimum 4 godzin. W stanach bardzo nasilonego bólu lub bardzo wysokiej gorączki zalecana jednorazowa dawka wynosi 1000 mg. Łączna dobowa dawka aspiryny nie powinna przekraczać 3 gramów. W przypadku osób starszych, powyżej 65. roku życia nie należy przyjmować więcej niż 2 gramy kwasu acetylosalicylowego na dobę.

Kwas acetylosalicylowy, ze względu na działanie antyagregacyjne, stosuje się w dawce 75 mg  celem:

  • profilaktyki przeciwzawałowej,
  • prewencji po przebytym zawale,
  • zapobiegania napadom przejściowego niedokrwienia mózgu (TIA)
  • zapobiegania napadom niedokrwiennego udaru mózgu u pacjentów z TIA,
  • po przebytym udarze niedokrwiennym mózgu u pacjentów z TIA,
  • u osób z zarostową miażdżycą tętnic obwodowych,
  • zapobiegania zakrzepicy naczyń wieńcowych u pacjentów z mnogimi czynnikami ryzyka,
  • zapobiegania  zakrzepicy żylnej i zatorowi płuc u pacjentów długotrwale unieruchomionych,
  • po wszczepieniu pomostów aortalno-wieńcowych i angioplastyce wieńcowej,
  • w niestabilnej chorobie wieńcowej.

W stanach świeżego zawału stosuje się jednorazowo 300 mg kwasu acetylosalicylowego, przy czym należy dokładnie pogryźć tabletki, aby przyspieszyć działanie.

Kwas acetylosalicylowy – przeciwwskazania do stosowania

Bezwzględnie nie należy stosować kwasu acetylosalicylowego u dzieci poniżej 12. roku życia, osób z chorobą wrzodową żołądka lub dwunastnicy oraz przyjmujących metotreksat w dawce większej niż 15 mg na tydzień. Przeciwwskazane jest stosowanie aspiryny w przypadku nadwrażliwości na salicylany, u osób chorych na skazę krwotoczną, z ciężką niewydolnością nerek lub wątroby, u których wystąpiła kiedykolwiek astma aspirynowa. Nie należy łączyć aspiryny z alkoholem.

Kwas acetylosalicylowy – interakcje z innymi lekami i objawy przedawkowania

Przeciwwskazane jest jednoczesne przyjmowanie aspiryny przy leczeniu metotreksatem w dawce 15 mg lub więcej na tydzień, ponieważ takie połączenie może nasilać toksyczny wpływ metotreksatu na szpik.

Przed przyjęciem aspiryny warto zachować ostrożność oraz skonsultować się z lekarzem w przypadku stosowania: innych leków z grupy NLPZ, doustnych leków przeciwzakrzepowych, leków przeciwcukrzycowych, heparyn, leków trombolitycznych, klopidogrelu, tyklopidyny, glikokortykosteroidów, leków zwiększających usuwanie kwasu moczowego z moczem w przebiegu dny moczanowej, pemetreksedu, anagrelidu, digoksyny, leków moczopędnych, inhibitorów konwertazy angiotensynowej, środków zobojętniających, deferazyroksu, kwasu walproinowego,  selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny SSRI. \

W przypadku przyjęcia większej dawki aspiryny niż jest zalecana, mogą wystąpić objawy przedawkowania w postaci: szumów usznych, odczucia utraty słuchu, gorączki,  bólów i zawrotów głowy, zaburzenia widzenia, nudności, wymiotów. Należy wówczas przerwać stosowanie leku i niezwłocznie zgłosić się do lekarza. W stanach ostrego zatrucia mogą się pojawić: duszności, drżenie, drgawki, zwiększona potliwość i pobudzenie, a nawet śpiączka.

Aspiryna a paracetamol

Aspiryna jest najstarszym lekiem stosowanym przeciwbólowo. Dodatkowo wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwgorączkowe. Warto jednak pamiętać, że nie należy jej stosować u osób z chorobą wrzodową, tendencją do krwawień i dzieci poniżej 12. roku życia. W tej grupie pacjentów można rozważyć stosowanie paracetamolu.

Sprawdź, jakie leki z paracetamolem znajdziesz na DOZ.pl

Wykazuje on działanie przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, natomiast nie posiada aktywności przeciwzapalnej i to jest podstawowa różnica między aspiryną a paracetamolem. Należy również pamiętać o tym, że nadmierna dawka paracetamolu lub połączenie go z alkoholem może prowadzić do poważnych uszkodzeń wątroby, a nawet stanowić zagrożenie dla życia.

  1. G.Grześk i in., Kwas acetylosalicylowy — podstawa leczenia przeciwpłytkowego, „journals.viamedica.pl”  [online], https://journals.viamedica.pl/folia_cardiologica/article/viewFile/23616/18802, [dostęp:] 16.02.2022 r.
  2. M. Broncel, Zasady skutecznej i bezpiecznej terapii kwasem acetylosalicylowym, „akademiamedycyny.pl” [online], https://www.akademiamedycyny.pl/wp-content/uploads/2019/07/Broncel.pdf, [dostęp:] 16.02.2022 r.
  3. M. Barylski,I. Szadkowska, Kwas acetylosalicylowy w codziennej praktyce klinicznej - kardiologiczny punkt widzenia, „publicum.umed.lodz.pl” [online], https://publicum.umed.lodz.pl/info.seam?id=AML9bd44cefd2f6455ca06f42fa980e997e, [dostęp:] 16.02.2022 r.
  4. P. Siemiński, Aspiryna 115 lat od odkrycia -nowe zastosowania, „repozytorium.ka.edu.pl” [online], https://repozytorium.ka.edu.pl/bitstream/handle/11315/2820/Siemi%20ski_%20Piotr_Aspiryna_115_Lat_od%20_odkrycia_nowe_zastosowania_2015.pdf?sequence=5, [dostęp:] 16.02.2022 r.
  5. M. Kupczyk, P. Kuna, Nadwrażliwość na aspirynę i inne niesteroidowe leki przeciwzapalne — mechanizmy, diagnostyka, terapia, „journals.viamedica.pl” [online], https://journals.viamedica.pl/advances_in_respiratory_medicine/article/viewFile/27881/22695, [dostęp:] 16.02.2022 r.
  6. Charakterystyka produktu leczniczego, https://www.pfizerpro.com.pl/sites/default/files/charakterystyka_polocard_-7712-20151210000000-1253_n-20160607012627_1.pdf, [dostęp:] 16.02.2022 r.
  7. Charakterystyka produktu leczniczego, http://chpl.com.pl/data_files/Aspirin_tabl.pdf,  [dostęp:] 16.02.2022 r.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Witamina B2 (ryboflawina) – funkcja w organizmie, suplementacja, niedobór, nadmiar

    Pękające kąciki ust, chroniczne zmęczenie, pogorszony wzrok – to tylko kilka przykładów objawów, które niesie za sobą niedobór witaminy B2. Ryboflawina bierze udział w wielu procesach metabolicznych organizmu i jest rozpuszczalna w wodzie. Zażywana wraz z innymi witaminami aktywuje ich działanie w organizmie. Jakie produkty zawierają w sobie ryboflawinę? Kiedy i jak zażywać witaminę B2 w formie suplementów diety? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Czym jest i jak działa żeń-szeń? Zastosowanie i przeciwwskazania do stosowania Panax ginseng

    Żeń-szeń, nazywany również ginsengiem lub wszechlekiem, jest jednym z najlepiej opisanych adaptogenów. Według medycyny chińskiej powinno się go stosować jedynie w miesiącach zimowych. Żeń-szeń wpływa na poprawę funkcji kognitywnych (poznawczych), poprawia samopoczucie i pamięć, łagodzi stres oraz działa korzystnie na skórę i potencję seksualną. Na rynku można kupić wiele preparatów z żeń-szeniem, zarówno w formie tabletek czy kapsułek, jak i płynnych ekstraktów. Który preparat z żeń-szeniem wybrać, jaka jest dzienna zalecana dawka tego adaptogenu oraz w jakiej porze dnia należy zażywać ten suplement? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Gotu kola (wąkrotka azjatycka) – czym jest i jak działa? Właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania

    Sproszkowane ziele wąkrotki azjatyckiej, czyli adaptogenu nazywanego także gotu kola lub brahmi, zaleca się stosować u osób mających problemy z koncentracją i pamięcią. Wąkrotkę można przyjmować zarówno w formie kapsułek, czyli dojelitowo, jak i bezpośrednio na skórę w przypadku wystąpienia problemów dermatologicznych. Gotu kola działa także przeciwlękowo, łagodzi napięcie i niepokój. Jak dawkować gotu kola, ile kosztuje ten adaptogen i czy kobiety w ciąży mogą przyjmować wąkrotkę azjatycką? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Bacopa monnieri – działanie ekstraktu roślinnego eliksiru życia. Czy suplementowanie pomaga szybciej się uczyć?

    Bacopa monnieri, czyli bakopa drobnolistna, jest suplementem diety polecanym przed istotnymi egzaminami, jak matura czy sesja, ponieważ wspomaga pamięć i koncentrację. Korzystnie wpływa na kondycję skóry i włosów. Suplementowanie Bacopa zalecane jest także w trakcie terapii chorób neurodegradacyjnych, takich jak Alzhaimer lub Parkinson. Przez niektórych roślina nazywana jest „eliksirem życia”, ponieważ poprawia samopoczucie, łagodzi stres i napięcie. Dodatkowo ma także działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. Jak suplementować Bacopa monnieri? Czy kobiety w ciąży mogą zażywać ten preparat? Na jaki procent standaryzacji suplementu zwrócić uwagę, kupując brahmi? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Tetracykliny na trądzik pospolity – jak zwiększyć skuteczność antybiotyków?

    Tetracykliny stosowane są zazwyczaj w leczeniu trądziku pospolitego (łac. acne vulgaris) o średnim i dużym nasileniu, ze zmianami zapalnymi w postaci grudek, krost, guzków, cyst, nacieków, a także trądziku różowatego (łac. acne rosacea). Podawane są w formie tabletek doustnych lub maści zewnętrznej. Zazwyczaj terapię przeciwtrądzikową z wykorzystaniem tetracyklin ordynuje dermatolog. Dzieje się tak wówczas, kiedy dotychczas zażywane produkty do stosowania zewnętrznego były nieskuteczne.

  • Zastrzyki antykoncepcyjne – czy są skuteczne? Na jak długo wystarcza i jakie są skutki uboczne?

    Według badań skuteczność zastrzyków antykoncepcyjnych wynosi około 99% w przypadku stosowania ich zgodnie z zaleceniami. Jednakże skuteczność ta może być niższa w przypadku nieregularnego stosowania lub gdy nastąpi opóźnienie w podaniu kolejnej dawki. Ważne jest, aby pamiętać, że zastrzyki antykoncepcyjne nie chronią przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, więc w przypadku ryzyka infekcji należy stosować dodatkową ochronę, taką jak na przykład prezerwatywy.

  • Jakie właściwości ma olejek z drzewa herbacianego? Jak go stosować na skórę?

    Olejek z drzewa herbacianego pozyskuje się na drodze destylacji z parą wodną surowca z rośliny łac. Melaleuca alternifolia. Kolonizatorzy australijscy odkryli tę roślinę w 1770 r. i, naśladując zamieszkujących tamte tereny Aborygenów, zaczęli wykorzystywać jej liście do zaparzania esencjonalnego napoju na wzór herbaty. Stąd też wzięła się nazwa rośliny. Kiedy, jak i na co stosować olejek z drzewa herbacianego? Czy olejek z drzewa herbacianego powinna stosować osoba, która ma trądzik?

  • Na co stosować szafran? Właściwości lecznicze, dawkowanie

    Już w starożytności wykorzystywano szafran do poprawiania smaku jedzenia, do barwienia tkanin, a także w lecznictwie. Szafran stanowi najdroższą przyprawę świata. Posiada charakterystyczny smak oraz barwę. Jego walory smakowe doceniane są w kuchni, a ostatnimi czasy zainteresowanie wzbudzają jego właściwości lecznicze. Warto jednak podkreślić, że szafran można przyjmować doustnie jedynie w niewielkich ilościach, ponieważ jego nadmiar może być szkodliwy dla zdrowia.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij