Kobieta trzyma dłoń na twarzy
Paulina Tomczyk

Jak odbudować barierę hydrolipidową skóry? Czy uszkodzona może powodować nasilenie trądziku?

Uszkodzona bariera hydrolipidowa jest przyczyną wystąpienia szeregu problemów skórnych. Do zaburzeń w warstwie hydrolipidowej skóry może doprowadzić niewłaściwa pielęgnacja. Zaburzona bariera hydrolipidowa objawia się przesuszeniem skóry, któremu towarzyszy uczucie ściągnięcia, a czasem nawet pieczenia i świądu. Jak odbudować uszkodzoną barierę hydrolipidową?

Niezależnie od typu cery, dbanie o odpowiedni stan jej bariery ochronnej jest kluczowym zadaniem codziennej pielęgnacji. Utrzymanie właściwej zawartości lipidów i wody w naskórku zabezpiecza skórę nie tylko przed przesuszeniem, ale także wnikaniem do jej wnętrza alergenów, drobnoustrojów i substancji drażniących. Zimą, gdy skóra jest narażona na długotrwałe działanie suchego i ogrzanego powietrza oraz duże zmiany temperatur, wiatr i mróz, zadbanie o barierę ochronną jest niezwykle istotne.

Co to jest bariera hydrolipidowa?

Bariera ochronna skóry składa się z warstwy rogowej naskórka, mikrobiomu i płaszcza hydrolipidowego, w którego skład wchodzą substancje wydzielane przez dwa rodzaje gruczołów – łojowe i potowe. Płaszcz hydrolipidowy pokrywa naskórek z zewnątrz i zawiera m.in. trójglicerydy, kwasy tłuszczowe, estry woskowe, skwalen, cholesterol, ceramidy, wodę i mocznik. Bariera naskórkowa pełni szereg istotnych funkcji chroniących skórę przed czynnikami zewnętrznymi, wnikaniem szkodliwych substancji chemicznych i mikroorganizmów oraz nadmiernym odparowywaniem wody z naskórka (TEWL).

Jakie są przyczyny zaburzeń bariery hydrolipidowej skóry?

Do zaburzeń w warstwie hydrolipidowej skóry może doprowadzić niewłaściwa pielęgnacja. Najbardziej szkodliwe dla składu bariery oraz jej pH jest regularne stosowanie zbyt silnych produktów do oczyszczania, które „wypłukują” lipidy płaszcza ochronnego oraz ingerują w fizjologiczne, lekko kwaśne pH skóry, stwarzając środowisko sprzyjające rozwojowi bakterii lub grzybów.

Zbyt częste i mocne złuszczanie skóry oraz nieumiejętne stosowanie intensywnie działających substancji aktywnych, takich jak retinol czy kwasy, może także doprowadzić do naruszenia bariery ochronnej skóry. Do takich zaburzeń może dojść także w przypadku terapii dermatologicznych z zastosowaniem niektórych leków, np. izotretinoiny lub miejscowo stosowanych substancji sterydowych. Do czynników zewnętrznych negatywnie wpływających na stan płaszcza ochronnego skóry należą: suche, gorące powietrze, nagłe zmiany temperatury, promieniowanie UV, niskie temperatury, wiatr czy klimatyzacja.

Powiązane produkty

Objawy zaburzonej bariery hydrolipidowej

Zaburzona bariera hydrolipidowa objawia się przesuszeniem skóry, któremu towarzyszy uczucie ściągnięcia, a czasem nawet pieczenia i świądu. Skóra staje się nadwrażliwa i łatwiej pojawiają się na niej podrażnienia i zaczerwienienia. Naruszenie bariery hydrolipidowej może także dać objaw nadmiernie przetłuszczającej się skóry, która próbując odbudować swój płaszcz ochronny, zwiększa produkcję sebum, co dodatkowo sprzyja powstawaniu niedoskonałości, czyli zaskórników. Co więcej, uszkodzona bariera ochronna to większe prawdopodobieństwo wystąpienia reakcji alergicznych, trądziku dojrzałego, trądziku różowatego i atopowego zapalenia skóry (AZS).

Żeby sprawdzić, w jakim stanie jest płaszcz hydrolipidowy, należy przed snem oczyścić skórę przy pomocy delikatnego produktu myjącego. Po 15 minutach zaobserwować stan skóry. Czy jest ściągnięta, napięta, zaczerwieniona, a może swędzi lub piecze? Kolejną obserwację należy przeprowadzić rano po całej nocy bez kosmetyków na twarzy. Jeśli podczas którejś z obserwacji wystąpią wspomniane objawy, jest to znak, że bariera hydrolipidowa potrzebuje odbudowy.

Sprawdź, jakie kremy, balsamy i kosmetyki na atopowe zapalenie skóry znajdziesz na DOZ.pl

Jakie kosmetyki stosować, żeby odbudować barierę hydrolipidową?

Podczas odbudowy i regeneracji uszkodzonej skóry najważniejsze jest wyeliminowanie wszystkich czynników, które zaburzają prawidłowy skład płaszcza hydrolipidowego. Istotnym elementem jest delikatne oczyszczanie skóry, np. przy pomocy pianki o fizjologicznym pH. Warto ograniczyć stosowanie kosmetyków złuszczających na bazie kwasów i pochodnych witaminy A, w tym retinolu. Nie należy także pomijać codziennej ochrony przeciwsłonecznej. Wybierając kosmetyk, niezależnie czy będzie to serum, krem czy lotion, warto kierować się zawartością składników pomagających odbudować barierę hydrolipidową.

Wśród składników znajdują się te o właściwościach nawilżających:

  • kompleks NMF (ang. Natural Moisturising Factor, Naturalny Czynnik Nawilżający), który silnie nawilża i zatrzymuje wodę – w jego skład wchodzą m.in.: mocznik, sodium PCA, kwas mlekowy, mleczan sodu, cukry, składniki mineralne;
  • kwas hialuronowy – składnik naturalnie występujący w skórze i wiążący wodę;
  • mocznik;
  • kwasy PHA, np. kwas laktobionowy i glukonolakton.

Oraz składniki uzupełniające zawartość lipidów:

  • ceramidy – tworząc tzw. „cement międzykomórkowy”, zabezpieczają warstwę rogową przed czynnikami zewnętrznymi;
  • nienasycone kwasy tłuszczowe, np. kwas oleinowy – zawarte w olejach pochodzenia naturalnego, np. w oleju konopnym, oleju ze słodkich migdałów, oleju awokado;
  • skwalan – kompatybilna i nasycona forma skwalenu, który jest naturalnie obecny w ludzkim sebum;
  • oleje i masła roślinne;
  • lanolina.

Jak zapobiegać uszkodzeniom bariery hydrolipidowej?

Aby zapobiegać uszkodzeniu bariery hydrolipidowej, należy unikać silnych substancji myjących oraz ograniczyć stosowanie szczoteczek do mycia twarzy, które działają jak peeling. Do mycia twarzy lepiej używać dłoni, a stosowanie peelingów należy ograniczyć do 1 razu w tygodniu. Kosmetyki ziarniste należy zastąpić delikatnym peelingiem enzymatycznym. Niewskazane jest także stosowanie kosmetyków z kwasami i retinolu na podrażnioną skórę. Należy pamiętać, że zbyt długie i częste kąpiele mogą również niekorzystnie wpływać na barierę ochronną skóry całego ciała.

Dieta na piękną skórę – o czym pamiętać w kontekście bariery hydrolipidowej?

Dbanie o barierę hydrolipidową to nie tylko odpowiednia pielęgnacja skóry, ale także zdrowa dieta i przyjmowanie dostatecznej ilości płynów w ciągu dnia (ok. 2 litrów). Dieta bogata w ryby, orzechy i nierafinowane oleje roślinne dostarcza odpowiedniej ilości NNKT, czyli niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6. Można także wspomóc swój organizm i stosować suplementy diety z kwasami, np. kapsułki z olejkiem z wiesiołka, tran do picia czy kapsułki do żucia.

Sprawdź, jakie suplementy z kwasami omega znajdziesz na DOZ.pl
  1. A. Kołodziejczak, Kosmetologia tom I, Warszawa 2019, s. 114–120.
  2. A. Zejfer, Kompleksowa terapia problemów skórnych, Warszawa 2022, s. 11–14.
  3. Y. Adler, Skóra. Fascynująca historia, Łódź 2017, s. 21–27.
  4. D. Wojnowska, G. Chodorowska, M. Juszkiewicz-Borowiec, Sucha skóra – patogeneza, klinika i leczenie, „Postępy Dermatologii i Alergologii”, nr 2/2003, s. 98–105.
  5. J. Arct, K. Pytkowska, Kosmetyki do pielęgnacji skóry suchej, „Cosmetology Today”, nr 3/2009, s. 34–41.
  6. H. Bojarowicz, B. Woźniak, Wielonienasycone kwasy tłuszczowe oraz ich wpływ na skórę, „Problemy Higieny i epidemiologii”, nr 4/2008, s. 471–475.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Rozgrzewające kosmetyki na jesień i zimę

    W okresie zimowym, gdy doskwiera zimny wiatr i mróz, brakuje nam słońca, bardzo dobrym sposobem na ocieplenie naszego ciała i poprawę nastroju są kosmetyki rozgrzewające. Jak działają? Jakich składników powinniśmy poszukiwać w takich kosmetykach? Jakie rodzaje kosmetyków i zabiegów rozgrzewających możemy zastosować w domu aby rozgrzać się w chłodny, zimowy wieczór? Czy są one odpowiednie dla wszystkich?

  • Zabiegi kosmetyczne na jesień i zimę – które wybrać?

    Okres jesienno-zimowy to znakomity czas na to, aby wykonać niektóre zabiegi na twarz i ciało, ponieważ części zabiegów kosmetycznych nie powinno się wykonywać wiosną i latem – nie jest wskazana ekspozycja na silne promienie słoneczne po ich wykonaniu, co jak wiadomo wiosną i latem byłoby to nieuniknione. Poza tym część zabiegów kosmetycznych lepiej jest wykonywać jesienią i zimą – w znakomity sposób przygotują one naszą twarz i ciało do nowego letniego sezonu, w którym dzięki nim od razu będziemy mogły zabłysnąć.

  • Jaki kolagen wybrać na zmarszczki?

    Przyjmowanie preparatów z kolagenem zyskało popularność w dermatologii. Stosowanie doustnych i miejscowych produktów kolagenowych może wpłynąć na spowolnienie procesów starzenia oraz poprawę wyglądu skóry. Dostępne są produkty do suplementacji wewnętrznej, kosmetyki stosowane na skórę oraz zabiegi medycyny estetycznej w postaci wypełniaczy i stymulatorów kolagenowych.

  • Włosy średnioporowate – dlaczego się przetłuszczają lub puszą?

    Włosy o średniej porowatości to termin związany z budową i kondycją włosów. Opisuje poziom ich zdolności do wchłaniania i utrzymywania wilgoci. Rozpoznanie tego, czy masz włosy średnioporowate, niskoporowate czy wysokoporowate, może podpowiedzieć, jak właściwie dbać o włosy, a także pomóc w wyborze najlepszych produktów kosmetycznych do średnioporów. Czy takie włosy powinno się olejować czy może lepiej jest zainwestować w humektanty?

  • Czym są emolienty do włosów? Jak ich używać, żeby włosy nie wyglądały jak tłuste strąki?

    Co wybrać – humektanty, proteiny, emolienty do włosów czy może produkty PEH? Osoby, które znają tajniki tzw. włosingu, poruszają się wśród produktów do pielęgnacji jak ryby w wodzie. Doskonale wiedzą, którego produktu potrzebują ich włosy na danym etapie. W tym artykule sprawdzimy, czym są emolienty, jak działają i kto powinien sięgać po nie częściej niż po inne składniki w szamponach, a może przede wszystkim w odżywkach, maskach czy kremach do włosów.

  • Odżywki proteinowe do włosów – kiedy i jak je stosować? Co zawierają?

    Odżywki proteinowe mają za zadanie odżywić włosy, zregenerować je, sprawić, że staną się elastyczne, miękkie i lśniące. Brak wystarczającej ilości protein w pielęgnacji może prowadzić do osłabienia włosów – stają się one wówczas łamliwe, matowe i pozbawione blasku. Warto jednak pamiętać, że nadmiar protein może przynieść efekt odwrotny od zamierzonego i sprawić, że włosy będą sztywne i szorstkie.

  • Włosy niskoporowate – co to znaczy i jak o nie dbać?

    Dbanie o włosy w ostatnich latach przeszło istną rewolucję. Dawniej wszystko ograniczało się do mycia włosów i użycia „jakiejś odżywki”, najczęściej jednego z wiodących producentów kosmetyków. Teraz wygląda to zupełnie inaczej. Preparaty do pielęgnacji włosów są podzielone nie tylko na te do mycia i odżywiania. Stanowią ogromną grupę produktów, które możemy dobrać do potrzeb włosów, częstości wykorzystywania, ale przede wszystkim do ich typu – rodzaju porowatości. Czym są włosy niskoporowate i jak je odróżnić od średnio- i wysokoporów? Jak o nie dbać?

  • Co niszczy kolagen w organizmie i jak go uzupełnić?

    Powyżej 25. roku życia produkcja kolagenu zaczyna się stopniowo obniżać. Dodatkowo narażenie na pewne czynniki może przyspieszyć ten niekorzystny proces. Stosowanie używek, takich jak palenie papierosów, spożywanie alkoholu, a także niedobór snu, zbyt długie opalanie oraz brak aktywności fizycznej mogą nasilić proces niszczenia kolagenu w organizmie.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij