Azeloglicyna – właściwości i zastosowanie w pielęgnacji skóry

Współczesna kosmetologia nieustannie poszukuje rozwiązań, które łączyłyby wysoką skuteczność terapeutyczną z łagodnością działania. Odpowiedzią na te potrzeby jest azeloglicyna – nowoczesna pochodna kwasu azelainowego, która zdobywa coraz większe uznanie w pielęgnacji cer problematycznych. Substancja ta, będąca połączeniem kwasu azelainowego i aminokwasu glicyny, oferuje szerokie spektrum działania: od normalizacji wydzielania sebum, przez redukcję przebarwień, aż po intensywne nawilżanie. Dzięki swoim unikalnym właściwościom fizykochemicznym stanowi alternatywę dla osób, które źle tolerują tradycyjne kuracje kwasowe.

1. Co to jest azeloglicyna?
2. Działanie i właściwości azeloglicyny
3. Jak stosować kosmetyki z azeloglicyną w codziennej pielęgnacji?
4. Azeloglicyna – najczęściej zadawane pytania

Z tego artykułu dowiesz się:

• czym dokładnie jest azeloglicyna i w jaki sposób powstaje to nowoczesne połączenie kwasu azelainowego z glicyną,
• jakie są kluczowe różnice między azeloglicyną a czystym kwasem azelainowym, szczególnie w kontekście tolerancji przez skórę,
• jak bezpiecznie łączyć azeloglicynę z innymi składnikami aktywnymi w codziennej rutynie pielęgnacyjnej.

Dzięki temu artykułowi zrozumiesz dlaczego azeloglicyna jest polecana w terapii trądziku różowatego, cery naczyniowej oraz w walce z przebarwieniami.

Co to jest azeloglicyna?

Azeloglicyna (INCI: Potassium Azeloyl Diglycinate) to nowoczesny związek chemiczny, który powstaje w wyniku reakcji chlorku kwasu azelainowego z dwiema cząsteczkami glicyny. Pod względem budowy chemicznej zawiera dwa wiązania peptydowe oraz dwie grupy karboksymetylowe, które zastępują pierwotne grupy karboksylowe kwasu azelainowego.

Kluczową cechą, która wyróżnia azeloglicynę na tle jej prekursora, jest doskonała rozpuszczalność w wodzie. Czysty kwas azelainowy jest substancją trudno rozpuszczalną, co stanowi wyzwanie technologiczne przy tworzeniu kosmetyków. Azeloglicyna, występująca zazwyczaj w postaci jasnożółtego, bezzapachowego płynu, jest nie tylko łatwo rozpuszczalna, ale także wykazuje wysoką stabilność chemiczną w szerokim zakresie pH (od 3 do 11) oraz kompatybilność z większością składników stosowanych w formulacjach kosmetycznych. Co istotne, jest to surowiec o niskiej toksyczności i wysokiej efektywności nawet w niskich stężeniach.

Czym się różni azeloglicyna od kwasu azelainowego?

Choć azeloglicyna jest pochodną kwasu azelainowego i zachowuje wiele jego korzystnych właściwości, istnieją między nimi istotne różnice, które wpływają na komfort stosowania i efekty pielęgnacyjne.

• Rozpuszczalność i formulacja: kwas azelainowy wymaga stosowania podłoży tłuszczowych lub alkoholowych, co może niekiedy obciążać skórę lub ją przesuszać. Azeloglicyna, jest substancją rozpuszczalną w wodzie, co pozwala na tworzenie lżejszych formuł, takich jak toniki czy żele, bez konieczności użycia alkoholu.
• Potencjał drażniący: stosowanie czystego kwasu azelainowego, zwłaszcza w wyższych stężeniach (15-20%), wiąże się niekiedy z objawami ubocznymi, takimi jak pieczenie, świąd, zaczerwienienie czy łuszczenie się skóry. Azeloglicyna jest znacznie łagodniejsza i lepiej tolerowana przez skórę – nie powoduje podrażnień ani widocznego łuszczenia, mimo głębokiej penetracji w naskórek.
• Nawilżenie: dzięki obecności glicyny, azeloglicyna wykazuje silniejsze właściwości nawilżające i uelastyczniające skórę w porównaniu do kwasu azelainowego. Badania wykazały znaczny wzrost nawilżenia warstwy rogowej naskórka po kuracji azeloglicyną.
• Efektywność stężenia: azeloglicyna działa skutecznie w niższych stężeniach. Przyjmuje się, że 10% stężenie azeloglicyny odpowiada działaniu 20% kwasu azelainowego.

Działanie i właściwości azeloglicyny

Azeloglicyna to składnik wielozadaniowy, który oddziałuje na różne mechanizmy fizjologiczne skóry. Jej spektrum działania obejmuje regulację pracy gruczołów łojowych, rozjaśnianie przebarwień oraz łagodzenie stanów zapalnych.

Działanie sebostatyczne i przeciwtrądzikowe 

Jednym z głównych zastosowań azeloglicyny jest pielęgnacja cery tłustej i cery trądzikowej. Substancja ta hamuje enzym 5-alfa-reduktazę, który odpowiada za przekształcanie testosteronu w dihydrotestosteron – hormon stymulujący gruczoły łojowe do pracy. Badania wykazały, że stosowanie roztworu azeloglicyny prowadzi do istotnej redukcji wydzielania sebum w strefie T (czoło, nos, broda). Dzięki temu zapobiega błyszczeniu się skóry i powstawaniu zaskórników.

Rozjaśnianie przebarwień

Azeloglicyna jest inhibitorem tyrozynazy – kluczowego enzymu w procesie melanogenezy (produkcji barwnika skóry). Dzięki temu hamuje nadmierne tworzenie i gromadzenie się pigmentu, skutecznie rozjaśniając przebarwienia posłoneczne, pozapalne czy ostudę. Badania aparaturowe sugerują, że 5% azeloglicyna może być skuteczniejsza w niwelowaniu przebarwień niż arbutyna czy dipalmitynian kwasu kojowego.

Nawilżanie i poprawa elastyczności 

W przeciwieństwie do wielu substancji przeciwtrądzikowych, które wysuszają naskórek, azeloglicyna dba o barierę hydrolipidową. Obecność glicyny w cząsteczce sprawia, że związek ten zwiększa nawilżenie warstwy rogowej i poprawia elastyczność skóry. Działa również przeciwstarzeniowo, zmniejszając widoczność drobnych zmarszczek.

Działanie przeciwzapalne i łagodzące rumień 

Azeloglicyna wykazuje właściwości przeciwzapalne i kojące, co czyni ją cennym składnikiem w terapii trądziku różowatego i cery naczyniowej. Badania potwierdzają, że preparaty z azeloglicyną redukują rumień, zaczerwienienie oraz uczucie pieczenia i kłucia towarzyszące dermatozom naczyniowym. Wzmacnia i uszczelnia naczynia krwionośne, poprawiając ogólną kondycję skóry wrażliwej.

Komu poleca się kosmetyki z azeloglicyną?

Ze względu na wszechstronne działanie i wysoki profil bezpieczeństwa, kosmetyki z azeloglicyną są rekomendowane do pielęgnacji niemal każdego rodzaju cery. Szczególne korzyści z jej stosowania odniosą osoby z:

• cerą naczyniową i trądzikiem różowatym: ze względu na zdolność do redukcji rumienia, wyciszania stanów zapalnych i uszczelniania naczyń krwionośnych.
• trądzikiem pospolitym i łojotokiem: osoby borykające się z nadmiernym przetłuszczaniem skóry, zaskórnikami oraz zmianami zapalnymi (grudki, krostki).
• przebarwieniami: zarówno tymi potrądzikowymi, posłonecznymi, jak i ostudą (melasmą).
• cerą wrażliwą i odwodnioną: która nie toleruje silniejszych kwasów złuszczających, a wymaga działania normalizującego i nawilżającego.
• pierwszymi oznakami starzenia: jako składnik poprawiający elastyczność i nawilżenie skóry.

Jak stosować kosmetyki z azeloglicyną w codziennej pielęgnacji?

Azeloglicyna jest składnikiem łatwym do włączenia w codzienną pielęgnację domową. Występuje w różnych formach kosmetyków: tonikach, serach, kremach czy lekkich emulsjach. Zazwyczaj stosuje się ją w stężeniach do 10%, co jest dawką bezpieczną i skuteczną.

Sposoby stosowania azeloglicyny różnią się w zależności od formuły preparatu:

• toniki i płyny: mogą być stosowane rano i wieczorem po oczyszczeniu twarzy w celu przywrócenia pH i wstępnego działania normalizującego.
• kremy i sera: produkty te można aplikować dwa razy dziennie. W badaniach klinicznych aplikacja preparatów z azeloglicyną rano i wieczorem przynosiła widoczne efekty w postaci redukcji sebum i rozjaśnienia przebarwień już po 3-4 tygodniach.
• łączenie z innymi zabiegami: azeloglicyna dobrze sprawdza się jako element wspierający kuracje dermatologiczne. Może być stosowana w okresach remisji trądziku różowatego w celu podtrzymania efektów.

Azeloglicyna – najczęściej zadawane pytania

Z czym nie łączyć azeloglicyny?

Azeloglicyna jest składnikiem bardzo dobrze tolerowanym i kompatybilnym z wieloma substancjami. Nie istnieje ścisła lista składników, których nie wolno z nią łączyć. W przypadku cery bardzo wrażliwej warto jednak ostrożnie zestawiać ją z silnymi kwasami AHA/BHA lub wysokimi stężeniami retinoidów, bo może to zwiększyć ryzyko podrażnień. Jednocześnie w terapii uporczywych przebarwień takie połączenia bywają celowe i skuteczne – pod warunkiem odpowiedniego doboru stężeń i tolerancji skóry. W praktyce łączenie kilku silnych składników aktywnych najlepiej pozostawić doświadczonemu specjaliście, który dobierze schemat odpowiedni do potrzeb i wrażliwości skóry.

Czy azeloglicyna wysusza skórę?

Nie – to częsty mit wynikający z mylenia jej z czystym kwasem azelainowym. Azeloglicyna, dzięki połączeniu z glicyną, działa nawilżająco i wspiera barierę hydrolipidową. Badania wykazują wzrost poziomu nawilżenia skóry po jej stosowaniu, nawet przy jednoczesnym działaniu normalizującym wydzielanie sebum. Jest odpowiednia również dla skór suchych i odwodnionych.

Czy można łączyć azeloglicynę z niacynamidem?

Tak, to bezpieczne i często stosowane połączenie, szczególnie w pielęgnacji cery tłustej, trądzikowej i z przebarwieniami. Oba składniki działają przeciwzapalnie, normalizują wydzielanie sebum i rozjaśniają skórę. Azeloglicyna jest stabilna w szerokim zakresie pH, które pokrywa się z optymalnym pH dla działania niacynamidu, dlatego te substancje często występują razem w gotowych formulacjach kosmetycznych.

Czy można używać azeloglicyny będąc w ciąży?

Kwas azelainowy, od którego pochodzi azeloglicyna, jest uznawany za bezpieczny w ciąży (kategoria B FDA). Sama azeloglicyna również uchodzi za składnik bezpieczny, choć brakuje szeroko zakrojonych badań klinicznych potwierdzających to wprost. Z tego powodu, mimo dobrej tolerancji, wprowadzenie nowych produktów z azeloglicyną w okresie ciąży i karmienia piersią najlepiej skonsultować z lekarzem prowadzącym.